130 likes | 258 Views
Kronobiologija. arterijski tlak ritam srca sekrecija hormona agregabilnost trombocita. Događanja u jutarnjim satima. infarkt miokarda iznenadna smrt TIA CVI. Nepridavanje važnosti kronobiologiji dovodi do :. Kronopatoloških događaja kao što su: prednja ishemijska optička neuropatija
E N D
Kronobiologija • arterijski tlak • ritam srca • sekrecija hormona • agregabilnost trombocita
Događanja u jutarnjim satima • infarkt miokarda • iznenadna smrt • TIA • CVI
Nepridavanje važnosti kronobiologiji dovodi do: • Kronopatoloških događaja kao što su: • prednja ishemijska optička neuropatija • CVI među hipertoničarima čiji RR pada tijekom noći (“extreme dippers”)
Varijabilnost CV bolesti Viša incidencija • zimi • početkom mjeseca • ponedjeljkom • rani jutarnji sati
Viša pojavnost CV bolesti Između 6 i 12 sati ujutro: • miokardijalni infarkt učestaliji za 40% • kardijalna smrt učestalija za 29% • cerebrovaskulni inzult češći za 49%
Los Angeles (222 265 bolesnika) • U XII i I mjesecu srčana smrt češća za 33% u odnosu na VII - IX mjesec • Razlog: • učestalije pijenje alkohola • veća potrošnja hrane (Božić, Nova godina) • ne postoji korelacija s porastom temperature
Analiza mortaliteta u USA 1973-1988 • Učestalija ukupna smrtnost prvog dana u mjesecu u odnosu na zadnji dan za 15% • slično je i s kardiovaskulnom smrtnošću • Moguće objašnjenje: • podjela plaća • veća dostupnost lijekova (uzimanje za cijeli mjesec) • U Njemačkoj i Švedskoj rezultati su isti
Meta analize • 40% veća učestalost infarkta između 6-12 sati (29 studija na 83 929 bolesnika) • 29% veća učestalost iznenadne smrti između 6-12 sati (19 studija 19 390) • 49% veća učestalost CVI-a između 6-12 sati (31 studija na 11 618 bolesnika) • Mittleman M. Prikazano na Am Col. Cardiol Natinal Meeting 1997 g.
Angina pektoris • 64% učestalija ujutro između 8-20 sati • Razlozi: • ubrzaniji puls • viši arterijski tlak • učestalija ishemija (simptomatska i asimptomatska)
Razlozi CV događanja • Porast arterijskog tlaka i pulsa (javlja se u normotenzivaca i u liječenih hipertoničara) • U oko 15-20 % viši je sistolički art. tlak • U10-15% viši dijastolički art. tlak • u 10-20% ubrzaniji puls • povišen kortizol u serumu • povišeni kateholamini • povećana agregabilnost trombocita
Dodatni mehanizmi porasta CV događanja u jutarnjim satima • porast renina u plazmi • porast periferne rezistencije • porat tonusa krvnih žila • sve to rezultira porastom arterijskog tlaka • rano ujutro RR je najviši a potom se snižava prosječno za 15-20 mm Hg (20-02 ujutro) • Važno: najbitnija je brza promjena navedenih hemodinamskih čimbenika 1
Dodatni mehanizmi porasta CV događanja u jutarnjim satima • mentalni i meteorološki stres • abuzus nikotina • tjelesni napor • spolni odnos (posebice vanbračni) • nagli kratkotrajni porast tlaka pri defekaciji(izraženo kod starijih osoba) • sindrom apneje (izmjena parasimpatičke i simpatičke aktivnosti) praćen porastom pulsa i art. tlaka 2
Zaključak 1. Neophodno je razmotriti cirkadijalni ritam pojavnosti hipertenzije (javlja se u normotenzivnih i hipertenzivnih) 2. Primijeniti liječenja koje je djelotvorno upravo za vrijema najveće ugroženosti (jutarnji sati)