Hinduizm

1. Hinduizm „Ty jesteś tym” („tat tvam asi”)

2. Om jest najświętszą sylabą hinduizmu. Postrzegana jest jako dźwięk powstania Wszechświata. Za świętą uznawana jest także w buddyzmie tybetańskim. Na niej opierają się liczne mantry, np. Om namah shiwaya, mantra współczucia Om mani padme hum, czy też stusylabowa mantra. Ich wibracje mają wywoływać określone zmiany energetyczne u człowieka. Także wtedy, gdy recytujący nie zna sanskrytu i nie rozumie sensu słów. OM WADŻRA SATTWA SAMAJA MANUPALAJA WADŻRA SATTWA TENOPA TISZTHA DRI DHO ME BHEŁA SUTO KHAJO ME BHAŁA SUPO KHAJO ME BHAŁA ANURAKTO ME BHAŁA SARŁA SIDDHI ME PRAJATSA SARŁA KARMA SUTSA ME TSITTAM SZRIJ AM KURU HUM HA HA HA HA HO BHAGAŁAN SARŁA TATHAGATA WADŻRA MAME MYNTSA WADŻRI BHAŁA MAHA SAMAJA SATTWA AH.

3. Hinduizm jest jednym z najstarszych i najbardziej złożonych systemów religijnych świata. Prawie miliard ludzi kultywuje tą religię, z czego znaczna większość mieszka w Nepalu i Indiach. Istnieje bardzo wiele odłamów hinduistycznych, różniących się zarówno wierzeniami na temat Boga, jak i praktykami. Ich wyznawców łączy przede wszystkim: • Szacunek dla świętych ksiąg – Wed • Wiara w reinkarnację • Wiara w prawo akcji i reakcji (Karma) • Dążenie do wyzwolenia, różnie rozumianego przez poszczególne odłamy

4. Różne odłamy hinduizmu zawierają cechy : • Monoteizmu (wiara w jednego boga) • Monizmu (wszystko jest tego samego pochodzenia) • Panteizmu (Bóg jest obecny na świecie jako istota żywa) • Henoteizmu(kult istot boskich, jedna jest najwyższym bogiem, pozostałe są jej podporządkowane) • Panenteizmu(świat jest częścią Boga, Bóg zawiera świat, ale jest czymś większym)

5. Hinduizm ma bardzo duży zbiór pism świętych. Dzielą się na : • Śruti (literatura wedyjska – wedy) • Smirti (historia, religia, tradycja)

6. Etyka hinduizmu W etyce hinduizmu akceptowane są trzy cele życiowe i zarazem drogi do szczęścia: • Dążenie do osiągnięcia doskonałości moralnej (dharma – postawa, to, co stałe). • Uczciwe dążenie do osiągnięcia majątku i władzy (artha – korzyść, zysk) • Dążenie do osiągnięcia rozkoszy zmysłowej (kama – miłość, przyjemność erotyczna). Zasady kamy wyjaśnia Kamasutra.

7. Kult Polega na oddawaniu czci poprzez składanie ofiar w świątyniach głównie w postaci kwiatów i owoców. Cześć można oddawać również przez wyciągnięcie rąk, ubieranie i mycie bóstw oraz palenie przed nim kadzideł. W kulcie Kali ofiary są składane w postaci zwierząt, np. bawołów lub owiec. W domach znajdują się małe ołtarzyki bóstw, gdzie dokonuje się codziennej ofiary, tzw. pudży.

8. Również ważnym obrzędem są święte kąpiele, którym przypisuje się moc usuwania wszelkich skaz i chorób. Zwłoki powszechnie pali się na stosie (dawniej wraz z ciałem męża palono wdowę. Praktyka ta została zakazana przez Anglików w 1829 r.)

9. Święta W hinduizmie obchodzi się bardzo dużo świąt, m.in.: „święta świateł” tzw. Diwali, święto narodzin Kryszny, święto Wisznu-Dżagannathy (Pana świata), święto Siakti (związane z zabiegami magicznymi, polegającymi na pozyskaniu żeńskiej energii, w czasie którego używa się środków odurzających i odbywa się ceremonie orgiastyczne).

10. Reinkarnacja Według hinduistów dusza przechodzi przez coraz wyższe postacie – od przedmiotu, przez postać rośliny, zwierzęcia, człowieka (i jeszcze parę wyższych) po zjednoczenie i stopienie się z Brahmanem (Bogiem, Absolutem) raz na zawsze. W skrajnych przypadkach (za karę za popełnienie poważnych zbrodni) dusza może przybrać postać niższą. Wędrówka dusz, w którą wierzą hinduiści, nazywa się sansarą.

11. Odłamy hinduizmu Liczba odłamów hinduistycznych jest ogromna (ok. 10 000). Różnią się one panteonami wyznawanych bóstw, sposobami ich czczenia i niektórymi założeniami filozoficzno-religijnymi.

12. Wisznuizm Wisznuici są czcicielami Boga osobowego Wisznu. Charakterystyczne dla wisznuizmu jest bhakti, czyli oddanie Bogu. Wśród wisznuitów liczną grupę stanowią krysznaici, czczący Krysznę. Symbolem wisznuizmu jest znak tirunama, noszony przez nich na czole, czyli dwie białe pionowe kreski z czerwoną między nimi, symbolizujący stopy Wisznu. Za symbol wisznuizmu również się uważa odwrócony trójkąt symbolizujący wodę i pierwiastek żeński.

13. Śiwaizm Śiwaici czczą Boga Śiwę. Dla nich ważne są praktyki takie jak: joga, medytacja, asceza, a także różne rytuały. Noszą na czole znak tripadi, czyli trzy białe poziome kreski. Do innych symboli śiwaizmu należy trójkąt skierowany w górę, symbolizujący ogień i pierwiastek męski oraz sześciokąt, symbolizujący jedność pierwiastka męskiego i żeńskiego. Generalnie wyróżniamy trzy rodzaje śiwaizmu: śiwaizm kaszmirski, śiwaizm tamilski oraz sampradaja – lingajaci.

14. Śaktyzm Śaktowie skupiają się na oddawaniu czci żeńskiemu aspektowi Boga – twórczej energii Śakti, personifikowanej pod postacią Bogiń – małżonek Bogów. Świętymi pismami śaktyzmu są tantry. Charakterystyczne dla śaktyzmu jest też uznanie dla kobiety.

15. Smartyzm Smartyzm to odłam uniwersalistyczny i monistyczny, oparty ściśle na naukach Adi Śankary. Uznają sześć bóstw: Surja, Wisznu, Śiwa, Śakti, Ganeśa i Kumaran. Smartyści przywiązują dużo wagi do osiągania wyzwolenia przez Dźnana Jogę - ścieżkę zdobywania duchowej mądrości.

16. Bóstwa W hinduizmie istnieje wiara w bóstwa : • Dewy (bóstwa męskie) • Dewi (bóstwa żeńskie) Które są odpowiednikiem aniołów w religiach abrahamowych.

17. Aświnowie - w mitologii indyjskiej para niebiańskich bliźniąt, wedyjskich bogów związanych ze światłością poranną. Pełnili także funkcję lekarzy bogów i strażników nieśmiertelności. Są dawcami wszelkiej pomyślności. Ich siostrą jest Uszas. Aditjowie - bóstwa hinduistyczne opisywane Wedach. Symbolizowały różne aspekty światła słonecznego jak i niebiańskiego. Strażnicy prawa wynagradzali pobożnych i sprawiedliwych i karali grzeszników.

18. Mahawidjas - dziesięć epifanii Dewi zwanych Dziesięcioma Wielkimi Mądrościami, uosabiały one aspekty cyklów czasu a także mądrości. Są to hinduistyczne boginie: • Kali • Tara (Indie) • Szodaśi • Bhuwaneśwari • Ćhinnamasta (छिन्नमस्ता) • Bhajrawi • Dhumawati • Bagala • Matangi • Kamala (bogini)

19. Daśawatara - to tradycyjne dziesięć najbardziej znanych postaci awatarów Wisznu, które opisuje Garudapurana.

20. Kali – hinduska bogini czasu i śmierci, pogromczyni demonów i sił zła; w oczach ludzi Zachodu najbardziej przerażająca ze wszystkich bogiń hinduistycznych. Jedna z czterech głównych postaci Śakti, żony Śiwy. Pierwsza z mandali dziesięciu głównych form małżonki boga Śiwy , władczyni cyklu reinkarnacyjnego. Kali w jednej z kilku głównych form ikonograficznych jest ciemnoskóra i wychudzona, z wielkimi kłami i kilkoma parami rąk. Odziana w tygrysią skórę i naszyjnik z nagich czaszek; pojawia się najczęściej na polach bitewnych lub na miejscach kremacji. Czasami przedstawiana z wężami wplecionymi we włosy. Często pojawia się z wystającym (najczęściej nieprzeciętnie długim) językiem, głową demona w ręce oraz pasem z przeciętych głów.

21. Aghora - Niestraszliwy przydomek Śiwy i imię jednej z pięciu twarzy Sadaśiwy lub Paramaśiwy. • Agni - wedyjski bóg ognia. Jest najbliższy śmiertelnikom, ich przywódcą, dobroczyńcą, opiekunem - płoszy złe moce, odpędza nieszczęścia i choroby. • Ardhanari - przedstawienie pary bogów Śiwa-Parwati w formie postaci ludzkiej w połowie męskiej, a w połowie kobiecej, co ma symbolizować ich jedność i nierozłączność.

22. Balarama - starszy brat Kryszny. W południowych Indiach i w wielu kierunkach wisznuizmu uznawany jest za ósmy awatar Wisznu. • Bhajrawa - jedno z najważniejszych bóstw hinduskich, uważane za groźną manifestację boga Śiwy. • Brahma - w hinduizmie to stwórca wszechświata, który wraz z Wisznu i Śiwą tworzy Trimurti. • Brahman - w hinduizmie bezosobowy aspekt Absolutu posiadający w pełni cechę wieczności

23. Dźagannatha - forma Kryszny przedstawiająca go jako Pana Świata, czczona przez wisznuitów. • Hari - w hinduizmie, sikhizmie i religii rawidasi jedno ze świętych imion Boga. • Iśana - przydomek Śiwy oraz imię jednej z pięciu twarzy Sadaśiwy, Paramaśiwy lub piąta głowa Śiwy Pańćany. • Jama - hinduistyczny Bóg Śmierci, Bóg zmarłych i władca piekła, Pan Dharmy , strażnik kierunku południowego.

24. Kryszna - Bóg w hinduizmie. Kryszna jest źródłem wszystkich innych inkarnacji /zstąpień Boga. Podawana jest też informacja, że Kryszna jest ósmym awatarem Wisznu. • Lakszmi - w mitologii indyjskiej bogini szczęścia, bogactwa i piękna. Uosabia wszelkie powodzenie - także materialne. • Lalita - anielska bogini piękna, najwyższa forma małżonki Boga Śiwy. • Mahadewa - Jedna z głównych, najwyższych form Boga Śiwa w hinduiźmie.

25. Nirryti ( rozpad ) - w Wedach bogini podziemia i południowego zachodu, później w hinduizmie bóg, jeden ze strażników stron świata . • Panća Tattwa - określenie Pięciu Aspektów Najwyższej Osoby Boga, czyli Kryszny lub Prawdy Absolutnej. • Rama - w hinduizmie kolejne wcielenie Wisznu. W wisznuizmie uznawany za boga. • Rudra - anioł, hinduski bóg czasu i śmierci, uzdrawiania i leków, burzy, a także całej przyrody, natury.

26. Saraswati - jedna z trzech najważniejszych bogiń w świecie. Bogini prawdy, mądrości i przebaczenia, patronka nauk, sztuk pięknych, muzyki oraz rzek. • Waruna - hinduistyczny bóg nieba i wód. Jego imię jest utożsamiane z greckim Uranos ("niebo"). • Wetala - indyjski bóg chaosu i zniszczenia, popularny zwłaszcza w Nepalu i Goa.

27. Wisznu - jeden z najpopularniejszych dewów w hinduizmie, Bóg jedyny w wisznuizmie. • Withoba - męskie bóstwo hinduistyczne, uznawane za jedną z manifestacji Kryszny lub Wisznu, niekiedy również Śiwy. • Wrytra - demon w formie gigantycznego węża lub smoka, jeden z assurów (złych istot), być może nawet najsilniejszy z nich. • Ćamunda - uosobienie niszczącej mocy myśli. Przedstawiana jako stara i odrażająca kobieta o zwiędłej i wysuszonej skórze ubrana w skórę słonia.

28. Śakti - małżonka Śiwy, rodzaj siły, energii, pierwiastek żeński. • Śiwa – jeden z najistotniejszych dewów w hinduizmie. Tworzy Trimurti (rodzaj trójcy hinduistycznej) razem z Brahmą i Wisznu, w której symbolizuje unicestwiający i odnawiający aspekt boskości. Przez śiwaitów uważany jest za Boga jedynego, tożsamego z bezpostaciowym wszechprzenikającym Brahmanem. Śiwa nosi 1008 imion.

29. Ze wzglądu na to, że hinduizm jest zbiorem różnych religii, a ponadto wielu norm zachowania w społeczeństwie , można go nazwać nie tylko religią, ile raczej sposobem życia duchowego hindusa. Opracowały: Kasia Łabatczuk Ania Dmochowska Kasia Jackowska Magda Gawron