نبض

1. Dr. choopani

2. نبض جاطا جنبش احیای طب ایرانی اسلامی www.jataportal.ir Dr. choopani

3. تعریف • حرکت وضعی اوعیه روح • مولف از انقباض و انبساط • برای جذب نسیم بارد و ترویح روح قلبی و دفع بخار حار دخانی Dr. choopani

4. شرایط گرفتن نبض • معتدل بودن انگشتان نباض از نظر گرمی و سردی و... • شناخت کامل نبض • دوری از مغیرات نبض از امور طبیعیه و بدنیه • دوری نباض و بیمار از اعراض نفسانی • ملاحظه مزاج و سحنه و عمر و فصل و بلد و هوا • گرفتن نبض با چهار انگشت • ملاحظة سی تا سی و پنج نبضه Dr. choopani

5. شرایط گرفتن نبض • قرار گرفتن دست در وضعیت مناسب • ملاحظه نبض راست با دست راست • گذاشتن دست چپ زیر دست بیمار • خالی بودن دست بیمار • ملاحظه نبض بعد از ارتباط روانی با بیمار • گرفتن نبض در حالت نشسته Dr. choopani

6. برتری شریان ساعد برای گرفتن نبض • در دسترس بودن • قرار گرفتن در محاذی قلب • خالی بودن از گوشت • خالی از ابخره و ادخنه • اوسع شریان Dr. choopani

7. حرکات و سکنات نبض سکون محیطی سکون محیطی حرکت انبساطی حرکت انقباضی حرکت انبساطی حرکت انقباضی سکون مرکزی Dr. choopani

8. حرکات و سکنات نبض سکون مجازی سکون محیطی سکون محیطی حرکت انبساطی حرکت انقباضی حرکت انبساطی حرکت انقباضی سکون مرکزی Dr. choopani

9. نسبت اجزاء نبض به همدیگر • مزاج معتدل: حرکت انبساطی = حرکت انقباضی سکون محیطی = سکون مرکزی • روح در کمال اعتدال: حرکت > سکون • برودت مفرط: حرکت < سکون Dr. choopani

10. اجناس عشره نبض • مقدار انبساط • کیفیت قرع • زمان حرکت • قوام آلت • خلاء و امتلا آلت • حرارت و برودت ملمس • زمان سکون • استوا و اختلاف • نظام در اختلاف و عدم نظام؟ • وزن Dr. choopani

11. Dr. choopani

12. Dr. choopani

13. طول نبض • طویل: در طول بیشتر از معتدل محسوس می شود • قصیر: در طول کمتر از معتدل محسوس می شود • معتدل: بین طویل و قصیر Dr. choopani

14. اسباب نبض طویل • سبب ذاتی: کثرت حرارت، قوت قوه با عدم مطاوعت آلت از استعراض و شهوق • سبب عرضی: لاغری لحمی Dr. choopani

15. اسباب نبض قصیر • سبب ذاتی: کمی حرارت، ضعف قوت و عدم مطاوعت آلت از ضیق و انخفاض • سبب عرضی: چاقی مفرط شحمی Dr. choopani

16. عرض نبض • عریض: در عرض انگشتان بیشتر از معتدل محسوس شود • ضیق: در عرض انگشتان کمتر از معتدل محسوس شود • معتدل: بین عریض و ضیق Dr. choopani

17. اسباب نبض عریض • خالی بودن مفرط رگ از روح و خون • شدت نرمی رگ Dr. choopani

18. اسباب نبض ضیق • کمی رطوبت • کشیدگی رگ در طول (مثلاً در تشنج) Dr. choopani

19. عمق نبض • شاهق: اجزای نبض در بلندی بیشتر از معتدل محسوس شود • منخفض: اجزای نبض در بلندی کمتر از معتدل محسوس شود • معتدل: بین شاهق و منخفض Dr. choopani

20. اسباب نبض شاهق زیادتی حرارت و قوت همراه صلابت رگ مانع عرض و غائر بودن طرفین رگ در لحم که مانع طول است Dr. choopani

21. اسباب نبض منخفض • کمی حرارت و ضعف قوت • عارضه نفسانی که سبب حرکت روح به داخل شود Dr. choopani

22. اقسام مرکبات از اقطار ثلاثه • عظیم: طویل و عریض و شاهق • صغیر: قصیر و ضیق و منخفض • غلیظ: عریض و شاهق • دقیق: ضیق و منخفض Dr. choopani

23. اسباب نبض عظیم • مطاوعت آلت • قوت قوه حیوانی • شدت حاجت • قلت روح نفسانی (نظر جالینوس) Dr. choopani

24. اسباب نبض صغیر • ضعف قوت • صلابت آلت • قلت حاجت • انضغاط قوت تحت ماده غذائی یا خلطی Dr. choopani

25. کیفیت قرع • قوی: شدت قوه حیوانی • ضعیف: ضعف قوه حیوانی • متوسط: اعتدال قوه حیوانی Dr. choopani

26. اسباب نبض ضعیف • هم • استفراغ • نحول • خلط ردی • ریاضت مفرط • حرکت اخلاط • محللات Dr. choopani

27. زمان حرکت • سریع: زمان حرکت کمتر از زمان نبض معتدل و معتاد • بطی: زمان حرکت بیشتر از زمان نبض معتدل و معتاد • معتدل: بین سریع و بطی Dr. choopani

28. علل کوتاهی زمان حرکت • سرعت حرکت • کوتاهی مسافت • هر دو عامل Dr. choopani

29. علت نبض سریع • کثرت حاجت قلب به هوای بارد • قوت قوه لازمه آن Dr. choopani

30. علت نبض بطی • کمی حاجت به هوای بارد • ضعف قوت لازمه آن Dr. choopani

31. زمان سکون • متواتر: زمان محسوس بین دو قرعه کوتاه • متفاوت : زمان محسوس بین دو قرعه طولانی • معتدل: بین متواتر و متفاوت Dr. choopani

32. متفاوت متواتر Dr. choopani

33. علت نبض متواتر • ضعف یا قوت قوه حیوانی • زیادی حاجت Dr. choopani

34. علت نبض متفاوت • غلبه قوت قوه حیوانی • برد شدید کاهش دهنده حاجت • نهایت سقوط قوت Dr. choopani

35. تفاوت نبض سریع و متواتر • در متواتر زمان بین دو قرعه کوتاه است • در سریع زمان قرعه کوتاه است • برای درک متواتر نیاز به دو ضربه نبض است • برای درک سریع یک ضربه نبض کافی است Dr. choopani

36. اثر افزایش و کاهش حاجت بر نبض نبض معتدل عظیم عظیم و سریع عظیم و سریع و متواتر افزایش حاجت افزایش حاجت افزایش حاجت کاهش حاجت کاهش حاجت کاهش حاجت Dr. choopani

37. قوام رگ • صلب: قبول فشار نمی کند • لین: به آسانی قبول فشار می کند • معتدل: بین صلب و لین Dr. choopani

38. تفاوت نبض قوی و صلب • قوی: قبول فشار کرده سپس به قوت ازخود دفع می کند • صلب: به هیچ عنوان قبول فشار نمی کند Dr. choopani

39. علت نبض صلب • یبوست جرم رگ • شدت تمدد عروق • شدت برد مجمد • زمان بحران Dr. choopani

40. علت نبض لین • غلبه رطوبت بر بدن Dr. choopani

41. مقدار رطوبات رگ • ممتلی: روح و خون بیش از مقدار طبیعی • خالی: روح و خون کمتر از مقدار طبیعی • معتدل: بین ممتلی و خالی Dr. choopani

42. سبب نبض ممتلی • کثرت روح • کثرت خون • کثرت روح و خون • اسباب امتلا Dr. choopani

43. اسباب سبعه امتلا • غذاها و نوشیدنی های مرطب • حمام مرطب • موانع تحلیل • ضعف هاضمه • ضعف دافعه • قوت ماسکه • ضیق مجاری Dr. choopani

44. سبب نبض خالی • کمی خون • کمی روح • کمی خون و روح باهم • غلظت خون و روح • ضد اسباب امتلا Dr. choopani

45. کیفیت ملمس • حار • بارد • معتدل Dr. choopani

46. نبض حار • دلالت بر: گرمی خون و روح داخل رگ • اسباب: اسباب مسخنه Dr. choopani

47. نبض بارد • دلالت بر: برودت خون و روح داخل رگ • اسباب: اسباب مبرده Dr. choopani

48. استوا و اختلاف • مستوی • مختلف Dr. choopani

49. نبض مستوی ذلک باعتبار تشابه نبضات أو أجزاء نبضه أو جزء واحد من النبضه فی أمور خمسه: • العظم و الصغر • القوه و الضعف • السرعه و البطء • التواتر و التفاوت • الصلابه و الین Dr. choopani

50. اسباب نبض مختلف • ثقل ماده • مجاهده قوت با مرض • عوامل خارجی Dr. choopani