İLKYARDIM NEDİR?

1. İLKYARDIM NEDİR? Herhangi bir hastalık veya kaza sonucu sağlığı tehlikeye girmiş olan kişiye, olay yerindeyardımı tamamlayacak sağlık personeli gelinceye kadar, durumun kötüleşmesini önlemek amacıyla ilaçsız olarak yapılan müdahaledir.

2. İLK YARDIM İLKELERİ 1) TEŞHİS: Tanı koymak 2) TEDAVİ: Y/H nın mevcut durumunun kötüleşmesini önlemek 3) TAŞIMA: Olay yerinde bir noktadan başka bir noktaya veya hastaneye taşımak

3. ACİL TEDAVİ NEDİR? HASTA VE YARALILARA ACİL TEDAVİ ÜNİTELERİNDE DOKTOR VE SAĞLIK PERSONELİ TARAFINDAN , TIBBİ ARAÇ- GEREÇ KULLANILARAK YAPILAN TIBBİ MÜDAHALEDİR

4. İLKYARDIM İLE ACİL YARDIM ARASINDAKİ FARKLAR

5. İLKYARDIMIN ÖNCELİKLİ AMAÇLARI NELERDİR? • Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak • Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek • İyileştirmeyi kolaylaştırmak

6. İLK YARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI KORUMA - BİLDİRME - KURTARMA (KBK)

7. İLKYARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI KORUMA: OLAY YERİNDE OLASI TEHLİKELERİ BELİRLEYEREK GÜVENLİ BİR ÇEVRE OLUŞTURMAKTIR .

8. İLKYARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI NELERDİR? BİLDİRME: EN HIZLI ŞEKİLDE GEREKLİ YARDIM KURULUŞLARINA HABER VERİLMESİDİR. 1 - 1 - 2

9. 112’YE NE SÖYLEMELİYİZ ? • Kesin yer ve adres • Kim, hangi numaradan arıyor • Olayın tanımı • Hasta/yaralı sayısı • Hasta/yaralıların durumu • Nasıl bir yardım aldıkları Açıklanmalıdır.

10. İLKYARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI NELERDİR? KURTARMA: OLAY YERİNDE HASTA YARALILARA MÜDAHALE; HIZLI ANCAK SAKİN BİR ŞEKİLDE YAPILMALIDIR!

11. İLKYARDIMCININ MÜDAHALEDE YAPMASI GEREKENLER NELERDİR? • H/y’ların durumunu değerlendirmek (solunum-dolaşım-bilinç)( A-B-C) • H/y’ların korku ve endişelerini gidermek • H/y’lara müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek • H/y’nın durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahalede bulunmak • Kırıklara vb. Yerinde müdahale etmek

12. İLKYARDIMCININ MÜDAHALEDE YAPMASI GEREKENLER NELERDİR? • Yarasını görmeye izin vermemek • H/y’ları hareket ettirmeden müdahale yapmak • H/y’lıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak (1-1-2) • Ancak herhangi bir tehlike yok ise h/y’yı yerinden kıpırdatmamak!!!

13. İLKYARDIMCININ ÖZELLİKLERİ • İnsan vücudu ile ilgili bilgilere sahip olmalı • Önce kendi can güvenliğini korumalı • Sakin olmalı • Kendine güvenmeli • Eldeki olanakları değerlendirebilmeli • Olayı anında ve doğru olarak haber vermeli (1-1-2’yi aramak) • Çevredeki kişileri organize edebilmeli ve onlardan yararlanabilmeli • İyi bir iletişim bilgisine sahip olmalı.

14. İLKYARDIMCININ BAĞLI OLDUĞU AHLAKİ KURALLAR NELERDİR? • İlkyardım temel uygulamaları konusunda yeterli bilgi-beceri-tutuma sahip olmalıdır. • En iyi düzeyde ilkyardım verebilmek için kendini sürekli formda tutmalıdır • Alkollü iken asla ilkyardım uygulamamalıdır • Olayda önceliklere göre ve kurallarına uygun olarak davranmalıdır. • Kendi görev ve yetkilerinin dışına çıkmamalıdır • Kendisinin ve çevresinin güvenliğini sağlamalıdır

15. İLKYARDIMCININ BAĞLI OLDUĞU AHLAKİ KURALLAR NELERDİR? • Çok sayıda h/y’ya varsa,öncelikler dışında herhangi bir ayırım yapmamalıdır • H/y’lara ve çevreye güven ve huzur duygusu vermelidir • H/y’yı izlemeli ve yalnız bırakmamalıdır • Uzman bir yetkili h/y’nın yaşamını yitirmiş olduğunu bildirinceye kadar h/y’yı kayıp olarak görmemelidir • H/y’nın kendisine emanet ettiği eşyalardan sorumlu olmalıdır • Hizmeti karşılığında asla maddi bir karşılık almamalıdır

16. OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ BU İŞLEMİN AMACI; • Tekrar kaza olması riskini ortadan kaldırmak, • Olay yerindeki hasta yaralıların sayısı ve türlerini belirlemektir.

17. OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ • Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır • Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir • Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır • Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır • Sigara içilmemelidir

18. OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ • Gaz varlığı söz konusu ise; zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır • Gaz tüpünün vanası kapatılmalıdır • Ortam havalandırılmalıdır • Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma veya çağrı araçlarını kullanımına izin verilmemelidir • H/y’lar yerlerinden kımıldatılmamalıdır • H/y’lar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir

19. İNSAN VÜCUDUNU OLUŞTURAN YAPILAR Vücudun esas yapı taşı HÜCRE’dir Benzer Hücreler birleşerek DOKUları, Dokular birleşerek ORGANları, Organlar birleşerek SİSTEMleri oluşturur..

20. VÜCUT BÖLGELERİ VE ORGANLARI 1) VÜCUT BÖLGELERİ Baş, göğüs, sırt, karın, bel, üst yanlar, alt yanlar 2) VÜCUT BOŞLUKLARI Kafa boşluğu (beyin, beyincik, omurilik soğanı) Göğüs boşluğu ( yemek b. Soluk b. Akciğer, kalp) Leğen boşluğu (üreme organları, idrar torbası) Omurga boşluğu (omurilik ve sinirler)

21. DOLAŞIM SİSTEMİ: Vücudun ihtiyacı olan OKSİJENİ,besini, hormonları, pıhtılaşma elemanlarını, koruyucu elemanları hücrelere taşır Üç yapıdan oluşur: • KALP • DAMARLAR • KANDAN OLUŞUR

22. DOLAŞIM SİSTEMİ

23. Dolaşım Sistemi 1.)KALP: Toplardamarlardaki kirli kanı temizlenmek için akciğerlere, Temiz kanı ise atardamarlar aracılığıyla vücuda pompalar.

24. Dolaşım Sistemi: 2.)DAMARLAR: Üç tip damar vardır. • Atardamar: Temiz kanı vücuda dağıtır. Buradaki kan açık, parlak renklidir. • Toplardamar: Kirli kanı vücuttan toplar. Kan kirli olduğu için koyu renklidir. • Kılcaldamar: Atardamar ile toplardamarın birbirine bağlantısını sağlar

25. Dolaşım Sistemi: Nabız: Kanın atardamara yaptığı basınçtır. YETİŞKİN BİR İNSANIN NABZI; 60-100 KEZ /DK’DIR ÇOCUK NABZI; 80-100 KEZ /DK’DIR BEBEK NABZI İSE; 100-120 KEZ /DK’DIR.

26. NABIZ NOKTALARI ALIN ATARDAMARI ŞAHDAMARI KÖPRÜCÜK KEMİĞİ ATARDAMARI İÇ KOL ATARDAMARI ÜSTKOL ATARDAMARI ÖNKOL ATARDAMARI KASIK ATARDAMARI DİZ KAPAĞI ATARDAMARI BİLEK ATARDAMARI

27. Solunum Sistemi Vücudun ihtiyacı olan oksijeni alıp zararlı karbondioksiti (co2) dışarı atar. İki bölümden oluşur.

28. Solunum Sistemi

29. Solunum Sistemi Solunum sistemi; Solunum Yolları ve Akciğerlerden oluşur.

30. Solunum Sistemi Yetişkinbir insanın solunum sayısı 12-20kez/dk’dır. Çocuklarda solunum 20-25 kez/dk’dır. Bebeklerde solunum ise 25-40kez/dk’dır.

31. Sinir Sistemi Bu sistem algılama, anlama hareketlerin uyumu, solunum ve kalbin çalışmasını kontrol eder. Etki tepki sistemi olarak ifade edilebilir. BEYİN,BEYİNCİK, OMURİLİK SOĞANI, OMURGA’DAN OLUŞUR. Bu sisteme zarar gelirse FELÇ veya ÖLÜM gerçekleşebilir!!!

32. BEYİN: vücut üzerinde kontrol gücü olan bilinç sistemidir. (12 çift sinir çıkar) BEYİNCİK: yönetimleri, dengeyi ve hareketi sağlar. OMURİLİK SOĞANI: dolaşım ve solunum sistemini kontrol eder. OMURİLİK: 31 çift sinir çıkar. Beyinden gelen 12 çift sinirle hareket eder.

33. Hareket sistemi Vücudun dengede kalmasını ve hareket etmesini sağlar -KEMİKLER, -EKLEMLER VE -KASLAR SİSTEMİ OLUŞTURUR

34. KEMİKLER • İskelet sistemini oluşturan yapılardır. • Vücudu ayakta tutarlar. • Hareket etmeyi sağlarlar. • Vücudumuzda 208 adet kemik vardır. • YASSI-UZUN-KISA olmak üzere 3 çeşidi vardır.

35. EKLEMLER Kemiklerin birbirine bağlandığı yapılardır. OYNAMAZ- YARI OYNAR- OYNAMAZeklemler olmak üzere 3 çeşittir.

36. KASLAR ÇİZGİLİ-DÜZ- KALP kası olmak üzere 3 çeşidi vardır.

37. Boşaltım sistemi Kanı süzerek gerekli maddelerin vücutta tutulması, zararlı olanların atılması görevlerini yaparak vücutta iç dengeyi korur. • İdrar Borusu • İdrar Kesesi • İdrar Kanalları • Böbreklerden oluşur.

38. Sindirim sistemi Ağızdan alınan besinlerin öğütülerek sindirilmesi ve kan dolaşımı vasıtası ile vücuda dağıtılmasını sağlar. • Ağız (Dil ve dişler) • Yutak • Yemek Borusu • Mide • Bağırsaklar • Safra Kesesi (Karaciğer) • Pankreas YARDIMCI ORGANLAR

39. YAŞAM BULGULARI BİLİNÇ DURUMU Normal bir kişi kendisine yöneltilen bütün uyarılara tepki verir. Bilinç Düzeyi: Bilinç yerinde:Tüm uyarılara tepki verir Derece 1:Sözlü ve gürültülü uyaranlara tepki var Derece 2: Ağrılı uyaranlara tepki var Derece 3: Tüm uyarılara kapalı (Tepki yok)

40. YAŞAM BULGULARI Solunum değerlendirilirken: Kişinin dakika da aldığı soluk sayısıdır. BAK-DİNLE-HİSSET yöntemi ile belirlenir. • Solunum Sıklığına, • Solunum Ritmine, • Solunum Derinliğine Bakılır.

41. Nabzı değerlendirirken: -Nabzın ritmine -Nabzın gücüne -Nabzın sayısına bakılır. YAŞAM BULGULARI

42. YAŞAM BULGULARI Vücut Isısı: Normalde koltuk altından ölçülmelidir Yetişkin bir insanın vücut sıcaklığı 36,5°C’dir Bebeklerin ise 37,5°C olabilir Yetişkinlerde 38,5°C de havale görülebilir. 41-42°C de hayati tehlike başlar. 34,5°C ve altındaki sıcaklıklarda da hayati tehlike görülür.

43. HASTA/YARALININ DEĞERLENDİRİLMESİ AMAÇ: OLAY YERİNDE HASTA/YARALININ İLK VE İKİNCİ DEĞERLENDİRİLMESİ

44. ÖNCELİK SIRASININ BELİRLENMESİ 1.derecede önceliği olan h/y’lar (AĞIR) • BİLİNCİ KAPALI OLANLAR • SOLUK ALIP-VEREMEYENLER • KALBİ DURMUŞ OLANLAR • ŞİDDETLİ KANAMASI OLANLAR • AĞIR YANIĞI OLANLAR

45. ÖNCELİK SIRASININ BELİRLENMESİ 2.derecede önceliği olan h/y’lar (ORTA) • ORTA DERECEDE YANIK • ORTA DERECEDE KANAMASI OLANLAR 3.derecede önceliği olan h/y’lar (HAFİF) • KIRIK,KANAMA • BURKULMA,ÇIKIK • HAFİF YANIK,SIYRIK

46. HASTA YARALI DEĞERLENDİRMESİ ÖNCE GÜVENLİĞİ UNUTMA!! H/Y’NIN BİLİNCİNİ DEĞERLENDİR: YETİŞKİN VE ÇOCUĞUN BİLİNCİNİ; OMUZLARINDAN HAFİFÇE SALLAYIP, SESLENEREK KONTROL EDERİZ.

47. HASTA YARALI DEĞERLENDİRMESİ BİLİNCİ YERİNDE DEĞİLSE: 112 ARANIR H/yBirinci Değerlendirmesi yapılır. A.Solunum Yolu Açıklığına B. Solunumuna C. Dolaşımına Bakılır.

48. HASTA YARALI BİRİNCİ DEĞERLENDİRMESİ A.)Solunum Yolu Açıklığı Yetişkin ve çocuklarda ağza kör bir dalış yapılarak ağız içindeki yabancı maddeler temizlenir. Bebeklerde ise cisim görülüyorsa iki parmakla alınır.

49. HASTA YARALI BİRİNCİ DEĞERLENDİRMESİ A.)Solunum Yolu Açıklığı Kör dalıştan sonra bir el alna, diğer elin üç parmağı da çeneye konularak baş- çene pozisyonu verilerek dilin geriye gitmesi engellenir.

50. BAŞ- ÇENE POZİSYONU VERİLMESİ