ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRMESİ (Grading)

ÖĞRENCİDEĞERLENDİRMESİ (Grading) Tolga Ayav Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

Sunuşun İçeriği • Konunun Önemi • Öğrenci Değerlendirmesi Gerekçeleri • Değerlendirme ve Geri Besleme • Değerlendirme Sisteminin Bileşenleri • Göreceli ve Mutlak Değerlendirme Sistemleri • Öneriler

Konunun Önemi • Öğrenci değerlendirmesi eğitimde öğretim üyelerinin en çok zorlandığı konulardan biridir. • Öğretim üyeleri öğrencilerin farklı konulardaki performansını sömestre sonunda tek bir harf ile belirlemek zorundadır. • Ezberleme ve teorik konuları kavrama • Konuları sentezleme ve uygulama yeteneği • Kapsanan konulara ilişkin karar verme yeteneği • Yazılı ve/veya sözlü sunuş yeteneği, vb. • Her öğretim üyesi kendine göre farklı bir yöntem geliştirmekte. Bir öğretim üyesinin ‘A’ sı diğerinin ‘C’ sine eşit olabilmekte. • Eşitliğin sağlanması içinbazı yöntemler geliştirilmiştir.

Bir Amerikan üniversitesinde hocaların not verme sistemlerine ilişkin liste İstatistik Bölümü: Tüm notlar normal dağılışa (çan eğrisi) göre verilir. Psikoloji Bölümü: Students are asked to blot ink in their exam books, close them and turn them in. The professor opens the books and assigns the first grade that comes to mind. Tarih Bölümü: Tüm öğrenciler geçen yıl verilen notların aynılarını alırlar. İlahiyat Bölümü: Notlar tanrı tarafından gönderilir. Felsefe Bölümü: Not nedir? Hukuk: Öğrencilerden niçin A almaları gerektiği konusunda savunma yapmaları istenir. Matematik: Notlar birer değişkendir. Mantık Bölümü: Eğer ve sadece eğer bir öğrenci final için hazırsa ve geçer bir not almışsa o öğrenci A alır, aksi durumda A almaz. Bilgisayar Bilimleri: Gelişigüzel Sayı üreteci not verir.

Öğrenci Değerlendirmesi Gerekçeleri • Yönetimsel gereksinimler • Öğrenci seçme • Okul değişikliklerinde yerleştirme • Farklı bilgi düzeylerine göre gruplama • Mezuniyet derecesi saptama • Sınıf geçme • vb.. • Öğrencilerin gelişmeleri konusunda geri bilgilenme (feedback) • Öğrencilerin yönlendirilmesi (Danışmanlar) • Ders seçme • Okul seçme • Meslek seçme

Öğrenci Değerlendirmesi Gerekçeleri (devam) • Eğitimin planlanması • Öğretim üyeleri ders öncesi öğrencileri bilgi seviyelerine göre gruplayabilirler • Ders içeriği sınıfın durumuna göre değiştirilebilir • Motivasyonu artırmak • Düşük not öğrenciyi daha çok çalışmak için teşvik eder • Yüksek not öğrenciyi bilgi seviyesini yukarıda tutmak için daha çok çalışmaya teşvik eder

Değerlendirme - Geri Besleme • Değerlendirmenin önemli bir amacı akademik gelişme konusunda geri besleme yapılmasıdır. • Öğrencinin aldığı not, onun derste gösterdiği performansı ve akademik yeterliliği hassas bir şekilde belirtmelidir. • Değerlendirmede, derse katılım ve gayret gibi hassas olarak ölçülmesi güç olan bileşenlerin katılması yıldan yıla ve öğretim üyesinden öğretim üyesine farklılaşma doğurur ve notlar akademik gelişmenin bir ölçütü olmaz. • Ödül ve cezalandırma amacıyla notların artırılıp azaltılması veya devam ve fazla ödev yapmaya ekstra puan verilmesi, notların öğrencilerin akademik başarılarını belirtmesindeki başarıyı düşürür.

Değerlendirme - Geri Besleme (devam) • Öğrencilerin davranışları konusunda geri besleme, notlardan başka, sözlü - yazılı övme, özel görüşmeler gibi yöntemlerle yapılmalıdır. • Akademik olmayan konuların notlar ile değerlendirilmesi, öğrencilerin derslere yaklaşımını öğrenmeden çok yüksek not almaya yönelik olmasını (grade oriented approach) teşvik eder.

Değerlendirme Sistemlerinin Bileşenleri • İyi bir değerlendirme sistemi: • Öğrencilerin akademik performansları arasındaki farklılıkları yansıtmalıdır. • Öğrenciler tarafından iyi anlaşılmalı ve öğrenciler kendi performanslarındaki gelişmeleri yol boyunca değerlendirebilmelidir. • Adil olmalıdır. • Değerlendirme yöntemi dönem başında açıklanmalıdır(Kaç ödev olacağı, sınavların nasıl olacağı vs.) • Değerlendirmenin dönem sonunda yapılan bir sınav yerine döneme dağıtılmış ara sınavlar ve değişik ödevler ile yapılması öğrencilerin daha iyi değerlendirilmelerini sağlar.

Göreceli ve Mutlak Değerlendirme • Değerlendirme yöntemleri iki grup altında incelenebilir: • Göreceli (Relative) Değerlendirme • Mutlak (Absolute) Değerlendirme

Göreceli Değerlendirme • Yüksek öğrenimde, özellikle batı ülkelerinde çok yaygın. • Ülkemizde yaygınlığı artmakta. • Sistemde öğrencilerin performansı birbirlerine göre değerlendirilir. • Öğrenciler her derecedeki belirli sayıdaki pozisyon için birbirileri ile yarışır.

Göreceli Değerlendirme (devam) • İki temel varsayım üzerine çalışır. • Değerlendirmenin amacı öğrencilerin kendi aralarında iyilerini seçmektir. • Öğrencilerin performansları yaklaşık olarak normal dağılış gösterir.

Göreceli Değerlendirme (devam) • Eğri Üzerinden Değerlendirme • Normal dağılış varsayımı populasyonda IQ skorlarının yaklaşık normal dağılış göstermesi esasına dayanır.

Göreceli Değerlendirme (devam) • Eğri Üzerinden Değerlendirme • Üniversite öğrencileri seçilmiş grup olduğundan bu varsayım her zaman geçerli değildir. • Üniversite öğrencilerinin gösterdiği dağılış, “C” nin altında daha az, “B” daha çok olacak şekilde genelde sola çarpıktır.

Göreceli Değerlendirme (devam) • Eğri Üzerinden Değerlendirme Değişik Şekillerde Uygulanabilir • Standart sapma yöntemi • T-Skorları veya Normal Skorlar • Doğal grupların kullanılması

Göreceli Değerlendirme (devam) Standart Sapma Yöntemi Normal Dağılışta A  % 7 B  %24 C  %38 D  %24 F  % 7 C Üst sınırı  ort + 0.5 s C Alt sınırı  ort - 0.5 s A/B sınırı  ort + 1.5 s D/F sınırı  ort - 1.5 s

Göreceli Değerlendirme (devam) • Doğal Grupların Kullanılması • Yöntemde önce öğrenciler sıralanır. • Daha sonra oluşan doğal gruplar belirlenir. • Bu gruplara göre başarı notları verilir. • Doğal grupların oluşturulmasında Cluster Analizi de kullanılabilir • Bu yöntemde genelde derecelerin sınırlarında aralıklar olduğundan kolay kabul görür

Mutlak Değerlendirme • İki Türlü Uygulanabilir: • Toplam puanın oranı üzerinden (eski sistem) • Dersin amacına ulaşma oranı üzerinden

Mutlak Değerlendirme (devam) • Toplam Puanın Oranı Üzerinden Değerlendirme • Değerlendirmelerde alınabilecek en yüksek not üzerinden öğrencilerin aldıkları % notlar belirlenir. • Öğretim üyesi derecelere verilecek notları belirler( %90-%100 = A, %80-%90= B gibi) • Her sınıfa düşen öğrenci sayısı önceden belli değildir. • Öğretim üyesinin sınıfları bilinçli olarak belirlediği varsayılır. • Öğrencilerin önüne önceden hedef konduğu için iyidir.

Mutlak Değerlendirme (devam) • Dersin Amacına Ulaşma Oranı Üzerinden Değerlendirme • Yöntemde önce dersin amacı ve ulaşılacak hedefler belirlenir. • Ulaşılacak hedef iki gruba ayrılır: • Mutlaka bilinmesi gerekenler(Essential Objectives) • Derste öğretilen konuları sentezleyerek problem çözme ve başka konulara uyarlayabilme yeteneği(Developmental Objectives)

Mutlak Değerlendirme (devam ) Dersin Amacına Ulaşma Oranı Üzerinden Değerlendirme • Daha sonra performans standardı belirlenir ve notlar buna göre verilir.

Öneriler: • Hiçbir değerlendirme sistemi her zaman her ders için mükemmel değildir. • Öğretim üyesi değerlendirme yöntemini seçerken konuyu ve öğrencilerin performanslarını dikkate almalıdır. • Öğretim üyesi sürekli olarak kullandığı değerlendirme sistemini ve varsayımları dikkate almalı ve durum değerlendirmesi yapmalıdır. • Yapılan sınavların ve ödevler gibi diğer değerlendirmelerin öğrencilerin akademik performansını ölçmedeki geçerliliği ve hassasiyeti sürekli olarak izlenmelidir.

Öneriler:(devam) • Her kuruluş değerlendirme politikasını saptamalı ve tüm öğretim üyeleri kuruluşun politika ve felsefesini bilmelidir. Öğretim üyelerinin değerlendirme politikaları benzer ve istikrarlı olmalıdır. • Değişik değerlendirme sistemleri vardır ve bunlar farklı sonuçlar verir. • Dersin amacı, beklentiler, değerlendirme politikaları ve kullanılacak sistem sömestre başında öğrencilere açıkça anlatılmalıdır. Bu konuda yolboyunca yapılacak değişiklikler mutlaka öğrencilere bildirilmelidir. • Değerlendirme öğrenme devam ederken yapılmamalıdır (Öğrenme eğrisine dikkat!!)

Öneriler:(devam) • Nihai değerlendirme daha çok akademik performans üzerinden yapılmalıdır. Devam, derse ilgi gibi diğer konular başka şekillerde değerlendirilmelidir. • Bazı yönetmelikler öğretim üyelerini değerlendirmede serbest bırakmıştır. Bu da doğal olarak öğretim üyesinin bilinçli olmasını gerektirmektedir. • Değerlendirmede tüm sorumluluk öğretim üyesindedir. • Adil olunuz..

ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRMESİ (Grading)