Kayısı işlemeciliği

1. Kayısı işlemeciliği Dr. Münire Çakır Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları A. D.

2. Çıkar çatışması beyanı • Bu konu ile ilgili olarak beyan edeceğim herhangi bir çıkar çatışmam bulunmamaktadır.

3. Dünyada ve ülkemizde kayısı üretimi • Dünya kayısı üretimi 2.5 milyon ton • Ülkemizde kayısı üretimi 500 bin ton • Ülkemizde gerçekleşen üretimin %50’si Malatya ilimizde olmaktadır.

6. Gıda ve ilaçlarda kullanılan altı sülfit bileşiği • Sülfür dioksit • Sodyum sülfit • Sodyum bisülfit • Potasyum bisülfit • Sodyum metabisülfit • Potasyum metabisülfit

7. Kayısı islimleme nedir? islimleme = kükürtleme islim damı = kükürtleme odası

11. İşçiler • 15 kayısı bahçesinde çalışan 69 gönüllü işçi • Yaşları 15-69 arasında değişen erkek işçiler • 1-45 yıldır bu işi yapmaktalar (ortalama 10 ± 10 yıl)

12. İşçilerin özellikleri ve çalışma süreleri Yaş (ort. ± SD) 31.29 ± 14.66 Cinsiyet (E/K) 69/0 Sigara öyküsü Sigara içen 45 (% 65.1) Sigara içmeyen 24 (% 34.8) Çalışma süresi (yıl) n (%) 1-4 28 (40.6) 5-9 12 (17.4) 10-19 9 (13) 20-29 14 (20.3) 30-39 3 (4.3)  40 3 (4.3)

13. Havada SO2 konsantrasyonu ölçümü • Manuel konduktimetrik yöntem • Belirli bir hacimde hava hidrojen peroksit solüsyonundan geçirilir • SO2 + H2O2 SO4-2 + 2H+ • Sıvının iletkenliğindeki değişiklik ölçülür • Ortalama SO2 konsantrasyonu: 342.0 ± 195.3 ppm (106.6 – 721.0 ppm)

14. İşçilerde gözlenen semptomlar • Dispne (%80) • Öksürük (%78) • Gözlerde kaşıntı (%83) • Burun akıntısı (%70) • Burun tıkanıklığı (%36) • Boğazda kaşıntı veya batma (%36)

15. SO2 maruziyeti öncesi ve sonrası ölçülen SFT parametreleri

16. İşçilerde SO2 maruziyetine bağlı gelişen yüzde SFT değişiklikleri

17. AJRCCM 1998 Nov; 158 (5 Pt 2): S1-S76

18. Astım benzeri sendrom • Tarım alanlarında, çeşitli ajanların inhalasyonuna bağlı olarak oluşan akut, alerjik olmayan, havayolu cevabı • Göğüste baskı hissi, hışıltı ve/veya dispne • Maruziyet sonrası FEV1’de azalma (genellikle %10’dan az) • Geçici havayolu aşırı duyarlılığı

25. Bu çalışmanın amacı, kayısı kükürtleme işinde çalışan işçilerde SO2 gazının bronş hiperreaktivitesi üzerine etkisini araştırmak, solunum sisteminde kronik etkileri olup olmadığını ortaya koymaktı.

26. Gereç ve yöntem • 25 sağlıklı erkek kayısı işçisi 16-63 y (34.6  14.2) • 25 kişilik kontrol grubu Yaşları ve sayıları işçi grubu ile birebir uyumlu, sağlıklı ve kükürt maruziyeti olmayan kişiler

27. İşçilerle ilk görüşme kayısı kükürtleme mevsiminden bir ay önce yapıldı; • alerjik cilt testleri • solunum fonksiyon testleri (SFT) • bronkoprovokasyon testleri (BPT)

28. İşçiler arasından 10 kişiye, sahada islim odasına girmeden önce ve çıktıktan hemen sonra portable spirometre cihazıyla SFT yapıldı.

29. İşçiler, aynı testler tekrar yapılarak kükürtleme mevsimi sonunda yeniden değerlendirildi.

30. SO2 gazına maruziyet öyküsü bulunmayan kontrol grubuna da alerjik cilt testleri, SFT ve BPT uygulandı.

31. Bulgular • İşçilerin kayısı kükürtleme mevsimi öncesi hastanede yapılan bazal SFT (FVC, FEV1, FEV1/FVC, PEF, FEF25-75) ölçümleri ile mevsim sonu SFT ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir düşme tespit edilmedi.

32. Kronik etkilenimi değerlendirmek açısından, kontrol grubunun SFT değerleri ile işçi grubunun maruziyet öncesi SFT değerleri karşılaştırıldı. Her iki grup arasında anlamlı bir farklılık gözlenmedi.

33. Mevsim öncesi 25 işçiden 4’ünde (%16) BPT testi pozitif bulundu. Mevsim sonunda bu 4 kişiden 2’sinde (%50) BPT testi yine pozitifken, diğer 2’sinde (%50) negatif olduğu görüldü. • Mevsim öncesi BPT testi negatif iken mevsim sonunda pozitif BPT elde edilen bir işçi oldu.

34. Sonuç • İşçilerde mevsim sonunda solunum fonksiyonları ve BHR açısından anlamlı bir değişiklik bulunmaması, SO2 gazının uzun dönemde kalıcı etkisi olmadığını göstermektedir. • Her iki çalışmanın sınırlayıcı yönleri; • Az sayıda işçide yapılmış olmaları • “Sağlıklı işçi etkisi”nin sonuçları etkileme olasılığı

35. Teşekkürler…