II. SPELERS (1) Staten als regelgevers

1. II. SPELERS (1)Staten als regelgevers • Staat als regelgever (overheid) • rechtstreeks (nationale bronnen van nationaal recht) • door scheppen van internationaal recht, i.h.b. door sluiten van verdragen, o.m.: • tot oprichting van I.O. (bv. WTO) - Door internationale regels te ratificeren en implementeren (inb. uniform recht) • Staat als partij bij volkenrechtelijke overeenkomsten, waarbij men verbintenissen aangaat, bv. , bilaterale of multilaterale handelsverdragen,….

2. II. SPELERS (2)Staten als directe handelspartners • Doel: overeenkomsten voor verkrijging (of levering) goederen, diensten; voor eigen gebruik of ten behoeve van onderdanen • Methode: rechtstreeks als contractspartij of via overheidsbedrijven of gemengde bedrijven (vele gradaties) • Reglementering van de internationale handel, zie verder (bv. regels inzake openstellen van aanbestedingen, …) • Staat als contractspartij: risico van corruptie; internationale regels voor corruptiebestrijding vooral langs de actiefzijde. • Staat als contractspartij: bepaling toepasselijk recht

3. II. SPELERS (3)Staten - immuniteiten • Immuniteiten van jurisdictie (rechtsmacht) voor buitenlandse staten voor een nationale rechter • uitgangspunt: immuniteit, tenzij afstand gedaan • vele beperkingen (nationaal recht, verdragen) • resultaat: onderscheid handelingen iure imperii / iure gestionis • Immuniteit van executie (tenuitvoerlegging) voor buitenlandse staten - uitgangspunt: immuniteit van alle activa bestemd voor openbare dienst (« openbaar domein »)

4. II. SPELERS (4)Staten - soevereiniteit • Uitgangspunten volkenrecht: - soevereiniteit, ook op gebied van economische orde; • gelijke rechten van alle staten, ook inzake (deelname aan) internationale handel • Vele internationale verdragen voorzien voordelen voor « ontwikkelingslanden » (met nog onderscheiden categorieën, bv. « minst ontwikkelde landen ») • (Erg betwist) « recht op » ontwikkeling en « verplichting » tot solidariteit (soft law ?)

5. II. SPELERS (5)Internationale organisaties (universele) • Universele organisaties - GATT, nu WTO (1994), met General Council en aparte Councils for GATT, GATS, TRIPS • VN = UNO, met Alg. Vergadering, Veiligheidsraad, EcoSoc • Uncitral (international trade law): verdragen en modelwetten • Unctad (trade & development): ontwikkelingslanden toegang geven tot wereldeconomie • Unidroit: uniform recht scheppen • Haagse conferentie: eenmaking IPR • Besloten organisaties, w.o. OECD = OESO; OPEC e.d.

6. II. SPELERS (6)Internationale organisaties • Vrijhandelsorganisaties • Gradaties: vrijhandelszone / douane-unie / gemeenschappelijke markt / monetaire unie • Voorbeelden: • EU • EFTA (EVA), EEA (EER) • NAFTA, CAFTA, Mercosur • ASEAN / SAARC (SAFTA) • …

7. II. SPELERS (7)NGO’s • Private organisaties: geen subjecten van volkenrecht, maar van nationaal recht (wel soms betrokken bij werking I.O.) • Enkele invloedrijke n-g-organisaties: - ICC = IKK: o.m. standaardcontracten en uniforme regels; Hof van arbitrage (organiseert kader voor arbitrages), … - World economic forum Davos • Comité maritime international: scheepvaartverdragen • Institut de droit international, ….. • Transnationale ondernemingen: sluiten soms « volkenrechtelijke » overeenkomsten ipv privaatrechtelijke overeenkomsten