180 likes | 394 Views
Bölüm 3. Bedensel Büyüme & Gelişme. A şağıdaki davranışları hangi yaş (dönemde bulundan) çocukların göstermesini beklersiniz?. Desteksiz oturmaya başlar. Yürümeye başlar. Kaşık kullanmayı becerir . 3-4 renk eşleştirebilir. Kendi giyinir kendi soyunur. Makasla kağıt kesebilir.
E N D
Bölüm 3 Bedensel Büyüme & Gelişme
Aşağıdaki davranışları hangi yaş (dönemde bulundan) çocukların göstermesini beklersiniz? • Desteksiz oturmaya başlar. • Yürümeye başlar. • Kaşık kullanmayı becerir. • 3-4 renk eşleştirebilir. • Kendi giyinir kendi soyunur. • Makasla kağıt kesebilir. • Münazarada yer alabilir. • Hipotezin doğruluğunu araştırabilir.
‘Dönem’ nedir? • Bireyin gelişim süresince değişik zaman dilimlerinde belirli özelliklerin ön plana çıkma aşamalarına DÖNEM denir. • Dönemler: • Bebeklik: 0-2 yaş • Okul öncesi: 3-6 yaş (ilk çocukluk) • İlk öğretim: 7-11 yaş (ikinci çocukluk) • Ergenlik: 11-18 • Gençlik: ....
Gelişim Dönemleri Bedensel büyüme ve gelişme • Bebeklik dönemi • 3-6 yaş dönemi • 7-11 yaş dönemi
Kritik dönem... Sizce bireyin belirli davranışları kazanabilmesi için belirli dönemlere ihtiyacı var mı? (belirli davranışlar belirli dönemlerde mi kazanılır?)
1) Bebeklik dönemi 1.1 Bedensel Büyüme ve Gelişim Sizce bu dönemde bebek neler yapabilir? (s. 45) • Bebek doğduğunda iskelet gelişimi & sinir sistemi tamamlanmıştır. • Kemiklerdeki en hızlı gelişme dönemi ILK yıl sonra ergenlik dönemidir. • Bedensel (Motor) gelişimin en hızlı olduğu dönem İLK yıldır. • Yürümeyi başarma İLK yıl sonu en önemli motor gelişimden biridir.
1.2 Duyusal Gelişim ‘Algının’ bebeğin duyusal Gelişimindeki rolü nedir?
Görme • Görme 4-6 ay arası hızlanır. • İlk 6 ay içinde daha uzak ve daha uzun süreli odaklanırlar. • İşitme • Doğar doğmaz işitirler. • İşitmeleri yetişkinlerinkine benzer. • İşitsel uyarıcılara uyarı şiddetine göre tepki verirler • Koku & Tat alma & Dokunma • 4 temel tadı (tatlı, acı, ekşi, tuzlu) ayırt ederler. • Tatlıyı tercih ederler.
2) 3-6 yaş Dönemi Bedensel Büyüme ve Gelişim • Okul öncesi dönemde bedensel gelişme yavaşlar. • 2 yaşında baş toplam bedenin ¼ ü kadardır. • 6 yaşında organlar birbiriyle orantılı ve bir yetişkininkini andırır.
3-6 yaş dönemindeki diğer fiziksel değişiklikler... • Üst düzey motor koordinasyonu gerektiren haraketlerde zorlanma vardır. • Kaba motor haraketi sağlayan kaslardaki (bedeni kullanma) gelişme, ince motor haraketleri sağlayan kaslara (el & ayağı kullanma becerileri) göre daha fazladır. • Kız çocukların ince kas becerisi daha ileridir. • El & göz koordinasyonu zayıftır (iri punto ve resimli kitap seçilmeli). • İnce motor kaslarını koordineli kullanımı ergenlikte gerçekleşebilir.
3) 7-11 Yaş Dönemi Bedensel Büyüme ve Gelişim * 10 yaşlarına doğru kızlar ani gelişir (ikincil cinsiyet). Erkeklerden daha iri. Ama erkekler daha haraketli olurlar. * Her iki cinsiyette motor becerileri gelişir. * Özellikle ilk başlarda erkek çocukların ince motor kasları koordinasyonunda sorun vardır (ödevlerde problem yaratırlar). 10-11 yaşlarda ince motor kaslarının kontrolü gelişir (ör. müzik aleti çalmaya ilgi artar).
4) Ergenlik Dönemi • Bedensel Büyüme ve Gelişim • Ergenlik döneminde hızlanır ve yetişkinlikteki yapısına ulaşır. • Çalkantılı olan bu geçiş dönemine uyum sağlamada birey zorlanır. • 11-12 ve 17-18 dönemlerini kapsar. Ergenlik döneminde bireyin bedensel gelişiminde ne gibi değişiklikler olur?
Ergenlik döneminde bedensel büyüme ve gelişme... • Fizyolojik ve hormonal değişikliklerle kendisini gösterir.
Hormonal Değişmeler • Çeşitli iç salgı bezleri tarafından salgılanan hormonlar büyüme & cinsel olgunluğu hızlandırır. • Hipofiz bezi (en önemli konuma sahip iç salgı bezi; gelişme ve büyümede önemli rolü olan büyüme hormonu); Gonadotropinleri salgılar. • cinsiyet bezleri (kadın ve erkek hormonları; testosteron ve ostrojen hormon düzeyleri yükselir; Bu hormonların salgılarını ayarlayan ve gelişimini uyaran hormonlar Gonadotropinler dir. • böbrek üstü bezleri (cinsiyet hormonlarının miktarını artırırlar) • tiroid bezleri (metabolizmanın hızını artırarak organların büyüme ve olgunlaşmasını artırır.
BedenselDeğişmeler • Ergenliğe kızların 11-13 erkeklerin 13-15 yaşlarında girdikleri kabul edilir. • Kızlar boyca ve ağrlıkca erkekleri geçerler. • 16 yaşına varıldığında erkekler kızlardan uzun ve ağır olurlar. Ergenlik döneminde bedensel olarak kızlar ve erkeklerde ne gibi değişiklikler olur?
Ergenlik Dönemindeki Bireysel Farklılıklar 1) Geç ya da Erken olgunlaşma Sizce aynı yaşlardaki bazı ergenlerin fiziksel gelişme açısından diğer yaşıtlarına göre farklılıklar göstermesi onları nasıl etkilemektedir? • Araştırmalar ‘beden imgesinin’ (bireyin kendi bedenini algılaması) bu bağlamdaki rolünden bahsetmektedir (Bknz. bulgular s. 53)
2) Beden yapısındaki değişme • Ergenleri en çok rahatsız eden görsel unsurlar nelerdir • Ben merkezci düşünce şekli (Dış görünümlerine önem vermerleri; kendi üslerine yoğunlaşırlar) • Dış görünümde bedensel yapıda hızla değişikliklerin olması ve değişime ayak uydurmada zorlanmaları. • ‘Benlik kavramı’ (bireyin kendi özünü algılama biçimi) geliştirmeye çalışır. • Fiziksel olarak çekici olma (Kız) & atletik olma (Erkek) ile olumlu benlik algısı arasında ilişki vardır.
Öğretmenlere Öneriler (Bknz. S.56-7 • Bireyin tüm gelişim alanlarını desteklemek için aileyle işbirliği yaparak yaş özelliklerini göz önünde bulundurun. • Anaokulu öğrencilerine fazla ve az enerji gerektiren etkinlikleri ard arda planlayınız. • Okulöncesi dönemde fizikzel kazalara karşı önlemler alınmalıdır. • Okulöncesi dönemde özbakım becerileri ve el göz uyumunu sağlamaya başlamaları beklenir. Birey zorlanabilir....... ÖDEV: 56-7 de verilen önerilere ilişkin yaşamınızdan örnekler veriniz.)