Miłość, szmaragd i … Śląsk

1. Miłość, szmaragd i … Śląsk Nauczanie regionalne a wychowanie patriotyczne na przykładzie Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich w Gliwicach

2. Nauczanie regionalne a wychowanie patriotyczne w nowej podstawie programowej dla gimnazjum

6. Nauczanie regionalne a wychowanie patriotyczne w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich w Gliwicach W nowej podstawie programowej wielokrotnie pojawiają się słowa – klucze dla omawianego tematu. Podkreślają one niezwykle znaczące miejsce edukacji regionalnej i patriotycznej we współczesnej szkole. Charakteryzuje ją interprzedmiotowość. Stanowi także oś programu wychowawczego.

7. Jednak, aby wykształcić u uczniów pożądane pozytywne postawy-patriotycznej identyfikacji regionalnej, aby wyzwolić mocną i autentyczną więź z małą i wielką ojczyzną, zadania szkoły wynikające z realizacji podstawy programowej, należy dodatkowo zharmonizować, zintensyfikować i uatrakcyjnić. Można prowadzić je na przykład w ramach: • innowacji, • kół przedmiotowych, • programów i projektów edukacyjnych, • wycieczek edukacyjnych, turystyczno-krajoznawczych, klasowych i szkolnych, • współpracy międzynarodowej, • innych okazjonalnych działań.

8. Ponadto, zgodnie z wiedzą psychologiczną, działania te, by były efektywne, powinny zawierać: • element poznawczy; • element uczuciowo-motywacyjny; • element behawioralny. Muszą więc oddziaływać na umysł, emocje i wolę ucznia.

9. INNOWACJE

11. KOŁA POZALEKCYJNE wybrane przykłady

15. PROGRAMY I PROJEKTY wybrane przykłady

22. WYCIECZKI EDUKACYJNE I TURYSTYCZNO-KRAJOZNAWCZE • Radiostacja w Gliwicach; • Muzeum Chleba w Radzionkowie; • Kopalnie węgla Guido w Zabrzu i srebra w Tarnowskich Górach; • Opactwo w Rudach Raciborskich; • Góra św. Anny; • Nasi zasłużeni przodkowie – nekropolie w Gliwicach, Katowicach, Wrocławiu, Krakowie, Warszawie, Lwowie, Paryżu; • Ośrodki kultury – udział w spektaklach, koncertach, wystawach/zwiedzanie: Teatr Muzyczny w Gliwicach, Filharmonia w Katowicach, Opera Śląska w Bytomiu, Teatr im. Wyspiańskiego, Teatr Rozrywki w Chorzowie, Centrum Scenografii w Katowicach, Radio Katowice – warsztaty dziennikarskie, Biblioteka Śląska, Muzeum Archidiecezjalne przy Katedrze Chrystusa Króla w Katowicach, Teatr Banialuka w Bielsku-Białej (spektakle i warsztaty) oraz salon wystawienniczy BWA również w Bielsku-Białej, muzea w Krakowie, Wrocławiu, Warszawie oraz w zwiedzanych przez uczniów europejskich stolicach.

23. WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA • Opracowanie harmonogramu wizyty zagranicznych gości (np. w ramach Comeniusa, wakacji dla polskich dzieci z Białorusi)- wyszukiwanie informacji; • Oprowadzanie gości z zagranicy po Gliwicach (uczniowie w roli przewodników), wspólne wycieczki po regionie; • Przygotowanie prezentacji multimedialnych o szkole, mieście i regionie; promocja Gliwic; • Przeprowadzenie sondy ulicznej dotyczącej znajomości Gliwic przez mieszkańców Bawarii.

25. INNE DZIAŁANIA SZKOŁY Wybrane przykłady • Zorganizowanie wieczoru poezji Tadeusza Różewicza związanego z Gliwicami; • Występ uczniów na gliwickim Rynku z okazji Świąt Bożego Narodzenia - m. in. pokaz przygotowywania śląskich świątecznych potraw; • Konkurs gwary śląskiej; • Konkurs o twórczości Eichendorffa; • Twórczość Horsta Bienka – konkurs czytelniczy; • Prezentacja śląskich noblistów; • Organizowanie festynów dla szkolnej społeczności i mieszkańców dzielnicy; • Stosowanie logo szkoły i strony internetowej w kolorach województwa śląskiego.

26. Kilka uwag o naszej pracy… • Edukację regionalną rozpoczynamy od najbliższego uczniowi środowiska, stopniowo horyzont rozszerzając o rzeczywistość narodową, państwową, nawet międzynarodową. • Planując zajęcia, uwzględniamy element behawioralny. Nauczyciel dyskretnie organizuje pracę, działa uczeń. Odczuwamy satysfakcję, gdy uczniowie sami inicjują działania społeczne, intelektualne, kulturalne i samorządowe. • Podejmujemy takie działania, by pomóc wychowankom wydobywać wielorakie wartości tkwiące w regionie, z uwzględnieniem wartości narodowych i ogólnoludzkich, by w oparciu o nie mogli budować własną hierarchię. • Zawsze stawiamy na jakość naszych działań, która gwarantuje zainteresowanie uczniów i ich udział w zajęciach nawet w piątkowe popołudnia i soboty.

27. Zamierzone efekty podejmowanych działań: • Budzenie ciekawości poznawczej. • Przyrost wiedzy ogólnej i wiedzy o własnym regionie (z uwzględnieniem elementu geograficznego, społecznego i kulturowego), pogłębienie umiejętności kluczowych. • Ukształtowanie tożsamości pluralistycznej – świadomość zakorzenienia w bliskiej sobie społeczności, kulturze i terytorium oraz rozumienie i szanowanie odmienności innych (tolerancja, empatia). • Poczucie współuczestnictwa i współtworzenia. • Duma z dorobku i osiągnięć rodaków. Wychowanie w duchu patriotyzmu. • Przygotowanie młodego pokolenia do życia w zbiorowości regionalnej. • Świadomość własnej wartości i pewności siebie jako Ślązaka – Polaka –Europejczyka.

28. Miłość, szmaragd i…Śląsk XVII-wieczny wrocławski poeta Henryk Muhlpfortnazwał Śląsk „szmaragdem Europy”. Kamień ten jest tym piękniejszy i cenniejszy, im więcej ma domieszek. Śląsk bogactwo i urodę zyskał dzięki swej wielokulturowości, a edukacja regionalna – w naturalny sposób związana z edukacją patriotyczną – jest tym skuteczniejsza, im więcej różnorodnych elementów posiada, podobnie jak ów szlachetny szmaragd…

29. „Przecież każdy z nas nosi w sobie dziedzictwo- dziedzictwo, na które pracowały pokolenia. Całe stulecia zdobyczy i nieszczęść, triumfu i klęsk stanowią dziedzictwo, które zapuszcza głęboko korzenie i czerpie nowe tkanki od każdego z nas. Nie możemy bez niego żyć. To nasza dusza. Tym właśnie dziedzictwem, nazywanym rozmaicie - Ojczyzną lub Narodem – żyjemy.”Jan Paweł IIKraków, 3 maja 1978

30. Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich ul. Jasnogórska 15 – 17 44 – 100 Gliwice www.gim3-gliwice.oswiata.org.pl gim3-gliwice@oswiata.org.pl