Zanim powstała książka

1. Zanim powstała książka Kilka słów na temat historii pisma i książki Opracowała: Aneta Pyrgiel

2. TO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ • Najstarsze sposoby zapisu • Historia książki • Historia pisma • Biblioteki • Ciekawostki ZAKOŃCZ

3. Najstarsze sposoby zapisu • Rysunki na skałach, kłach morsów, kościach i skórach zwierząt. • Różnorodnego kształtu i różnej wielkości supełki na sznurkach. • Karbowane znaki i nacięcia na kijach. POWRÓT

4. EGIPT • Hieroglify były pismem starożytnych Egipcjan, znakami niezrozumiałymi poza ich krajem, ale i dla większości jego ludności. Sztuka pisania stanowiła tajemnicze, ekskluzywne narzędzie, jej znajomością mogli się szczycić tylko nieliczni spośród mieszkańców Egiptu. Z upływem czasu, w związku z przemianami kulturowymi, nastaniem ery chrześcijańskiej, księgi zapisane hieroglifami stawały się jeszcze mniej zrozumiałe, a wiele z nich uległo zniszczeniu.

5. MALOWIDŁO NA DREWNIANEJ TRUMNIE OKRESU ŚREDNIEGO PAŃSTWA. INSKRYPCJA HIEROGLIFICZNA. POWRÓT

6. ASYRIA I BABILONIA

7. PISMO SUMERYJSKIE POWRÓT

8. PIERWSZE KSIĄŻKI W GRECJI • Najbardziej typową postacią książki w Grecji był zwój papirusu, który używano przynajmniej od VI w. p. Chr. do IV w. n.e., a w kancelarii papieskiej jeszcze w XI w. Popularności tego materiału należy upatrywać w stosunkach z Egiptem, które zapewniały ciągły napływ papirusu do Grecji. Postać książki w formie zwoju związana była prawdopodobnie z najwcześniejszym materiałem pisarskim - skórą. Książkę jako przedmiot utrwalający i rozpowszechniający treści literackie stworzyli Grecy ok. V w. p. Chr.

9. PIERWSZE KSIĄŻKI W EGIPCIE • ZWÓJ PAPIRUSOWY - była to charakterystyczna postać książki w starożytności. Zwój wywodził się z Egiptu, a Rzymianie nazywali go volumen albo rotulus. Tekst rozpoczynał się na lewym krańcu zwoju i biegł równymi kolumnami ku prawemu krańcowi. Na jedną kartę papirusu przypadały dwie kolumny tekstu; miejsca sklejeń kart ze sobą wypadały na przestrzeniach między kolumnami. Ponieważ początek zwoju był najbardziej podatny na zniszczenie, pierwszej jego karty nie zapisywano.

10. PIERWSZE KSIĄŻKI W MEZOPOTAMII • Tabliczki gliniane pochodzące z pałacu w Niniwie mają kształt prostokątny o różnych rozmiarach. Przed zapisaniem tabliczki najpierw ją liniowano za pomocą napiętego sznurka dla uzyskania równości wierszy i odpowiedniego układu kolumn pisma, błędy zamazywano spłaszczonym końcem rylca. POWRÓT

11. SŁYNNE BIBLIOTEKI • Świątynia w Nippur (Babilon) – ogromne archiwum z tabliczkami klinowymi. • Niniwa – pierwsza skatalogowana biblioteka na Bliskim Wschodzie. • Aleksandria – najsłynniejsza i największa starożytna biblioteka. • Biblioteka Łaskiego – księgozbiór zgromadzony przez Erazma z Rotterdamu. • Biblioteka Jagiellońska – pierwsza polska biblioteka uniwersytecka. • Biblioteka Narodowa – pierwsza biblioteka publiczna. POWRÓT

12. Najwyższą w Polsce cenę antykwaryczną (103 tysiące złotych) uzyskało na aukcji w Krakowie drugie wydanie dzieła Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich”, które zostało wydrukowane w roku 1566 w Bazylei. • Najwyższy nakład w pierwszym wydaniu – 120 milionów egzemplarzy – osiągnęła powieść Nicholasa Monserrata „Okrutne morze”. • Najwięcej, bo ponad 600 powieści, w dobie „ery gęsiego pióra” napisał Polak – Józef Ignacy Kraszewski (1812 – 1887). • Najmłodszym noblistą w dziedzinie literatury był Rudyard Kipling (1865 – 1936). W dniu otrzymania nagrody (1907 r.) miał 41 lat.

13. Największa książka - „Super Book” - mierząca 2,74 m x 3,07 m została wydana w Denver w stanie Colorado w roku 1976. Składa się ona z 300 stron i waży 252,6 kg. • Najmniejszą książkę dla dzieci – „Stary król Cole” – wydrukowaną na papierze o gramaturze 22 gramów, mierzącą 1mm na 1mm, wydało w 85 egzemplarzach w roku 1985 wydawnictwo Gleniffer Press z Paisley w Szkocji. Kartki można przewracać (ostrożnie!) tylko za pomocą igły. • Najpopularniejszą książką na świecie jest BIBLIA. Przetłumaczono ją na 310 języków, a fragmenty – na dalsze 597 języków. Szacuje się, że pomiędzy rokiem 1815 a 1975 wydrukowano około 2,5 miliarda egzemplarzy Biblii. • Najdroższą na świecie książką jest czterotomowe dzieło „The Birds of America” („Ptaki Ameryki”) Jahna Jamesa Audubona, wybitnego ornitologa amerykańskiego. Na aukcji Christies w Nowym Jorku zostało ono sprzedane za 8802500 dolarów. POWRÓT