Öğretim Programlarının Temel Öğeleri

1. Öğretim Programlarının Temel Öğeleri PROGRAM GELİŞTİRME VE ÖĞRETİM

2. Programın Temel Öğeleri HEDEFLER-Kazanımlar Öğrenme Yaşantıları Öğrenme Yaşantılarının Düzenlenmesi Ölçme ve Değerlendirme GERİ BESLENME (DÖNÜT VE DÜZELTME) Temel Sorular: • Bireye hangi davranışlar kazandırılacak? • Davranış değişmesi için hangi yaşantılar gereklidir? • Yaşantılar nasıl düzenlenmelidir? • Tasarlanan sonuçlar gerçekleşti mi? PROGRAM GELİŞTİRME VE ÖĞRETİM

3. 1.Hedef • Davranış • Uzak Hedefler • Genel Hedefler • Özel Hedefler • Davranışsal Hedefler • Niçin Eğitim? • Ne tip birey? • 3. Eğitim Durumları • (Öğrenme Yaşantıları) • Öğretim stratejileri • Yöntem ve teknikler • Araç ve gereçler Nasıl öğretelim? Nerede öğretelim? Ne zaman öğretelim? Ne ile öğretelim? 4. Sınama Durumları (Ölçme ve Değerlendirme) Ne kadar öğretildi? Ne düzede hedeflere ulaşıldı? • 2. İçerik (Kapsam) • Üniteler-Tema • Konular • Ne öğretelim? PROGRAM GELİŞTİRME VE ÖĞRETİM

4. Niçin? Hedef (Davranış) Ne kadar? Ölçme ve Değerlendirme (Dönüt) Ne kadar? İçerik (Kapsam) Ne? Eğitim Durumları Öğretme-Öğrenme Süreci Nasıl? PROGRAM GELİŞTİRME VE ÖĞRETİM

5. PROGRAM GELİŞTİRME SÜRECİ Dört temel aşamadan oluşur; 1.Program Geliştirmenin Planlanması • Planlama çalışma gruplarının oluşturulması • Program geliştirme çalışma planı • İhtiyaç belirleme 2. Program Tasarısı Hazırlama • Hedef yazma/belirleme • İçerik analizi yapma/belirleme • Eğitim durumları hazırlama • Sınama durumları 3. Programın Denenmesi 4. Programın Değerlendirme

6. Program Geliştirmenin Planlanması

7. 1. Çalışma Gruplarının oluşturulması Çalışma gruplarını üç grupta toplayabiliriz. I. GRUP: Program karar ve koordinasyon grubu 2. GRUP: Program çalışma grubu 3. GRUP: Program danışma üyeleri grubu

8. Program Karar ve Koordinasyon Grubu • Hangi alanlarda program geliştirmeçalışmalarının yapılacağına karar verilir. • Ülkede başat olan eğitim felsefesinin buprogramlara yansıtılması sağlanır. • Hazırlanan programları kabul yada değiştirmede karar organıdır. • Tüm program geliştirme çalışmalarındakoordinasyonu sağlar.

9. Grupta Bulunan Üyeler şunlardır; • Milli Eğitim Bakanlığı temsilcileri (Talim Terbiye Kurulu/Teftiş Kurulu/İlgili genel müdürlük temsilcileri/Program dairesinden bir uzman). • Program geliştirme alan uzmanı (akademisyen) • Öğretmen örgütlerinin temsilcileri • Konu alanı uzmanları ve temsilcileri (öğretmenler, meslek odası birliği ve temsilcisi) • Veli temsilcileri. • Öğrenci temsilcisi

10. Program Çalışma Grubu Programın; • hazırlanması, • uygulanması, • değerlendirilmesi, ve • geliştirilmesi aşamalarında sürekli görev yapan bir gruptur.

11. Grupta bulunan üyeler; • Program geliştirme uzmanı • Eğitimde ölçme ve değerlendirme uzmanı • Konu alanı uzmanları (Alt ve üst sınıf düzeylerinden, yakın ders alanlarından • Branş öğretmenleri ve alandan üniversite öğretim elemanları • Dilbilim uzmanı

12. Program Danışma Grubu Program çalışma grubuna danışma yapacak uzmanlardan oluşur. Gerektiğinde katılırlar. Bunlar; • Eğitim Psikologu • Eğitim Sosyologu • Eğitim Felsefecisi • Eğitim Ekonomisti • Eğitim Denetçisi • Eğitim Teknoloğu • İletişim Uzmanı • Okul yöneticisi • Gerekli görülen diğer uzmanlar..

13. 2. Program Geliştirme Çalışma Planı • Program geliştirme sürecinde hangi işlemlerin, ne zaman ve ne kadar sürede gerçekleştirileceğini belirleyerek bir zaman takvimi hazırlanır.

14. 3. İHTİYAÇ BELİRLEME Programın hazırlanması için bir program ihtiyacının ortaya çıkması ve bu ihtiyacın en iyi şekilde karşılanması için gerçek ihtiyacın ne olduğunun belirlenmesi gerekir. İhtiyacın belirlenmesi, yapılacak eğitim etkinliklerinin programlanması için gerekli bilgileri elde etmede ve program hedeflerinin yerindeliğini ortaya koymada da yardımcı olur.

15. İhtiyaç belirleme aşamasında şu sorulara cevap aranmalıdır: ▪ Toplumun beklenti ve ihtiyaçları nelerdir? ▪ Bireyin ihtiyaçları nelerdir? ▪ Konu alanı ile ilgili ihtiyaçlar nelerdir? ▪ Doğanın ihtiyaçları nelerdir? → Toplum, birey, konu alanı ve doğayı göz önüne alıp, bunlardan birine ters düşmeden, onlarla uyum içinde olacak şekilde belirlenen hedeflere aday hedefler denir. → Aday hedefler süzgeçlerden (Eğitim Sosyolojisi, Eğitim Psikolojisi, Eğitim Ekonomisi ve Eğitim Felsefesi) geçirilerek olası hedefler ortaya konur. By_Ofspring 2007/2008

16. Maslow’un İnsan İhtiyaçları Hiyerarşisi Kendini gerçekleştirme Kendine saygı gösterme Sevme ve ait olma Güvenlikte olma Fizyolojik

17. Kendini Gerçekleştirme • “Kendini Gerçekleştirme” kavramını ilk kez Maslow kullanmıştır. • Sağlıklı bir kişiliğin gelişebilmesi için gerekli olan gereksinmelerden meydana gelen, piramit biçiminde bir gereksinmeler hiyerarşisi ortaya koymuştur. • Bu gereksinmelerin en tepesinde kendini gerçekleştirme gereksinmesi bulunmaktadır. Ancak kişinin kendini gerçekleştirmek için güdülenebilmesi, daha alt basamaklarda yer alan • fizyolojik, • güvenlik, • ait olma ve • saygınlık sağlama ile ilgili temel gereksinmelerin yeterince doyum sağlamasına bağlıdır. • Temel gereksinmelere doyum sağlayan insan kendini gitgide daha özgür ve iyi hissedecek, sonuçta kendisinde var olan tüm potansiyelleri açığa çıkaracaktır. Yani gerçek anlamda “kendisi” olacak, kendisini gerçekleştirecektir.

18. 1. Genel ihtiyaçların belirlenmesi: Toplumun ihtiyaçları Okur-yazarlık Mesleki beceriler Sosyal düzen ve ahlak Kişilerarası ilişkiler Kültür ve değerler aktarma Yaratıcılık ve yenilik

19. 2. Bireysel ihtiyaçların belirlenmesi • Önceki eğitim • Var olan bilgi, beceri, tutum • Mevcut performans • Öğrenme biçimleri • Öğrenmeyi etkileyen faktörler • Mevcut kaynaklar • Bireysel gereksinimler

20. İHTİYAÇ BELİRLEME/ANALİZİ YAKLAŞIMLARI By_Ofspring 2007/2008

21. 1. Farklar Yaklaşımı Bu yaklaşım gözlenenle beklenen başarı düzeyleri arasındaki farkı ortaya çıkarır. Bu tanımı şöyle formüle edebiliriz: Bireyin gerek duyduğu yeterlilikler - Bireyin sahip olduğu yeterlilikler = Bireye kazandırılmak istenen yeterlilikler Okul ortamı ve eğitim birimleri genellikle bu yolla ihtiyaç değerlendirmesi yapar. Örnek: İngilizce hazırlık kursu By_Ofspring 2007/2008

22. 2. Demokratik Yaklaşım İhtiyaç, çoğunluğun veya toplumdaki baskı gruplarının isteklerinden hareketle belirlenir. Birçok insanın ihtiyaç değerlendirme süreci içinde olması insan ilişkileri ve halkla bütünleşme özelliğine sahip olması bu yaklaşımın en önemli özelliğidir. Yüksek sayıda insan grubunun katılımı ihtiyacı belki çok geçerli kılar; ama, bu o ihtiyacın çok değerli olduğu anlamına gelmez. Örneğin turizm dersine yönelik bir program tasarısı hazırlama sürecinde ihtiyacın, grubun çoğunluğunun ilgileri, istekleri ve yetenekleri doğrultusunda hazırlanması

23. 3. Analitik Yaklaşım Bu yaklaşım, gelecekte ortaya çıkması olası durumlardan yola çıkarak ihtiyacın belirlenmesi sürecidir. Bu durumla ilgili bugünkü mevcut duruma ait bilgilerden yararlanılır ve geleceğe yönelik kestirimler yapılır. Bu yaklaşımda eleştirel düşünceden yola çıkılarak çözüm aranır. Örnek: Gelecekte internetin önemli bir araç olacağı varsayımından hareketle, öğretmen adaylarının öğretim sürecinde internetin kullanımına ilişkin gereksinim duyacakları bilgi ve becerilerin belirlenmesi.

24. 4. Betimsel Yaklaşım Bir nesnenin yokluğu veya eksikliği ile ortaya çıkan zararla o nesnenin varlığının ortaya koyacağı, sağlayacağı yarardan hareketle ihtiyaç belirlenmesi sürecidir. Örneğin; Türkçeyi iyi bilmeyen öğrencilerin diğer derslerden başarısız olmasına bağlı olarak programda Türkçe dersine ağırlık verilmesinin ihtiyaç olarak görülmesi gibi. By_Ofspring 2007/2008

25. İHTİYAÇ BELİRLEME TEKNİKLERİ • Delphi (Anket geliştirme) Tekniği: Ortak (çoğunluğun) görüş ve düşünceleri belirlemek üzere bireylerden yazılı (mektup ya da açık uçlu sorulardan oluşan anket) olarak alınan raporların değerlendirilmesine dayanan bir tekniktir. Mektuba cevap veren uzmanlar birbirinden bağımsız ve habersizdir. Böylece var olan durum analiz edilir ve gelecekte nelerin, nasıl olabileceği üzerinde görüşlerin alınması sağlanır. Bu süreçte, öncelikle amaçlar belirlenir ve bunların gelecekte alacağı durum üzerinde çalışılır. Bireylerin bağımsız düşünmesini sağlar ve ekonomiktir. • Progel (Dacum) Tekniği: Mesleklerin beceri profilleri (mesleki yeterlik) çıkarılarak yeterlik alanları belirlenir ve iş analizi çalışmalarına dayanır. • DACUM, İngilizce (Developing a Curriculum) sözcüklerinin kısaltılmışıdır ve program geliştirme anlamında kullanılmaktadır. • Bu teknik temel olarak, iş ortamında işin en geçerli ve en gerekli olan işlemlerinin işin ustaları tarafından belirlenmesi ve daha sonra iş ve işlemlerin bir panel çalışmasıyla kesinleşmesini içerir. İş/meslek analizine benzer ancak daha kısa sürede tamamlanabilir.

26. İHTİYAÇ BELİRLEME TEKNİKLERİ • İş/Meslek Analizi Tekniği:Meslek işlem basamaklarına göre analiz edilir ve gerekli davranış düzeyleri belirlenir. • İş ya da meslek, işlere/fonksiyonlara ayrılır. Bunlar; bilgi, beceri, mesleki tutum ve alışkanlıklardan diğer bir anlatımla bilişsel, duyuşsal ve devinişsel davranışlardan oluşur. İş analizi süreci iş ortamında çalışan, alanlarında usta bireylerin çalışmasıyla gerçekleşir. • İş analizi; programın içeriğinin belirlenmesinde, bir işin gerektirdiği yeterliliklerin ortaya konulmasında, işlerin tanımlanmasında, iş başvurusu yapanların seçiminde, eğitimin amaçlarını belirlemede vb. faydalar sağlar. • Gözlem Tekniği:İhtiyaç konuları doğal ortamında uygun teknikle gözlenir ve rapor alınarak değerlendirme yapılır. • Gözlem, okul merkezli olarak bireysel bilgi ve araştırmaya dayanır. Olaylar doğal ortamlarında doğrudan gözlenerek bilgi toplanmaya çalışılır. • Gözlem yaparken, öğrencilerin bilgi düzeyleri, okuma, yazma, konuşma, problem çözme yetenekleri ve eleştirel düşünme becerileri gibi temel becerilerin gözlenmesi çok önemlidir.

27. İHTİYAÇ BELİRLEME TEKNİKLERİ • Testler / Ölçme Araçları • Eğitimde test, bireyde aranan özelliklerin ne miktarda var olduğunu belirlemek üzere yapılan işlemlerdir. • Kritik bazı davranışların belirlenmesi amacıyla hazırlanıp, programın girişinde ya da sonunda öğrenciye uygulanan Başarı Testleri veya diğer ölçme araçlarının sonuçlarına göre öğrenme ihtiyaçlarını belirlemek mümkündür. • Görüşme / Grup Toplantıları • Görüşme yoluyla öğrenenlerin ve programla ilgili olabilecek tüm katılımcıların (öğretmenlerin, yöneticilerin, velilerin, yayıncı ve yazarların, uzmanların, iş çevrelerinin, politikacıların, vb.) program hakkındaki görüş ve tepkileri sözlü olarak belirlenir. • Görüşme, yüz yüze olabileceği gibi anket formları, tele konferans ya da internet aracılığı ile de olabilir. • Kaynak / Literatür Tarama • Son yıllarda yurt içi ve yurt dışındaki eğilimler, bilimsel çalışmalar, mevcut programa ilişkin verilen raporlar değerlendirilerek mevcut program incelenmektedir.

28. Hedefler

29. HEDEFLER Hedef; yetiştirilecek bireyde bulunması uygun görülen, eğitim yoluyla kazandırılabilir istendik özelliklerdir. Programın hedef boyutunda “Bireyleri niçin eğitiyoruz?” sorusuna cevap aranır.

30. Eğitimin hedefleri üçe ayrılır: Uzak Hedefler Genel Hedefler Özel Hedefler Milli Eğitimin Hedefleri Okulun Hedefleri Dersin ve Konunun Hedefleri

31. HEDEFLERİN /SEVİYELERİ Ülkenin Eğitim Felsefesi Milli eğitimin uzak amaçları Belirli öğretim kurumlarının genel amaçları Belirli düzeyde okulların genel amaçları Dersin özel amaçları Belirli bir konunun öğretim amaçları Anayasal uzak amaçlar PROGRAM GELİŞTİRME VE ÖĞRETİM

32. Soyut Genel Eğitimin küresel amaçları Uluslar arası kuruluşlar Öneri niteliğinde UNESCO’nun belirlediği eğitimin küresel amaçları Yasa ile belirlenmiş (1739 S.K) Eğitilmiş bireyin genel özelliklerini yansıtır. Türk Milli Eğitimin Genel Amaçları Eğitimin Genel Amaçları Yasa ile belirlenmiş (1739 S.K 2547 YÖK) Okulun Amaçları Milli Eğitim kade-mesini bitiren bireylerin özellik-lerini yansıtır. İlköğretimin amaçları Sosyal Bilgiler dersinin amaçları Dersin Amaçları Birkomisyon tarafından hazırlanır TTKB onaylar Bir derste kazan-dırılması gereken hedeflerdir. Ünitenin Amaçları Bir komisyon tarafından hazırlanır TTKB onaylar Sağlığımızı koru-yalım ünitesinin amaçları Bir derste kazan-dırılması gereken hedeflerdir. Bir komisyon tarafından hazırlanır TTKB onaylar Bir konuda öğrenci-den beklenen davra-nışları ifade eder. Sağlığımızı korumanın önemini kavrayabilme Konunun amaçları Somut Davranışa dönük

33. I. Uzak Hedefler: Ülkenin politik hedefleri olup yetiştirmek istediği insan tipi ile ilgilidir. Uzak hedeflerin şekli ülkenin anayasası ile belirlenir. • 1739 sayılı Milli Eğitim temel Kanunu’nun 2. maddesinde Türk Milli Eğitiminin uzak hedefi şu şekilde belirtilmiştir: • “Biryandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu artırmak; öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk milletinin çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı, seçkin bir otağı yapmaktır” • II. Genel Hedefler: Uzak hedeflerle tutarlı olan ve uzak hedeflerin gerçekleşmesine hizmet eden okulların hedefleri ile milli eğitimin hedefleri genel hedeflerdir. • Türk Milli Eğitim Sisteminin Genel Hedefleri(1739) • Atatürk inkılâp ve ilkelerine ve Anayasada ifadesi bulunan Atatürk Milliyetçiliğine bağlı; Türk milletinin milli, ahlâki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluğunu bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar yetiştirmek.

34. 2. Beden, zihin, ahlâk, ruh ve duygu bakımından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip insan haklarına saygılı, girişken kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek. 3. İlgi, istidat ve kabiliyetlerini gerçekleştirerek, gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların kendilerini kutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak. III.Özel Hedefler: Bir disiplin ya da çalışma alanında öğrenciye kazandırılması uygun bulunan bilgi, beceri, ilgi, tutum ve alışkanlıklar gibi özelliklerdir (Derslerin hedefleridir.) Öğrencilerin yetiştirilmesi için eğitim durumlarının hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu özel hedefler işe koşulur.

35. DİKKAT! • Hedefler tasarlanırken yukarıdan aşağıya • (uzak → genel → özel) doğru tasarlanır. • Fakat gerçekleştirilirken aşağıdan yukarıya doğru • (özel → genel → uzak) gerçekleştirilir. • Hedeflerin belirlenmesinin yanı sıra aşamalı olarak sınıflandırılmasının da önemi vardır. Hedeflerin kolaydan zora, basitten karmaşığa, somuttan soyuta doğru sıralanması öğrenme etkinliklerini olumlu yönde etkileyecektir.

36. Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler • Hedef cümlelerinin sonunda ne kazanılacağını ifade eden kelime kullanılmalıdır: • Bilgisi, becerisi, gücü, yeteneği, alışkanlığı vs. veya “-bilme” ekiyle biten bir bileşik sözcük. • Örnek: - Matematik dersinde dört işlemden yararlanarak problem çözebilme (çözme yeteneği) • - Bilgisayar Programlama dersinde, verilen bir problem durumunun çözümüne en uygun programı hazırlayabilme

37. Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler • 2) Hedefin ilgili olduğu konu alanı belirtilmelidir. • Örnek: - Felsefede geçen temel kavramların bilgisi • Bilgisayarda donanım parçalarını tanıyabilme • Bilimsel yöntemi kullanabilme (Yanlış) • Doğrusu: Kimya dersinde verilen doğal problemlerin çözümünde bilimsel yöntemi kullanabilme

38. Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler • 3) Açık-Seçiklik: • Örnek: - Biyoloji Dersinde sürüngenlerin sindirim sistemi bilgisi • Problem Çözme ile ilgili süreçler bilgisi (Yanlış). • Doğrusu: Matematik dersinde tam sayılarla ilgili problemlerin çözümünde süreçler bilgisi • Bilgisayarda komutları kullanabilme (Yanlış). • Doğrusu: Bilgisayarda işletim sistemlerine ilişkin komut işlemlerini yapabilme

39. Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler • 4) Öğrenci Davranışına Dönüklük: • Örnek: - Türkçe dersinde noktalama işaretlerini kullanma becerisinin öğretilmesi (Yanlış). • Doğrusu: Türkçe dersinde noktalama işaretlerini kullanabilme • Öğrencilere disket ile ilgili işlemleri yapma becerisi kazandırmak (Yanlış). • Doğrusu: Bilgisayar dersinde disket ile ilgili işlemleri yapabilme

40. Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler 5) Genellik-Sınırlılık Genellik ilkesi;Hedef cümlesinin yeterince kapsamlı olmasını ifade eder. Genellik, hedefin yazıldığı plan türüne göre değişir: Örneğin: - Türkçe Dersi: Günümüz Türkçesiyle yazılmış düzeyine uygun bir metni anlayabilme (Yıllık plan) - Türkçe Dersi: Günümüz Türkçesiyle yazılmış düzeyine uygun bir öyküyü anlayabilme (Ünite planı) Türkçe Dersi: Ömer Seyfettin’in “Forsa” adlı öyküsünü anlayabilme (Günlük plan) Örnek: - 5 ile 7’ yi çarpma gücü (Yanlış) Doğrusu: Matematik dersinde sayılar arasındaki belli ilişkileri kavrama gücü

41. Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler Sınırlılık ilkesi: Hedef cümlesi öğrenciye kazandırılacak tek bir özelliği içermelidir. Örnek:-Türkçe dersinde duygu ve düşüncelerini yazılı ve sözlü olarak anlatabilme (Yanlış) Bilgisayar dersinde bilgisayarın donanım parçalarını monte edebilme ve onların arızalarını giderebilme (Yanlış)

42. Hedeflerin Belirlenmesinde Dikkat Edilecek hususlar Öğrenci Davranışına Dönük Olma Hedeflerin öğrencilerin öğretimin sonucunda neler neler yapabileceğini ifade etmesi Öğrenci Yaşantılarına Dönük Olma Hedefler öğrencinin öğretme-öğrenme etkinliklerine aktif olarak katılımın sağlayacak özelliklere sahip olmalıdır. Öğrenciye Uygunluk Öğrencinin ilgi ve ihtiyaçları ile gelişim özeliklerine uygun olmalıdır. Hedefler konular ile bağlantılı olarak ifade edilmelidir. Hedefler bir içerik ile ilişkili olmalıdır. Kenetlilik(Konu alanı ile ilişkilik) Açık-seçiklik Hedef ifadeleri okuyanlar için açık ve seçik olmalıdır Öğrenme Ürününe Dönüklük Hedefler öğrenme sonucuna dönük olmalıdır.Öğretimi tamamlayan bir öğrencinin ne yapacağını gösterir nitelikte olmalıdır. Güvenilir(Tutarlı) olma Hedefler birbirlerini destekler ve mantıksal açıdan tutarlı olmalıdır. Hedefler hangi özelliklerin kazandırılacağını belirtecek kadar genel ve kazandıracağı özelliği başka bir özellikle karıştırmayacak kadar sınırlı olmalıdır. Genellik ve sınırlılık

43. KAZANIMLAR YAZILIRKEN UYULMASI GEREKEN İLKELER Hedef alanda olmalı Gözlenebilir ve ölçülebilir olmalı. İfade açık ve anlaşılır olmalıdır. Kazanım ifadesinden herkes aynı anlamı çıkarmalıdır. Cümlelerin sonundaki eylem ifade eden sözcükler “ yazar, açıklar, tasarlar, ilişki kurar” gibi kazanım ifade eden şekilde ve geniş zaman kullanarak yazılmalıdır. Basitten karmaşığa, somuttan soyuta doğru sıralanmalıdır. Kazanımlar öğretmenlerin yapacakları değil, öğrencinin yapacakları yani öğrencide gerçekleşecek davranış değişiklikleri olmalıdır. Birbirinin önkoşulu oluş biçimlerine göre sıralanmalıdır.

44. Soru:Türk eğitim sisteminde genel hedefler aşağıdakilerden hangisine dayalıdır?(KPSS-2005) • Türk Milli Eğitim Temel Kanunu’na B) Okul Yönetmeliklerine C) Tebliğler Dergisine D) Şura Kararlarına • Öğretim Programlarına Soru:Aşağıdakilerden hangisi Türk Milli Eğitim Kanunu’nda belirlenen Türk Milli Eğitiminin temel ilkelerinden birisi değildir? • Laiklik B) Karma eğitim C) Okul-Aile işbirliği • Yöneltme E) Toplumsallaşma Soru:Aşağıdakilerden hangisi uzak hedef ifadesidir? • İletişim becerilerini geliştirebilme • Karşılaştığı problemlere bilimsel araştırma yöntemlerini kullanabilme • Teknolojiyi ve bilimsel gelişmeleri takip edebilme • Çağdaş uygarlık seviyesine ulaşabilme • Sağlıklı yaşam alışkanlıklarını kazanabilme

45. Hedef Belirleme • Programın ilk ve temel öğesi olan hedef belirleme, program geliştirmenin en önemli aşamasıdır. Çünkü, programın diğer öğeleri de hedef doğrultusunda tespit edilir ve düzenlenir. • Eğitimde hedef belirlenirken birtakım unsurlar vardır. Bunlar; belirleyiciler, süzgeçler ve ürünlerdir.

46. Hedef Belirleme Belirleyiciler Süzgeçler Öğrenme Ürünleri Toplumun Gerçekleri ve İhtiyaçları Eğitim Felsefesi Bilişsel Duyuşsal Devinişsel Olası Hedefler Konu (disiplin) Alanının Nitelikleri Aday Hedefler Eğitim Psikolojisi Eğitim Sosyolojisi Bireyin İlgi ve İhtiyaçları Eğitim Ekonomisi Doğanın Denge ve Niteliği Kazanımlar

47. Hedeflerin Sınıflandırılması/ Taksonomisi

48. Öğrenilmiş davranışlar bilişsel, duyuşsal, devinişsel olarak sınıflandığı gibi, her alan da kendi içinde basitten karmaşığa, kolaydan zora, somuttan soyuta ve birbirinin önkoşulu olacak şekilde aşamalı olarak sıralanmıştır. İstendik davranışların basitten karmaşığa, kolaydan zora, somuttan soyuta, birbirinin ön koşulu olacak şekilde aşamalı sıralanmasına Taksonomi denir. PROGRAM GELİŞTİRME VE ÖĞRETİM

49. DAVRANIŞ ALANLARI Bilişsel Alan Duyuşsal Alan Devinişsel Alan Bilgi Kavrama Uygulama Analiz Sentez Değerlendirme Alma Tepkide bulunma Değer verme Örgütleme Kişilik/ Kendine Mal etme Uyarılma Kılavuzla yapma Beceri Duruma uydurma Yaratma Değişik alanlarda öğrenilmiş davranışlar, birbirlerinden kopuk değildir. Tersine aralarında yatay ve dikey anlamlı ve sıkı bir ilişki vardır. Bu, biri olmadan diğeri olamaz anlamına gelebilir.

50. BİLİŞSEL ALAN