730 likes | 1.03k Views
DE WOONSTVASTSTELLING. Gastcollege Oost-Vlaamse Politieschool. DE WOONSTVASTSTELLING. WETGEVING. DE WOONSTVASTSTELLING.
E N D
DE WOONSTVASTSTELLING Gastcollege Oost-Vlaamse Politieschool
DE WOONSTVASTSTELLING WETGEVING
DE WOONSTVASTSTELLING • Wet van 19 juli 1991betreffende de bevolkingsregisters en de identiteitskaarten en tot wijziging van de wet van 8 augustus 1983tot regeling van een register van de natuurlijke personen • Koninklijk Besluit van 16 juli 1992betreffende het houden van de bevolkingsregisters en het vreemdelingenregister • Algemene onderrichtingen betreffende het houden van de bevolkingsregisters, actuele versie dd. 1 juli 2010terug te vinden op : www.ibz.rrn.fgov.be Rubriek “bevolking” - subtitel “onderrichtingen”
DE WOONSTVASTSTELLING BELANGRIJKE BEGRIPPEN
DE WOONSTVASTSTELLING Hoofdverblijfplaats = plaats waar een persoon of een gezin dat uit verschillende personen is samengesteld gewoonlijk leven. FEITELIJKE SITUATIE is doorslaggevend! Een inschrijving kan niet worden geweigerd om redenen van veiligheid, gezondheid, urbanisme of ruimtelijke ordening. De hoofdverblijfplaats wordt niet gewijzigd door een tijdelijke afwezigheid
DE WOONSTVASTSTELLING • Definitie « hoofdverblijfplaats » Raad van State : Plaats waar de betrokken persoon effectief de beschikking heeft over een woning, die hij echt blijkt te bewonen en die hij betrekt met de bedoeling er zijn hoofdverblijf te vestigen, dat wil zeggen er de verblijfplaats van te maken van waaruit hij deelneemt aan het maatschappelijk verkeer, waar hij zich terugtrekt voor zijn privéleven, waar het centrum ligt van zijn gezinsleven en waar hij, zo hij een bedrijvigheid buitenshuis uitoefent, na de dagtaak regelmatig terugkeert en er gewoonlijk verblijft.
DE WOONSTVASTSTELLING • Gezin of huishouden = Een persoon die alleen leeft of twee of meer mensen die gewoonlijk in één woning samenleven. • Kloosterlingen, bejaarden in een rusthuis, gedetineerden in de gevangenis … vormen een gezin = een gemeenschap • Samenleven = beslissend citerium - wordt afgeleid uit de feitelijkesituatie • Kan niet afgeleid of beïnvloed worden door het al dan niet verkrijgen van sociale/fiscale voordelen
DE WOONSTVASTSTELLING Criteria om samenleven/niet-samenleven te bepalen: • Afleiden uit feitelijke elementen : • inrichting van de plaatsen: gemeenschappelijk gebruik van leefkamer, keuken, badkamer, …of afzonderlijke leefruimte, keuken (het hebben van een afzonderlijke keuken EN afzonderlijke badkamer = doorslaggevend criterium voor niet-samenleven !) • één afrekening voor telefoon, internet, energieverbruik,…of afzonderlijke afrekeningen voor telefoon, internet, energieverbruik, … • één huurovereenkomst voor de woning of geregistreerde huurovereenkomst voor gedeelte van de woning • één ingang, deurbel, brievenbus of afzonderlijke ingangen, deurbellen, brievenbussen
DE WOONSTVASTSTELLING • Nieuwe vormen van wonen, zoals “kangoeroewonen” : • Elke woontoestand dient door de gemeente afzonderlijk te worden onderzocht • Op basis van de vermelde criteria (feitelijke elementen !) dient duidelijk te blijken of de betrokken woning uit afzonderlijke woon-eenheden bestaat OFWEL één geheel vormt • Indien uit de feitelijke elementen blijkt dat de woning uit meerdere afzonderlijke woon-eenheden bestaat, dient door de gemeente te worden voorzien in bijkomende huisnummer(s)
DE WOONSTVASTSTELLING • Wettelijke uitzondering bij Vlaams decreet: het ZORGWONEN – Vlaams Gewest : • Samenwerking tussen de dienst Bevolking en de dienst Ruimtelijke Ordening in de gemeente noodzakelijk. • Bewoners in zorgwonen worden decretaal als AFZONDERLIJK gezin beschouwd indien aan ALLE volgende voorwaarden wordt voldaan : a) In een bestaande woning wordt één ondergeschikte woon-eenheid gecreëerd; b) Deze ondergeschikte wooneenheid vormt één fysiek geheel met de hoofd-woon-eenheid;
DE WOONSTVASTSTELLING c) De ondergeschikte woon-eenheid maakt ten hoogste één derde uit van het bouwvolume van de volledige woning; d) De eigendom - of ten minste de blote eigendom – op de hoofd- en de ondergeschikte woon-eenheid berust bij dezelfde titularis of titularissen; e) De creatie van de ondergeschikte woon-eenheid gebeurt met het oog op het huisvesten van : • hetzij ten hoogste twee ouderen in de zin van de gecoördineerde decreten van 18 december 1991 inzake voorzieningen voor ouderen; • hetzij ten hoogste twee hulpbehoevende personen, zijnde personen met een handicap, personen die in aanmerking komen voor een tenlasteneming door de Vlaamse zorgverzekering, alsmede personen met een nood aan ondersteuning om zich in het thuismilieu te kunnen handhaven.
DE WOONSTVASTSTELLING Vragen omtrent zorgwonen ? ‘Helpdesk Vergunningen’ Agentschap Ruimte en Erfgoed bij de Vlaamse Gemeenschap Provincies : Antwerpen: 03/224.60.20 ro.antw@rwo.vlaanderen.be Limburg: 011/74.21.05 ro.limb@rwo.vlaanderen.be Oost-Vlaanderen: 09/265.45.00 ro.ovl@rwo.vlaanderen.be Vlaams-Brabant: 016/24.96.96 ro.vbr@rwo.vlaanderen.be West-Vlaanderen: 050/44.29.99 ro..wvl@rwo.vlaanderen.be Hoofdbestuur Brussel : MevrouwCarine SAELENS: carine.saelens@rwo.vlaanderen.be
DE WOONSTVASTSTELLING • Haardstede Adres waar persoon is ingeschreven in het bevolkingsregister, maar waar hij tijdelijk afwezig is, en waarbij niemand anders (tenzij eventueel gezinsleden) staan ingeschreven Bij een haardstede is het belangrijk dat betrokkene kan aantonen dat hij er voldoende belangen behouden heeft (bv eigenaar of huurder onbewoonde woning)
DE WOONSTVASTSTELLING Referentiepersoon =Het gezinslid dat gewoonlijk met de administratie in contact staat voor aangelegenheden die het gezin betreffen Term « gezinshoofd » mag niet langer gebruikt worden Wanneer het gezin geen gezinslid als referentiepersoon aanduidt, wordt ervan uitgegaan dat de persoon die rechtmatig de laatste adreswijziging heeft gedaan de referentiepersoon is. Referentiepersoon kan steeds worden gewijzigd met akkoord van de vorige referentiepersoon.
DE WOONSTVASTSTELLING Referentieadres = Het adres van een natuurlijk persoon of het adres van een rechtspersoon (VZW, Stichting, Vennootschap met sociaal oogmerk). Met uitdrukkelijke toestemming van de natuurlijke persoon of de rechtspersoon wordt een persoon zonder verblijfplaats aan hun adres ingeschreven (formulier voor aanvraag en toestemming wordt door beide partijen ingevuld en ondertekend)
DE WOONSTVASTSTELLING • De persoon of personen die op referentieadres worden ingeschreven vormen een apart gezin. • Door een inschrijving op referentieadres aan zijn adres te aanvaarden, verbindt de natuurlijke persoon of de rechtspersoon er zich toe alle briefwisseling op te halen en door te sturen naar de geadresseerde. • Een postbus kan geen referentieadres zijn. • In geen geval mag men winstbejag nastreven.
DE WOONSTVASTSTELLING • Een inschrijving op referentieadres is strikt beperkt tot het adres dat in de aanvraag en in de toestemming is opgegeven; bij een adreswijziging moet een nieuwe aanvraag worden ingediend. • mogelijkheid voor zowel verstrekker als begunstigde van referentieadres om éénzijdig een einde te stellen aan de inschrijving onder referentieadres – andere partij en gemeente van inschrijving hiervan in kennis stellen d.m.v. ondertekende en gedateerde brief Wie kan een inschrijving op referentieadres bekomen?
DE WOONSTVASTSTELLING Categorieën (strikt beperkt) • Personen die in een mobiele woning verblijven; • Personen die minder dan een jaar afwezig zijn voor studie- of zakenreizen buiten de gemeente en hun gezinsleden ; • Leden van de Krijgsmacht of van de politiediensten en leden van hun gezin die een opdracht uitvoeren in het buitenland; • Leden van het diplomatieke of consulaire personeel en hun gezin;
DE WOONSTVASTSTELLING • Leden van deontwikkelingssamenwerking en hun gezin; • Personen die bij gebrek aan voldoende bestaansmiddelen geen verblijfplaats (meer) hebben ; • De beschermde getuigen. Bij twijfel over de rechtmatigheid van de aanvraag: • bewijzen vragen (bv attest werkgever) • evt. voorafgaand onderzoek
DE WOONSTVASTSTELLING Tijdelijke afwezigheid De persoon blijft ingeschreven op zijn adres of op het adres van het gezin waar hij/zij deel van uitmaakt. Een tijdelijke afwezigheid wijzigt de hoofdverblijfplaats niet. Bij een adreswijzing van het gezin waar de tijdelijke afwezige deel van uitmaakt, wordt het adres van de tijdelijke afwezige mee gemuteerd. Een niet aangegeven tijdelijke afwezigheid van meer dan 6 maanden kan aanleiding geven tot een afvoering van ambtswege.
DE WOONSTVASTSTELLING Het adres waarvoor men tijdelijk afwezig is wordt vermeld in het bevolkingsregister. Een tijdelijke afwezigheid kan voor personen (en eventueel de leden van hun gezin) die tot de volgende categorieën behoren : • Personen in instellingen (ziekenhuizen, rusthuizen, RVT’s) inschrijving kan behouden blijven op adres van het gezin waartoe men behoorde, op het adres van de onbewoonde woning of in onthaalgezin, mits akkoord referentiepersoon inschrijving in instelling ook steeds mogelijk
DE WOONSTVASTSTELLING 2. Personen minder dan een jaar afwezig voor studie- of zakenreizen, reizen in verband met gezondheid of toerisme, vakantieverblijf buiten de gemeente van inschrijving ; 3. Personen die om beroepsredenen maximum één jaar een werk of opdracht uitvoeren in andere gemeente of buitenland ; • Personen die om studieredenen verblijven buiten de verblijfplaats van hun gezin (zowel binnen- als buitenland) • Personen opgesloten in gevangenissen en instellingen voor sociaal verweer • Leden van de Krijgsmacht of van politiediensten die een opdracht uitvoeren in het buitenland;
DE WOONSTVASTSTELLING 7. Dienstplichtigen (enkel nog voor niet-Belgen) ; 8. Belgische diplomatieke of consulaire ambtenaren ; 9. Leden van ontwikkelingsamenwerking (erkend door DGOS) ; • Personen waarvan de verdwijning sinds meer dan zes maanden gesignaleerd werd aan lokale of federale politie ; Er kan steeds een document ter staving van de hoedanigheid van betrokkenen geëist worden. In afwijking van deze 10 categorieën kan de gemeente het principe van de tijdelijke afwezigheid soms toepassen in andere situaties.
DE WOONSTVASTSTELLING Worden niet beschouwd als tijdelijk afwezig : • Personen in instellingen (ziekenhuizen, rusthuizen, RVT’s) die geen gezin of haardstede behouden hebben en zich niet hebben ingeschreven in een onthaalgezin (inschrijven in instelling) • Gevonden of verlaten kinderen, aan pleegouders of instelling toevertrouwde wezen, bij particulieren of in instelling geplaatste kinderen (inschrijven in gezin of instelling) • Studenten die geen gezin of haardstede behouden hebben en financieel niet meer ten laste zijn van hun ouders (inschrijven aan adres van verblijf) • Gevangenen die geen gezin of haardstede behouden hebben, inschrijving aan adres gevangenis mits toestemming van de directeur van de instelling
DE WOONSTVASTSTELLING DE ADRESWIJZIGING
DE WOONSTVASTSTELLING AANGIFTE ADRESWIJZIGING DOOR BURGER
DE WOONSTVASTSTELLING Waar ? Bij wijziging van de hoofdverblijfplaats naar een andere gemeente: aangifte dient te gebeuren bij het gemeentebestuur van de plaats waar men zich gaat vestigen. Bij interne mutatie of vertrek naar het buitenland: de aangifte van adreswijziging of vertrek gebeurt bij het gemeentebestuur waar men ingeschreven staat.
DE WOONSTVASTSTELLING Wanneer ? Binnen de 8 werkdagen na intrek in nieuwe woning. Bij vertrek naar het buitenland: uiterlijk de dag voor vertrek. Verplichting tot aangifte blijft ook na het verstrijken van de termijn van 8 werkdagen.
DE WOONSTVASTSTELLING Hoe kan men aangifte doen ? • persoonlijk aan het loket van de dienst bevolking ; • schriftelijk (brief, fax, mail); • E-loket indien aanwezig in de gemeente ; • In de toekomst aangifte adreswijziging ook mogelijk via toepassing « mijn dossier » van FOD Binnenlandse Zaken : https://www.mijndossier.rrn.fgov.be (momenteel proefproject in 3 gemeenten)
DE WOONSTVASTSTELLING Wie mag aangifte doen? • Alleenstaande: betrokkene zelf; • Gezin: referentiepersoon of ander gezinslid (meerderjarig en niet onbekwaam verklaard); • Instellingen (vb. Bejaardentehuis, Psychiatrische instelling): aangifte kan gebeuren door directeur van de instelling ; • Kloosterlingen : door de verantwoordelijke van de gemeenschap ; • Militairen of leden federale politie : door de militaire of politie overheid
DE WOONSTVASTSTELLING Welke documenten ? Na aangifte wordt door de dienst bevolking een ontvangstbewijs afgeleverd aan de aangever: Model 2 (bij verhuis naar andere gemeente) Model 2 bis (bij verhuis binnen gemeente – interne mutatie) Praktisch wordt ook meestal kopie meegegeven aan de wijkagent voor de woonstvaststelling .
DE WOONSTVASTSTELLING Het onderzoek van de reële verblijfplaats Onderzoek door de lokale overheid (in beginsel : de wijkpolitie) binnen de 8 dagen na aangifte Reglementaire basis woonstcontrole • de burger moet de lokale politie toelaten om een woonstcontrole uit te oefenen teneinde de effectieve hoofdverblijfplaats vast te stellen : • Artikel 3 van de wet van 19 juli 1991 • Artikel 7 tot 10 van het K.B. van 16 juli 1992 • indien de betrokken burger de woonstcontrole blijft weigeren, dient daarvan, op basis van artikel 7 van de wet van 19 juli 1991, een proces-verbaal te worden opgesteld en overgemaakt aan het bevoegde parket
DE WOONSTVASTSTELLING • onderzoek naar verblijfstoestand ≠ schending privacy • Raad van State: onderzoek naar verblijfstoestand = noodzakelijke maatregel in een democratische samenleving in het belang van de bescherming van de openbare orde en voor de bescherming van de rechten van anderen • systematisch en grondig onderzoek + efficiënte en permanente controle van de verblijfssituaties • bestrijden sociale fraude (fictieve inschrijvingen)
DE WOONSTVASTSTELLING De gemeenteraad stelt bij verordening de regels vast volgens dewelke dit onderzoek dient te gebeuren en hoe het verslag moet worden opgesteld. Belangrijk : 1. Onderzoek moet voldoende bewijskrachtig zijn : ontmoeting met betrokken persoon, toegang tot de woning, controles indien nodig herhalen 2. Verslag moet gedateerd en ondertekend worden 3. Verslag moet de data en uren van de uitgevoerde onderzoeken vermelden
DE WOONSTVASTSTELLING Modelformulier voor uitvoeren onderzoek naar de reële verblijfplaats opgenomen in Algemene Onderrichtingen. Toelichting Kan opgenomen worden in de gemeentelijke verordening Indien onderzoek naar reële verblijfplaats niet voldoende elementen oplevert om besluit te trekken : bijkomend onderzoek voeren.
DE WOONSTVASTSTELLING Resultaat van het onderzoek Indien positieve woonstvaststelling : positief advies door de wijkagent m.b.t. inschrijving. Een negatief advies m.b.t. een inschrijving kan ENKEL gebaseerd zijn op het feit dat de gedane controles negatief waren Steeds gemotiveerd door vaststelling feitelijke situatie
DE WOONSTVASTSTELLING Verdere afhandeling door bevolkingsdienst Binnen de twintig dagen na aangifte Indien positief advies : inschrijving (datum = datum van aangifte) bewijs van inschrijving (model 3) naar vorige gemeente van inschrijving Indien negatief advies : attest van niet-inschrijving (model 4) naar vorige gemeente (gemotiveerd !) gemotiveerde beslissing tot niet-inschrijving ter kennis brengen van betrokkene (model 9)
DE WOONSTVASTSTELLING AANGIFTE ADRESWIJZIGING DOOR ANDERE GEMEENTE
DE WOONSTVASTSTELLING Gemeente stelt vast dat persoon niet langer op inschrijvingsadres verblijft + aanwijzingen vestiging van hoofdverblijf op adres in andere gemeente. Uitlokken inschrijving in gemeente van vermoedelijk verblijf via model 6. Woonstvaststelling door wijkagent (op initiatief bevolkings- dienst) + zelfde procedure zoals bij aangifte door burger. (datum inschrijving = datum van model 6)
DE WOONSTVASTSTELLING NIET AANGEGEVEN ADRESWIJZIGING De strijd tegen fictieve domicilies De ambtshalve inschrijving en afvoering
DE WOONSTVASTSTELLING Personen die weigeren zich te laten inschrijven op de plaats waar zij hun hoofdverblijfplaats hebben gevestigd, worden ambtshalve ingeschreven. Personen waarvan de hoofdverblijfplaats niet kan achterhaald worden, worden ambtshalve afgevoerd uit de bevolkingsregisters. Procedure wordt gestart op initiatief wijkagenten : de lokale politie meldt aan de bevolkingsdienst welke personen ambtshalve ingeschreven of afgevoerd kunnen worden via gemotiveerd en bewijskrachtig verslag. Een ambtshalve inschrijving of afvoering gebeurt steeds via Collegebeslissing (datum inschrijving /afvoering = datum Collegebeslissing)
DE WOONSTVASTSTELLING Ambtshalve inschrijving Hetgemeentebestuur nodigt de persoon die zelf geen aangifte heeft gedaan uit om alsnog zelf aangifte te doen via wijkagent of aangetekend schrijven. Indien betrokkene hier gevolg aan geeft = normale procedure. Bij weigering volgt een ambtshalve inschrijving bij Collegebeslissing . Betrokkenen worden ter kennis gesteld van de gemotiveerde beslissing (bewijskrachtig verslag + data en uren controles)
DE WOONSTVASTSTELLING Ambtshalve afvoering Het gemeentebestuur (in beginsel de wijkagent) spoort personen op die hun hoofdverblijf in andere gemeente of in buitenland gevestigd hebben. Indien onmogelijk de nieuwe verblijfplaats te achterhalen gelast het College de afvoering van ambtswege. Deze beslissing dient voldoende gemotiveerd te zijn.
DE WOONSTVASTSTELLING Motivatie door voorafgaandelijk : grondig onderzoeksrapport (bewijskrachtig + data en uren) voorleggen aan College ; bij FOD Justitie nagaan of betrokkene niet in gevangenis of instelling voor sociaal verweer is opgesloten. College gelast eveneens afvoeringen van éénieder die ingeschreven is onder referentieadres, maar niet langer voldoet aan de voorwaarden.
DE WOONSTVASTSTELLING Afvoering van ambtswege = uitzonderingsmaatregel ! Op jaarbasis 50 000 tot 60 000 ambtshalve schrappingen in België (in OZB van april 2006 spoort de Minister van BiZa de gemeentebesturen aan om al het nodige te doen om de ambtshalve afvoeringen te beperken). Bij eenvoudige aanwijzingen dat iemand zijn hoofdverblijfplaats in een andere gemeente heeft gevestigd, is het aangewezen die gemeente te contacteren.
DE WOONSTVASTSTELLING Betwistingen betreffende ambtshalve inschrijvingen of afvoeringen vallen onder de bevoegdheid van de Minister van Binnenlandse Zaken.
DE WOONSTVASTSTELLING Strijd tegen fictieve domicilies • De Regering wil een prioriteit maken van de strijd tegen alle vormen van fraude • Daarom wenst het departement samen met de gemeentebesturen alles in het werk te stellen om de preventie van en de strijd tegen fictieve domicilieadressen te verbeteren • De strijd tegen fictieve domicilieadressen is immers nauw verbonden met de strijd tegen sociale en fiscale fraude
DE WOONSTVASTSTELLING • Initiatieven om de strijd tegen fictieve domicilieadressen op globale en gecoördineerde wijze te verbeteren • Grondige analyse van de wetgevingen en reglementeringen die door het toekennen van bepaalde financiële voordelen onrechtstreeks een aanzet geven tot inschrijving onder fictief domicilieadres • Deze analyse wordt overgemaakt en besproken met de departementen die inhoudelijk bevoegd zijn voor deze regelgevingen
DE WOONSTVASTSTELLING • Voorontwerp van wet tot wijziging van de wet van 19 juli 1991 betreffende de bevolkingsregisters, de identiteitskaarten, de vreemdelingenkaarten en de verblijfsdocumenten en tot wijziging van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen om hoge geldboetes te voorzien bij allerlei vormen van fictieve domicilies • Boetes van 500 tot 2000 €, nog te vermenigvuldigen met de opdeciemen
DE WOONSTVASTSTELLING • Vanaf 2011 wordt de module “woonstvaststellingen en identiteits-documenten voor Belgen” permanent vastgelegd in de opleidingen van de politiescholen voor alle politieambtenaren die woonstvaststellingen uitvoeren. • Na de provinciale infosessies voor de gemeentebesturen en na de evaluatie van de nieuwe onderrichtingen met de Verenigingen van Steden en Gemeenten zal in 2011 nog een specifieke onderrichting voor de strijd tegen fictieve domicilieadressen worden opgesteld.