ERWD

1. Conferentie ‘Geslaagd met dyslexie en dyscalculie’ 6 en 13 oktober 2011 Ceciel Borghouts Borghouts Rekenadvies Programma ERWD Welkom ERWD

2. 1. Visie en uitgangspunten Protocol + definitie ERWD ERWD

3. 1. Functionele gecijferdheid Niet alleen kale sommen, maar ook toepassingen 2. Leerlingen moeten begrijpen wat ze doen. dus niet: aanleren van onbegrepen procedures en trucjes 3. Stagnatie ontstaat bij onvoldoende afstemming van het onderwijsaanbod op de onderwijsbehoeften Uitgangspunten ERWD

4. 4. Onderscheid tussenernstige rekenwiskunde-problemen en dyscalculie (geen inhoudelijk verschil) onvoldoende afstemming  stagnatie  Ernstige rekenwiskunde-problemen problemenhardnekkig spreken van dyscalculie ERWD ERWD Uitgangspunten ERWD

5. Kinderen verschillen in hun vermogen om te leren rekenen: Rekenzwak <-----------------------------> Rekensterk Ernstige rekenwiskunde-problemen kunnen ontstaan als er gedurende lange tijd onvoldoende afstemming wordt gerealiseerd van het onderwijsaanbod op de onderwijsbehoefte van de leerling: De ontwikkeling vd basisvaardigheden stagneert Wij spreken van dyscalculie als ernstige rekenwiskunde-problemen ondanks deskundige begeleiding erg hardnekkig blijken. Werkdefinitie ERWD

6. Er is een grote discrepantie tussen de ontwikkeling van de leerling in het algemeen en zijn rekenwiskundige ontwikkeling. De problemen zijn ontstaan vanaf het verwerven van de basisvaardigheden (in het domein Getallen en Bewerkingen) en zijn ook zichtbaar ook op de domeinen Verhoudingen, Meten, Tijd en Geld. Dyscalculie ERWD

7. consequenties voor de toekomst: De leerling ervaart, ook op latere leeftijd nog, problemen op het gebied van bovengenoemde basisvaardigheden. Het heeft consequenties in het voortgezet onderwijs, met name in andere vakken dan wiskunde (scheikunde, natuurkunde, economie, wereldoriëntatie). De leerling heeft er last van gedurende zijn hele schoolcarrière en in het maatschappelijk verkeer. Dyscalculie ERWD

8. we praten niet over een stoornis hardnekkigheid / didactische resistentie is criterium voor verklaring andersoortig protocol dan dyslexie protocol gaat m.n. over preventie, over goed onderwijs protocol VO sluit hier op aan Samenvattend tot nu toe ERWD

9. Protocol is gericht op preventie: Goed onderwijs Hoe? ERWD ERWD

10. 2 Modellen ERWD ERWD

11. Drieslagmodel ERWD Hoeveel kost deze tv tijdens de aanbieding? € 220,-- Alleen deze week 20% korting

12. Kan de leerling: Bijeen context eenbewerkingbedenken? Betekenisverlenenaan de getallen in relatie tot de context? Bijeen kale someen context en /of eentekening bedenken? Eentekeningmakenbij een context - ….. Drieslagmodel ERWD

13. Kan de leerling: De bewerking uitvoeren? En zo nee, lukt dat dan wel Met materiaal Met eenvoudiger getallen Mbv een model Welke oplossingsstrategie past de leerling toe? Is deze oplossingsstrategie efficiënt? Wat zou de volgende stap kunnen zijn? Drieslagmodel ERWD

14. Gaat de leerling na: Of het antwoord kan kloppen Wat het antwoord (het getal) betekent Koppelt de leerling het antwoord terug naar de context? Terugblik op oplossings- procedure - …. Drieslagmodel ERWD

15. ERWD chocola • Ik trakteerde op de laatste lesdag mijn klas op chocola. Ik had 15 repen gekocht. Na het uitdelen bleek dat iedere leerling driekwart reep had gekregen. Er was nog anderhalve reep over. • Hoeveel leerlingen waren er?

16. Handelingsmodel ERWD Belangrijk: Koppeling blijven leggen tussen de verschillende niveaus

17. 1e niveau Vanuit de context: Wat staater? Wat gebeurter in het verhaal? Doe maar waterstaat. (letterlijkdoen) Vanuit context komen tot uitspelen van de situatie Betekenisgevenaan de getallen in het verhaal Betekenisgevenaan de rekentaal in het verhaal Handelingsmodel ERWD

18. 2e niveau plaatjes: Afbeeldingen van werkelijkheidssituaties Vanuiteenplaatje / foto / tekening de werkelijkheidherkennen Betekenisgevenaan de getallen in de afbeelding Handelingsmodel ERWD

19. 3e niveau Materiaal en denkmodellen: MAB Getallenlijn Verhoudingstabel …. Achter het model / materiaal een werkelijksheidssituatie herkennen de werkelijkheid vertalen naar materiaal / model / schematische tekening Handelingsmodel ERWD

20. 4e niveau Formele bewerking Uitvoeren van de formele bewerking Betekenisverlenenaan de getallen in de bewerking (bijv. eenverhaalbedenkenbijeen kale som) Handelingsmodel ERWD

21. Vragen over de modellen? Programma ERWD Vragen? ERWD

22. Wat kan een VO school verwachten van instromende leerlingen die met het ERWD protocol hebben gewerkt? Programma ERWD ERWD

23. Stappenplan protocol: 11 stappen Voordat leerling in aanmerking komt Voor dyscalculie verklaring Programma ERWD Stappenplan PO ERWD

24. Stap 8: fase rood / extern ERWD Extern onderzoek

25. Stap 9: fase rood ERWD Externebegeleiderstelthandelingsplan op. Intensieve (individuele) begeleiding door de school, zonodig met externeondersteuning. Minimaal 0,5 jaar.

26. Stap 10a: fase oranje ERWD Geleidelijk aantoonbare vooruitgang  Geen dyscalculieverklaring Wel intensieve begeleiding nodig (moet school voor zorgen)

27. Stap 10b: fase rood ERWD Geen of nauwelijks aantoonbare vooruitgang  Dyscalculieverklaring Ook nu: intensieve begeleiding nodig (Moet school voor zorgen,zonodig met externeondersteuning)

28. Stap 11: overdracht naar vo ERWD Samenwerking tussen PO en VO Inhoudelijke overdracht Afstemmen volgsystemen Bevorderen doorgaande leerlijnen

29. Wat te doen in het VO?? Programma ERWD VO ERWD

30. Stap 1: Breng de basisvaardigheden in kaart: Tellen en getallen t/m 1000 Optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen t/m 10, 20 en 100 Programma ERWD Basisvaardigheden ERWD

31. Watkunnenzewel/niet? Kale sommen, maar ook in toepassingssituaties (Denkaandrieslagmodel en handelingsmodel) Programma ERWD ERWD

32. Stap 2: Van daaruit plan maken om te komen van 1F  2F en 3F Denk bij het maken van dat plan aan de volgende zaken: Programma ERWD ERWD

33. 2a Blijfaandachthoudenvoorhoofdrekenen Heel basaal Nietteingewikkeld Tussenantwoordennoteren mag Regelmatigingepland 10 minuten Programma ERWD ERWD

34. 2b Goedkijkennaar de referentieniveauswatnodig is Bij % valtnietzoveelweg Bijbreukenvalt heel veelweg Heel veelm.n. functioneel en nietkaal! Programma ERWD ERWD

35. Van belang: Drieslagmodel en handelingsmodel Geen onbegrepen procedures Aansluiten bij de didactiek van het PO  mogelijk professionalisering nodig op gebied van leerlijnen Programma ERWD ERWD

36. 2c Goed de ZRM leren gebruiken Programma ERWD ERWD

37. Vragen? Programma ERWD Vragen ? ERWD

38. Tot slot enkele praktische zaken: Geeft dyscalculie verklaring recht op compenserende maatregelen? Programma ERWD Praktische zaken ERWD

39. Bij cito eindtoets: NEE Bij rekentoets (2014): NEE Bij examens: toekenning faciliteiten obv dossiervorming rustige ruimte extra tijd (half uur) Programma ERWD Praktisch zaken ERWD

40. Dank voor uw aandacht Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl www.borghoutsrekenadvies.nl Programma ERWD Vragen ? ERWD