130 likes | 312 Views
Upplýsingin. (sjá 2g-2i). 3. Upplýsingarstefnan England og Frakkland 1690-1789 Frá Locke til frönsku byltingarinnar Þýskaland 18. öld Bókmenntir - Menntun - sbr. Prússl. Ísland s. hl. 18. aldar og fram yfir1800 Menntun - mildun refsinga - bókaútgáfa (lestur) - framfarir í búvísindum.
E N D
Upplýsingin (sjá 2g-2i)
3. Upplýsingarstefnan England og Frakkland 1690-1789Frá Locke til frönsku byltingarinnar Þýskaland 18. öldBókmenntir - Menntun - sbr. Prússl.
Ísland s. hl. 18. aldar og fram yfir1800Menntun - mildun refsinga - bókaútgáfa (lestur) - framfarir í búvísindum
B. Rætur og orsakir Upplýsingarinnar 1. Vísindabylting 16. og 17. aldarKópernikus (1473-1543)Kepler (1571-1630)Galileo Galilei (1564-1643)Isaac Newton (1642-1727) framfarir í stjörnufr.(ný heimsmynd), stærðfr. og tækni
Renée Descartes (1596-1650)Francis Bacon (1561-1626) vísindaleg aðferð Vísindabylting nýaldar: mikilvægasta spor mannkynssögunnar????
2. Ofurvald kirkjunnar og einveldisins. Hugmyndabylting borgarastéttar!Uppl. stefnan er hugmyndafræði borgarastéttarinnar:meira efnahagslegt mikilvægi meiri pólitísk áhrif!
C. Hvernig kemur Upplýsingin fram í V-Evrópu? 1. Trú á framfarir og skynsemiMeð almennri menntun og framförum vegna vísinda er hægt að bæta mannlífið. 2. Andóf gegn kirkjunni sem stofnunTrú á Guð en ekki kirkjunaKrafa um umburðalyndi og trúfrelsi
3. Menntun og blaðaútgáfa • MenntunSkyldi vera almenn. Ath! Þýskaland: skólakerfið endurskipulagt orðið fremsta iðnríki heims 100 árum seinna. • Bókaútgáfa • á þjóðtungum - fyrir almenning • Alfræði (franska Encyclopedian frá um 1750 - Denis Diderot)
4. Nýjar hugmyndir í stjórnmálum. England og Frakkland • John Locke (1632-1704)Tók þátt í dýrlegu byltingunni • þingbundin stjórn • þjóðfélagssáttmáli (þegnarnir framselja ríkisstjórn hluta af valdi sínu) • eignarétturinn
Montesquieu (1689-1755)„L'esprit de lois“ 1748þrískipting valdsins • Rousseau (1712-1778) • náttúran • maðurinn er í eðli sínu góður • áhersla á tilfinningar (síðar: rómantíska stefnan) • Almannaviljinn (hagsmunir heildarinnar)
Voltaire (1694-1778) • gerði grín að yfirvöldum og (sérstaklega) kirkjunni • aðhylltist menntað einveldi