Gotikoaren garaia

1. GAIA Gotikoaren garaia 1.- Hiriko kultura 2.- Unibertsitatearen sorrera 3.- Arkitektura gotiko 4.- Eskultura gotikoa 5.- Pintura gotikoa 6.- Arte gotikoa Euskal Herrian

2. E r d i A r o a I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI Gotikoa Gotikoaren garaia

3. Erdi Aroa izena nondik dator? Garai honetako jendeari Erroma eta Greziako zibilizazioen garaia gustatzen zitzaien eta eredutzat hartu zuten. Hortik dator izena “Errenazimendu” garaia, “Bersortze” garaia XVI. mendekoak, Erdi Aroa nortasun eta garrantzi gabeko arotzat hartzen zuten. Mesprezuzko ideia zuten. Transizio arotzat hartzen zuten, horregatik deitu zioten ERDI AROA

4. Gotikoa: herri kultura 1.- Hiriko kultura XIII. mendean estilo artistiko berria garatzen hasi zen Frantzian, gotikoa. XI. eta XIII. mendeetan hiriko bizimoduak gora egin zuen, eta eraikin berriak behar zituztenhonek arkitekturaren garapena ekarri zuen. katedralak, udaletxeak eta merkataritzarako eraikinak egin zituzten. Merkataritzan aberastu zirenak, margo eta eskulturazapaindutako Jauregi ederrak egin zituzten. Erligio orden berriak hirietan kokatu ziren. Frantziskotarrak eta Dominikoak

5. Gotiko izena nondik dator ? • FBeraz gotikoa Frantzian hasten da, San Denisko abadian eta Parisko Notre Damen.  Godoak ... gogoratu ... barbaroak XIII. mendean estilo artistiko berria garatzen hasi zen Frantzian, gotikoa

6. Gasteiz-Vitoria Palma Mallorkako airetiko ikuspegia. Hiriko bizimoduak gora egin zuen, eta eraikin berriak behar zituzten Honek arkitekturaren garapena ekarri zuen.

7. ERAIKINAK Sienako udaletxea, Italia Valentziako lonja Katedralak, udaletxeak eta merkataritzarako eraikinak egin zituzten. Jauregi ederrak egin zituzten.

8. 2.- Unibertsitatearen sorrera Erregeak erresumak gobernatzeko, eta merkatariak negozioak egiteko, jende prestatua behar zuten: Unibertsitateak sortu ziren. Famatuenak: Paris, Cambridge, Oxford, Bolonia… Cambridge-eko unibertsitatea

9. Herri eskolak eta unibertsitateak Erdi Aroko unibertsitatea

10. ZAZPI ARTE LIBERALAK TRIVIUM QUADRIVIUM GRAMATIKA ARITMETIKA ERRETORIKA GEOMETRIA DIALEKTIKA ASTRONOMIA MUSIKA Diplomatu titulua Lizentziatu titulua Erdi Aroko unibertsitatea Erdi Aroko unibertsitate ikasketen antolaketa

11. Arkitektura • 3.- Arkitektura gotikoa • Arkitektura gotikoa hirien botere sinbolo bihurtu zen. • Katedrala hiriaren erdigune bihurtu zen. • Ezaugarriak: • Materiala: harria. • Elementu arkitektonikoak: ojiba-arkua, gurutze-ganga, arbotanteak eta kontrahormak kanpoaldean. Teknika hauekin, 1- Tamaina handia. Altura handia lortu zuten. 2- Argi asko: lehio handiak, Beirate eta errosetaz osatuak Gurutze-latindar oinplanoa, erdiko nabea alboetakoa baino altuagoa eta zabalagoa eta burualde oso garatua. Eraikin aniztasun handia, bai erlijiosoak bai zibilak: elizak, katedralak, udaletxeak, lonjak, jauregiak, gazteluak, unibertsitateak...

12. Arkitektura gotikoa hirien botere sinbolo bihurtu zen. Katedrala hiriaren erdigune bihurtu zen. Milaneko katedrala Sevillako katedrala Reimseko katedralaren kanpoaldea

13. Gurutze-ganga. Arbotantea. Zutabea. Kontrahorma. Elementuak Ojiba arkua Elementu arkitektonikoak: ojiba-arkua, gurutze-ganga

14. KATEDRAL GOTIKOA 1- Tamaina handia • Gurutze latindarreko planta • 3-5 nabe • Puntadun arkua • 2 torre • Kurutze formako ganga • Arbotanteak eta kontrafuerteak • Rosetoia • Girola

15. ERAIKINAK Katedral gotikoaren berreraiketa ideala 2.- Argi asko Rosetoiak eta beirategiek barnean argia ematen dute Gurutzedun gangak bultza egiten dute. Guztiak arbotanteen gainean daude. Atari nagusiaren tinpanoa eraikinean hornikuntza handienetakoa duen elementuetako bat da.

16. 4. - Eskultura gotikoa Erligio gaiak lantzen jarraitu zuen arte berri honek. Mukulu biribelekoak Errealistagoak eta naturalagoak. Mugimendua eta sntimendua adierazten zuten Material nagusia harria, baina zurak indar handia hartzen hasi zen (erretaulak eta aulkiteriak) Hilobi-eskulturak eta gargolak

17. Eskultura Ezaugarriak Aurkezpen errealistagoa Irudien arteko komunikazioa Sentimenduak azaltzen dira Gai erlijiosoa Marra okerrak eta mugimendua adierazten dutenak

18. Erretaularen kaleak santuen irudiak dituzten zutabetxoekin banatzen dira. Erliebe zuriak zaharrenak dira. Eskultura Sevillako katedralaren erretaula nagusia erretaulak eta aulkiteriak

19. Oinetan lehoia datza. Aingeruak. Otoitz egiten ari den hildakoa. Eskultura XIV. mendeko Kristo Rabidako monastegian (Huelva) Felipe Ausartaren eta Bavierako Margaritaren hilobia Hilobi-eskulturak

20. Eskultura Pariseko Nôtre-Dame katedraleko gargolak gargolak

21. 5.- Pintura Gotikoa Ezaugarriak Gai erlijiosoa Margoak egur gainean Kolore aberastasuna Estiloa: Kolore aberatsak. Urre kolorearen erabilera. Paisaiak pinturen atzealdeetan. Errealismoa. Mugimendua. Gaiak: Erlijiosoak. Erretratuak. Motak: Miniaturak: liburuetarako marrazkiak. Pintura egur gainean: pintura-erretaulak. Harresien margogutxi. Urre kolorearen erabilera Errealismoa eta mugimendua

22. Pintura Asisko San Frantzisko baselizako barrualdea

23. Pintura El Boscoren Belar gurdia Graziaren iturria, Jan Van Eyck

24. Oleoan margotutako taula hau hiru zatitako erretaularen parte zen. Beste bi zatiak galdu dira. Birjinaren eta Kristoren gorputzek bi marra kurbatu paralelo osatzen dituzte. Gurutzeak konposizioa koadroan sartzen du. Pertsonaien aurpegiek mina erakusten dute. Bitxi eta arropa zehaztasun handia. Urrebitsa xaflekin egindako hondo laua. Pintura Roger Van der Weyden-en Gurutzearen jaitsiera