140 likes | 284 Views
Wisława Szymborska. Dzieciństwo. Maria Wisława Anna Szymborska urodziła się 2 lipca w 1923 na Prowencie, położonym na południe od zamku w Kórniku. Była córką Wincentego Szymborskiego, zarządcy dóbr -hrabiego Władysława Zamoyskiego i Anny Marii z domu Rottermund.
E N D
Dzieciństwo Maria Wisława Anna Szymborska urodziła się 2 lipca w 1923 na Prowencie, położonym na południe od zamku w Kórniku. Była córką Wincentego Szymborskiego, zarządcy dóbr -hrabiego Władysława Zamoyskiego i Anny Mariiz domu Rottermund. W 1929 roku rodzina Szymborskich zamieszkała w Krakowie. Wisława Szymborska uczęszczała tam początkowo do Szkoły Powszechnej im. Józefy Joteyko, a następnie od września 1935 do Gimnazjum Sióstr Urszulanek. Po wybuchu II wojny światowej kontynuowała naukę na tajnych kompletach, a od roku 1943 zaczęła pracować jako urzędniczka na kolei, by uniknąć wywiezienia na roboty do Rzeszy.
Od 1945 brała udział w życiu literackim Krakowa.W krakowskim "Dzienniku Polskim" zadebiutowała wierszem "Szukam słowa". W 1946 r. podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiów jednak nie ukończyła ze względu na trudną sytuację materialną. W 1948 r. poślubiła poetę Adama Włodka. Małżeństwo z Włodkiem przetrwało do 1954 r. Piętnaście lat później Szymborska związała się z pisarzem Kornelem Filipowiczem. Młodość Wisława Szymborska i Kornel Filipowicz
Poglądy poetki do 1966r ■ Poetka aż do 1966 należała do PZPR i była działaczką komunistyczną. W tym okresie wykorzystywała swój talent literacki w promowaniu socjalistycznego systemu. ■W 1953 Szymborska wraz z innymi przedstawicielami "krakowskiego salonu" wówczas czerwonego, podpisała apel potępiający skazanych na karę śmierci księży z kurii krakowskiej. ■Po usunięciu z partii i z uczelni kolegi L. Kołakowskiego - w 1966 roku poetka oddała legitymację partyjną. ■ Związek z komunizmem Szymborska nazwała „błędem młodości”. Mówiła, że sympatyzowała z ustrojem bo "kochała ludzkość w całości, by po latach docenić wartość kochania poszczególnych jednostek„.
Zerwanie z komunizmem ■W 1957 Szymborska nawiązała kontakty z paryską „Kulturą” i Jerzym Giedroyciem. ■W 1975 podpisała protestacyjny list 59, w którym czołowi polscy intelektualiści protestowali przeciwko zmianom w konstytucji. ■Szymborska współpracowała też z opozycją demokratyczną. W latach 1981-1983 należała do zespołu redakcyjnego wydawanego w drugim obiegu miesięcznika "Pismo". ■Od 1983 r. współpracowała z "Tygodnikiem Powszechnym, z podziemnym czasopismem "Arka" oraz z paryską "Kulturą". ■W 1988 roku współzakładała Stowarzyszenie Pisarzy Polskich i była członkiem Pen Clubu. Od 1996 roku była członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, a od 2001 roku była członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury.
Dlatego Żyjemy(1952, 1954) Pytania zadawane sobie(1954) Wołanie do Yeti(1957) Sól(1962) Sto pociech(1967) Wszelki wypadek(1972) Wielka liczba(1976) Ludzie na moście(1986) Koniec i początek(1993) Widok z ziarnkiem piasku(1996) Chwila(2002) Dwukropek(2005) Tutaj(2009) Wystarczy(2012) Tomy wierszy Szymborskiej
- Cykl felietonów. - Rymowanki dla dużych dzieci - zbiór limeryków, moskalików i innych krótkich form poetyckich a także kolaży autorki - Błysk rewolweru – zbiór utworów i rysunków z młodości, a także utworów niepoważnych z okresu późniejszego. Inne utwory
■ 1965: Łucja Prus: piosenka do tekstu wiersza „Nic dwa razy” wykonana na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie ■ 1979: Magda Umer: piosenka do tekstu wiersza „Buffo” (album Dedykacja) ■ 1991: Pabieda: piosenka do fragmentu tekstu wiersza „Dzieci epoki” (album To jeszcze nie koniec!) ■ 1994: Maanam: tekst utworu „Nic dwa razy” (album Róża) ■ 1995: Grzegorz Turnau: „To tu, to tam” (tekst utworu Atlantyda). ■ 2010: 4 - płytowy album Wisława Szymborska, ■ „Miłość od pierwszego wejrzenia” – Zbigniew Zamachowski Szymborska w piosenkach
Charakterystyka twórczości poetki Nic dwa razy Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy. Z tej przyczyny zrodziliśmy się bez wprawy i pomrzemy bez rutyny.(...) Żaden dzień się nie powtórzy, nie ma dwóch podobnych nocy, dwóch tych samych pocałunków, dwóch jednakich spojrzeń w oczy.(...) Czemu ty się, zła godzino, z niepotrzebnym mieszasz lękiem? Jesteś - a więc musisz minąć. Miniesz - a więc to jest piękne. Uśmiechnięci, współobjęci spróbujemy szukać zgody, choć różnimy się od siebie jak dwie krople czystej wody.
Wisława Szymborska jest laureatką : - Nagrody literackiej miasta Krakowa(1954), - Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1960), - Nagrody Ministra Kultury i Sztuki II stopnia(1963), - Nagród Polskiego PEN Clubu (1980, 1996), - Nagrody Goethego (1991), - Nagrody Herdera (1995) - Nagroda Herdera (1995) - Nagrody literackiej Nobla( 1996), W 1974 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1995 otrzymała jedyny doktorat honorowy, jaki przyjęła - Doktor Honoris Causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 2001 r. otrzymała dyplom honorowego członka Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. W 2011 r. została odznaczona Orderem Orła Białego. Nagrody:
Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury przyznano Szymborskiej 1 października 1996 r., wręczono w Sztokholmie 9 grudnia 1996 r.. Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania poetce nagrody napisał: „za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”. Nagroda Nobla dla Szymborskiej
W 2011 r. Szymborska została odznaczona Orderem Orła Białego, najwyższym odznaczeniem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej, przez prezydenta Bronisława Komorowskiego w "uznaniu znamienitych zasług dla kultury narodowej za wybitne osiągnięcia w twórczości literackiej". Order Orła Białego
Wisława Szymborska Nagrobek Tu leży staroświecka jak przecinek autorka paru wierszy. Wieczny odpoczynek raczyła dać jej ziemia, pomimo że trup nie należał do żadnej z literackich grup. Ale też nic lepszego nie ma na mogile oprócz tej rymowanki, łopianu i sowy. Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy i nad losem Szymborskiej podumaj przez chwilę. Zmarła 1 lutego 2012r.
Culture.pl - Wisława Szymborska Wikipedia.pl - Wisława Szymborska Onet.wiem - Wisława Szymborska Encyklopedia Szkolna, J. Polski Wydawnictwo „GREG” Kraków 2005 Sławni Polacy. Pisarze i poeci. (praca zbiorowa) wyd. Publicat „ Wisława Szymborska” Jerzy Illg "O noblistach, kabaretach, przyjaźniach, książkach, kobietach" (2009) Wykonawcy: Mateusz Dyssy i Wojtek Milata z kl. I c Bibliografia