IPOTEGE DAYALI VE IPOTEK TEMINATLI MENKUL KIYMETLER MORTGAGE-BACKED SECURITES MORTGAGE BONDS

1. IPOTEGE DAYALI VE IPOTEK TEMINATLI MENKUL KIYMETLER(MORTGAGE-BACKED SECURITES & MORTGAGE BONDS) Do�.Dr. Mustafa TOPALOGLU Beykent �niversitesi IIBF TSRSB & TSEV III. ULUSAL SIGORTA SEMPOZYUMU Ceylan Otel 18 Ekim 2007

2. I-IPOTEGE DAYALI VE IPOTEK TEMINATLI MENKUL KIYMETLERE ILISKIN HUKUKI D�ZENLEMELER Kamuoyunda �mortgage� yada �tutsat� yasasi olarak bilinen 5582 sayili �Konut Finansmani Sisteminde Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun� 06.03.2007 tarihinde y�r�rl�ge girmistir. 5582 sayili Kanun�un temel esprisi, konut finansmanindan kaynaklanan alacaklari menkul kiymetlestirmek yoluyla Batililarin �mortgage money� dedikleri ayri bir fon yaratmaktir. Yaratilan bu para yada fon tekrar konut sahibi olmak isteyen t�keticiye mortgage kredisi olarak verilerek sisteme geri d�nmektedir. Bu suretle, mortgage kredilerinin faiz oranlarinin sendikasyon kredisi yada mevduat faizinden saglanan klasik konut kredilerinin faizinden daha d�s�k olmasi beklenmektedir.

3. 5582 sayili Kanunun gerek�esinde a�iklandigi �zere, konut finansmanina iliskin alacaklarin menkul kiymetlestirmesi teminatli tahvil �covered bond� ve ipotege dayali menkul kiymet �mortgage-backed securities� araciligiyla ger�ek-lestirilecektir. 5582 sayili Kanun�da bu ama�la, �ipotek teminatli menkul kiymet� ve �ipotege dayali menkul kiymet� adiyla iki yeni menkul kiymet tipi �ng�r�lm�st�r Kurul kaydina alinmak suretiyle ihra� edilecek bu iki yeni menkul kiymet t�r�, Medeni Kanun�da �ng�r�len �ipotekli bor� senedi� ve �irad senedinden� tamamen farklidir.

4. Sermaye Piyasasi Kurulu (SPK), 5582 sayili Kanun�un verdigi yetkiye dayanarak iki ayri teblig yayinlamistir. Bu tebliglerden birincisi, Seri:III, No:34 �Konut Finansman Fonlarina ve Ipotege Dayali Menkul Kiymetlere Iliskin Esaslar Hakkinda Teblig�; digeri ise Seri:III, No:33 �Ipotek Teminatli Menkul Kiymetlere Iliskin Esaslar Hakkinda Teblig� dir.

5. Asagidaki semada s�z konusu mevzuata g�re olusturulan menkul kiymetlestirme s�reci g�sterilmistir:

6. II-IPOTEGE DAYALI MENKUL KIYMETLER (IDMK) Ipotege dayali menkul kiymetler (IDMK), ihra��inin olusturdugu �konut finansman fonunun� teminat havuzunda bulunan varliklar �zerinde inan�li m�lkiyet esaslarina g�re maliki olma hakki veren bir menkul kiymettir. Teminat havuzu ihra��inin malvarligi disina �ikarildigindan �bilan�o disi menkul kiymetlestirme� olarak adlandirilmaktadir. IDMK hamilleri, teminat havuzunda yer alan varliklar �zerinde alacak hakkindan ziyade inan�li m�lkiyet esaslarina g�re m�lkiyet hakkina sahip olduklarindan, temerr�t yada erken �deme gibi b�t�n riskleri kendi �zerine almaktadirlar. Ipotege dayali menkul kiymet hamilleri, alacak hakkindan ziyade teminat havuzunda yer alan varliklarin inan�li m�lkiyet esaslarina g�re maliki olmakta ve temerr�t yada erken �deme gibi b�t�n riskleri kendi �zerine almaktadir Ipotege dayali menkul kiymet hamilleri, alacak hakkindan ziyade teminat havuzunda yer alan varliklarin inan�li m�lkiyet esaslarina g�re maliki olmakta ve temerr�t yada erken �deme gibi b�t�n riskleri kendi �zerine almaktadir

7. Fon portf�y�nde bulunan varliklardan elde edilen nakit akimlari belirli bir kesinti yapildiktan sonra IDMK sahiplerine aktarilmaktadir (pass-through). Genel olarak IDMK�lara benzeyen �Yatirim fonu katilma belgesi sahipleri�, inan�li m�lkiyet anlasmasi geregi istedigi zaman katilma belgesini iade ederek paraya �evirebilir. Buna karsilik, IDMK Tebliginde �demelerin en az aylik bazda yapilacagi belirtildiginden, istenildigi zaman IDMK�larin Fon�a iade edilerek portf�y payinin talep edilmesi m�mk�n degildir (m.15/b.(5)).

8. A-IDMK�lerin Halka Arzi Vade, faiz, �demede �ncelik ve kredi riski gibi kriterlere dayanilarak farkli gruplarda IDMK ihra� edilebilir. IDMK�ler Fon kurulunun talebi ile ilgili borsanin uygun g�rmesi halinde menkul kiymet borsalarinda islem g�rebilirler. IDMK�lerin halka arzi i�in izahname ve sirk�ler hazirlanarak Kurul kaydina alinmasi gerekir. Halka arz yoluyla satis ve halka arzdan sonra yatirimcilara faiz ve ana para �demeleri, halka arz aracilik yetki belgesine sahip araci kuruluslar vasitasiyla yapilir. IDMK�ler Kurul kaydina alinmak sartiyla halka arz edilmeksizin tahsisli olarak da satilabilir.

9. B- Konut Finansman Fonu