630 likes | 742 Views
HOÄI CHÖÙNG LIEÄT NÖÛA NGÖÔØI. BS. Huøynh Thò Lieãu BM. Thaàn Kinh. GIAÛI PHAÅU SINH LYÙ BOÙ THAÙP. TB vaän ñoäng lôùn soá I ôû dieän soá 4 Broadmann; VÑ phuï; vuøng CG baûn theå nguyeân phaùt hay vuøng 312,5,7…
E N D
HOÄI CHÖÙNG LIEÄT NÖÛA NGÖÔØI BS. Huøynh Thò Lieãu BM. Thaàn Kinh
GIAÛI PHAÅU SINH LYÙ BOÙ THAÙP. • TB vaän ñoäng lôùn soá I ôû dieän soá 4 Broadmann; VÑ phuï; vuøng CG baûn theå nguyeân phaùt hay vuøng 312,5,7… • Moät nhoùm neuron chæ huy 1 nhoùm cô nhaát ñònh cuûa cô theå theo hình ngöôøi loän ngöôïc. • Baøn tay, moâi chieám dieän tích vaän ñoäng raát lôùn ôû phaàn döôùi. • Chaân naèm maët trong baùn caàu, baøn chaân chieám dieän tích lôùn hôn ñuøi.
GIAÛI PHAÅU SINH LYÙ BOÙ THAÙP. • Boù voû gai: Caùc sôïi truïc töø voû naõo taïo thaønh voøng tia (corona radiata) ñi qua caùnh tay sau bao trong, ñeán tröïc tieáp tuûy soáng. • Boù voû haønh: ñeán caùc nhaân daây soï ôû cuoáng naõo, caàu naõo, haønh tuûy. • Nhaùnh ñeán nhaân löôùi, theå vaân, ñoài thò, nhaân ñoû, tieåu naõo.
GIAÛI PHAÅU SINH LYÙ BOÙ THAÙP • Boù voû haønh goàm caùc sôïi töø vuøng vaän ñoäng maët, maét, haàu, hoïng löôõi cuûa voû naõo, ñi qua goái cuûa bao trong, thaân naõo. • Cuoáng naõo, boù voû haønh taïo caùc nhaân III, IV. • Caàu naõo, boù voû haønh taïo nhaân V,VI,VII, VIII. • Haønh naõo, boù voû haønh taïo nhaân IX,X,XI,XII
GIAÛI PHAÅU SINH LYÙ BOÙ THAÙP • Ñeán phaàn thaáp haønh naõo, boù thaùp: • 90%: baét cheùo sang beân ñoái dieän --> boù thaùp beân hay voû gai beân tuûy soáng. • 8%: khoâng baét cheùo--> boù thaùp thaúng hay boù voû gai tröôùc. Cuoái cuøng baét cheùo taïi khoanh tuûy töông öùng ñeán nhaân söøng tröôùc ñoái beân. • 2%: thöïc söï khoâng baét cheùo.
CHAÅN ÑOAÙN HOÄI CHÖÙNG 1. HC lieät cöùng nöûa ngöôøi. • Lieät VII TW. • Cô löïc : yeáu ñeán lieät nöûa ngöôøi hoaøn toaøn. • Tröông löïc cô taêng. • PX gaân cô taêng, ña ñoäng goái, goùt (+). • PX beänh lyù thaùp : Babinski (+), Hoffmann(+). • PX da buïng, da bìu giaûm hay maát. • Hieän töôïng ñoàng ñoäng.
CHAÅN ÑOAÙN HOÄI CHÖÙNG 2. HC lieät meàm nöûa ngöôøi. • Cô löïc: yeáu lieät nöûa ngöôøi. • Tröông löïc cô giaûm. • PXGC giaûm. • PX beänh lyù thaùp, Babinski coù theå (+) • PX da buïng, da bìu giaûm hay maát
BN hoân meâ • Nhìn : baøn chaân beân beänh ñoå ra ngoaøi, maù phaäp phoøng. • Khaùm nhaõn caàu: quan saùt höôùng quay ñaàu, maét, phaûn xaï maét buùp beâ. • Phaûn xaï maét buùp beâ. • + PX maét buùp beâ doïc. • + PX maét buùp beâ ngang.
Lieät maët: NP Pierre Marie Foix. • Cô löïc: + Khi kích thích ñau: nöûa thaân beân beänh khoâng cöû ñoäng. + Caàm 2 tay giô leân cao, thaû ra ñoät ngoät.
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. 1. TT voõ naõo • Lieät maët TW. • Lieät thöôøng khoâng ñoàng ñeàu giöõa maët, tay , chaân. TT lan roäng, coù theå keøm caùc sau: • RL caûm giaùc saâu, tinh vi… • Ñoäng kinh cuïc boä. • Baùn manh ñoàng danh ñoái beân. • TT BC öu theá beân traùi vôùi ngöôøi thuaän tay phaûi seõ RL ngoân ngöõ…
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. 2. TT bao trong • LNN ñoàng ñeàu giöõa maët, tay vaø chaân; khoâng RL ngoân ngöõ, RL caûm giaùc. • Daáu hieäu hieám nhö: • + Giaûm CG, chuû yeáu laø CG saâu, taêng CG ñau do TT nhaân buïng sau ñoài thò. • + Baùn manh ñoàng danh do TT tia thò phía sau
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. • Khi toån thöông boù voû gai, voû haønh 2 beân seõ gaây ra HC giaû haønh: • Yeáu caùc cô töông öùng nhaân daây soï, • Lieät maët, haàu hoïng, löôõi; • Yeáu töù chi, • Roái loaïn caûm xuùc…
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. 3.TT ñoài thò. • Yeáu lieät nöûa ngöôøi kín ñaùo. • RL CG kieåu ñoài thò. • TC chuû quan: BN coù nhöõng côn ñau döõ doäi, noùng raùt khoù chòu ôû nöûa ngöôøi; xaûy ra töï phaùt hay sau kích thích nheï. • TC khaùch quan: BN maát CG tö theá, giaûm CG ñau, nhöng khi kích thích vôùi cöôøng ñoä maïnh hôn thì BN caûm thaáy ñau döõ doäi.
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. 4.TT cuoáng naõo: • - HC Weber (tt vuøng chaân cuoáng naõo). + Beân tt: lieät TK III. + Ñoái beân tt: Lieät VII TW + LNN. • - HC Benedikt (tt maùi cuoáng naõo) + Beân tt: lieät TK III. + Ñoái beân tt: thaát ñieàu tieåu naõo, run, LNN vaø lieät VII TW.
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. 5.TT caàu naõo: HC Millard Gubler (tt ñaùy caàu naõo döôùi) • + Beân tt: lieät TK VII ngoaïi bieân, TK VI. • + Ñoái beân tt: lieät nöûa ngöôøi.
HC Foville caàu naõo thaáp (HC maùi caàu naõo döôùi.) • Ñoái beân tt: Lieät nöûa ngöôøi • Beân tt: Lieät VII ngoaïi bieân Lieät chöùc naêng nhìn ngang veà beân tổn thương
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. 6. TT haønh tuûy • HC Jackson (tt maùi haønh tuûy) + Beân tt : Lieät TK X, XII. + Ñoái beân tt : Lieät nöûa ngöôøi.
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. HC Wallenberg (tt haønh tuûy sau beân) • + Beân tt: Lieät TK V, IX, X, XI HC Claude Bernard Horner, thaát ñieàu tieåu naõo. • + Ñoái beân tt: Maát CG ñau nhieät
CHAÅN ÑOAÙN VÒ TRÍ TOÅN THÖÔNG. 7. TT tuûy soáng coå. HC Brown Seùquard (tt nöûa khoanh tuûy ) • + Beân tt: LNN, maát CG saâu • + Ñoái beân tt: Maát CG noâng.
CHAÅN ÑOAÙN CAÊN NGUYEÂN • Döïa vaøo beänh söû khôûi phaùt beänh. • Tieàn söû. • Khaùm thaàn kinh vaø toång quaùt. • Caùc XN CLS thích hôïp
CHAÅN ÑOAÙN CAÊN NGUYEÂN Khôûi phaùt vaø dieãn tieán töø töø 1. U naõo. • Ñau ñaàu keùo daøi taêng daàn. • HC taêng aùp löïc noäi so. • Yeáu lieät töøng ñoaïn chi, sau lan daàn nöûa ngöôøi. • Keøm theo caùc tc khaùc tuøy vò trí tt & möùc ñoä traàm troïng : ñoäng kinh, RL caûm giaùc, RL thò giaùc, lieät TK soï…
CHAÅN ÑOAÙN CAÊN NGUYEÂN 2. Abceøs naõo. • OÅ nhieãm truøng ôû vuøng tai, xoang, ngoaøi da… • BN nhöùc ñaàu vaø coù tc TK ñònh vò, LNN töø töø, hay coù daáu maøng naõo. • HC nhieãm truøng, HC TALNS, HC lieät cöùng nöûa ngöôøi.
CHAÅN ÑOAÙN CAÊN NGUYEÂN 3.Tuï maùu döôùi maøng cöùng maõn tính. • Thöôøng ôû BN lôùn tuoåi, coù TS chaán thöông ñaàu nheï. • Sau vaøi tuaàn hay vaøi thaùng: nhöùc ñaàu, yeáu lieät nöûa ngöôøi, RL taâm thaàn, RL tri giaùc, taêng aùp löïc noäi soï…
CHAÅN ÑOAÙN CAÊN NGUYEÂN Khôûi phaùt caáp tính 1. Xuaát huyeát naõo do cao huyeát aùp • Khôûi phaùt ñoät ngoät ôû BN lôùn tuoåi, coù TS cao huyeát aùp, sau moät gaéng söùc. • TC TK ñònh vò: LNN. • RL tri giaùc, RL TK thöïc vaät: RL thaân nhieät, hoâ haáp, tim maïch, vaän maïch…
CHAÅN ÑOAÙN CAÊN NGUYEÂN 2. Nhoài maùu naõo do xô môõ ñoäng maïch • Xaûy ra ñoät ngoät trong vaøi phuùt hay keùo daøi vaøi giôø ñeán 24 giôø, dieãn tieán baäc thang. • Daáu TK ñònh vò: LNN, HC ñaëc bieät. • Yeáu toá nguy cô: cao huyeát aùp, XMÑM,, tieåu ñöôøng, beùo phì, huùt thuoác laù, xöû duïng thuoác ngöøa thai.