320 likes | 1.13k Views
Dr.Kerim ACAR Tepecik Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Asistan Eğitim Programı Ekim 2010. RABDOMİYOLİZ. Kaynaklar. Hedefler. Rabdomiyoliz nedir? Etiyolojisinde neler var? Tanıda hangi test kullanılır? Tedavisi nasıl düzenlenir?. Patofizyoloji.
E N D
Dr.Kerim ACAR Tepecik Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Asistan Eğitim Programı Ekim 2010 RABDOMİYOLİZ
Hedefler • Rabdomiyoliz nedir? • Etiyolojisinde neler var? • Tanıda hangi test kullanılır? • Tedavisi nasıl düzenlenir?
Patofizyoloji • Kas fibrilleri içindeki potansiyel toksik hücresel içeriğin sistemik dolaşıma girmesi • En yaygın biçimi myozit kalsiyum hemostazinin ve Na-K ATPaz pompasının bozulması • Hücresel içerik; myoglobin, CK, aldolaz, LDH, ürik asit, potasyum ve fosfat
Patofizyoloji • ABY ‘lerin % 8-15 nedeni rabdomyoliz • Mortalite % 5
Etiyoloji • Metabolikmyopatiler; • Genetik defekte bağlı olarak karbonhidrat ve lipidler enerji metaboliti olarak kullanılamazlar. • Glikoliz , glikojenoliz ve yağ asidi oksidasyonu bozuk • Rabdomyolizli hastaların %23-47 sinde enzim defekti
Etiyoloji • Travma ve kompresyon; • Trafik kazaları • Deprem (Crushİnjury) • İmmobilizasyon • Büyük ve uzamış cerrahiler
Etiyoloji • Exertion; • Egzersizler(maraton) • Statusepilepticus • Distoni • Korea • Psikoz • Tetanus
Etiyoloji • Yüksek voltajlı elektrik akımları; • Yıldırım çarpması
Etiyoloji • Sıcak ve soğuk yaralanmaları; • Yanıklar • Nöroleptikmalign sendrom • Malignhipertermi • Hipotermi
Etiyoloji • İlaçlar ve toksinler; • Etanol (iskelet kas membranına direkt toksik) • Kokain (vasospazma bağlı kas iskemisi ve İV kokain daha etkili ) • LSD , MDMA (ecstasy), amfetamin • Antihiperlipidemikler (simvastatin, lovastatin) • Karbonmonoksid (CO) • Biyolojik toksinler(yılan zehirleri, arı zehirleri ve mantar zehirleri)
Etiyoloji • Enfeksiyonlar; • İnfluenza A ve B(en sık virus) • HIV • Koksakivirus • EBV • Legionella (en sık bakteri) • Salmonella • Streptokok
Etiyoloji • Elektrolit anormalikleri; • Hipofosfatemi(membranda şiddetli ATP azalması) • Hipokalemi • Hipokalsemi
Klinik • Myalji • Halsizlik • Kahverengi renkte idrar
Klinik • Şiddetli olgularda • Bulantı ve kusma • Karın ağrısı • Taşikardi • Bilinç değişiklikleri
Tanı • CK; • En sensitif (%100) marker • Kas hasar ve şiddetiyle korele artar • 5000 nin üzerinde şiddetli kas hasarını gösterir • Renal hasar ve morbidite derecesi ile korele değil ama 16.000 değerlerinin üzerinde ABY başlar • 2-12 saatte artar, 24-72 saatte pik yapar
Tanı • Myoglobin ; • Plazma yarılanma ömrü 1-3 saat ve 6 saatte plazmadan temizlenir, bu yüzden kullanışlı değil • 1.5 mg/dlüzerinde idrarda kahverengi renk yapar • Dipstick testler hemoglobin , myoglobin ve eritrosit ayrımını yapamaz
Tanı • Hiperkalemi(%20-40) • Hiperfosfatemi • Hipokalsemi • Serum ve idrar üre/kreatinin • PT, APTT ve INR (DIC)
Komplikasyonları • Hipovolemi • Hiperkalemi • Hiperfosfatemi • Metabolikasidoz • Akut böbrek yetmezliği • DİC
Komplikasyonları • ABY • En ciddi komplikasyon • Rabdomyolizli hastaların %10 ununda • 24-48 saat sonra görülür • Hipovolemi, asidoz ve asidüri, tubuler obstrüksiyon, myoblobininnefrotoksik etkilerine bağlı gelişir.
Tedavi • Sıvı replasmanı • Agresif Serum fizyolojik tedavisi • 2.5 ml/kg/h SF infüzyonu(500 ml/h emedicine) • Hedef idrar çıkışı saatte 200-300 ml/h olacak şekilde
Tedavi • Mannitol • Osmotikdiüretik • Renalvasodilatör • İntravasküler volüm artırıcı • %20’lik solüsyondan 1gr/kg IV 30 dk.da gidecek • 5gr/h IV infüzyon ve günde 120 gr. Max.
Tedavi • İdrar alkalizasyonu • İdrar pH:6,5 ve üzeri olacak şekilde • 44 mEq(4 amp) sodyum bikarbonat 1 Lt 0.45 SF içinde 100cc /h
Tedavi • Hiperkalemi için tedavisi düzenlenmeli • Koagülopati varsa trombosit , kvit. ve TDP verilmeli
Unutma • Önce rabdomiyoliz olabileceğini düşün! • Etiyolojisinde birçok neden olabileceğini unutma • Tedavisi kolay ve uygulanabilir