300 likes | 553 Views
دانشجو: روزا مهرابی. تحلیل محیطی ( بررسی فرصتها و تهدیدها ) صنعت پتروشیمی ایران با رویکرد استراتژیک. سوالات اصلی محیط چیست و چه ویژگی دارد؟ مهمترین مدلهای تحلیل محیطی کدام است ؟ عوامل محیطی موثر بر صنعت پتروشیمی ایران کدام است؟ مدل مناسب ارزیابی عوامل محیطی صنعت پتروشیمی چیست ؟
E N D
دانشجو: روزا مهرابی تحلیل محیطی ( بررسی فرصتها و تهدیدها )صنعتپتروشیمی ایران با رویکرد استراتژیک
سوالات اصلی • محیط چیست و چه ویژگی دارد؟ • مهمترین مدلهای تحلیل محیطی کدام است ؟ • عوامل محیطی موثر بر صنعت پتروشیمی ایران کدام است؟ • مدل مناسب ارزیابی عوامل محیطی صنعت پتروشیمی چیست؟ • فرصتها و تهدیدات صنعت پتروشیمی ایران کدام است؟ • عوامل راهبردی فرصت زاو تهدید زا چیست؟ • سوالات فرعی • محاسن و معایب هر یک از مدلهای تحلیل محیطی چیست؟
مقدمه • صنايع پتروشيميايي سومین صنعت بزرگ دنیا(با فروشي در حدود 1885 ميليارد دلار) • درایران،مهمترینعامل در صادارت غیرنفتی، صادرات محصولات پتروشیمیایی است.
تعریف صنایع پتروشیمی • به صنایعی اطلاق می شود که در آنها هیدروکربنهای موجود در نفت خام و یا موجود در گاز طبیعی به انواع محصولات پتروشیمیایی تبدیل شود.
رشد صنایع پتروشیمی علت رشد سریع صنایع پتروشیمی را میتوان بدین صورت خلاصه نمود: • ارزان و سهل الوصول بودن مواد اولیه که شامل نفت خام، مایعات گازی و گاز طبیعی می باشد. • ایجاد پیشرفتهای عمده در صنایع نفت خام که در نتیجه آن تولید مواد جانبی که به عنوان مواد اولیه صنایع پتروشیمی مصرف دارند، افزایش یافت . • کاربرد فزاینده محصولات شیمیایی • تحقیقات وسیع و تکنولوژی های جدید در صنعت پتروشیمی
وضعیت صنعت پتروشیمی ایران • صنعت پتروشیمی در ایران قدمتی 50 ساله دارد. ( از سال 1338 ) • تشکیل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ( در سال 1343 ) • در حال حاضر شرکت ملی صنایع پتروشیمی ( NPC ) شامل: • 26 شرکت فرعی با مالکیت 100 درصدی توسط NPC • 5 شرکت وابسته با مالکیت 100 – 51 درصدی توسط NPC • 22 شرکت خصوصی با مالکیت کمتر از 50 درصدی توسط NPC
میزان تولید جهانی محصولات پتروشیمیایی
تعریف محیط • محیط در برگیرنده قلمرو وسیعی است که نظارت و ارزیابی آن بسیار دشوار و تقریبا ناممکن است ولی مقصود ما از محیط بخش هایی از محیط بیرونی می باشد که بر کسب و کار سازمان اثر می گذارد. • تعریف محیط مجموعه عواملی که اثر تعیین کننده بر هدف سیستم دارد ولکن سیستم بر آن کنترل چندانی ندارد را محیط گویند.
دسته بندی محیط عوامل محیطی خود به دو نوع تقسیم می شوند: • عوامل مستقیم: اثر مستقیم و موثری روی سیستم دارند. • عوامل غیرمستقیم: عوامل مستقیم را تحت تاثیر قرار داده و بوسیله آن روی سیستم اثر دارند. براین اساس محیط را میتوان بر دو نوع تقسیم نمود: • محیط عمومی یا کلان یا دور: خارج از صنعت مورد نظر بوده و بطور غیرمستقیم بر صنعت اثر می گذارد. عوامل محیط کلان می توانند هم در سطح بین المللی و هم در سطح ملی مطرح باشند. • محیط رقابتی یا صنعت یا نزدیک یا خرد: عوامل و نیروهایی است که در صنعت مربوط به سازمان وجود دارد.
مدلهای تحلیل محیطی خرد ( پنج نیرو ) • استراتژی رقابتی بدون شناخت از ساختار صنعت و رقبا ممکن نیست. • پورتر عوامل موثر در جذابیت یک صنعت را شامل پنج عامل اصلی می داند. هر کدام از این پنج عامل قوی شوند صنعت ما ضعیف شده و هر چه ضعیف تر شوند صنعت ما قوی می شود. Competitive Strategy- Techniques for Analyzing Industries and Competitors
مدل پنج نیرو تهدید تازه واردان قدرت چانه زنی تامین کنندگان شدت رقابت بین رقبای فعلی قدرت چانه زنی مشتریان تهدید کالاهای جانشین
مدل الماس سومین کتاب پورتر با عنوان مزیت رقابتی ملل با این سوال مطرح می شود: • چرا برخی ملت ها در برخی صنایع بهتر عمل کرده و نتیجتا در آن دارای مزیت رقابتی می گردند؟ • پورتر در این کتاب با بررسی 18 صنعت در 100 کشور جهان، سعی در پاسخ به این سوال را دارد و در نهایت مدل الماس ( دیاموند ) را معرفی می کند. Competitive Advantage of Nations - 1990
شمایی از مدل الماس ساده صنایع مرتبط و حمایت کننده دولت شرایط تقاضا فاکتورهای درونی اتفاقات پیش بینی نشده استراتژی، ساختار و رقابت
مدل پنج نیروی پورتر( Five Force ) شامل: • رقبا • مشتریان • تامین کنندگان • جایگزین ها • تازه واردین به بازار • مدل الماس شامل: • شرایط عوامل • وضعیت صنایع مرتبط و حمایت کننده • دولت • شرایط تقاضا
مدل تحلیل محیطی صنعت پتروشیمی ایران مدل پیشنهادی برای تحلیل محیطی صنعت پتروشیمی ایران دارای سه لایه می باشد: • لایه اول: عوامل خرد ( Four Forces ) • لایه دوم: سایر عوامل ( FGSD ) • لایه سوم: عوامل کلان ( PEETLI )
مزایای مدل سه لایه ای • به علت در برداشتن فاکتورهای تحلیل محیط کلان، تمامی مزایای مدلهای کلان را دارا می باشد، که از آن جمله میتوان به پیش بینی رفتار متغیرهای کلان در آینده، کشف فرصتهای پنهانی از محیط کلان، انطباق بیشتر با محیط کلان و ... اشاره کرد. • از مهمترین معایب مدلهای کلان، مستقل بودن آن از سایر فعالیتهای تحلیل محیطی است. بدین صورت که تحلیل محیط کلان می بایست همراه با سایر فعالیتهای تحلیل محیطی همانند محیط خرد دیده شود، که در این مدل این موضوع بخوبی دیده شده است. • دارای قدرت موقعیت یابی در سطح صنعت و ملی
مزایای مدل سه لایه ای ( ادامه ) • از مزایای مدل الماس این است که این مدل ابزاری برای اندازه گیری میزان رقابت پذیری یک صنعت در سطح ملی و مقایسه آن با دیگر کشورهاست که در مدل بومی شده نیز از این مزیت استفاده شده است. • امکان تبدیل به مدلهای الماس دوبل و الماس دوبل دوگان • مدل بومی شده چون در سطح صنعت بکاررفته و دارای فاکتورهای متنوعی است، معایب مدل پنج نیرو را ندارد. • از معایب عمده مدل پنج نیرو این است که مدل فوق شامل منابع شرکت نشده در حالیکه منابع، عامل اساسی در میزان سوددهی در یک صنعت است، ولی در مدل بومی شده در لایه دوم به منابع اساسی رقابت در سطح صنعت مانند فاکتورهای درونی، صنایع مرتبط و حمایت کننده، تقاضا و ... اشاره می شود.
مزایای مدل سه لایه ای ( ادامه ) • در مدل الماس پورتر، دولت نقشی غیرمستقیم داشته، ولی با توجه به نقش دولت در اقتصاد ما، دولت بعنوان یک فاکتور اصلی، در مدل دیده شده است. • مدل بومی شده دارای حرکت سیستماتیک از بالا به پایین در 3 سطح بوده که میتواند برای عوامل برنامه ریز و سیاستگذار صنعت پتروشیمی با توجه به ویژگیهای هر سطح مورد استفاده قرار گیرد. • دارای رویکرد کلی نگر و سیستمی به محیط • با توجه به وزن محیط و عوامل محیط، میتوان از سطوح مورد نظر با توجه به اولویتها و اهداف استفاده نمود.
تعیین فرصتها و تهدیدهای راهبردی (ادامه)
تعیین فرصتها و تهدیدهای راهبردی (ادامه)