آلودگي زدايي

1. آلودگي زدايي

2. آلودگی به معنی استقرار مواد رادیواکتیو در مقادیر بیشتر از تشعشع طبیعی زمینه هر منطقه می باشد. رفع آلودگی پاکسازی مواد رادیواکتیو به منظور استفاده مناسب از اشیاء است. • رفع آلودگی شخص رفع آلودگی خود فرد است • رفع آلودگی مصدوم به معنی رفع آلودگی مصدومین به وسیله دیگران است .

3. رفع آلودگی مکانیکی شامل تلاشهایی برای پاکسازی ذرات رادیو اکتیو است . یک مثال آن فیلتر کردن آب است . • رفع آلودگی پرتوی با روشی مشابه رفع آلودگی شیمیایی صورت میگیرد. • تفاوت اساسی در زمان انجام روش است . رفع آلودگی شیمیایی یک اقدام اضطراری است در حالی که رفع آلودگی پرتوی چنین نیست .

4. رفع آلودگی مصدومین یک امر غیر عادی است .این روند نیازمند اختصاص نیرو و زمان است . حتی با برنامه ریزی و آموزش مناسب نیز همچنان نیاز به اختصاص منابع قابل توجه وجود خواهد داشت . • .

5. در اوردن لباسهای رویی و شستشوی سریع پوست و موی آلوده ، باعث پاکسازی 95% آلودگی می شود. • محلول هیپوکلریت 5/0 درصد که برای رفع عوامل شیمیایی بکار می رود باعث رفع آلودگی پرتوی نیز می شود . • باید از پوست تحریک نشده مراقبت بعمل آید. • اگر پوست دچار قرمزی باشد بعضی رادیونوکئیدها می توانند بطور مستقیم از راه پوست جذب شوند . محلولهای شستشو کننده جراحی باید در مقادیر فراوان در زخم ها ، شکم و قفسه سینه استفاده شوند . همه این محلولها باید بوسیله مکش به همراه استفاده از اسفنج و خشک کن مخصوص از محل شستشو پاک شوند .

6. فقط مقادیر فراوان آب ، نرمال سالین یا محلولهای چشمی برای استفاده در چشم توصیه می شوند .

7. انتقال ذرات پرتو زا مشکل بالقوه ای است که می تواند با یک رفع آلودگی بسیار دقیق برطرف شود . • رفع آلودگی در مرکز درمانی از انتشار آلودگی به • مناطقی از بدن که قبلا آلوده نشده ، • نیروهای کمک کننده به بیمار • و مراکز پزشکی جلوگیری می نماید

8. تایید رفع آلودگی • آزمایش دقیق بدن با دوزیمتر های معتبری مثل , AN/PDR77 و AN/VDR-2 کفایت رفع آلودگی را تایید می کند . باید برای رفع آلودگی اختصاصی دستها ، انگشتان ، صوت ، مو و پا تلاش کرد. • برای ساطع کننده های پرتو الفا ، شمارشی و با واپاشی کمتر از 1000 در دقیقه • و برای ساطع کننده های پرتو بتا . شمارش کمتر از یک میلی رونتگن در ساعت ( ده میکروسیورت در ساعت ) نشانگر صحت رفع آلودگی است . پرتو گاما ممکن است تا دو برابر سطوح زمینه منطقه در فرد رفع آلودگی شده قابل آشکار سازی باشد.

9. رفع آلودگی بیماران • رفع آلودگی معمول بیماران تحت نظارت پرسنل پزشکی انجام می شود . باید از هر دو سوراخ بینی سواب های پنبه ای مرطوب تهیه وپس از برچسب زدن در کیسه های مجزا قرار داد.این سواب ها می توانند برای ارزیابی استنشاق ذرات رادیواکتیو مورد استفاده قرار گیرند . در صورت ارزیابی فوری بیماران رفع آلودگی می توانند از طریق در آوردن کامل لباسها و قرار دادن آنها در کیسه صورت گیرد.

10. در صورت امکان ، آب حاصل از شستشوی پوست باید جمع آوری و بطور مناسب دفع گردد. • . اگر اماکن جمع اوری آب وجود نداشته باشد ، زهکشی پائین روبرای دفع آن مناسب است . واحد های سیار خالص سازی آب باید برای این منظور ماموریت یابند .

11. تورنیکه های تمیز باید جایگزین تورنیکه های آلوده شده و محل تورنیکه های اولیه نیز باید رفع آلودگی شود • اسپلینت ها باید به شدت رفع آلودگی شوند

12. .لباسهای جدید باید در اتاق جراحی از بدن بیمار بیرون آورده شده و در یک کیسه پلاستیکی قرار داده شده و بر چسب مشخصات بر آن زده شود . • زخم ها باید در هنگام رفع آلودگی پوست مجاور آنها پوشانیده شوند تا آلوده کننده ها وارد زخم نشوند .

13. رفع آلودگی زخم • تمام مصدومین وارد شده به یک واحد پزشکی بعد از وقوع یک حمله پرتوی تا زمان اثبات عدم آلودگی ، باید آلوده محسوب شوند . • اداره نمودن اولیه یک مصدوم آلوده شده به وسیله عوامل پرتوزا مشتمل بر انجام فوری کلیه اقدامات نگهدارنده حیات و نگهدارنده عضو بدون توجه به آلودگی او می باشد .

14. در آوردن لباسهای رویی MOPP و سایر لباسهای رویی ، در حین دوره احیاء مصدوم باعث رفع تقریبا کامل آلودگی بجز پوست نواحی بدون لباس می شود .

15. رفع آلودگی اولیه • در حین رفع آلودگی اولیه در مناطقی که مصدوم را تحویل میگیرند . بانداژها برداشته شده و زخم ها شستشو داده میشوند .بانداژ ها فقط در صورت ادامه خونریزی جایگزین می شوند.

16. ملاحظات عمومی • فقط ساطع کننده های پرتو گامای پر انرژی می توانند در زخم آلوده خطری فوری محسوب شوند . برای یک بیمارزنده غیر ممکن است بقدری آلوده شده باشد که برای مراقبین بهداشتی خطری داشته باشد .

17. آلودگی موضعی زخم بوسیله یک ماده ذره (Particular M Attar ) . اگر امکان داشته باشد باید رفع آلودگی شود .ساطع کننده های الفا و بتا در صورت باقی ماندن بر سطح پوست باعث آسیب های موضعی شدید شده و ممکن است بداخل جریان خون جذب و مجددا بعنوان آلودگی داخلی در بدن منتشر شوند ..

18. اگر امکان داشته باشد یک پروب پوشیده شده در دستکش مخصوص Radiac باید بدون تماس با سطح زخم ، درون زخم خشک قرار داده شو . پروب نباید با ذرات ماده رادیو اکتیو مایعات بدن یا پودر تالک درون دستکش آلوده شود .

19. مایعات بافتی یا دستکش های محافظت کننده ممکن است مانع از اشکار سازی ذرات پرتو ضعیف الفا و بتا شوند .بعد از اطمینان از کافی بودن رفع آلودگی ، زخم ها باید دوباره به شدت با نرمال سالین شستشو شوند .

20. جراحی تهاجمی مثل قطع عضو یا جستجوی وسیع در حفرات بدن ، نباید برای حذف آلودگی پرتوی از بدن انجام شود . سوختگی های در برگیرنده قسمتی از پوست باید بوسیله محلولهای رقیق ( نرمال سالین ) به شدت شسته و تمیز گردد تا پرتوگیری پوست سوخته به حداقل برسد . • تاول ها نیز باید پانسمان شوند . تاول های ترکیده باید شستشو داده شده و با روشهای مناسب سوختگی درمان شوند

21. . در سوختگی های در برگیرنده تمام لایه های پوست مواد رادیو اکتیو در اسکار جایگزین می شوند .بدلیل عدم وجود جریان خون در بافت سوخته آلودگی در لایه های بافت مرده برای سالها باقی می ماند .برش و برداشتن چنین زخم هایی زمانی مناسب است که از نظر جراحی عاقلانه باشد. آلوده کننده رادیو اکتیو در سطح پوست زخمی قرار داشته و به همراه بافت باید برداشته شود

22. رفع آلودگی وسایل • در بیشتر موارد آلودگی وسایل و ساختمانها ، ترکیبی از روشهای معمولی تمیز کردن خانه ، باعث پاکسازی مواد رادیو اکتیو خواهد شد . • جاروهای باقری که توان پاکسازی مواد مرطوب را داشته و دارای فیلتر های با کیفیت باشند .اختصاصا مفید خواهد بود . • بعضی از سطوح ممکن است نیازمند جاروب و پاک نمودن مکرر باشند

23. رفع آلودگی بیمار • رفع آلودگی بیمار نیازمند پرسنل ، زمان و تجهیزات ویژه است .با این وجود ، با آمادگی و تلاشی مختصر برای رعایت اصول پایه ای معین ، یک روش موثر رفع آلودگی روی برانکار می توان با کمترین هزینه به پایان برسد .

24. محل رفع آلودگی قسمتی از یک مرکز درمانی است و برای استقرار یک مرکز درمانی در منطقه آلوده ، ملاحظات مشابهی را باید رعایت نمود . • منطقه آلوده حدوداً باید چهل و پنج متر و در خلاف جهت باد با منطقه درمان فاصله داشته باشد ( باد باید از طرف منطقه تمیز به سمت منطقه آلوده بوزد )

25. دقت بدانها توجه نمود عبارت خواهد بود از • جهت باد • کنترل محل رفع آلودگی • رفع آلودگی روی برانکار • رفع آلودگی بیمار سرپایی

26. جهت باد • جهت باد بدین دلیل مهم است که تعطیل مجددآلودگی ممکن است در مسیر باد از منطقه آلوده ( مثلا منطقه ورود و تریاژ بیماران ) به سمت منطقه درمان رخ دهد. رفع آلودگی بیمار همیشه باید در محلی بیرون از منطقه آلوده و در خلاف جهت باد یا حداقل در محل ورود بیماران صورت پذیرد

27. محل رفع آلودگی بطور اولیه بگونه ای ترتیب داده می شود که از مزیت غالب بودن بر باد برخوردار باش .اگر چه این ترتیب باید با هر گونه آرایش سریع مجدد هنگام تغییر جهت باد سازش پذیر باشد ،

28. اگر جهت باد بیش از 45 تغییر کند . لازم است محل رفع آلودگی به همان میزان تغییر جهت یابد .انتظار 20-15 دقیقه ای برای اطمینان از دائمی بودن تغییر جهت باد قبل از حرکت دادن محل رفع آلودگی لازم است . پس از حرکت دادن محل دفع آلودگی باید حداقل 75 متر دورتر از منطقه آلوده در خلاف جهت باد قرار گیرد. وقتی جهت باد تغییر میکند پرسنل در حال کار در منطقه غیر آلوده قبلی ، باید از پوشیده بودن صورت مصدومین با ماسک مطمئن شوند . این توضیحات نشان می دهد که یک تشکیلات رفع آلودگی ایده ال باید شامل 2 مرکز رفع آلودگی مجزا با فاصله حدوداً 75 متر باشد .

29. امنیت محل رفع آلودگی • در زمان انتخاب محل رفع آلودگی ، ملاحظات امنیتی شبیه سایر مراکز درمانی باید لحاظ گردد. محل رفع الودگی به مانند یک مرکز درمانی واقعی در معرض خطر حمله قرار دارد

30. کنترل منطقه ای محل رفع آلودگی • یک نقطه ورود و خروج تحت کنترل (ECP ) باید در منتطقه مستقر شود تا حرکت و جابجایی وسایط نقلیه غیر آلوده از مرکز درمانی یا محل رفع آلودگی را کنترل نماید. برای به حداقل رسانیدن خطر تعلیق مجدد ناشی از وسایط نقلیه آلوده ، این نقطه کنترل باید بقدر کافی از مرکز درمانی دور باشد .

31. کنترل عبور و مرور در محل رفع آلودگی باید از طریق یک راه یک طرفه مشخص ، از نقطه کنترل به طرف محل رفع آلودگی صورت پذیرد . • حصار کشی با سیمهای فنری ( فنس ) باعث باقی ماندن پرسنل در مناطق مورد نظر شده و برقراری راه یکطرفه به اطمینان از صحت ورود و خروج کمک می نماید.

32. برای اطمینان از عدم آلوده شدن اتفاقی نواحی تمیز از طریق قدم زدن نیروهای حاضر در منطقه آلوده ، کنترل جابجایی نیروها مهم می باشد . امنیت خط مرزی بین منطقه آلوده و تمیز باید حفظ شود • هر فرد یا وسیله نقلیه در حال ترک باید تحت پایش پرتوی قرار گیرد تا از عدم ورود مواد رادیو اکتیو از منطقه آلوده به منطقه غیر آلوده اطمینان حاصل شود

33. رفع آلودگی بیمار روی برانکارد • نخست دو نفر به ازای هر برانکار حاوی بیمار نیاز است . این دو نفر در هنگام تریاژ مسئولیت یک برانکار را پذیرفته و تا انتقال به خط مرزی منطقه آلوده مسئولیت آن را بعهده خواهد داشت .

34. این دو نفر در آوردن لباس آلوده و رفع آلودگی پوست را انجام می دهند .برای کمک به آنها دو نفر دیگر مورد نیاز می باشند . یک گروه بیمار را به تخت مخصوص در آوردن لباس منتقل کرده و گروه دیگر او را در خروج از لباس از بدن و جایگزینی آن با لباس وبرانکار غیر آلوده کمک میکنند. این 4 نفر تمام روند رفع آلودگی MOPP-4 یا نوع تجاری آن ( لباس ضد شیمیایی Tyvec ) را بر عهده داشته وهمچنین از بیمار محافظت تنفسی می نمایند .

35. هر فرد باید یک دوزیمتر شخصی را در فاصله کمر تا گردن روی لباس خود الصاق کند . اگر آلوده کننده ای بجز آلوده کننده پرتوی وجود نداشته باشد . لباس تجاری از MOPP-4 بهتر تحمل میشود. • پرسنل در حال کار در منطقه رفع آلودگی باید لباس MOPP-4 بپوشند . حداقل دو نفر از این ناحیه به منطقه تریاژ رفت و آمد کرده و مصدومین را به محل رفع آلودگی می رسانند .

36. روش کار • صابون و آب ، محلول رفع آلودگی مناسبی برای آلودگی پرتوی هستند . • در موقعیت هایی که خطر همراه NBC وجود دارد .محلولهای رفع آلودگی شیمیایی باید استفاده شده و لباس MOPP-4 نیز باید وجود داشته باشد : • بیمار را به دقت برای تعیین ابتلا به آلودگی پرتوی پایش کنید . • نواحی آلوده را روی نقشه سطح بدن مشخص کنید.

37. بوسیله یک پروب پوشیده در کیسه پلاستیکی ،سطح بدن را با رعایت فاصله کمتر از ده سانتی متر اسکن نمایید. آشکار ساز به سطح بدن بیمار تماس پیدا نکند . • کلاه محافظ شیمیایی ( Quick Doff Hood ) که یک کلاه نایلونی پوشیده از بوتیل و محافظ سر و گردن می باشد باید در این مرحله از سر بیرون آورده شود :

38. با استفاده از اسفنح سطح قدامی ، جانبی و بالای کلاه با صابون و آب و با هیپوکلرین کلسیم 5% شسته شود . • قیچی ها شسته شود . • کلاه بریده شود : • الف بندهای شاخه ای کلاه باز شده و یا بریده شود • بند مربوط به گردن بریده یا باز شود • زیپ کلاه بریده یا باز شود • با بریدن تمامی بندها و سپس برش دادن قدام و سطح جانبی کلاه در جهت قدام صورت بیمار از سر خارج شود . • در تمام مراحل باید بگونه ای عمل شود که هیچگونه تماسی بین سطوح بیرونی کله و پوست بیمار رخ ندهد .

39. رفع آلودگی ماسک محافظ صورت • استفاده از صابون و آب با هیپوکلرین 5/0درصد • پوشاندن هر دو دریچه ورودی ماسک بوسیله دست یا گاز نخی • پاک کردن قسمتهای خارجی ماسک • برداشتن پوششهای دریچه ورودی

40. پاک کردن قسمتهای مواجه شده با آلوده کننده در صورت بیمار به ترتیب زیر : • الف – چانه • ب- گردن • ج – پشت گوشها

41. پاک کردن هر نوع پلاک ، نشان شناسایی و یا دوزیمتر : • بریدن بند پلاک • اجازه دادن به پلاک برای افتادن در کیسه پلاستیکی • بستن درب پلاستیکی و شستن آن با آب یا هیپوکلریت 5/0 درصد • قراردادن کیسه پلاستیکی زیر بندهای پشت ماسک – پاک کردن دوزیمتر با یک پارچه تنظیف و قراردادن آن در کیسه پلاستیکی جداگانه • بعد از رفع آلودگی دوزیمتر ، باید آن را روی بدن بیمار قرار داد

42. پاک کردن تمام آلودگی های واضح از سطح لباس رویی بیمار و قرار دادن آن در مخزن ها باید به محل امنی در فواصل دور منتقل شوند تا آهنگ دوز کلی در منطقه کاهش یابد .

43. پاک کردن ماسک با صابون و آب • پاک کردن تمام نقاط دارای آلودگی واضح با صابون و آب یا هیپوکلریت 5/0 درصد • بریدن و در آوردن لباسهای رویی ، بریدن لباس در محل تورنیکه ها ، بانداژها و اسپلینت ها • دو نفر باید بطور همزمان در حال بریدن لباس ها باشند .شستشوی قیچی ها قبل از کامل شدن هر برش برای اجتناب از آلوده نمودن لباسهای زیرین لازم است .

44. بریدن بالاپوش رویی : • أ : باز کردن زیپ پوشش • ب: بریدن از طرف مچ استین تا بالای بازو به طرف بالا و سپس ادامه بطرف ناحیه گرد ن • ت – لوله کردن قسمتهای سینه ای به سمت کناره ها در حالیکه سطح داخلی لباس به سمت خارج قرار گرفته است . • ث : تا زدن لباس بین بازو و قفسه سینه • ج – تکرار روش براس سمت دیگر بالا پوش

45. b – بریدن شلوار رویی : • بریدن پارچه شلوار سمت چپ در طول درز داخلی تا کمربند • ب- بریدن پارچه شلوار سمت راست از پاچه تا زیر زیپ و سپس ادامه برش تا رسیدن به برش سمت چپ • ت- برگرداندن لبه های بریده شده روی برانکار برای دور کردن آلودگی از بیمار • ث – تا کردن بریده های پاچه بطرف کناره های بدن و لوله کردن لبه های زیر پا

46. 7- در آوردن دستکش های خارجی بیمار ، این روش میتواند بوسیله دو امدادگر انجام شود. بطوری که هر کدام روی یک دست بیمار اقدام کرده و بطور همزمان کار کنند . دستکش های زیرین را از دست بیمار خارج نکنید . • a- هر دستکش را دور بیمار در همان طرف روی برانکار قرار دهید. • b- انگشت های دستکش را بگیرید. • d- با پائین کشیدن ساق دستکش به سمت انگشتان آن را پشت و رو کنید.

47. e- پس از در آوردن دستکش ، بدقت هر بازو را روی سینه قرار دهید. اجازه ندهید بازو با سطح خارجی لباس رویی بیمار تماس یابد . • f- دفع دستکش های آلوده: • الف – قرار دادن در کیسه پلاستیکی • ب- دفع در محل زباله های آلوده • g- دستکش های خود را بشوئید.

48. در آوردن پوشش های محافظ روی پوتین • بریدن بندها • کنار زدن لبه های ساق بطرف خارج بدن • گرفتن پاشنه با یک دست • فشار دادن پوشش محافظ پوتین بطرف پاشنه پا با دست دیگر • کشیدن پوشش بطرف بیرون تا در آمدن پوشش از پا • قرار دادن آن در کیسه مخصوص دفع آشیاءآلوده

49. در اوردن وسایل شخصی از جیب ها • باز کردن سگک کمر بند • بریدن شلوار یونیفرم با روش مشابه برای بکار رفته برای شلوار رویی • بریدن پیراهن راحتی به روش مشابه برای پیراهن نظامی رویی

50. 11- در آوردن لباسهای زیر : با روش مشابه برای لباس راحتی ، اگر بیمار سینه بند دارد از وسط شود . هر دو بند شانه از محل اتصال به سینه بند بریده و در آورده شود . • 12- بعد از آنکه لباسهای از بدن بیمار بیرون آورده شد بیمار به روی تخت رفع آلودگی که با پوشش پلاستیکی پوشانیده شده منتقل شود :