1.2.7 Geboorteregeling

1. 1.2.7 Geboorteregeling 1 Waarom? Universeel mensenrecht om kinderen te krijgen Universeel mensenrecht om aan geboorteplanning te doen Een vrouw is elke cyclus slechts enkele dagen vruchtbaar → 3 à 4 % kans dat één enkele gemeenschap leidt tot bevruchting Evolutie en informatieoverdracht

2. 2 Technieken om de vruchtbaarheid te bevorderen ~ 10% paren met vruchtbaarheidsproblemen A Kunstmatige inseminatie • bij stoornissen in de zaadcelvorming • concentraat van zaadcellen aanmaken • vrouw kunstmatig bevruchten B Hormonale oplossingen • bij stoornissen in menstruele cyclus • toediening van hypofysehormonen → FSH & LH-productie Evolutie en informatieoverdracht

3. C In-vitrofertilisatie • bij problemen aan eileiders, ovulatiestoornissen, sterilisatie of verminderde vruchtbaarheid van de man • aantal eicellen uit de gestimuleerde eierstokken gehaald en in een petrischaaltje samengebracht met zaadcellen • bevruchte eitjes worden terug in de baarmoeder geplaatst • 30 à 40 % slaagkans Evolutie en informatieoverdracht

4. C In-vitrofertilisatie (vervolg) 1. Stimuleren van de rijping van de eicel Vrouw behandelen met hormonen (FSH) → eierstokken aanzetten om meer cellen tegelijk te laten rijpen • Rijping eicel bepalen door • meten hoeveelheid hormonen in het bloed • echo’s maken om te zien of eicel rijp is 2. Follikelpunctie Vroeger via kijkoperatie Nu via echoscopie via de vagina Eicellen via buisje opgezogen Evolutie en informatieoverdracht

5. C In-vitrofertilisatie (vervolg) Microscopisch beeld van eicel en voedende cellen. eicellen uit follikelvocht eicellen in cultuurplaten herbergen eicellen in broedstoof Evolutie en informatieoverdracht

6. C In-vitrofertilisatie (vervolg) 3. De bevruchting Eicellen 5-6 uur rijpen in kweekmedium • Zaadcellen: • buitenste laag verwijderen • selecteren op beweeglijkheid • toevoegen aan rijpe eicellen Na 20-24 uren versmelting van beide kernen Evolutie en informatieoverdracht

7. Opmerking! ICSI (intracytoplasmatische sperma-injectie ) Zaadcel rechtstreeks geïnjecteerd in de eicel. Evolutie en informatieoverdracht

8. 4. Groei van het embryo en terugplaatsing in de baarmoeder Zygote gaat delen → klompje cellen Na 48 uur: 'kaalmaken' van het embryo & selecteren op hun kwaliteit Embryo naar bovenkant van baarmoeder gebracht (zoals bij normale zwangerschap) Evolutie en informatieoverdracht

9. 3 Technieken om vruchtbaarheid af te remmen A Barrièremiddelen Bij de man: het condoom Evolutie en informatieoverdracht

10. A Barrièremiddelen (vervolg) Bij de vrouw: het diafragma of pessarium Een koepeltje uit dunne rubber voorzien van zaaddodend middel die baarmoederhals bedekt zodat sperma niet kan binnendringen Evolutie en informatieoverdracht

11. A Barrièremiddelen (vervolg) Bij de vrouw: het vrouwencondoom Evolutie en informatieoverdracht

12. A Barrièremiddelen (vervolg) Bij de vrouw: het spiraaltje Apparaatje dat in de baarmoeder wordt ingebracht door arts (Intrauterine device) Evolutie en informatieoverdracht

13. A Barrièremiddelen (vervolg) Zaaddodende middelen Zaadcellen worden ter plaatse (in de schede) gedood Evolutie en informatieoverdracht

14. B Hormonale middelen De pil Bevat een hoeveelheid kunstmatige vrouwelijke hormonen (oestrogeen, progesteron) Inwerking op negatieve feedback systeem Oestrogenen zorgen ervoor dat geen FSH- LH wordt geproduceerd Geen eicelrijping Geen ovulatie Gewijzigd baarmoederslijmvlies door progesteron Evolutie en informatieoverdracht

15. De monofasische combinatiepil (Pincus-pil)  = oestrogenen = progestagenen Gedurende 21 dagen elke dag 1 pil. Pilvrije periode van 7 dagen → bloeding Elke pil bevat zelfde hoeveelheid oestrogenen & progestagenen • Contraceptie-effecten: • remming ovulatie • verandering baarmoederslijmvlies (eitje kan moeilijker innestelen) • afscheiding ter hoogte van baarmoederhals verandert (zaadcellen kunnen moelijker opstijgen) Evolutie en informatieoverdracht

16. De sequentiële pil of bifasische combinatiepil  = oestrogenen = progestagenen Twee soorten pillen: 1ste 14 dagen – oestrogenen Restererende 7 dagen – oestrogenen & progestagenen Evolutie en informatieoverdracht

17. De minipil  = kleine hoeveelheid progestageen Elke dag & ononderbroken ingenomen (geen pilvrije week) • Verandering van baarmoederslijmvlies: • maakt slijmprop in baarmoederhals ondoordringbaar • verandert baarmoederslijmvlies zodat eitje zich moeilijker kan innestelen • verandert beweeglijkheid van eileiders zodat eitje later dan normaal innestelt Geen menstruatie meer. Vaak genomen in combinatie met borstvoeding. Evolutie en informatieoverdracht

18. Is de minipil dan even betrouwbaar als de monofasische combinatiepil en de sequentiële pil? Motiveer waarom? De eicelrijping vindt plaats (FSH wordt nog steeds geproduceerd). Omdat het werkingsmechanisme van de minipil vooral berust op een secundaire actie (verhinderen dat de zaadcellen bij de eicel kunnen komen) is het logisch dat dit middel ook minder betrouwbaar is wat bewezen wordt door klinische proeven. Evolutie en informatieoverdracht

19. De prikpil 3 of 6 maandelijks inspuiting in spierweefsel Grote dosissen progestagenen Hormoonstaafje of implantaat Klein dun staafje met progestagenen wordt onder de huid aan de binnenkant van de bovenarm ingebracht Blijft drie jaar zitten Voor vrouwen die vaak vergeten tabletten in te nemen of die te laat innemen en voor vrouwen die geen oestrogenen kunnen verdragen. Evolutie en informatieoverdracht

20. De noodpil of morning-afterpil Twee pillen in 72 uur (= 3 dagen) Grote hoeveelheden oestrogeen die gaan beletten dat het eventueel bevrucht eitje zich in de baarmoederwand zal innestelen www.sensoa.be Evolutie en informatieoverdracht

21. C Heelkundige middelen Sterilisatie van de vrouw • Stuk uit iedere eileider weggeknipt • Vrije uiteinden afgebonden of dichtgesmolten • Gevolg! • Weg voor eicel & zaadcel onderbroken ! Geen bevruchting • Eicel valt in buikholte & wordt vernietigd • Maandstonden normaal Evolutie en informatieoverdracht

22. Sterilisatie van de man • Stuk uit zaadleider weggeknipt • Vrije uiteinden afgebonden • Gevolg! • Onveranderd libido & potentie • Zaaduitstorting bestaat enkel uit zaadvloeistof Evolutie en informatieoverdracht

23. D Periodieke onthouding of natuurlijke methode Gemeenschap vermijden rond het moment van de eisprong Kalendermethode Zeer onbetrouwbaar vermits menstruatiecyclus bij een vrouw varieert! Berekening steunt op de datum van de volgende maandstonden = onbekende Eicel overleeft 24 uur en zaadcellen gemiddeld 72 uren Temperatuurmethode Net na eisprong verhoogt lichaamstemperatuur (0,4 ~ 0,8°C) Baarmoederhalsslijmmethode Enkele dagen voor de eisprong verandert de kwaliteit van het slijm in de baarmoederhals. Lezen! Evolutie en informatieoverdracht

24. 4 Hoe veilig? Pearl-index: geeft aan hoeveel zwangerschappen er optreden als een bepaalde methode door 100 vrouwen gedurende 1 jaar toegepast wordt. Evolutie en informatieoverdracht

25. Nuttige websites http://www.sensoa.be/index.php http://www.gezondheid.be/ http://www.methodsofcontraception.com/pil.htm http://www.kuleuven.be/gezondheid/preventie/dossiers/vrijen/index.htm Evolutie en informatieoverdracht