Model opieki profilaktycznej nad pracownikami narażonymi zawodowo

1. Model opieki profilaktycznej nad pracownikami narażonymi zawodowo na czynniki o działaniu alergizującym drogi oddechowe Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2. choroba zawodowa lub związana z pracą pracownik narażenie ZAPOBIEGANIE CHOROBOM ZAWODOWYM Skoro + to mamy dwie możliwości

3. choroba zawodowa lub związana z pracą pracownik narażenie ZAPOBIEGANIE CHOROBOM ZAWODOWYM X +

4. choroba zawodowa lub związana z pracą pracownik narażenie ZAPOBIEGANIE CHOROBOM ZAWODOWYM X + • Eliminacja pewnych czynników • Hermetyzacja produkcji • Ustalenie poziomu dopuszczalnych stężeń

5. Narządy Objawy Niealergiczny Ocena uwarunkowań osobniczych Sezonowy Całoroczny Zaostrzający się w pracy Zawodowy Nasilenie objawów Łagodne Umiarkowane Ciężkie Nadreaktywność oskrzeli Obecna Zapalenie alergiczne Nasilone Krew Markery zapalenia Eozynofilia IgE całk. > 100 ku/l Układ immunologiczny Uczulenie Atopia Rodzinny wywiad atopowy Uczulenie na alergeny zawodowe Interakcja Organizacja pracy Środki ochrony osobistej; Czas trwania ekspozycji Rodzaj i miejsce wykonywanych zadań Czynniki środowiskowe Poziom Wysoki Czynniki drażniące i alergizujące Niski Siła działania alergizującego Czynniki uczulające Duża Mała

6. Istnienie u badanego czynników ryzyka bez objawów choroby alergicznej oznacza wyłącznie konieczność częstszych badań profilaktycznych i - jeśli to możliwe - podjęcie działań zapobiegawczych, a nie odsunięcie od pracy!

7. Odsunięcie siedmiu atopików od pracy zapobiega jednemu przypadkowi astmy zawodowejCullinan 1994

8. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE U MŁODZIEŻY a) Ulotki i poradniki b) Strona internetowa z interaktywnymi narzędziami umożliwiającymi uzyskanie informacji nt. szkodliwości poszczególnych zawodowych etc. c) Połączenie z edukacją w chorobach alergicznych d) Badania fokusowe e) Kampanie informacyjne w szkołach, zakładach pracy, mediach

9. OPIEKA PROFILAKTYCZNA NAD PRACUJĄCYMI TO NIE TYLKO BADANIA PROFILAKTYCZNE!

10. ELEMENTY NIEZBĘDNE DO PRAWIDŁOWEJ OPIEKI PROFILAKTYCZNEJ NAD PRACOWNIKAMI Pracodawca Pracownicy Podstawowa jednostka służby medycyny pracy

11. PRIORYTETY POSZCZEGÓLNYCH UCZESTNIKÓW OPIEKI PROFILAKTYCZNEJ • PracownicyDobry stan zdrowia Stabilna i satysfakcjonująca praca • PracodawcaSzybka reakcja na zagrożeniaRaport dla władzNadzór i wsparcie kadry zarządzającej • Służba medycyny pracyObiektywne poradyPrecyzyjna ocena ryzykaUzasadnione i przekonujące wskazówki w celu • zmniejszenia ryzyka skutków zdrowotnych

12. METODY PREWENCJI SKUTKÓW ZDROWOTNYCH I KONTROLIRYZYKA • Środki techniczne • Eliminacja lub substytucjaczynników szkodliwych • Zamknięcie lub oddzielenie miejsc o dużym narażeniu w celu zmniejszenia skutków zagrożenia • Prawidłowa wentylacja • Unikanie zapylenia, aspiracja, praca pod ciśnieniem, stosowanie filtrów

13. METODY PREWENCJI SKUTKÓW ZDROWOTNYCH I KONTROLIRYZYKA • Organizacja • Edukacja pracowników • Ograniczanie liczby pracowników narażonych • Ograniczanie dostępu do miejsc, gdzie występują szkodliwości • Zasady BHP • Środki ochrony osobistej • Odzież ochronna (kombinezon, czepek, rękawice) • Maski przeciwpyłowe • Okulary ochronne, gogle

14. JAK PRZYGOTOWAĆ PROGRAM PROFILAKTYCZNY DLA WYBRANEGO ZAKŁADU PRACY?

16. TWORZENIE PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO Pilotażowe wdrożenie Modyfikacja programu Wdrożenie Badania i analizy Opracowanie programu Wdrożenie programu

17. Czy takie rozwiązanie może działać? Czy takie rozwiązanie działa? Analiza dostępnej wiedzy i istniejących rozwiązań

18. Pilotażowe wdrożenie Modyfikacja programu Wdrożenie

19. ELEMENTY PROGRAMU PROFILAKTYKI ALERGII • Screening • Postępowanie z pacjentem uczulonym • Postępowanie z pacjentem z chorobą alergiczną • Postępowanie z pacjentem z anafilaksją

20. ELEMENTY PROGRAMU PROFILAKTYKI ALERGII Screening • Kwestionariusz – wywiad osobniczy i rodzinny • Testy • –punktowe testy skórne • –alergenowo swoiste IgE w surowicy

21. ELEMENTY PROGRAMU PROFILAKTYKI ALERGII Postępowanie z pacjentem uczulonym • Unikanie narażenia (środki ochrony osobistej) • Kwestionariusz (pojawianie się objawów?) • Włączenie w program ochrony dróg oddechowych • Badania czynnościowe układu oddechowego

22. ELEMENTY PROGRAMU PROFILAKTYKI ALERGII • Postępowanie z pacjentem z chorobą alergiczną • badania czynnościowe układu oddechowego • immunoterapia? Postępowanie z pacjentem z anafilaksją • pomoc doraźna (Epi)

23. JAKI RODZAJ SZKOLEŃ/EDUKACJI NALEŻY ZAPEWNIĆ PRACOWNIKOM? • Stosowanie sprzętu ochrony osobistej. • Dobre praktyki higieniczne i ogólne zasady BHP. • Choroby alergiczne wywoływane przez czynniki obecne w środowisku pracy. • Inne zagrożenia (ergonomia, czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne).

24. SPOSOBY PRZEKAZYWANIA INFORMACJI PRACOWNIKOM? • Szkolenia • Ulotki/Newsletter • Opisane procedury postępowania • Strona internetowa

25. EFEKTYWNY PROGRAM EDUKACJI I SZKOLEŃ WYMAGA: • Odpowiedniej kadry (służba medycyny pracy!) • Dokumentacji • Monitoringui ewaluacji i jest procesem ciągłym!

26. Narażenie na pył organiczny pochodzenia roślinnego i zwierzęcegoschemat badań profilaktycznych badanie wstępne – ogólne badanie lekarskie ze zwróceniem uwagi na: wywiad w kierunku alergii, układ oddechowy, skórę; z badań dodatkowych należy wykonać RTG klatki piersiowej i spirometrię, OBOWIĄZUJĄCY ZAKRES

27. OBOWIĄZUJĄCY ZAKRES Narażenie na pył organiczny pochodzenia roślinnego i zwierzęcego - schemat badań profilaktycznych • badania okresowe - ogólne badanie lekarskie, w zależności od wskazań otolaryngologiczne i dermatologiczne; z badań dodatkowych należy wykonać spirometrię, a w zależności od wskazań testy skórne. • Pierwsze badanie powinno byćprzeprowadzone po roku pracy, a następne co 4 lata.

28. CZĘSTOTLIWOŚĆ WYKONYWANIA BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH

29. ZALECANE TERMINY BADAŃ PROFILAKTYCZNYCHU OSÓB NARAŻONYCH NA CZYNNIKI ALERGIZUJĄCE

30. ZAKRES BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH U OSÓB W NARAŻONYCH NA CZYNNIKI ALERGIZUJĄCE

31. NIEZDOLNOŚĆ DO PRACYNA OKREŚLONYM STANOWISKU

32. Długotrwale niezdolne do pracy są osoby, u których stwierdza się: choroby obturacyjne dróg oddechowych, a w szczególności astmę oskrzelową i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, alergiczną chorobę górnych lub dolnych dróg oddechowych wywołaną nadwrażliwością typu I na czynniki obecne w środowisku pracy, ciężkie choroby układu oddechowego przebiegające ze zniszczeniem struktury płuc i zmniejszeniem powierzchni oddechowej, np. rozedmę płuc.

33. CZASOWE OGRANICZENIA ZDOLNOŚCI DO PRACY NA OKREŚLONYM STANOWISKU Stany przebiegające z przemijającą nadreaktywnością dróg oddechowych, w których ekspozycja na alergeny może spowodować wystąpienie lub nasilenie dolegliwości ze strony układu oddechowego pod wpływem ekspozycji zawodowej, np. stany po infekcjach dróg oddechowych.

34. WARUNKOWE ORZECZENIE O ZDOLNOŚCI DO PRACY Zgoda na podjęcie lub kontynuowanie pracy, z uwzględnieniem pewnych ograniczeń i działań profilaktycznych dotyczy osób, u których: występuje nieswoista nadreaktywność oskrzeli, w przeszłości występowały choroby atopowe, stwierdza się nadwrażliwość na alergeny zawodowe lub pospolite alergeny środowiska dające krzyżową nadwrażliwość na alergeny zawodowe, np. pyłki traw u piekarza lub owoce południowe u pracownika ochrony zdrowia, występuje przewlekły nieżyt nosa i/lub spojówek.

35. WARUNKOWE ORZECZENIE O ZDOLNOŚCI DO PRACY U tych osób należy rozważyć możliwość podjęcia lub kontynuowania pracy pod warunkiem: odpowiedniej organizacji pracy, np. przesunięcia pracownika na stanowisko związane z mniejszym narażeniem na czynniki alergizujące i drażniące, stosowania ochron osobistych, udziału w programie profilaktycznym, częstszych badaniach okresowych.

36. SCHEMATY POSTĘPOWANIA W BADANIACH PROFILAKTYCZNYCHPRACOWNIKÓW NARAŻONYCH NA CZYNNIKI ALERGIZUJĄCE

37. BADANIA WSTĘPNE

38. BADANIA OKRESOWE

40. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego