Scan uw school!

1. Linda Sontag, Peter Snijders en Nanda van Oorschot 13 oktober 2011 Scan uw school! Wat doet uw school met de verzwaarde exameneisen?

2. Inhoud workshop • Onderzoek naar dyslexie en dyscalculie • Opbouw en inhoud van de schoolscan • Werkwijze voor deelname • Terugkoppeling en adviesgesprek

3. Veranderde exameneisen De volgende 3 nieuwe exameneisen zorgen voor de verzwaring van het eindexamen: • het gemiddelde cijfer over alle vakken van het CE moet voldoende zijn (ten minste een 5,5) • voor VMBO- leerlingen in de basisberoepsgerichte leerweg telt het schoolexamen van het schooljaar 2011-2012 net zo zwaar mee als het CE. De regel dat het eindcijfer van het SE twee keer meetelt komt te vervallen • vanaf schooljaar 2012- 2013 geldt voor leerlingen in havo en vwo dat je maximaal één vijf als eindcijfer voor de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde mag hebben. Het gaat hier om de eindcijfers, dus het gemiddelde van het schoolexamen (SE) en het CE.

4. Aantal leerlingen dat examen doet In het schooljaar 2009-2010 (onderzoek PON) Met verklaring dyslexie: VMBO 19% examen met dyslexie verklaring HAVO 10% examen met dyslexie verklaring VWO 5% examen met dyslexie verklaring Met verklaring dyscalculie: VMBO 0,2 leerling HAVO 0,2 leerling VWO 0,1 leerling

5. Aantal leerlingen dat extra zakt Volgens onderzoek onder ruim 3.000 leerlingen zullen de verzwaarde exameneisen leiden tot een stijging van het aantal gezakte leerlingen met een dyslexieverklaring: • 2,2 % in VMBO GL/TL • 2,8 % in VMBO BB/KB • 9,2 % in HAVO • 8,4 % in VWO • In dit onderzoek geeft ruim een kwart van de scholen aan dat er het afgelopen jaar één of meerdere leerlingen zijn gezakt vanwege hun cijfer voor wiskunde. Een klein aantal scholen geeft verder aan dat er in dat geval een vermoeden van dyscalculie bij de betreffende leerlingen was.

6. Resultaten dyslexie Maatregelen tijdens examen voor leerlingen met dyslexie: • Verlenging van de examentijd (99 procent) • Vergroting van de opgaven op papier (36 procent) • Auditieve ondersteuning (29 procent) • ICT-ondersteuning (26 procent) De meeste respondenten zijn tevreden over verlenging van de examentijd, maar niet zo te spreken over vergroting van de opgaven. Sector- en profielkeuze: leerlingen met dyslexie kiezen vaker het profiel natuur en techniek c.q. de sector techniek

7. Resultaten dyscalculie Met betrekking tot dyscalculie: • 25 procent van de scholen zegt beleid te hebben op het gebied van dyscalculie, 27 procent heeft nog helemaal geen beleid • Diverse maatregelen: meestal extra tijd of aangepaste hoeveelheid werk bij toetsen • 1 op de 5 scholen treft geen extra maatregelen • In andere leerjaren zijn ook leerlingen met dyscalculie (40 procent ja, 38 procent nee, 23 procent onbekend). • Meestal gaat het om minder dan 5 leerlingen per school

8. Schoolscan

9. Uitgangspunten schoolscan Gebaseerd op de uitgangspunten masterplan dyslexie: • Geïntegreerde aanpak: de begeleiding wordt zo veel mogelijk binnen de klassikale lessen wordt gegeven. • Economisch principe: met minimale extra inspanning een maximaal resultaat behalen • Begeleiding gedurende gehele schoolloopbaan: dus niet alleen in de brugklas, maar tot en met de examenperiode • De leerling is het uitgangspunt voor succesvolle begeleiding en wordt medeverantwoordelijk gemaakt • Afstemming op alle niveaus: begeleiding is niet alleen de verantwoordelijkheid van de mentor of de remedial teacher, maar van iedereen binnen de school en zeker ook van het management.

10. Opbouw schoolscan Vijf vragenlijsten: • Directie • Lid van het zorgteam • Leraren • Leerling met verklaring dyslexie of dyscalculie • Ouders van deze leerlingen Inhoud per vragenlijst: • Algemene vragen • Stellingen

11. Voorbeelden stellingen • Er zijn specifieke afspraken en maatregelen op klasniveau voor de begeleiding van dyslectische of dyscalculische leerlingen in de eindexamenperiode • Leraren geven deze leerlingen concrete en praktische tips en aanwijzingen om het examen aan te pakken • Leraren besteden vanaf het begin van de examenperiode gerichte aandacht aan leerstrategieën voor deze leerlingen • Leerlingen weten dat ze zelf (mede)verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van de afspraken die vastgelegd zijn in hun handelingsplan • Alle betrokkenen kennen het beleid dat tijdens de examenperiode gehanteerd wordt voor deze leerlingen

12. Algemene vragen • Kenmerken respondent • Schoolbeleid dyslexie / dyscalculie • Hulpmiddelen, faciliteiten, vrijstellingen in de klas • Hulpmiddelen tijdens examen • Knelpunten bij de examenvoorbereiding • Behoeften aan ondersteuning/scholing

13. Terugkoppeling Na invullen directe individuele terugkoppeling van de eigen antwoorden. Bij een minimale deelname van leraren, ouders en leerlingen ontvangt de school: • Een overzicht van alle antwoorden op de algemene vragen • Matrix van stellingen, gegroepeerd per vragenlijst, per uitgangspunt • Een aparte terugkoppeling voor dyslexie en dyscalculie • Een adviesgesprek (zolang de voorraad strekt…)

14. Voorbeeld terugkoppeling

15. Van scan naar advies • Wat betekenen deze resultaten voor deze school? • Welk advies kan deze school krijgen? • Welke maatregelen zou deze school kunnen nemen om de situatie voor examenleerlingen met dyslexie of dyscalculie te verbeteren?

16. Werkwijze deelname schoolscan • Meer informatie en aanmelden via website Steunpunt taal en rekenen VO: http://www.steunpunttaalenrekenenvo.nl/nieuws/schoolscan-geslaagd-met-dyslexie-en-dyscalculie-beschikbaar De contactpersoon: • Vult een aanvraagformulier in • Ontvangt een mail met de benodigde links naar de vragenlijsten • Stuurt een uitnodiging met deze link naar collega’s, leerlingen en ouders (voorbeeldteksten in mail) • Ontvangt na afloop de terugkoppeling

17. De vragenlijsten • Vragenlijst directieVragenlijst zorgcoördinatorVragenlijst leraarVragenlijst ouder/verzorger dyslexie/dyscalculieVragenlijst leerling dyslexie/dyscalculie