330 likes | 561 Views
Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Doğmuş Çocukların Okul Öncesi Dönemde Solunum Fonksiyonlarının İmpuls Osilometri Yöntemi İle Değerlendirilmesi
E N D
Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Doğmuş Çocukların Okul Öncesi Dönemde Solunum Fonksiyonlarının İmpuls Osilometri Yöntemi İle Değerlendirilmesi Meral Oruç1, Ayla Günlemez1, Zeynep Seda Uyan2, Ayşe Sevim Gökalp1, Nazan Kavas1, Gülcan Türker1, Ayşe Engin Arısoy11Kocaeli Üniversitesi Neonatoloji Bilim Dalı2Kocaeli Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı
Giriş • Yenidoğan yoğunbakımdaki teknolojik ilerlemeler sonucunda artık daha küçük bebekler yaşatılabilir hale gelmiştir • İmmatür doğan bu bebekler uzun dönem yoğun bakım yatışı gerektirirler ve taburcu olduklarında • büyüme-gelişme-beslenme problemleri, • nörolojik gelişme gerilikleri, • işitme-konuşma sorunları ve • solunum sistemine ait sorunlar gibi pek çok sorun onları bekler
Giriş • Bronkopulmoner displazi (BPD) erken doğan bebeklerin akciğerlerine çok yönlü hasarların net bir sonucudur ve postnatal akciğer büyümesini ve fonksiyonlarını etkiler
Giriş • Erken doğmuş bebeklerin uzun dönem akciğer fonsiyonlarını değerlendiren pek çok çalışma vardır. • Ancak; bu çalışmalar kooperesyon sorunu nedeniyle çoğunlukla çocukluk ve adölasan dönemini kapsarken geç infantlık dönemi ve okul öncesi dönemdeki çalışmalar sınırlıdır.
Amaç • Çok düşük doğum ağırlıklı çocukların okul öncesi dönemde solunum yolları ile ilgili sorunlarını sorgulamak, BPD’nin ciddiyeti ile bu yaşlardaki sorunlar arasındaki ilişkiyi araştırmak • İmpulsosilometri (IOS) yöntemi ile yapılan SFT aracılığıyla erken doğumun ve BPD’ninpulmonermorbiditesini değerlendirmek • SFT sonuçlarını BPD’nin ağırlık dereceleri ile kıyaslamak • Semptomu olmayan ancak solunum fonksiyon testleri bozuk olan hastaları takibe almak
Hasta seçimi • Çalışma grubu olarak KOU YYBÜ de yatmış, 2005-2008 yıllarında 1500 gr altında doğmuş prematüreler hasta grubu olarak alındı (86 çocuk) • Bu hastalar BPD geliştiren ve geliştirmeyen grup olarak iki gruba ayrıldı. • BPD gelişenler BPD kriterlerine göre hafif, orta ve ağır olarak sınıflandırıldı. • Kontrol grubu olarak 3-6 yaş arası term doğmuş, solunum yolu hastalığı bulunmayan çocuklar alındı (40 çocuk)
Hasta seçimi Kontrol grubu olarak, • Aile veya çocukta wheezing ya da astım olmayan • Çocukta allerjikrinit ya da egzema bulunmayan • Preterm doğum öyküsü (<37GH), DDA olmayan (<1500 gr), • Neonatal MV öyküsü olmayan • Evde sigara içilmeyen • Obezite ve kas hastalığı olmayan • Son 15 gündür üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmemiş sağlıklı çocuklar seçildi AmericanThoracicSocietyLungFunctiontesting:selection of referencevaluesandinterpretativestrategiesAmRevRespDis 1991;144:1202-1218
Yöntem / perinatal veriler Hastaların yenidoğan yoğun bakım yatış dosyaları incelendi. • Doğum ağırlığı, • Gebelik haftası, • Doğum öncesi, • Doğum bilgileri, • Yoğun bakım sürecindeki sorunları ve solunum sistemi ile ilgili tedavi süreci ayrıntılı olarak incelenip forma kaydedildi.
Yöntem / taburculuk sonrası veriler • Solunum sistemi ile ilgili şikayetleri, bulguları ve hastane yatışları, • RSV proflaksisi, • evde sigara içimi, • ailede astım ve atopi öyküsü açısından ayrıntılı öykü alınarak demografik veriler not edildi.
Yöntem / taburculuk sonrası veriler • Hastaların fizik muayeneleri yapıldı, • boy ve kiloları ölçülerek büyüme eğrileri değerlendirildi.
Solum fonksiyon testleri • IOS cihazı ile solunum fonksiyon testleri yapıldı • SFT en az iki haftadır solunum yolu enfeksiyonu geçirmemiş ve son 24 saattir bronkodilatör kullanmamış hastalara yapıldı. • Test çocuk oturur pozisyonda normal nefes alıp verirken bir burun klipsi kullanılarak yapıldı • Ani değişikliklerin olmadığı 20 saniyelik regüler bir solunum süreci ile en azından 3 ölçüm alınarak değerlendirildi. • En iyi test istatistiklere veri olarak kayıt edildi.
Bulgular Kontrol ve çalışma grubunun antropometrik verileri
BulgularHastanede yatış dönemi • 86 Hastanın 51’i K(%59.3), 35’i E(%40.7) • Ortalama GH: 30.2±2.28 hafta (min24.4, maks 35 hafta) • Ortalama DA: 1165±246 gr (min 640, maks 1500 gr) • Hastaların %23.2’si (n=20) SGA, %76.4’ü AGA (n=66) • Hastanede yatış süresi ortalama 48.55 ±25.16 gün (min7, maks 127 gün)
Bulgularhastanede yatış dönemi • 36.haftada oksijen ihtiyacına göre yapılan değerlendirmede: • 20 hasta hafif BPD, • 14 hasta orta BPD, • 3 hasta ise ağır BPD olarak tespit edildi.
BULGULAR Taburculuk sonrası izlem • Eve oksijen taburculuk:14 hasta (%16.3) • Hastaların 39’una (%45.3) palivimuzab uygulanmış • Taburculuktan sonra ilk iki yılda 39 (%19.76) hastada akciğer sorunu nedeniyle yatış • Hastaların %34.9’unda (n=30) evde sigara içimi mevcut
Kontrole gelen hastaların taburculuk sonrası solunum semptomları
İOS • 86 hastanın 72’si testi yapabildi 3y 21/8 4y 29/0 5y 24/4 6y 12/1 test yapamadı. • Kontrol grubundan 3y 11 4y 7 5y 6 6y 8 hasta test yaptı.
Hasta ve kontrol grubunun solunum fonksiyon test sonuçları IOS parametreleri bakımından hasta grubunda rezistans daha yüksek, reaktans daha düşük olarak tespit edildi ***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
3-4 yaş grubunda BPD olmayan hasta grubunun kontrol grubu ile karşılaştırılması 3-4 yaşta BPD olmayan grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında R5, R10, R20, X10, X20, Res Frek, Z5 değerleri arasındaki fark anlamlı tespit edildi.
3-4 yaş grubunda BPD olan hata grubu ile kontrol grubunun karşılaştırılması 3-4 yaş grubunda BPD’li grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında R5, R10, R20, X10, X20, Res Frek, Z5 değerleri arasındaki fark anlamlı tespit edildi.
3-4 yaş grubunda BPD olan ve BPD olmayan hasta grubunun karşılaştırılması 3-4 yaşta BPD olan ve BPD olmayan grup karşılaştırıldığında X5, Res Frek değerleri arasındaki fark anlamlı tespit edildi.
5-6 yaş grubunda BPD olan hasta grubu ile kontrol grubunun karşılaştırılması 5-6 yaşta BPD olan grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında X10, X20 değerlerinde p değerinin küçüldüğü ancak istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı tespit edildi.
5-6 yaş grubunda BPD olmayan hasta grubu ile kontrol grubunun karşılaştırılması 5-6 yaşta BPD olmayan grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında X10 değerlerinin prematüre grubunda daha negatif olduğu, ancak istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı tespit edildi.
5-6 yaş grubunda BPD olan ve BPD olmayan grubun karşılaştırılması 5-6 yaşta BPD olan grupla BPD olmayan grup karşılaştırıldığında IOS parametreleri benzer bulundu
Tüm hasta grubunda BPD olan ve BPD olmayan grubun karşılaştırılması Tüm hasta grubunda BPD olan prematürelerle olmayanlar karşılaştırıldığında BPD olmanın test sonuçlarını kötüleştirmediği görüldü
Orta-ağır BPD’li grup ile BPD olmayan grubun değerlendirilmesi Orta –ağrı BPD’li grup ile BPD olmayan grup karşılaştırıldığında IOS parametreleri benzer bulundu
Prematüre grupta evde sigara içilen ve içilmeyen hastaların IOS sonuçları Evlerinde sigara içimi olan çocukların test sonuçları ile evlerinde sigara içilmeyen çocukların sonuçları arasında anlamlı bir fark bulunmadı
Bulgular • Palivizumab uygulanan ve uygulanmayan hastaların İOS sonuçları arasında fark saptanmadı • Solunum problemleri nedeni ile hastane yatışı olan ve olmayan hastaların İOS sonuçları arasında da bir fark tespit edilmedi
Sonuç • İOS sonuçları değerlendirildiğinde; prematüre doğan çocukların term doğanlara göre daha yüksek rezistansa ve daha düşük reaktansa sahip olduğu görüldü • 3-4 yaş grubunda BPD’li grup ve BPD olmayan grup ayrı ayrı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında R5, R10, R20, X10, X20, Res Frek, Z5 değerleri arasında anlamlı fark tespit edildi. 5-6 yaş grubunda ise bu farkın ortadan kalktığı görüldü
Sonuç • BPD olan ve olmayan grup karşılaştırıldığında 3-4 yaşta X5 değerleri farklı iken 5-6 yaşta bu farkın azaldığı görüldü • BPD’nin etkisini daha iyi değerlendirmek için ‘ağır BPD’li vakaların daha çok sayıda olduğu çalışmalara ihtiyaç vardır