SELÇUK ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR YÜKSEK OKULU SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ SPORDA ANİMASYON DERS NOTLARI

1. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR YÜKSEK OKULU SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ SPORDA ANİMASYON   DERS NOTLARI KONYA SELÇUK BUĞDAYCI ÖĞR.GÖREVLİSİ

2. ANİMASYON Animasyon(Animation) kelimesinin sözlük anlamı “ Canlılık, hayatiyet, şevk ” demektir. (Reedhouse,1992, s.25). Canlandırma, hareketlendirme olarak da düşünülebilir. • Genel anlamda  Animasyon; dinlendirici ve eğlendirici her türlü aktiviteyi ifade eder. İlgi çekici bir çevre, boş zamanın geçirilmesi animasyon içerisinde yer almaktadır. • Animasyon kişilerin katılımları ile veya izlemesiyle gerçekleşen; psikolojik, sosyolojik, fiziksel, zihinsel güç kazandırıcı boş zaman değerlendirme etkinlikleridir.

3. ANİMASYON • Daha geniş anlamı ile bakacak olursak; Animasyon Kişilerin günlük yaşantılarında ki rutin hayat tarzında karşılaştıkları fizyolojik, psikolojik, sosyolojik ve kültürel baskıların sonuçlarından (stres) kurtulmak amacı ile alışılmamış zaman ve mekanda katıldıkları yada izledikleri boş zaman değerlendirme etkinliklerini kapsamaktadır. • Kişilerin animasyon hizmetinden beklentileri; sıradan ve alışılmış etkinliklerin dışında alışılmamış olmasıdır. Bu nedenle animasyon bir anlamda alışılmışın dışında devam eden, alışılmış olmayan etkinliklerle ilgilidir.

4. Rekreasyon ise; • Klasik Yaklaşıma Göre REKREASYON: Kişiyi zorunlu iş ve etkinliklerden sonra yenileyen, dinlendiren ve gönüllü olarak yapılan faaliyetlerdir. • Modern Anlamda REKREASYON: İnsanların Gönüllü olarak boş zamanlarında katıldıkları ve kişisel doyum sağladıkları aktiviteler olarak tanımlanabilir. • Bu tür faaliyetler, insanların bedensel ve ruhsal yorgunluklarını giderip onlara fiziksel, ruhsal ve yaratıcı bir güç kazandırırlar. Rekreasyonda, faaliyete katılma isteği önceden tespit edilmiştir. Animasyonda ise, önceden yapılmış böyle bir tespit yoktur. Rekreasyon boş zamanda yapılmaktadır. Animasyon ise, boş zaman değerlendirilmesinin bir parçasıdır.

5. ANİMASYON HİZMETLERİNİN ÇEŞİTLERİ • Animasyon; Günümüzde daha çok turizm işletmeleri tarafından düzenlenerek hedef kitlelere sunulan turistik boş zaman değerlendirme etkinlikleri olarak bilinmektedir. Bir hizmet niteliği taşıyan animasyon hizmetleri çok farklı şekillerde sınıflandırılabilir Animasyon hizmetlerini sahip olduğu nitelikler (yer, yaş grubu, fonksiyonlar, katılım şekli) açısından aşağıdaki gibi sınıflandırmak mümkündür. a-Mekansal Açıdan • Açık alan Animasyonu, • Kapalı alan Animasyonu. b-Kişinin Katılım Şekline Göre • Etken (Aktif) Animasyon • Edil gen (Pasif) Animasyon

6. ANİMASYON HİZMETLERİNİN ÇEŞİTLERİ c-Katılımcıların Yaşlarına Göre • Çocuk Animasyonu, • Gençlik Animasyonu, • Yetişkin Animasyonu, • Üçüncü kuşak Animasyonu. d-Fonksiyonel Açıdan Animasyon Hizmetlerinin Çeşitleri • Ticari Animasyon (ücretli animasyon), • Sosyal Animasyon, • Sağlıklı yaşam Animasyonu, • Fiziksel Animasyon (spor animasyonu), • Sanatsal Animasyon, • Kültürel Animasyon.

7. Bu sınıflandırmada görüldüğü gibi animasyon hizmetlerini çok yönlü özellikleri nedeniyle kesin hatlarıyla sınıflandırmak güçtür. Bir animasyon türü, birkaç gruba girebilmektedir. • Örneğin; kayak, tırmanma gibi sporlar hem fiziksel, hem de açık alan animasyonu kapsamına girmektedir. Bu çalışmada animasyon hizmetlerinin çeşitleri; dar bir sınıflandırma kapsamı çerçevesinde incelenmiştir. Sportif Animasyon • Spor, çağdaş kişiliğin oluşumundaki bedensel, ruhsal ve zihinsel faktörlerin koordineli şekilde eğitimidir. Bu nedenle sportif faaliyetlerin insanlara biyolojik, psikolojik ve sosyolojik çeşitli faydaları vardır. • Sportif animasyon hizmetleri, bireysel veya grup halinde katılımlara imkan sağlayan, özellikle konaklama işletmelerinde yaygın olan turistik ve sportif boş zaman değerlendirme etkinliklerindendir. Sportif faaliyetler, bazı İnsanlarda alışkanlık (hobi) haline gelmiştir.

8. Yapılan araştırmalar, gelişmiş ülkelerdeki insanların konakladıkları işletmelerde sportif hobilerini tatmin etmek istediklerini ortaya koymaktadır. Sportif hobileri olmayanlar ise; ilgi duydukları bir spor dalında faaliyet göstermek veya hobiler edinmek için tatili ideal bir fırsat olarak görmektedirler. • Bu nedenle sportif faaliyetlere gereken önem verilmeli, dolayısıyla grup halindeki etkinliklerle konuklar arası iletişim ve yakınlaşma sağlanmalı, uzun süre birlikte kalacak hedef kitleler arasında sıcak bir atmosferin oluşması için ortam yaratılmalıdır. • Sportif faaliyetler olarak ürün çeşitliliği sağlanarak, farklı ihtiyaç ve ilgi düzeyindeki insanlara hitap edilmelidir. Aşağıda sportif animasyon çeşitleri sıralanmıştır.

9. Su Sporları ye Oyunları: • Yüzme, su kayağı, su altı dalış, kanoculuk, rüzgar sörf’ü, rafting, yelkencilik, deniz bisikleti, deniz motosikleti, deniz atı gezileri, günü birlik yat gezileri, sandal gezileri, eğlence yolculuğu, gece mehtap gezileri,sürat motoru gezileri, plaj ve havuz etkinlikleri (Plaj voleybolu, su balesi, havuz jimnastiği vb.) sportif balık avcılığı, deniz paraşütçülüğü, çeşitli yarışmalar.(yüzme yarışları, yelken yarışları vb.)

10. Sportif Rekreasyon ve Animasyon istasyonlarında Gerçekleştirilen Sportif Faaliyetler ve Oyunlar • Futbol, voleybol, plaj voleybolu, basketbol, hentbol, kriket, beyzboll, tenis, masa tenisi, badminton, golf, paraşütçülük, yamaç paraşütçülüğü, atlı sporlar, binicilik dersleri, kros, kır koşusu, yürüyüş, aerobik, jimnastik, tehlikeli atlayışlar, bisiklet turları, motosiklet turları, sportif kulüp etkinlikleri, sportif yarışmalar vb. Dağ Sporları • Kar kayağı, kar motoru gezintisi, kızak gezintisi, yürüyüş, tırmanma, kara avcılığı vb.

11. Geleneksel Sporlar, Sportif Oyunlar ve Yarışmalar • Güreş, cirit, çelik-çomak vb. Sosyo-Kültürel Animasyon • Sosyal ve kültürel içerikli boş zaman değerlendirme faaliyetleridir. Açık ve kapalı animasyon istasyonlarında ve turistik alanlarda gerçekleştirilir. Sınırlı alan içinde kalan hedef kitleler için bir umut kaynağıdır. Hedef kitleler; su sporları, jimnastik vb. sporlarla uğraşsalar bile tesise geldikten bir kaç gün sonra sıkılabilirler. Değişiklikler, farklı heyecanlar ararlar. Bu nedenle gerek içinde bulundukları alan içinde, gerekse dışarıda seçebilecekleri sosyal ve kültürel içerikli etkinlikler ararlar. Hedef kitleler bu faaliyetlere katılımcı veya izleyici olarak yönelirler.

12. Sosyo-Kültürel Animasyon • Sosyo-kültürel animasyona cazibe unsuru katabilmek için çevresel tabiî ve beşerî turistik değerlerden, hedef kitlelerin gönüllü hizmetlerinden yararlanmak ve mümkün olduğunca hedef kitleleri aktif kılmak gerekir. • Örneğin; hafta sonlarında veya grubun son gecesinde düzenlenen eğlence gecelerinde işletmede konaklayan tanınmış sanatçıların veya amatör sanatçıların gönüllü hizmetlerinden yararlanmak, hedef kitlelerin rol aldığı tiyatro, oyun, konser, defile vb. faaliyetleri sunmak oldukça ilgi çekicidir. Genel bir fikir vermek amacıyla aşağıda sosyo-kültürel animasyon çeşitleri sınıflandırılmıştır:

13. Sosyo-Kültürel Animasyon • 1-Turistik değerlere yönelik çevre gezileri: Doğal ve kültürel turistik varlıkların bulunduğu yörelere (doğa harikası, termal kaynakları, antik şehirler, höyükler, tarihî anıtlar, müzeler, tarihî ve mimarî yapılar, eğlence parkları, festival, fuar, sergi, piknik alanı, çevre köyleri vb.) düzenlenen geziler, şehir içi turları, deve turları, fayton gezileri vb. • 2-Halk dansları, tiyatro, defile, sergi, konser düzenleme veya hedef kitleleri çevredeki bu tür etkinliklere götürme, • 3-Yarışma organizasyonları: Dans, ses, güzellik, okçuluk, yüzme vb., • 4-Eğlence gecelerinin düzenlenmesi; Türk gecesi, balo, kına gecesi, Karadenizliler gecesi vb. düzenlenmesi,

14. Sosyo-Kültürel Animasyon • 5-Yöresel ve geleneksel yaşantı ve eğlence biçimlerinin canlandırılması, Göçebe yaşam biçimi,Yörük çadırı, köy konağı vb. • 6-Gönüllü faaliyetlerin etkinliklerin sergilenmesi, sahnelenmesi, • 7-Karşılama ve uğurlama partilerinin Özel günleri ve olayları kutlama etkinliklerinin yapılması, • 8-Yabancı dil, fotoğrafçılık, Türk mutfağı vb. konulara yönelik kurs­ların düzenlenmesi (tatil köylerinde yabancılara Türkçe kurslarının verilmesi gibi), • 9-Yaratıcı el işi etkinlikleri: Dokumacılık (halıcılık, kilimcilik vb.) örgücülük, dekoratif eşya- çiçek ve nakış yapımı, çamur İşleri (çömlek, seramik vb.)heykel, resim çalışması vb. • 10-Kültürel nitelikli oyunlar (kart oyunları, tombala, zeka oyunları,şans oyunları vb.)

15. Sağlıklı Yaşam Animasyonu • Sağlıklı yaşam animasyonu; insan sağlığını korumaya ve tedaviye yönelik turistik boş zaman değerlendirme etkinlikleridir. Sağlıklı yaşam animasyonlarından bazıları şunlardır: • Sportif faaliyetler (cimnastik, aerobik, koşu, basketbol,voleybol, yürüyüş, tırmanma, golf vb.), Dağcılık, yaylacılık, mağaracılık vb. • Sağlık turizmi tesislerinde (termalizm ve klimatizm ile ilgili tesisler, sauna, Türk hamamı, masaj merkezleri, sağlıklı yaşam merkezleri vb.) gerçekleştirilen etkinlikler.

16. Seyahat Animasyonu • Seyahat animasyonu, seyahat acenteleri, tur operatörleri tarafından düzenlenen paket turlarla ilgili olarak tren, otobüs, gemi, yat vb. ulaşım araçlarıyla yapılan yolculuklar esnasında gerçekleştirilen boş zaman değerlendirme etkinlikleridir. • Tur rehberleri veya tur liderleri tarafından sunabildiği gibi tren ve gemi ile yapılan seyahatlerde animatörler tarafından da sunulabilmektedir. Animasyon etkinlikleri animatörler tarafından organize edilir. • Gerek tur rehberi ve gerekse diğer görevliler tarafından gerçekleştirilen animasyon çeşitleri şunlardır: • Hediye çekilişleri,

17. Seyahat Animasyonu Yolculuk esnasındaki hediye çekilişleri, müzik etkinlikleri, şovlar, kültürel oyunlar (manyetik kartla tombala oynama vb), yarışmalar, Mola noktalarındaki etkinlikler, Yolculuk süreci ve mola esnasındaki turistik değerlerin tanıtılmasıyla ilgili canlandırmalar, Yolculuk başlangıcındaki ve bilimindeki karşılama ve uğurlama etkinlikleri.

18. Animasyon Hizmetlerinin Yönetimi • Yöneticiler, yönetilenler, animatörler ve müşteri arasında uyum ve etkin iletişimi gerekli kılar. • İşletmedeki tüm çalışanların animasyon hizmetlerinin nitelikleri,önemi konusunda bilinçli olmalarını; animasyon personeli ile diğer personel arasında uyum, işbirliği ve iletişimi zorunlu kılar. İlgili personelin animasyon hizmetlerini desteklemelerini gerektirir. Örneğin; restoranda yapılan bir eğlencegecesinde animatörler ile servis personeli arasında uyum, işbirliği ve iletişimsağlanması gibi. • Tüm çabalarda en az emekle, en düşük maliyetle, en kısa zamanda; enyüksek verim ve hizmet üretiminin sağlanmasını; bu konuda tüm ilgililerin amaçlara ulaşma heyecanı taşımalarını, güç birliği sağlamalarım gerektirir. • Animasyon hizmetlerinin yönetimiyle ilgili çabalar çok yönlü olup, çeşitli departmanların görev ve yetki alanlarına girmekte, ilgili departmanlar ara etkin koordinasyon ve iletişimi zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle aşağıda ilgili departmanların animasyon hizmetlerine yönelik görev ve sorumluluklarında ile animasyon departmanına ilişkin yönetim teknikleri açıklanmıştır.

19. Animasyon Hizmetlerinin Planlanması • Plan:Ulaşılmak istenilen amaçla ilgili davranış biçiminin bilinçli olarak belirlenmesi, kararların amaçlara, olaylara, tahminlere ve rasyonellik ilkelerine dayandırılması işlemidir. • Animasyon planı ise animasyon hizmetleri İçin İzlenecek yol ve davranış biçimini gösteren rapordur.

20. Animasyon Planının Bölümleri 1-Özet • Animasyon hizmetleriyle İlgili yönetici tarafından hazırlanan plan özetidir, • Analizler: Analiz bölümünde şu konuların analizi yer alır: • Kadro analizi (animasyon personelinin ve gönüllülerin taşıması gereken iş deneyimi, eğitim düzeyi; yaşam deneyimi, sayısı animasyon personelinin yetki ve görevleri), Tahminler (talep tahminleri, müşteri beklentileri vb,), Fırsatlar ve riskler, Üstünlükler ve kusurlar. 2- Amaçlar • Bu bölümde animasyon etkinlikleriyle ulaşılmak istenilen amaçlar (içecek satışlarının % 30 artması gibi) belirtilir.

21. 3-Animasyon Programları: Belirli bir zaman diliminde uygulanacak programlar yer alır, 4-Stratejiler: Animasyonun amaçlarına ulaşabilmek için uygulanacak stratejiler yer alır. 5-Satış Arttırma: Bu bölümde tanıtma, reklam, yüz yüze satış ve diğer satış artırma çabaları yer alır. 6-Denetim: Bu bölümde denetim için kullanılacak ölçütler ve yöntemler belirtilir. 7-Animasyon Bütçesi: Bu bölümde animasyon hizmetlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli bütçe talimini yer alır.

22. Animasyon Planının Sağladığı Faydalar • Animasyon planı ile animasyon kaynaklarının optimal kullanımı sağlanır. • Dikkatlerin amaçlara çekilmesi ve imkanların amaçlara yöneltilip yöneltilmediğinin denetimi sağlanır. • Denetim ölçütleri için önceden belirlenmiş veri niteliği taşır. • Animasyon personeli ile diğer çalışanlar ve departmanlar arasında koordinasyonun sağlanmasına ortam hazırlanır. • Animasyon hizmetlerine ilişkin ilkelerin geliştirilmesi, stratejilerin belirlenmesi sağlanır. • Animasyon hizmetleriyle ilgili yetki devri, görevlendirme ve sorumluluk dağıtımı kolaylaştırılır.

23. Animasyon Planlarının Taşıması Gereken Özellikler Animasyon planları; • Ulaşılabilir amaçları taşımalıdır. • Uygun süreyi kapsamalı, • Planlardaki zamanlama iyi belirtilmelidir. • Geçmiş dönemlerdeki sonuçlardan veri olarak faydalanılmalıdır. • Gelecekteki değişimlere uyum sağlayabilecek nitelikte olmalıdır. • Diğer departman planlarına ve işletmenin genel amaçlarına uyum sağlamalıdır.

24. Animasyon Programlarının Hazırlanması1 • Program, planın bir bölümünü oluşturur. • Bu program, animasyon hizmetlerinden yararlanacaklara sağlanacak imkanları veya bu amaçla yapılacak faaliyetlerle ilgili bilgileri içeren bir tablodur. • Animasyon programları; afiş, broşür vb. iletişim araçlarıyla hedef kitlelerin bilgisine sunulur. • Hedef kitlelerin tatil programlarını ilgi alanlarına göre düzenlemelerini, boş zamanlarını değerlendirmek için zamanlama yaparak animasyon hizmetlerinden faydalanmalarını sağlar.

25. Animasyon Programlarının Hazırlanması2 • Animasyon faaliyetleri çok çeşitli olduğundan programlarda yer alan faaliyetler de çeşitlilik gösterir. • Bazı konaklama işletmelerinde çok çeşitli, bazılarında tüm müşterilere katılma imkanı veren bir kaç animasyon faaliyeti ile başarılı hizmet vermek mümkündür. • Sınırlı animasyon hizmetlerinin sunulduğu işletmelerde basılı afiş ve broşürlerdeki animasyon programları; "AVCI İSENİZ, MAVİ YOLCULUK, DOĞAYA TUTKUNMUSUNUZ" şeklindeki başlıklarla ilgi çekebilmekte, söz konusu animasyon hizmetlerinin envanterini ve çeşitli önerileri kapsamaktadır

26. Animasyon Programı Hazırlamada Uyulacak İlkeler -1 • 1-Programlar hazırlanırken işletme kaynakları ve çevresel kaynaklar dikkate alınmalıdır. • 2-Ürün çeşitliliği ile hedef kitlelere bireysel seçim imkanı sağlanmalıdır. • 3-Etken faaliyetler (spor yapma vb.) yanında edil gen faaliyetlere de (sportif yarışları izleme vb.) yer verilmelidir. Çünkü hedef kitleler etkin faaliyetler yanında edil gen faaliyetleri de tercih etmektedirler. • 4-Programların hazırlanmasında, geçmiş dönemlerdeki verilerden, geleceğe ait tahminlerden ve içinde bulunulan dönemin ihtiyaçlarından yararlanılmalıdır. • 5-Programların hazırlanmasında ülkesel ve kültürel değerler, turizm psikolojisi açısından bireysel, turizm sosyolojisi açısından grup özellikleri dikkate alınmalıdır.

27. Animasyon Programı Hazırlamada Uyulacak İlkeler-2 • 6-İlgi çekici, hobileri tatmin edici, ihtiyaç yaratıcı programlar hazırlanmalıdır. • 7-Animasyon kaynakları sürekli incelenerek programlar yenilenmelidir. • 8-Hedef kitleler hizmetlerin aynılığından bıktırılmamalıdır. Program geliştirmede süreklilik sağlanmalıdır. • 9-Özel günler, olaylar, bayramlar, törenler, kutlamalar en iyi şekilde değerlendirilmelidir, örneğin; müşterilerin evlenme yıldönümleri, doğum günleri, ramazan sofraları, yılbaşı kutlamaları, bayramlar, törenler değerlendirilirken farklı gruplar arasında iletişim kurulmasına dikkat edilmelidir. • 10-Programların hazırlanmasında işletme içi ve dışı ilgili kişi ve organizasyonlarla iletişim kurularak İş birliği ve koordinasyona önem verilmelidir.

28. Animasyon Programı Hazırlamada Uyulacak İlkeler-3 • 11-Programlarda yer alan etkinlikler; faydalılık, cazibe, kolay elde edilebilirlik Özelliklerine sahip etkinlikler bulunmalı, teşvik edici olmalıdır. • 12-Programlarda; hedef kitlelerin bir gruba ait olma güdülerini tatmin edici, yeteneklerini geliştirici, beceri kazandırıcı kişiliği geliştirici etkinlikler yer almalıdır. • 13-Programlarda; aktif etkinliklerinin sonuçlarının sergilenmesine yer verilmelidir, örneğin; turla gelen bir grup için düzenlenecek veda gecesinde turistlerce defile, konser, tiyatro oyunu vb. etkinliklerin sunulması, el sanatları aktiviteleri katılanların çalışmalarının son bir iki gün için sergilenmesi. • 14-Animasyon hizmetlerin etkili bir promosyon aracı (reklam, tanıtma vb,)olabileceği hatırdan çıkarılmamalıdır. • 15-Programların hazırlanmasında hedef kitlelerin konaklama süreleri ve beklentileri dikkate alınmalıdır. Konaklama sürelerine göre günlük, hafta sonu, haftalık vb. animasyon programları hazırlanmalıdır.

29. Animatörlerin Genel Nitelikleri1 • 1-Sempatik, sıcakkanlı, hoş görülü, sabırlı, kararlı, esnek, güvenilir, yenilikçi, olmak, • 2-Ruhsal, fiziksel ve zihinsel açıdan sağlıklı olmak ve düzgün bir fiziki görünüme sahip bulunmak, • 3-İnsanları, işini ve ülkeyi sevmek, • 4-Mükemmel beşeri ilişkiler kurabilme yeteneğine sahip bulunmak, • 5-Etkili iletişim kurma ve üstün bir algılama yeteneğine sahip bulunmak,

30. Animatörlerin Genel Nitelikleri2 • 6-Turizm psikolojisi ve sosyolojisi, boş zaman psikolojisi ve sosyolojisi hakkında, mesleği ile ilgili teorik ve pratik konularda yeterli bilgi ve deneyime sahip bulunmak, • 7-Animasyonlara toplu katılımı sağlama, Katılımcıları güdüleme ve teşvik etme becerisine sahip olmak, • 8-Açık kararlı olmak ve Mantıklı karar almak, Objektif değerlendirme yapabilmek, • 9-Tehlikeli riskleri tahmin etmek ve girmemek, katılımcıları risklerden korumak, • 10-Grubun yapısını, ortak amaçlarını, değer yargılarını ve duygularını anlayabilmek ve şartlara uygun akılcı davranışları sergilemek,

31. Animatörlerin Genel Nitelikleri3 • 11-Hedef kitlenin davranışlarını algılayabilmek ve değerlendirebilmek, • 12-Hedef kitlenin ihtiyaçlardaki değişimleri önceden sezinleyebilmek, gerekli önlemleri almak, değişimlere uyum sağlamak, sorunları çözümleyebilmek, • 13-Gurup oluşturma, gurubu yönetme, guruba hitap etme, gurubu yönlendirebilme yeteneğine sahip olmak, • 14-Animasyon hizmetlerinin süre, nitelik, çeşit ve oranlarını imkanlar ölçüsünde ihtiyaçlara göre ayarlayabilmek, • 15-Sorumlu olduğu animasyon istasyonu veya görev alanı dışında da liderlik rolünü devam ettirmek; diğer animasyon etkinliklerine katılmak ve kişileri katılmalarını teşvik etmek.