900 likes | 1.81k Views
HIZLI SERİ ENTÜBASYON RSI. Uzm . Dr. Hüseyin Cahit HALHALLI T.C.S.B. KOCAELİ DERİNCE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ACİL TIP KLİNİĞİ 01.08.2014. Entübasyon kararı;. Üç zorunlu kritere göre verilir: 1. HY'unu koruma ve sürdürmede yetersizlik,
E N D
HIZLI SERİ ENTÜBASYONRSI Uzm. Dr. Hüseyin Cahit HALHALLI T.C.S.B. KOCAELİ DERİNCE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ACİL TIP KLİNİĞİ 01.08.2014
Entübasyon kararı; • Üç zorunlu kritere göre verilir: 1. HY'unu koruma ve sürdürmede yetersizlik, 2. Ventilasyon ve oksijenizasyonda yetersizlik, 3. Hastanın klinik gidişatında öngörülen klinik kötüleşme olasılığı.
HY'unu sürdürmede başarısızlık varsa; • Pozisyon düzeltme • Çene kaldırma (chin lift) • Çene itme (jawthrust) • Oral / nazal airway yerleştirme gibi işlemlerle sağlanmalıdır. Hasta gastrikiçeriğin aspirasyonundan korunmalıdır.
Zor HY'nun tanımlanması • Medikal entubasyonlarda<%1 • Travma hastalarında <%3 • Elektif vakalarda sıklığı 1/200 – 1/2000
Entubasyononcesi değerlendirme • Hastalar; • Zor entubasyon, • Zor BMV, • Ekstraglottikalet gerektiren zor ventilasyon, • Zor krikotirotomiaçısından değerlendirilir.
Entubasyonöncesi değerlendirme, klinik koşulların elverdiği ölçüde kapsamlı olmalı. • Yüksek derecede zor entübasyonişaretleri olan hastada, noromüskülerparaliziden kaçınılmalı.
Romatoidartrit ve Ankilozanspondilitteki kısıtlılık; laringoskopiyi imkansız kılabilir.
Hasta; • Kardiyopulmonerarrestte veya arreste yakın bir durumda ise; • Direkt laringoskopiye yanıtı yok ise (agonal, ölüm sınırında, dolaşımdalkollaps...) CRUSH AIRWAY !!!
CrushAirway • İlaçlar kullanılmaksızın yapılan acil entübasyon. • Eğer entübasyongirişimi başarısız olursa veya hasta yeterince gevşememiş ise; Sadece TEK BİR DOZ süksinilkolin ile desteklenir.
Acil entübasyongerektiren, • Crushairway ve Zor HY olmayan tüm vakalarda; RSI önerilir!!!
RSI • Crushairway ve Zor HY olmayan tüm vakalarda, entübasyonu sağlamanın en guvenli ve en cabuk metodudur. • RSİ ilaclarının uygulanmasından sonra, hasta entübeedilene veya “başarısız entübasyon” tespit edilene dek entübasyon girişimleri tekrarlanır.
Başarısız HY • 2 kişi ile uygulanmasına, • Yerindeki bir oral airway ile birlikte 2 el tekniği ile yapılmasına rağmen; BMV ile oksijen satürasyonu sürdürülemiyorsa meydana gelir. “Entübeedemiyorum, oksijenlendiremiyorum.”
Ek olarak; • Direkt laringoskopi ile yapılan 3 girişim başarısız ise, yine “başarısız HY” ortaya çıkar. • Çünkü aynı kişi ile yapılacak devam eden girişimlerin başarılı olması olası değildir. • Eğer klinisyen, ilk girişiminde bunun başarısız olacağını anlamış ise (grade 4 laringoskopik görüş gibi); yine “başarısız HY” meydana gelir.
Oksijenizasyonyeterli ise DÜŞÜN: RSİ uygun mu? • RSİ uygun değil ise “uyanık teknik” kullanılabilir.
UYANIK ??? • Uyanık demek: • Hasta solumaya devam ediyor ve sağlık personeline yanıt verebiliyor. • Sedasyonve topikal anesteziyi içerir. • Yani hasta solunumunu korur ancak değişken derecelerde anestezi almış ve sedatize edilmiştir.
Eğer glottis yeterince görülebiliyorsa; • Hasta o anda entube edilebilir. • Veya RSİ'ye devam edilebilir. • Eğer uyanık teknik Başarısız HY'nu işaret ederse, ilgili algoritmadaki diğer tekniklerden biri kullanılabilir (ILMA, Krikotirotomi, VL gibi...)
BAŞARISIZ HY • Yönetimi, hastanın oksijendirilme durumuna göre şekillenir. • Eğer yeterli oksijenlendirme sağlanamıyorsa, başvurulacak ilk teknik KRİKOTİROTOMİ'dir.
Zor HY / Başarısız HY • Zor HY planlıdır, amacı kaflıETT'yitrakeaiçerisine yerleştirmektir. • Başarısız HY ise plansızdır. Temel amacı hipoksik beyin hasarından korumak için yeterli oksijenizasyonusağlayabilecek bir HY elde etmektir.
RSI • Güçlü bir sedatif ajan ve bir NMBA'ın hemen hemen aynı anda uygulanmasıdır. • Yaklaşık optimal koşulları sağlar,
RSI; laringoskopiye ve entübasyonaolan fizyolojik cevapların farmakolojik olarak kontrolüne imkan tanır, potansiyel yan etkilerini de hafifletir. • Teknik midesi dolu olduğu düşünülen hastalar için geliştirilmiştir
Hazırlık • Hasta entübasyonzorluğu açısından değerlendirilir (eğer henüz yapılmamışsa) ve entübasyonplanlanır. • ilaçların dozları ve sırası belirlenir. • tüp çapı, laringoskop tipi, blade'i ve boyutu belirlenir. • ilaçlar çekilir ve etiketlenir. • gerekli tüm malzemeler hazırlanır. • tüm hastalar devamlı kardiyak monitorizasyon ve pulseoksimetresigerektirir. • en az bir (2 tane olması terih edilir) iyi kalitede İV yol sağlanmalıdır.
Preoksijenizasyon • 3 dk.lık %100 O2 → O2 sat %90 altına düşmeden önce 8dk.lıkapneyeolanak sağlar. • 3 dk.lıkpreoksijenizasyona vakit yoksa, 8 vital kapasite solunumu (yüksek akımlı O2 kullanılarak) geleneksel preoksijenizasyonkadar apnezamanı sağlar.
On tedavi • Hastalardaki laringoskopiye, entübasyona veya komorbidhastalıklarına bağlı ortaya çıkan durumları hafifletmek için; suksinilkolinve indüksiyon ajanının verilmesinden 3dk önce ilaç uygulanır.
Entübasyonsempatik deşarj yaparak (laringoskopiye refleks sempatik yanıt) ICP'ı arttırır ve reaktif bronkospazma yol açar.
Hastanın durumu; acilen entübasyon gerektiriyorsa, ön tedavi ile kritik zamanlar kaybedilmemelidir.
İnduksiyon & Paralizi • Birpotent sedatifajanhızlıbilinçkaybınayolacacağıbir dozda hızlı İV puşe olarak uygulanır. • Bunu ivedi olarak entübasyondozunda bir NMBA takip eder.
Pozisyon verme • Bilincini yitirmesinin ardından hasta entübasyon için pozisyon verilmelidir. • Sellick manevrası (krikoid kartilaj üzerine arkaya doğrusert bir basınç uygulanır) ??? • Kontrendikasyonu yoksa en uygun pozisyon boynun 30° fleksiyonu, başın 20° ekstansiyonudur
İnduksiyonajanı ve NMBA’nın uygulanmasından sonra, hastanın bilincsiz ve apneikhale gelmesine karşın; sat %90ın altına düşmedikçe Balon Maske Ventilasyon(BMV) başlatılmamalıdır.
İlk girişim başarısızsa, ama saturasyonhalen yüksekse, entübasyongirişimleri arasında hastayı BMV ile ventile etmeye gerek yoktur. • Sat %90a yaklaşıyorsa, hasta, O2 deposunu sağlamak için BMV ile kısaca ventile edilebilir.
ETT yerleştirilir yerleştirilmez, kaff şişirilmeli ve pozisyonu doğrulanmalıdır.
Yeni trend • Uzun etkili NMBA'ların(pankuronyum, vekuronyum) kullanımından kaçınmak. • Mekanik ventilasyonu kolaylaştırmak için opioid analjezikleri ve sedatif ajanları kullanmak.
Bir benzodiazepinin(ör.midazolam 0,1-0,3mg/kg,iv) ve bir opioid analjezik (ör.fentanil 3-5mcg/kg, iv) veya morfin'in (0,2-0,3mg/kg,iv) yeterli dozları; hasta konforunu artırmak ve ETTyeolan sempatik cevabı azaltmak için verilmekte. • Sedasyonve analjezinin uygun şekilde kullanımı • genelde bir NMBA ihtiyacını ortadan kaldırır.
Farmakolojik ajanlar olmaksızınoral entübasyon, CRUSH AIRWAY...
NMBA'lar • 2 sınıftır: • Depolarizanajanlar (Non-kompetetif): Suksinilkolin • Non-depolarizanajanlar (Kompetetif)
Suksinilkolin • Azalmış plazma psödokolinaktivitesi, uzamış suksinil kolin bloğuna neden olur. • Ama bu durumun acil şartlarında az bir önemi vardır çünkü etkinin uzaması en fazla 23 dk. sürer.
Lyisthenonamp 100 mg/5 ml Kullanımı Hızlı etkili. Hızlı İV bolus --> 60sn içerisinde entübasyon koşullarını sağlar. Etki suresi 6-10dk Normal nöromuskulerfonksiyonlara tamamen donuş: 15dk.
Hızlı başlangıç, tam güvenilirlik, kısa etki süresi ve ciddi yan etkilerinin yokluğu; süksinilkoliniacil servis entübasyonlarında en sık tercih edilen ilaç yapmaktadır. • NondepolarizanNMBA'ların RSİ için kullanımı; süksinilkolin için bir KE varsa ve bazı diğer koşullarda arzu edilir.
Özellikle çocuklarda bir (-) kronotrop. - sinüs bradikardisi • Gerekirse Atropin. • Çoğu kez kendini sınırlar. • <1y: Atropin ile ön tedavi önerilebilir.
VF ve asitoliyi gibi kardiyak disritmiler, suksinilkolinile rapor edilmiştir. • İlacın etkilerinden mi yoksa laringoskopive entübasyonaeşlik eden şiddetli vagalstimülasyonve katekolaminartışına mı bağlı olduğunu ayırdetmek imkansızdır
Fasikulasyonlar • %90ın üzerindeki hastada görülür. • %50 hastada kas ağrısı • Kas ağrıları kompetetif bir NMBA'nındefasiküle dozunun (%10) uygulanmasıyla azalır veya ortadan kalkar. • 1,5mg/kg dozu, 1mg/kg dozuna göre daha az fasikülasyonve miyaljiyle sonuçlanmıştır.
Kontrendikasyonları • Bilinen hiperkalemi • Yanıklar • Kas distrofileri ve diğer kas hastalıkları • Ciddi crush yaralanmaları • Ailede malignhipertermive pseudokolinesterazeksikliği hikayesi