630 likes | 1.1k Views
złącze P - N. Złącze p-n. P. N. Dodatnie dziury + ujemnie naładowane nieruchome akceptory. Ujemne elektrony + dodatnio naładowane nieruchome donory. N. P. -. dziury. +. elektrony. Tylko naładowane donor y /a k ceptor y ( obszar zubożony ). Bez polaryzacji. dziury. -. +.
E N D
Złącze p-n P N Dodatnie dziury +ujemnie naładowane nieruchome akceptory Ujemne elektrony + dodatnio naładowane nieruchome donory N P - dziury + elektrony Tylko naładowane donory/akceptory (obszar zubożony)
Bez polaryzacji dziury - + elektrony N P kier. przewodzenia prąd - + dziury - + elektrony - kier. zaporowy b. mały prąd + dziury - + elektrony Złącze p-n charakterystyka IV: I U b. mały prąd b. duży prąd symbol:
zastosowanie: prostownik Złącze P-N
Złącze p-n skokowe i liniowe ND-NA ND-NA p n n p zjonizowane donory zjonizowane akceptory + + x x - - Obszar zubożony Obszar zubożony liniowe skokowe
Złącze półprzewodnikowe W stanie równowagi gradient poziomu Fermiego jest równy zeru!
Złącze p-n ND-NA p n ND + -xp0 x xn0 - -NA nn: większościowe w n pn: mniejszościowe w n pp: większościowe w p np: mniejszościowe w p
Złącze p-n charakterystyka IV: I
Gęstość prądu unoszenia Prąd całkowity: elektronowy i dziurowy:
Gęstość prądu Prąd dyfuzyjny Całkowity prąd jest sumą prądu dyfuzyjnego (elektronowego i dziurowego) i prądu unoszenia (elektronowego i dziurowego) : J(x) = Jn(x) + Jp(x)
unoszenie dyfuzja e- e- Ec Ev V V Polaryz. przepustowa Ec j 0 Polaryz. zaporowa Ec 0 V
Potencjał wbudowany W stanie równowagi W obszarze złącza W powstaje pole elektryczne i różnica potencjałów V0 Jeśli założymy, że obszary daleko od złącza są neutralne, czyli tam pole elektryczne jest równe zeru, to w obszarze neutralnym po stronie n będzie stały potencjał Vnzaś po stronie p - potencjałVpa pomiędzy tymi obszarami wystąpi różnica potencjałów V0 = Vn – Vp Potencjał wbudowany: V0 = Vn – Vp Taki potencjał wbudowany jest konieczny do zapewnienia warunku aby gradEF =0 w całym złączu w stanie równowagi.
Potencjał wbudowany W równowadze (x : kierunek p n) i Wiemy, że
Potencjał wbudowany ponieważVn – Vp = V0 to Dla złącza skokowego(NaiNd): W równowadze, więc
Poziom Fermiego w równowadze Załóżmy, że pnippsą równowagowymi koncentracjami w obszarach n i p, poza obszarem zubożonymW: Wiadomo, że W równowadze, EFn= EFp, więc
Ładunek przestrzenny w złączu p-n Warunek neutralności qAxp0 Na = qAxn0Nd Obliczymy pole elektryczne w obszarze W korzystając z równania Poissona: Założymy, że wszystkie domieszki są zjonizowane i zaniedbamy nośniki swobodne w obszarze złącza p-n: - stała dielektryczna półprzewodnika (0 < x < xn0) (- xp0 < x < 0)
Ładunek przestrzenny w złączu p-n Ładunek przestrzenny i pole elektryczne dla złącza p-n w którymNd > Na: (a) złącze w x=0, b) ładunek przestrzenny w złączu przy założeniu, że nośniki swobodne są zaniedbane; (c) rozkład pola elektrycznego.
Ładunek przestrzenny w złączu p-n Maksymalne pole elektryczne: Ale xp0 Na = xn0Nd iW = xp0 + xn0 (0 < x < xn0) (- xp0 < x < 0) (pole pod wykresem)
Ładunek przestrzenny w złączu p-n Ponieważ
Potencjał ipole elektryczne w równowadze ND-NA p n ND -xpo + x xno - -NA Warunek neutralności: Równanie Poissona: Ciągłość w x=0
Złącze p-n Uwaga!
Wyprowadzenie równania Shockley’a W stanie równowagi: ND-NA p n ND -xpo + x xno - -NA p -qV/kT p ( ) e = p n W stanie równowagi: Po spolaryzowaniu złącza: Po spolaryzowaniu złącza w kierunku przewodzenia: - p ( x ) p 0 - = = q ( V V ) / kT qV / kT -qV/kT e e e 0 0 p ( x ) n 0 Ponieważ koncentracja nadmiarowych nośników większościowych nie różni się znacznie od koncentracji równowagowej:
Wyprowadzenie równania Shockley’a Koncentracja nośników mniejszościowych na krawędzi obszaru zubożonego rośnie wykładniczo ze wzrostem napięcia polaryzującego złącze w kierunku przewodzenia Nadmiarowa koncentracja nośników mniejszościowych maleje w głąb półprzewodnika od krawędzi obszaru zubożonego (rys. na następnym slajdzie):
Wyprowadzenie równania Shockley’a • Rozkład nośników mniejszościowych po obydwu stronach złącza spolaryzowanego w kierunku przewodzenia. Odległości xni xpmierzone są od krawędzi obszaru zubożonego • położenie kwazi –poziomów Fermiego
Wyprowadzenie równania Shockley’a Całkowity prąd dziurowy wstrzyknięty do obszaru typu n na krawędzi obszaru zubożonego: Całkowity prąd elektronowy wstrzyknięty do obszaru typu p na krawędzi obszaru zubożonego:
Wyprowadzenie równania Shockley’a Dla polaryzacji zaporowej V = -Vr (Vr >> kT/q) : Całkowity prąd:
Składowa elektronowa i dziurowa prądu w złączu p+ - n spolaryzowanym w kierunku przewodzenia.
Polaryzacja zaporowa Dla polaryzacji zaporowej V = -Vr (Vr >> kT/q) :
Czy równanie Shockley’ajest spełnione ? ( ) µ j exp eU / nkT przew ³ = dla i U 3 kT / e n 1 .. 2 Dobrze opisuje I-V dla złączy p-n w Ge, Gorzej dla złączy p-n w Si i GaAs. Powody: generacja/rekombinacja nośników w obszarze zubożonym “prądy” powierzchniowe oporność szeregowa wysoki poziom wstrzykiwania przy małym napięciu Przybliżenie:
Przebicie złącza w kier. zaporowym wydzielanie ciepła temperaturarośnie Trzy mechanizmy efekt termiczny efekt tunelowania powielanie lawinowe efekt termiczny ( głównie w półprzewodnikach z wąską przerwą) Pętla dodatniego sprzężenia zwrotnego
„Przebicie” złącza w kier. zaporowym p elektrony n Mniejszościowy nośnik - - - p Zyskuje energię Generuje parę elektron-dziura n + Efekt tunelowy (dominuje w złaczach Si, Ge gdy Vprzebicia<4Eg/e) Vprzebiciamaleje ze wzrostem temperatury jonizacja zderzeniowa (dominuje gdy Vprzebicia>6Eg/e) Vprzebiciarośnie ze wzrostem temperatury
Efekt Zenera: (a) złącze p-n silnie domieszkowane w równowadze; (b) spolaryzowane napięciem w kierunku zaporowym – efekt tunelowy z p do n; (c) charakterystyka I–V.
Przebicie lawinowe Występuje dla złączy słabiej domieszkowanych Pary elektron – dziura powstają w wyniku jonizacji zderzeniowej w silnym polu elektrycznym : (a) Diagram pasmowy złącza spolaryzowanego w kierunku zaporowym; elektron zyskuje energię kinetyczną w silnym polu elektrycznym i wytwarza parę elektron – dziura w procesie jonizacji zderzeniowej; (b) Pojedyncze zderzenie c) Powielanie jonizacji zderzeniowej. p n + + - -
P : prawdopodobieństwo jonizacji zderzeniowej z siecią nin : liczba elektronów przechodzących ze strony p złącza Współczynnik powielania (Mn) : zwykle n = 3 ~ 6
Napięcie przebicia dla złączy skokowych p+-n w funkcji koncentracji donorów dla Si, Ge, GaAs i GaP
I-V • Temperatura 77K • Ge Eg=0.7eV • Si Eg=1.14eV • GaAs Eg=1.5eV • GaAsP Eg=1.9eV
I-V W złączach p-n zwykle
Złącze p-n Model małosygnałowy
Pojemność obszaru zubożonego C Dla złącza skokowego