ºز 3 . ¸²îàÔàôÂÚàôÜ

1. ºز 3. ¸²îàÔàôÂÚàôÜ Ð³ñó»ñ. • ƱÝã ¿ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÁ. ÇÙ³ëï³íáñí³Í ¨ ³ÝÇÙ³ëï ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ: • ¸³ïáÕáõÃÛ³Ý Ï³½ÙÁ: • ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ. 3.1. îñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß»ßï: 4. ä³ñ½ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý ï»ë³ÏÝ»ñÁ: 5. î»ñÙÇÝÝ»ñÇ µ³ßËí³ÍáõÃÛáõÝÁ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý Ù»ç: • ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ ³ëáõÛóÛÇÝ ýáõÝÏódz: • ¸³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ï»ë³ÏÝ»ñÁ Áëï ×ßÙ³ñïáõÃÛ³Ý. ѳٳï»Õ»ÉÇ ¨ ³Ýѳٳï»Õ»ÉÇ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ: 8. ´³ñ¹ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. ïñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß³ÕϳåÝ»ñ:

2. ºز 3.гñó 1. ƱÝã ¿ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÁ. ÇÙ³ëï³íáñí³Í ¨ ³ÝÇÙ³ëï ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ ¸³ïáÕáõÃÛáõÝÙïùÇ Ó¨Ý ³ñï³óáÉáõÙ ¿ ³é³ñϳÛÇ Ï³Ù ³é³ñϳݻñÇ ¹³ëÇ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ϳ٠ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ѳë-ï³ïÙ³Ý Ï³Ù ÅËïÙ³Ý ÙÇçáóáí: ÆÙ³ëï³íáñí³Í ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÁ` ×ßÙ³ñÇï ¿, »Ã»³ñï³Ñ³Ûïí³Í ѳïÏáõÃÛáõÝÁ ϳ٠ѳñ³µ»ñáõà ÛáõÝÁ ѳٳå³ï³ë˳ÝáõÙ ¿ ûµÛ»ÏïÇí Çñ³Ï³ÝáõÃÛ³ÝÁ, ë˳ɿ,»Ã» ³ÛÝ (¹ñ³Ýù) ãÇ(ã»Ý) ѳٳå³ï³ë˳ÝáõÙ ûµÛ»ÏïÇí Çñ³Ï³ÝáõÃÛ³ÝÁ: ²ÝÇÙ³ëï ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÁ ³)³ñï³Ñ³ÛïáõÙ ¿ ³Ý³í³ñï ÙÇïù, կ³Ù µ)¹ñ³Ýáõ٠ѳñ³µ»ñ³ÏóíáõÙ (ѳëï³ïíáõ٠ϳ٠ÅËïíáõÙ)»Ý ï³ñµ»ñ ³é³ñÏ³Û³Ï³Ý ïÇñáõÛÃÝ»ñ Ý»ñϳ۳óÝáÕ »ñ¨áõÛÃÝ»ñ:

3. ºز 3. гñó 2. ¸³ïáÕáõÃÛ³Ý Ï³½ÙÁ: • êáõµÛ»ÏïÁ(S) ѳëϳóáõÃÛáõÝ ¿ ³ÛÝ ³é³ñϳÛÇ Ù³ëÇÝ, áñÇÝ í»ñ³·ñíáõÙ ¿ áñáß³ÏÇ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝ Ï³Ù Ñ³ ñ³µ»ñáõÃÛáõÝ` ѳëï³ïÙ³Ý Ï³Ù ÅËïÙ³Ý ÙÇçáóáí: • äñ»¹ÇϳïÁ (P) ѳëϳóáõÃÛáõÝ ¿ ³ÛÝ Ñ³ïÏáõÃÛ³Ý Ï³Ù Ñ³ñ³µ»ñáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ, áñÁ ѳëï³ïíáõ٠ϳ٠ÅËïíáõÙ ¿ ëáõµÛ»ÏïÇ Ýϳïٳٵ: • γåÁ ѳëï³ïÙ³Ý Ï³Ù ÅËïÙ³Ý ïñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ ¿: • êáõµÛ»ÏïÁ ¨ åñ»¹ÇϳïÁ ÏáãíáõÙ »Ý ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý ï»ñÙÇÝÝ»ñ: • S-Á ¨ P-Ý Ï³ñáÕ »Ý ÉÇÝ»É å³ñ½ ¨ µ³ñ¹:

4. ºز 3. гñó 3. ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ: • ¸³ïáÕáõÃÛ³Ý É»É½í³Ï³Ý ÇñáÕáõÃÛáõÝÁݳ˳¹³ëáõà ÛáõÝÝ ¿: • àã µáÉáñ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝÝ»ñÝ »Ý ³ÝÙÇç³Ï³Ýáñ»Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ: • ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ å³ïÙáÕ³Ï³Ý Ý³Ë³¹³ëáõÃÛáõÝ: • ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ ѳñó³Ï³Ý ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ (Ñé»ïá- ñ³Ï³Ý µÝáõÛÃÇ Ñ³ñó³Ï³Ý ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ): • ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ µ³ó³Ï³Ýã³Ï³Ý ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ: • ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ Ññ³Ù³Û³Ï³Ý ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ:

5. ºز 3. гñó 3. ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ: • ܳ˳¹³ëáõÃÛ³Ý µÝáõÛÃÁ å³ñ½»Éáõ ѳٳñ å»ïù ¿ùÝÝ»É ³ÛÝ ³ÛÉ Ý³Ë³¹³ëáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ»ï áõÝ»ó³Í ϳ-åÇ Ù»ç` ïñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ѳٳï»ùëïÇ ÙÇçáóáí: • îñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ѳٳï»ùëïÁ Ùïù»ñÇ ³ÛÝ Ñ³Ù³- ϳñ·Ý ¿, áñÁ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë å³ñ½»É ¹ñ³Ý- óÇó Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñÇ ëïáõÛ· ÇÙ³ëïÁ, µáí³Ý¹³Ïáõà -ÛáõÝÝ áõ ¹»ñÁ ÙÛáõë Ùïù»ñÇ Ñ»ï áõÝ»ó³Í ϳåÇ Ù»ç: • üǽÇÏ³Ï³Ý Ñ³Ù³ï»ùëïÁ ³ÛÝ å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇ, Çñ³¹-ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³ßíÇ ³éÝ»ÉÝ ¿, áñáÝù û·ÝáõÙ »Ý ×Çßï ÁÙµéÝ»É Ëáë³ÏóÇ Ùïù»ñÁ:

6. ºز 3. гñó 3. ¸³ïáÕáõÃÛáõÝ ¨ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝ: ¸³ïáÕáõÃÛáõÝÁ ¨ ݳ˳¹³ëáõÃÛáõÝÁ ï³ñµ»ñíáõÙ »Ý Çñ»Ýó ϳéáõóí³Íùáí:¸ñ³Ýó ï³ññ»ñÁ (»ÝÃ³Ï³Ý ¨ ëáõµ Û»ÏïÁ, ëïáñá·Û³ÉÝ áõ åñ»¹ÇϳïÁ) ³) ѳÙÁÝÏÝáõÙ »Ý ÉñÇíÏ»ñåáí, µ) ѳÙÁÝÏÝáõÙ »Ý Ù³ëݳÏÇáñ»Ý, ·) ã»Ý ѳÙÁÝÏÝáõÙ, ¹) »ÝÃ³Ï³Ý Ñ³ÙÁÝÏÝáõÙ ¿ P-Ç Ñ»ï, ») ëïáñá·Û³ÉÁ ѳÙÁÝÏÝáõÙ ¿ S-Ç Ñ»ï:

7. ºز 3. гñó 3.1. îñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß»ßï: • ø»ñ³Ï³Ý³Ï³Ý ß»ßïÝÁÝÏÝáõÙ ¿ µ³éÇ ³Ûë ϳ٠³ÛÝ í³ÝÏÇ íñ³, ïñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß»ßïÁ` ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý áñáß³ÏÇ ï»ñÙÇÝÇ íñ³: • îñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß»ßïÁÃáõÛÉ ¿ ï³ÉÇë ë»ÕÙ µ³é»ñáí ³ñï³Ñ³Û- ï»É ͳí³ÉáõÝ Ùïù»ñ: • îñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß»ßïÁ µ³Ý³íáñ ËáëùáõÙ ³ñï³Ñ³ÛïíáõÙ ¿ ÑÝã»ñ³Ý·ÇÙÇçáóáí, ÇëÏ ·ñ³íáñ ËáëùáõÙ` ѳٳå³ï³ëË³Ý µ³é»ñÝ Áݹ·Í»Éáí: • îñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß»ßïÁáñáßíáõÙ ¿ ïñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ѳٳï»ùë-ïÇ ÙÇçáóáí: • äñ»¹ÇϳïÁ áñáßíáõÙ ¿ ïñ³Ù³µ³Ý³Ï³Ý ß»ßïÇÙÇçáóáí: úñ.` §êñí³ÏÁ ç³ñ¹í»ó¦ ݳ˳¹³ëáõÃÛ³Ý (¹³ïáÕáõÃÛ³Ý) Ù»ç` ëñí³ÏÁ` »Ýóϳ (ëáõµÛ»Ïï), ç³ñ¹í»ó` ëïáñá·Û³É (åñ»¹Çϳï) §êñí³ÏÁ ç³ñ¹í»ó¦` ݳ˳¹³ëáõÃÛ³Ý (¹³ïáÕáõÃÛ³Ý) Ù»ç` ëñí³ÏÁ` »Ýóϳ (åñ»¹Çϳï), ç³ñ¹í»ó` ëïáñá·Û³É (ëáõµÛ»Ïï):

8. ºز 3.гñó 4. ä³ñ½ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý ï»ë³ÏÝ»ñÁ: гïÏáõÃÛ³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨Ý ¿` S-Á P ¿ (ã¿). 2. гñ³µ»ñáõÃÛ³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨Ý ¿` x R y; x áã R y ϳ٠R (x; y); áã R (x; y). Àëï áñ³ÏÇ` ѳëï³ï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨»ñÝ »Ý` S-Á P ¿; x R y ϳ٠R (x; y). 2. ÅËï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨»ñÝ »Ý` S-Á P ã¿; x áã R y ϳ٠áã R (x; y). Àëï ù³Ý³ÏÇ` ÁݹѳÝáõñ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨»ñÝ »Ý` ´áÉáñ S-»ñÁ P »Ý; àã ÙÇ S P ã¿. Ù³ëݳíáñ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨»ñÝ »Ý` àñáß S-»ñ P »Ý (ã»Ý). 3. »½³ÏÇ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. ²Ûë S-Á P ¿ (ã¿).

9. ºز 3.гñó 4. ä³ñ½ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý ï»ë³ÏÝ»ñÁ: Àëï áñ³ÏÇ ¨ ù³Ý³ÏÇ ÙdzóÛ³É ¹³ë³Ï³ñ·Ù³Ý` ÁݹѳÝáõñ ѳëï³ï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ (A). µ³Ý³Ó¨Ý ¿` ´áÉáñ S-»ñÁ P »Ý. 2. ÁݹѳÝáõñ ÅËï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ (E). µ³Ý³Ó¨Ý ¿`àã ÙÇ S P ã¿. 3. Ù³ëݳíáñ ѳëï³ï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ (I). µ³Ý³Ó¨Ý ¿` àñáß S-»ñ P »Ý. 4. Ù³ëݳíáñ ÅËï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ (ú). µ³Ý³Ó¨Ý ¿` àñáß S-»ñ P ã»Ý. 5. »½³ÏÇ Ñ³ëï³ï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨Ý ¿` ²Ûë S-Á P ¿. 6. »½³ÏÇ ÅËï³Ï³Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝ. µ³Ý³Ó¨Ý ¿` ²Ûë S-Á P ã¿.

10. ºز 3. гñó 5. î»ñÙÇÝÝ»ñÇ µ³ßËí³ÍáõÃÛáõÝÁ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý Ù»ç êáõµÛ»ÏïÁ ¨ åñ»¹ÇϳïÁ ÏáãíáõÙ »Ý ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý ï»ñ- ÙÇÝÝ»ñ: î»ñÙÇÝÁ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý Ù»ç µ³ßËí³Í ¿, »Ã» ³ÛÝ µ³í³- ñ³ñáõÙ ¿ Ñ»ï¨Û³É »ñ»ù å³Ñ³ÝçÝ»ñÇÝ. • ÁݹѳÝáõñ ѳëϳóáõÃÛáõÝ ¿, • í»ñóí³Í ¿ ³ÙµáÕç ͳí³Éáí, • ³ÙµáÕçáõÃÛ³Ùµ Ý»ñ³éíáõÙ ¿ ÙÛáõëï»ñÙÇÝÇ (»Ã» S ¿, P-Ç, »Ã» P ¿` S-Ç) ͳí³ÉÇ Ù»ç ϳ٠³ÙµáÕçáõÃÛ³Ùµ µ³ó³éíáõÙ ¿ ÙÛáõëï»ñÙÇÝÇ (»Ã» S ¿, P-Ç, »Ã» P ¿` S-Ç) ͳí³ÉÇó: º½³ÏÇ ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ýϳïٳٵ ï»ñÙÇÝÝ»ñÇ µ³ßË í³ÍáõÃÛ³Ý Ñ³ñóÁ ùÝÝ»ÉÇ ã¿:

11. P S SP S P î»ñÙÇÝÝ»ñÇ µ³ßËí³ÍáõÃÛáõÝÁ A, E, I, O ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñáõÙ A ïÇåÇ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý Ù»ç` S-Á µ³ßËí³Í ¿ (+), P-Ý µ³ßËí³Í ã¿ (-): ´³ó³éáõÃÛáõÝ. P-Ý ¨ë µ³ßËí³Í ¿ (+): OñÇݳÏ` سñ¹Á µ³Ý³Ï³Ý ¿³Ï ¿: E ïÇåÇ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý Ù»ç` S-Á µ³ßËí³Í ¿ (+), P-Ý µ³ßËí³Í ¿ (+):

12. S P S P S P I ïÇåÇ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý Ù»ç` S-Á µ³ßËí³Í ã¿ (-), P-Ý µ³ßËí³Í ã¿ (-): ´³ó³éáõÃÛáõÝ. P-Ý µ³ßËí³Í ¿ (+): Օ ïÇåÇ ¹³ïáÕáõÃÛ³Ý Ù»ç` S-Á µ³ßËí³Í ã¿ (-), P-Ý µ³ßËí³Í ¿ (+):

13. ºز 3. Հարց6. Դատողություն և ասույթայինֆունկցիա. Ասույթայինֆունկցիանարտահայտություն է, որըպարունակում է մեկկամմիքանիփոփոխական և հետևաբարչիկարողլինելճշմարիտկամսխալ: Ասույթայինֆունկցիանկարող է վերածվելդատո- ղության, եթեարտահայտությանմեջփոփոխական(ներ)ը փոխարինվի(են) կոնկրետառարկայիանուն(ներ)ով կամ նշան(ներ)ով, կամէլեթեդրանք կապակցվենընդհան-րությանկամգոյությանքվանտորներով: ]- «գոյությունունիայնպիսիx, որիդեպքում … »: x V- «բոլերx-երիհամար … »: x

14. ºز 3. Հարց 7. Դատողություններիտեսակներըըստճշմարտության. Համատեղելի դատողություններ (համատեղելիության հա-րաբերություններ)` Համարժեք դատողություններ (համարժեքության հարաբերություն) Ստորադիր դատողություններ (ստորադրության հարաբերություն) A —> I E—> O

15. ºز 3. Հարց 7. Դատողություններիտեսակներըըստճշմարտության. Անհամատեղելի դատողություններ (անհամատեղելիության հարաբերություններ)` Հակասող դատողություններ` A —> O E—> I Հակադեմ դատողություններ` A —> E O —> I (ենթահակադեմ) :

16. ԹԵՄԱ 3.Հարց 8. Բարդդատողություն ՄԻԱՑՅԱԼ (ԿՈՆՅՈՒՆԿՏԻՎ) բարդդատողություն` «Կոնյունկցիա» տրամաբանականշաղկապ. • «և», • «ու», • «իսկ», • «բայց», • «,»: Բանաձևերնեն` • «S1-ը P1 է և S2- ը P2», • «S1-ը, S2-ը, S3-ը … … Pեն», • « S-ը P1 է և P2 »:

17. ԹԵՄԱ 3.Հարց 8. Բարդդատողություն ԲԱԺԱՆԱՐԱՐ (ԴԻՍՅՈՒՆԿՏԻՎ) բարդդատողություն` «Դիսյունկցիա» տրամաբանականշաղկապ. • խիստ դիսյունկցիա (բացառողբաժանարար )` «կամ ... , կամ», • թույլ դիսյունկցիա (միացնողբաժանարար)` «կամ»: Բանաձևերնեն` • «S1-ը P1 է կամS2- ը P2», • «S1-ը կամ S2-ը կամ S3-ը … … Pեն», • « S-ը P1 է կամP2 »:

18. ԹԵՄԱ 3.Հարց 8. Բարդդատողություն ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆ (ԻՄՊԼԻԿԱՏԻՎ) բարդդատողություն` «Եթե A, ապա`B», (A` տրամաբանական հիմք) (B`տրամաբանական հետևանք): «Իմպլիկացիա» տրամաբանականշաղկապ. • «եթե ... , ապա` ... », Բանաձևերնեն` • «Եթե S1-ը P1 է, ապա` S2- ը P2է», • «Եթե S1-ը P1 չէ, ապա` S2- ը P2 չէ», • «Եթե S1-ը P1 է, ապա` S2- ը P2 չէ», • «Եթե S1-ը P1 չէ, ապա` S2- ը P2է»,

19. ԹԵՄԱ 3.Հարց 8. Բարդդատողություն ՀԱՄԱՐԺԵՔՈՒԹՅԱՆ բարդդատողություն` «Եթե և միայն եթե A, ապա`B»: «Համարժեքություն» տրամաբանականշաղկապ. • «Այն և միայն այն դեպքում ... , երբ ... », • «Եթե և միայն եթե ... , ապա` ... »: Բանաձևերնեն` • «Եթե և միայն եթե S1-ը P1 է, ապա` S2- ը P2է», • «Եթե և միայն եթե S1-ը P1 չէ, ապա` S2- ը P2 չէ», • «Եթե և միայն եթե S1-ը P1 է, ապա` S2- ը P2 չէ», • «Եթե և միայն եթե S1-ը P1 չէ, ապա` S2- ը P2է»,

20. ԹԵՄԱ 3.Հարց 8. Բարդդատողություն ԺԽՏԱԿԱՆբարդդատողություն` «Ժխտում» տրամաբանականշաղկապ. • «Ճիշտ չէ, որ ... », • «Սխալ է, թե... »: Բանաձևերնեն` • «Ճիշտ չէ, որ S-ը Pէ», • «Ճիշտ չէ, որ S-ը P չէ»: