Təqiqatın məqsədi

1. CdS/PVS və CuS/PVS polimer matris əsasında nanokompozitlərin dielektrik spektroskopiyası NANOMATERİALLARIN KİMYƏVİ FİZİKASIMƏLİKOVA.L.V

2. Təqiqatın məqsədi • Polimer matris əsasında alınmış CdS/PVS və CuS/PVS nanokompozitlərinin dielektrik xassələrinin tədqiqi

3. Tədqiqatın obyekti və predmeti • Yarımkeçirici CdS və CuS nanohissəciklərinin polivinil spirtindən alınmış matrisə daxil edilməsi nəticəsində alınmış naokompozitlər • Alınmış nanokompozitlərin dielektrik xassələrinin tədqiqi

4. Alınma üsulu • Nümunələr laylı ion hemosorbsiyası və reaksiyası üsulu ilə alınmışdır (SİLAR) • Üsulun seçilməsində məqsəd sadə və əlverişli olmasıdır • Üsul vasitəsilə müxtəlif dövrlü CdS və CuS nümunələri alınmışdır • Üsulun sxemi aşağıdakı şəkildə verilmişdir

6. Kation mənbəyi • Distillə suyu • Anion mənbəyi • Distillə suyu

7. Tədqiqatın aparılması • Nümunələrin dielektrik nüfuzluğununtezlik və temperatur asılılıqları E7-20 cihazı vasitəsilə ölçülmüşdür • Tezliyin qiymətini 200 Hs-dən 1 MHs-ə qədər artırmaqla tutumun və müqavimətin qiymətləri götürülmüşdür • Temperaturu 20 dərəcədən 100 dərəcəyə qədər artırmaqla hər 10 dərəcədən tutum və müqvimət ölçülmüşdür

8. Alınmış nəticələrə əsasən 1, 2, 10, 15 dövrlü CdS , 1, 3, 5, dövrlü CuS nümunələri üçün dielektrik nüfuzluğu hesabalnmış və tezlikdən asılılıq qrafikləri qurulmuşdur • Qrafiklər aşağıdakı şəkildə verilmişdir

11. Dielektrik nüfuzluğunun temperaturdan asılılığı

13. Aktivləşmə enerjisinin təyini kB=Ea işarə etsək Burada qəbul etsək

14. ifadəsinin hər tərəfini 10-ə vurub bölsək və işarə etsək Göründüyü kimi biz aldığımız qrafikdə əyrinin meyl bucağını ölçməklə aktivləşmə enerjisini hesablaya bilərik

15. Nümunələrin müqaviməti ölçülmüş • Müqavimətə əsasən dielektrik keçiriciliyi hesablanmışdır • Keçiriciliyin temperaturun tərs qiymətindən asılılıq qrafikləri qurulmuşdur • Alınan əyrilərin meyl bucağına əsasənaktivləşmə enerjisi təyin edilmişdir

16. Keçiriciliyin temperaturun tərs qiymətindən asılılıq qrafikləri (10 dövrlü CdS nümunəsi üçün 500Hs tezlikdə)

17. 20 kHs tezlikdə

18. 5 dövrlü CuS nümunəsi üçün keçiriciliyin temperaturdan asılılığı 10 kHs tezlikdə

19. 200 kHs tezlikdə

20. 50 kHs tezlikdə

21. Qrafiklərə əsasən əyrilərin meyl bucaqlarını ölçməklə aktivləşmə enerjisi təyin edilmişdir • 10 dövrlü CdS nümunəsi üçün tezliyin 500 Hs qiymətində 0,12 eV, tezliyin 20 kHs qiymətində 0, 17 eV olmuşdur • 5 dövrlü CuS nümunəsi üçün tezliyin 10 kHs qiymətində aktivləşmə enerjisi 0,13 eV, 50 kHs qiymətində 0,14 eV, 200 kHs qiymətində isə 0,18 eV olmuşdur.

22. Nəticələr • Laylı ion hemosorbsiyası və reaksiyası üsulu ilə polimer matris əsasında müxtəlif dövrlü CdS və CuS kompozit materialları alınmışdır. • Kompozit materialların E7 20 cihazi vasitəsilə dielektrik nüfuzluğunun tezlik və temperatur asılılıqları təyin edilmiş və

23. məlum olmuşdur ki, tezlikdən asılı olaraq dielektrik nüfuzluğu azalır, temperaturdan asılı olaraq isə artır. • CdS və CuS yarımkeçirici nanohissəciklərin polimer matrisada konsentrasiyası artdıqca dielektrik nüfuzluğu da artır.

24. Nümunələr üçün müəyyən tezliklərdə aktivləşmə enerjiləri hesablanmış və 5 dövrlü CuS nümunəsi üçün tezliyin 10 kHs qiymətində aktivləşmə enerjisi 0,13 eV, 50 kHs qiymətində 0,14 eV , 200kHs qiymətində isə 0,08 eV olmuşdur Həmçinin 10 dövrlü CdS nümunəsi üçün də tezliyin 500 Hs qiymətində aktivləşmə enerjisi 0,12 eV, tezliyin 20 kHs qiymətində isə 0,17 eV olmuşdur.

25. Diqqətinizə görə minnətdaram