360 likes | 1k Views
Sabancı Hat Koleksiyonu. Hat sanatında k ullanılan b azı araç ve gereçler: Divit Kalemdan Rihdan Hokka Mikta ’ Kalemtraşlar Makas. Mehmet Nazif’in yazdığı celi sülüs levha. Hattat Sami Efendi’nin bir “istifli sülüs” yazısı: ALLAH HU/LÂ İLÂHE İLLA’LLAH
E N D
Sabancı Hat Koleksiyonu Hat sanatında kullanılan bazı araç ve gereçler: Divit Kalemdan Rihdan Hokka Mikta’ Kalemtraşlar Makas
Hattat Sami Efendi’nin bir “istifli sülüs” yazısı: ALLAH HU/LÂ İLÂHE İLLA’LLAH MUHAMMEDÜN RESÛLULLAH – Allah O’dur, Allah’tan başka ilah yoktur, Muhammed Allah’ın resulüdür. Yazılışı: 1289 / 1872
Hattat Seyit Mehmet Sami’nin istifli sülüs bir yazısı: BİSMİLLAH’R-RAHMANİ’R RAHİM KUL HÜVE’ALLAHU AHAD ALLAHU’S SAMED LEM YELİD VE LEM YÛLED VE LEM YEKUN LEHU KÜFÜVEN AHAD – EL-İHLAS suresi: Mealen: De ki O Allah’tır, bir tektir, samed’dir, Doğurmamıştır, doğurulmamıştır. Hiçbir şey O’nun dengi ve benzeri değildir.
Kufi yazı. El-fevzuli’l-ilmi leyse’l-fevzuli’l-âlimi Başarı ilmindir, âlimin değil.
Şefik Bey’in 1286/1869 tarihli celî sülüs bir yazısı: Yâ Hazreti Mevlânâ, kuddise sırruhü’l-a’lâ (Ey Hazreti Mevlana, O’nun yüce sırrı kutsal olsun.)
Hulusi Efendi’nin 1353/1934 tarihli celi Ta’lik bir hattı: YUHRİCU’LAHAYYE MİNE’L-MEYYİTİ VE YUHRİCUL-MEYYİTE MİNE’L HAYYİ Ölüden diriyi, diriden ölüyü O çıkarıyor.
5 Muharrem 1310 / 30 Temmuz 1892 tarihli Konstantiniyye’de yazılmış bir tuğra. Tuğrada: Abdülhamid Han bin Abdülmecid Han el muzaffer dâima yazmakta.
İzzet’in 1263/1847 tarihli celi sülüs yazısı: VE UFAVVİDU EMRİ İL’ALLAH İNNE’LLAHA BASİRUN Bİ’L İBAD Meali: Ben işimi Allah’a ısmarlayayım. Çünkü Allah, kullarını çok iyi görendir. (El-Mümin suresi, 44. ayet)
Ta’lik yazı: Kale’n-Nebiyyu (SAS) İnneli’llahi Teâlâ tis’aten ve Tis’îne ismen men ahsâhâ dahale’l-cennete Hadis-i Şerifin manası: Allahü Teala’nın peygamberi buyurdular ki: O’nun doksan dokuz ismi vardır; kim bunları zaptedip sayarsa cennete girer.
Abdülfettah Efendi’nin istifli bir celi sülüs yazısı: VEŞ’ŞEMSE VE’L KAMERE VE’NNÜCÜME MASTAHHARATİN Bİ-EMRİHÎ ELÂ LEHU’L-HALKU VE’L EMRÜ TEBÂREKE’LLAHÜ RABBU’LÂLEMİN El-Araf suresi 54. ayet. Mealen: Güneşi, ayı, yıldızları , hepsini emrine ram olarak yaratan O’dur. Haberin olsun ki yaratmak da emretmek de O’na mahsus. Alemlerin Rabbi olan Allah’ın şanı ne kadar yücedir.
Üstte, Sultan Abdülmecid’in tarihsiz iki yazısı. Ayetler harekeli Sülüs, hadis ise nesihtir. İKRA’ VE REBBUKE’L- EKREMÜ’LLEZİ ALLEME Bİ’L KALEMİ (El-Alak suresi, 3-4. ayetler. Mealen: Oku, Rabbin nihayetsiz kerem sahibidir ki, O, kalemle öğretendir.) Altta: Kale Resûllullah (SAS): Ez-Sultanü’l-âdilü’lmütevâziu zıllu’llahi ve rumhuhufi’lardiyurfa’a hehu amele sab’înesıddikan.Sadaka Resûllahi. Allahümasalli ve sellim Muhammedin ve Alihiacmaîn. KetebahuAbdülmecid bin Mahmûd Han.
Seyyid Abdullah’ın muhakkak, harekeli sülüs ve harekeli nesihle bir hilye’si Yazılış tarihi: 1110 / 1698
Hattat Arif Efendi’nin (tahminen) 1356/1937 tarihli, istifli sülüsle yazılmış bir yazısı: Allah hû/lâ ilahe illa’llahMuhammedünResûlullah Allah O’dur, Allah’tan başka ilah yoktur, Muhammed O’nun resuludür.
Hattat Ali’den ketebeli bir “Rabb-i Yessir”
Mehmet Şefik Bey’in bir eseri. Harekeli celî sülüsle 1275/1858’de yazılmış. Allahümme’stüruyûbenâve’ğfirzün’ûbenâ ve tahhirkulûbena. Allahümmesalli ve sellim alâ Nebiyyi’r-rahmeti ve şefîi’l-ümmeti Muhammedin ve Alihi ve sahbihi. Allah’ım, ayıplarımızı ört, günahlarımızı bağışla, kalplerimizi temizle. Allah’ım rahmet peygamberi ve ümmetinin şefâatçısı Muhammed’le âline, eshabına salât ve selâm eyle.
Mehmet Şefik Bey’in 1251/1835 tarihli Muhakkak, harekeli sülüs ve harekeli Nesihle duası: BİSMİ’LLÂHİ’R-RAHMANİ’R-RAHİM VE’Ş ŞEMSİ VE DUHÂHÂ VE’L-KAMERİ İZÂ TELÂHÂ VE’N-NEHÂRİ İZÂ CELLÂHA VE’L-LEYLİ İZÂ YAGŞAHÂ VE’S-SEMÂİ VE MÂ BENÂHÂ VE’L-ERDİ VE MÂ TAHÂRÂ Eş-Şems suresi, 1-15. ayetler. Mealen: Andolsun güneşe ve onun kuşluk vaktine ve ona tâbi olan Ay’a ki, ona tâbi olduğu zaman Ay’a , ona parlaklık verdiği zaman gündüze, onu örtüp bürüdüğü zaman geceye ve onu bina edene, yere onu yayıp döşeyene …
Sultan Mahmud’un (Mahmud II) Muhakkak türünden bir yazısı. VE MÂ TEVKÎKÎ İLLÂ Bİ’LLÂH (Hud suresi, 88. ayet) Mealen: Benim muvaffakıyetim ancak Allah’ın yardımıyladır.
Mahmut Celâlettin’in 1215/1800 tarihli Bir istifli sülüs yazısı: Ala’llahi fi külli’l-umûritevekküli / Ve bi’l-hamsi Ashâbi’l-’Abâtevessüli/ Muhammedi(ni)’l-meb’ûsi ve ‘b-neyhib ba’dehû/Ve Fâtımeti’z-Zehrâve’l-Murtaz’â Ali Bütün işlerde tevekkülüm Allah’adır. Ve (Allah’a) tevessülüm de Abâ sahipleri olan beş vasıtayladır. Onlar da gönderilen Muhammed (SAS) ve sonra iki torunu ile sonra da Fatımetü’z-Zehrâ ve Aliyyü’l- Murtazâ’dır.
Mustafa İzzet Efendi’nin Murakkaı. Tarihi 1280/1863 Ulüvvü’l-himmeti mine’l-iman Himmetin yüceliği imandandır.
Mahmut Celâlettin Efendi’nin nefis bir sülüs yazısı Ey gönül etme gurur dünya fanâdırâkibet Kâmyâb olsan cihanda yine hicran âkibet Çün fenadır gam ve endîş-’tmeğemûcib nedir Şâd u hurrem hem gam ü mihnet yegâmdırâkibet Gel tevekkül gûşesinde ey gönül kıl vahdeti Görelim Allah ne derse pür-keremdir âkibet Sal keşti-i umûrubahr-i tevekküle ak Aç bâdbân-i himmeti yan gel de seyre bak
Mustafa İzzet (Bende-i âl-i abâ, seyyid İzzet Mustafâ) 1280/1863 tarihli celi sülüs Murakkaı YA GALİBEN GAYRE MAĞLÛB Ey yenilmeyen Galib
İzzet’in 1279/1862’de yazdığı istifli sülüs bir hattı HUVE’L-EVVELÜ VE’L-ÂHİRÜ VE’Z-ZÂHİRÜ VE’L-BÂTINÜ VE HUVE Bİ KÜLLİ ŞEY’İN ALÎM El-Hadid suresi, 3. ayet. Mealen: O, hem evveldir, hem ahirdir, hem zâhirdir, hem bâtındır. O herşeyikemâliyle bilendir.
NecmeddinOkyay’ın nefis bir celi Ta’likle 1351/1932’de yazdığı levha Şefâ’atyâNebiyallah Ey Allah’ın nebisi, şefaat istiyorum.
Râkım’ıntuğrâ şeklinde yazısı. Tuğrâ’nın bacakları arasında, sağda: Esteîzübi’llah (Allah’a sığınıyorum) Tuğrâ’nın içinde: Ve ce’alnâmine’l-mâi külli şey’in hayyin (Her diri şeyi sudan yarattık)
Sami Efendi’nin 1318/1900 tarihli Ta’lik bir yazısı: HÜVE’S-SEMÎ’U’L-ALÎM (O, her şeyi işiten ve en iyi bilendir)
Mehmet Sâmî’nin 1309/1891’de yazılmış Ta’lik bir levhası: Garîk-ı bahri isyânemDahîlekyâResûlallah İsyan denizine batmışım, Ey Allah’ın Resûlü, sana sığınıyorum
LiEbi’lHuseyn Muhammed bin Cubeyri’l-Endülüsî Ve cerrebtüihvâne’z-zamanifelemecid/Sadîkancemîla’l-gaybifihâli bu ‘dihi/Ve kem sahibin âşiretühû ve eliftühu/Femâdâmeliyevmen alâ hüsniahdihi/Fekûnzâ-iktisâdin fi umûrikeküllihâ/Feahsinahvâl’l-fetâhusnükasdihi. Ebi’l-Hüseyn Muhammed bin Cübeyrü’l-Endülüsi’nin sözü: Zamanın dostlarını denedim. Gözden ırak olduğu zamanlarda vefâkâr dost bulamadım. Nice dostlarla muaşeret ve ülfet ettim de bir gün olsun benim için ahdına devam etmedi. Bütün işlerinde ölçülü ol, çünkü insanın en güzel hali, dengeli halidir. Bu celi sülüs yazı 1310/1892 tarihinde Hattat Hafız-Tahsin tarafından yazılmıştır.
Hattat Tahsin’in 1314/18996’da yazdığı harekeli sülüs yazısı: Dime aşk içre bana kim ola irşâd-i tarîk Sen hemen gir yola Allah veliyyü’t-tevfik
MehmedEs’ad el-Yesârî’nin 1192/1779 tarihli nefis bir celi Ta’lik hattı FE’L-YENZURİ’L-İNSANÛ MİMME HULİKA (Et-Tarık suresi, 5. ayet. Mealen: Şimdi insan neden yaratıldığına dikkat etsin
1271’de yazılmış Zühd imzalı celi sülüs bir yazı Sünnet hakkında bir hadis-i Şerif
Bu güzel Ta’lik hattın hattatı ve tarihi belli değildir. Çık salın ey serv-i nâzım görsün âlemler seni Aşinâlar saf saf olsun beklesün yer yer seni
Hattat Hulûsi Efendi’nin 1324/1906 tarihli celi Ta’lik yazısı Elâ külli şey’in mâhale’llahabâtılü Dikkat, Allah’tan başka her şey bâtıldır.
Osmanlı arması. Tuğrâda: “Abdülhamid Han el-muzaffer dâima” yazısı ile sağ üst köşede “El-Gazi” ünvanı okunuyor. Kalkan tabir edilen oval biçimli kısmın kenarı boyunca: El-Müstenidbi’t-tavfikati’r rabbâniyyeAbdülhamid Han Melikü’d-Devleti’l-Osmaniyye yazısı vardır.
İsmine Rab, Allah, Kudret, Yahova, Ulu Babamız, Tengri, Tao … ne dersek diyelim; Hakk’ın (doğruluğun, gerçekliğin) ışığı daima sizlerle olsun. Gününüz aydın olsun Levent Ertürk – levbaba@yahoo.com