İşbirliğine Dayalı Öğrenme

1. İşbirliğine Dayalı Öğrenme

2. İşbirliğine Dayalı Öğrenme ~ Kubaşık Öğrenme • “Cooperative Learning” denilen çalışmayı • Açıkgöz (2000), Senemoğlu (2000), Bilen (1997) ve Saban (2000), İşbirliğine Dayalı Öğrenme olarak adlandırırken; • Gömleksiz (1997), Çalışkan (2000), Büyükkaragöz ve Çivi (1999) Kubaşık Öğrenme adını vermekte ancak İşbirliğine Dayalı Öğrenme ile Kubaşık Öğrenmeyi aynı anlamda kullanmaktadırlar. 2

3. İşbirliğine Dayalı Öğrenme ~ Kubaşık Öğrenme • 2 metot da çeşitli grup rolleri atasa bile • işbirliğine dayalı öğrenmede birkaç atanacak rol vardır. • Her iki durumda, öğrencilerin grup ile çalışma becerilerine sahip olmalarını isterken • kubaşık öğrenmede bu öğretimsel bir amaçtır ve daha yapısaldır 3

4. İşbirliğine Dayalı Öğrenme ~ Kubaşık Öğrenme • Farklılıkları bilgi ve destekleme (güçlendirme) olarak sınıflandırılmıştır: • Kubaşık öğrenme altyapısal (ön) bir bilgi (örneğin, geleneksel bilgi) için bir seçenek olurken • işbirlikli öğrenmede sosyal yapılandırıcıların bakış açısına göre bakar ve bilgi sosyal bir yapıdır. 4

5. İşbirliğine Dayalı Öğrenme ~ Kubaşık Öğrenme • Öğretmenin rolü ise: • Kubaşık öğrenmede öğretmen sınıftaki bir otoritedir, • grup görevleri genellikle daha kısa sürede biter, genellikle belirli cevapları vardır. • Bunun tam tersi, İşbirliğine dayalı öğrenme ile öğretmen kendi otoritesinden vazgeçer ve • uzun-sürede bitecek ve karmaşık görevler verilen küçük grupları güçlendirir, destekler. 5

6. İşbirliğine Dayalı Öğrenme ~ Kubaşık Öğrenme • İşbirliğine dayalı öğrenme, kubaşık öğrenme sınıflarına göre • daha üst sınıf öğrencilerinde ve • daha az ön bilgi gerektiren sınıflarda kullanılmaktadır. 6

7. Neden işbirliği? Neden birbirimize yardım ederiz?

8. Yakınsal Gelişim Alanı (Zone of Proximal Development) Arkadaşlarımla beraber bu kadar daha öğrenirim ZPD YGA Kendi başıma bu kadar öğrenirim 8

9. Yarışmacı (Competitive) ÖğrenmeRekabete dayalı öğrenme • Bazı öğrencilerin kazanırken diğer bazılarının kaybettiği ve kimin“en iyi” olduğunu ortaya çıkarmak için öğrencilerin birbiriyle yarıştığı öğrenme ortamı. • Örneğin üniversite giriş sınavları 9

10. Bireysel (Individualistic) Öğrenme • Diğerlerinin ne yaptığıyla ilgilenmeksizin kendi amaçlarını gerçekleştirmek üzere öğrencilerin tek başına çalıştığı öğrenme ortamı. • Başarı ya da başarısızlık bireye özgüdür. 10

11. İşbirliğine Dayalı (Cooperative) Öğrenme • Sonuca göre grup üyelerinin ya birlikte kazandığı ya da birlikte kaybettiği, ortak amaçlar çerçevesinde birlikte çalışmayı gerektiren öğrenme ortamı. 11

12. Her grup çalışması işbirliğine dayalı öğrenme değildir; • Yarışmalı öğrenme; işbirliğine dayalı öğrenmenin tersine, bir grubun başarısızlığını gerektirir. • Bireysel yarışmada, tek bir kazanan vardır. • Grup-içi yarışmada grubun en iyisi belirlenir. 12

13. Her grup çalışması işbirliğine dayalı öğrenme değildir; • Gruplar arası yarışmada, grup halinde kazanma ve kaybetme söz konusu olduğu için üyeler herkesin başarılı olması için çalışırlar. • Çünkü grupta herhangi bir üyenin başarısızlığı grubun başarısız olmasına yol açacaktır 13

14. Teamwork Yüksek performanslı-iş birliğine dayalı öğrenme grubu İş Birliğine Dayalı Öğrenme Grubu Geleneksel Öğrenme Grubu Yapay(Sahte) Öğrenme Grubu 14

15. 1. Yapay (Sahte) Öğrenme Grubu • En belirgin özelliği, • grubun, grup üyelerinin ilgi ve istekleri göz önünde bulundurulmaksızın birlikte çalışmak üzere oluşturulması ve • en başarılıdan başarısıza doğru sıralanmak suretiyle bireysel olarak değerlendirileceklerine inanmalarıdır. 15

16. 1. Yapay (Sahte) Öğrenme Grubu • Böyle bir grupta grup üyeleri birbirine güvenmezler. Birbirini yanlış yönlendirir ve bilgiyi paylaşmaktan kaçınırlar. 16

17. 1. Yapay (Sahte) Öğrenme Grubu • Sonuçta elde edilen verim grup üyelerinin bireysel potansiyellerinin çok altındadır. • Eğer üyeler bireysel olarak çalışıyor olsalar elde edecekleri verim daha fazla olacaktır. 17

18. 2. Geleneksel Öğrenme Grubu • En belirgin özelliği, • grubun, grup üyelerinin kendi istekleri doğrultusunda birlikte çalışmak üzere oluşturulması ve • başarının grup üyeleri olarak değil, bireysel olarak değerlendirilmesi ve ödüllendirilmesidir. 18

19. 2. Geleneksel Öğrenme Grubu • Grup üyeleri birbirinden bilgi almayı arzu ederler ancak kendi bilgilerini paylaşmayı istemezler. • Bazı üyeler kendilerine düşen görevleri yerine getirmeksizin, kurnazca grubun başarısından yararlanmaya çalışırlar. 19

20. 2. Geleneksel Öğrenme Grubu • Sonuçta elde edilen verim • grup üyelerinin bazılarının bireysel çalışmayla elde edebileceğinden fazla olmakla birlikte, • zeki ve çalışkan üyelerin bireysel çalışması hâlinde elde edebilecekleri verimden daha düşüktür. 20

21. 3. İş Birliğine Dayalı Öğrenme Grubu • Ortak öğrenme amaçlarını gerçekleştirmek ve elde edilen verimden tüm üyelerin yarar sağlaması esasına dayanan öğrenme grubudur. • Grup üyeleri öğrenilecek materyali anlama ve daha fazla çalışma konusunda birbirini teşvik eder, konuları aralarında tartışarak bilgi paylaşımını sağlarlar. 21

22. 3. İş Birliğine Dayalı Öğrenme Grubu • Bütün üyelerin öğrenmesi ve diğerlerinin öğrenmesine katkı sağlaması esas olduğu için bireysel performans düzenli biçimde kontrol edilir. • Hiçbir üyenin çaba sarfetmeksizin grup başarısından yararlanmasına izin verilmez. 22

23. 3. İş Birliğine Dayalı Öğrenme Grubu • Sonuçta elde edilen verim • grup üyelerinin bireysel performansının toplamından büyüktür. • Bütün üyeler, bireysel çalışmaları hâlinde elde edebilecekleri verimin daha fazlasını böyle bir grup çalışmasıyla elde edebilirler. 23

24. 4. Yüksek performanslı-iş birliğine dayalı öğrenme grubu • İş birliğine dayalı öğrenme metodundan en verimli sonucun alınabileceği grup çeşitlidir. • Böyle bir grubu diğerlerinden üstün yapan en belirgin özelliği, • grup üyelerinin birlikte çalışma ve üretme isteğinin ve birbirine olan bağlılıklarının üst düzeyde olmasıdır. 24

25. 4. Yüksek performanslı-iş birliğine dayalı öğrenme grubu • İş birliğine dayalı öğrenme gruplarının çok azı bu özelliklere sahiptir. 25

26. Temel Öğeler 26

27. Temel Öğeler • Olumlu Dayanışma/Bağımlılık (Positive Interdependence) • Bireysel Sorumluluk (Individual Accountability) • Yüzyüze Etkileşim (Face-to-face Interaction) • Sosyal/Toplumsal Beceriler (SocialSkills) • Grubun Kendini Değerlendirmesi (Group Processing) 27

28. İşbirliğine Dayalı Öğrenme Teknikleri • Takım Oyun Turnuvaları Tekniği • Öğrenci Takımları Başarı Grupları Tekniği • Ayrılıp Birleşme Tekniği (Jigsaw) • Küçük Grupla Öğrenme Tekniği • Grup Araştırması Yöntemi 28

29. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Takım Oyun Turnuvaları Tekniği) • Öğrenciler; • Beceri, cinsiyet ve yarışçı özelliklerine göre 4-5 kişilik takımlara ayrılır. • Her hafta turnuva yapılır ve her takımın görevi turnuvaya katılacak arkadaşını hazırlamaktır. • Öğretmen ön bilgi verdikten sonra konu ile ilgili materyali dağıtır. • Her grup kendisini temsil edecek olanı hazırlar. • Turnuva masaları hazırlanır • Her takımdan bir veya iki öğrenci yarışır ve aldıkları puan takımın puan hesabına yazılır. • Her hafta turnuva masasındaki öğrenci değişir. 29

30. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Öğrenci Takımları Başarı Grupları Tekniği) • Öğrenciler 4-5 kişilik takımlara ayrılır. • Takımlar kendi içlerinde çalıştıktan sonra bir test uygulanır. • Öğrenciler testten aldıkları puana göre başarı sırasına dizilir. • En başarılı 6 öğrenci 1. grup, sonraki 2. grup vb… olarak ayrılır. • 1. gruptakiler takımlarına 8, • 2. gruptakiler örneğin takımlarına 6, • 3. gruptakiler örneğin takımlarına 4 puan kazandırırlar. • Her öğrenci becerisi ve başarısı oranında takımına katkı getirir. Öğrenci kendisini kendi başarı grubundakilerle karşılaştırır. 30

31. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Küçük Grupla Öğrenme Tekniği) • 2-6 kişilik gruplar, öğretmenin belirlediği ana konunun alt konularından birini seçerek araştırırlar. • Grubun her üyesi alt konunun bir bölümünü alır. • Kendi grup arkadaşlarıyla tartışırlar. • Sınıfa sunu yaparlar. • Öğrenciler bu sunuyu değerlendirir. 31

32. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Grup Araştırması Yöntemi) • Bir konu alt konulara ayrılarak gruplara dağıtılır • Grup üyeleri bu alt konuyu bölümlere ayrılır ve iş bölümü yapılır. • Her bir grup üyesi diğer grup üyelerinin çalışmasına bağımlıdır. • Öğrenciler arası iletişim sağlanır • İletişim ve sosyal becerilerinin gelişmesi için etkinlikler yapılabilir • Öğretmen rehberdir. 32

33. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Grup Araştırması Yöntemi) • Burada Öğrenciler; • Bir plan geliştirerek bu planı uygularlar • Bilgi toplayarak, bir probleme çözüm getirirler • Araştırmalarından elde ettikleri bilgileri paylaşırlar. 33

34. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Jigsaw) • Takımların oluşturulması • Isınma etkinlikleri • Takımlarda konu ve görev dağılımının yapılması • Diğer gruplarla etkileşim • Takım içi etkinlikler • Değerlendirme 34

35. Takımların oluşturulması • 2-6 kişiden oluşan takımlar • Takımlar heterojen olmalıdır, tüm takımların başarı düzeyleri birbirine yakın olmalıdır 35

36. Isınma etkinlikleri • Gruba ad verme, • Grubun sloganını belirleme • Düşün-tartış-yaz-paylaş 36

37. Takımlarda konu ve görev dağılımının yapılması • Konu alt bölümlere ayrılır ve öğrencilere bu alt konular verilir • Takım içerisinde görevler belirlenir: Lider, Kaynak sağlayıcı, Denetçi, Özetleyici, Araştırmacı, Kayıtçı, Destekleyici, Gözlemci-sorun giderici • Her oturumda bu görevler değişmelidir. 37

38. Diğer gruplarla etkileşim • Aynı alt bölümden sorumlu olan, farklı takımlardaki öğrencilerin birleşerek etkileşim grupları oluşturması • Elde ettikleri kazanımları özetlerler. 38

39. Takım içi etkinlikler • Etkileşim gruplarında çalışan öğrencilerin elde ettikleri kazanımları takımlara dönerek diğer arkadaşlarına aktarmaları ve tartışmalarıdır. 39

40. Değerlendirme • Takım içerisindeki etkinliklerin öğrenciler tarafından değerlendirilmesi, • Bireysel değerlendirme; yapılan bir sınavla öğrencilerin bireysel olarak değerlendirilerek elde ettikleri puanların takım lehine yazılması 40

41. Amaçlar ve Hedefler Öğretim Etkili Ders Tasarımı (Felder & Brent, 1999) Ders adı Bloom’un Taksonomisi Derse özel amaçlar ve hedefler Sınıfı değerlendirme teknikleri Teknoloji İşbirliğine dayalıöğrenme Öğrenciler Değerlendirme Diğerdeneyimler Testler Diğer ölçmeler Dersler Laboratuar çalışmaları

42. TEŞEKKÜRLER • Hazırlayan: • Fuat ŞURGUN • Dr. Refik Saydam İlköğretim Okulu • BAHÇELİEVLER / İSTANBUL