TİROİD HORMONLARI

1. TİROİD HORMONLARI Prof. Dr. Arzu Seven

2. TİROİD HORMONLARI • Gen ekspresyonu (çekirdekte reseptör) • Doku farklılaşması • Genel gelişme

3. T3 ve glukokortikoitler GH gen transkripsiyonunu hızlandırırlar-----GH üretimi artar.

5. Tiroid hormonlarının biosentezi 1.Tiroid bezine (folikülerepitelyalhc. ) iodun alınması (Na+/K+/ATPaz) Tiroid I transporter (TSH ile kontrol ) Tiroid bezindeki iodidin serumdakine oranı bu transporterın aktivitesini yansıtır.( 25/1 ) Perklorat ve tiosiyanatiodidtransporterınıinhibe eder. b) İodin

6. 2-Peroksizomdaioduniodidetiroidperoksidaz (TPO ) ile oksidasyonu NADPH-bağımlı enzimle oluşan H2O2 gerekli Antitiroid ilaçlar-tiyoure-oksidasyonuinhibe eder. 3-Tirozininiodinasyonu (organifikasyon )

7. Oksitlenmiş iodid tiroglobulindeki tirozil kalıntıları ile reaksiyonlaşır (TPO ilişkili ) MIT ve DIT oluşur. Tiroglobulin(Tgb):prohormon T4 ve T3 ün öncü ve depo şekli Geniş,iodine ve glikozile protein 2 alt üniteden oluşur 115 tirozin kalıntısı

8. Tiroglobulin hücrenin bazal kısmında sentezlenir, ekstrasellülerkolloidte depolanır

9. 4- Kenetlenme DIT + DIT → T4 MIT + DIT →T3 TPO ile kataliz,antitiroid ilaçlarla inhibisyon 5- Tgb Hidrolizi TSH uyarısı (cAMP) Mikrovili sayısında artış Pinositoz Fagozom +lizozom →fagolizozom(sekonder lizozom)

10. Asid proteazlar ve peptidazlar Tgb yi hidrolizleramino asidler ve iodotironinler T4 ve T3 hc.nin bazal kısmından kolaylaştırılmış difüzyonla kana geçer. MIT,DIT deiodinazla I- ve tirozine ayrılır.

11. Tgb deki iodidin %70 i inaktif öncü madde MIT ve DIT şeklinde,%30 u ise T4 ve T3 şeklindedir. İodin miktarı yeterliyken,T4/T3 :7/1 İodin yetersizliğinde T4/T3 ve DIT/MIT azalır. Günlük iodid gereksinimi 150-200 mikrogram

13. Tiroid hormonlarının kanda taşınması • TGB →Tiroksin bağlayıcı globulin • TBPA→ Tiroksin bağlayıcı prealbumin • Dolaşımdaki T4’ün 3/4’ü TBG’e T3’ün1/2’si bağlanır • T4 : 8 g/dL (yarı ömür 6.5 gün) • T3 : 0.15 g/dL (yarı ömür 1.5 gün) • T4 T3 5’ deiodinaz T4 rT3

14. TBG glikoproteindir,KC de sentezlenir. T4 veT3 e non-kovalan bağlanır. Sentezi östrojenlerle artar,androjen veya glukokortikoid tedavisiyle ve KC hastalığında azalır. Fenitoin ve salisilatlar TBG ye bağlanmak için T3 ve T4 le yarışırlar.

15. 5’-deiodinasyon ,tiroid bezinde,hedef hücrelerde ve diğer periferik dokularda gerçekleşir. T3 ün hedef hc.lerdekitiroid reseptörlerine afinitesi T4 ün 10 katıdır.T3 metabolik olarak aktif hormondur,T4 prohormon olarak kabul edilebilir.

16. Serbest T4 ve serbest T3 tiroid hormon statüsünün göstergesidir Total T4 ve T3 ün %1 inden azını yansıtır T4 : 8 µg/dl (100 nmol/L) , t1/2 :6,5 gün T3 : 0.15 µg/dl (2 nmol/L) , t1/2 :1,5 gün

17. T4 ün % 80 i deiodinasyonla eşit miktarda T3 veya rT3 e metabolize olur. T4 ün %20 si sulfat veya glukuronik asitle konjuge olur ve deamidasyon veya dekarboksilasyonlainaktifleşir. Deiodinazlar (DI1,DI2 ) arasında DI2 nükleer T3 seviyesinin kontrolünde özellikle önemlidir.

18. DI3 başlıca katabolik enzimdir,iodidin 3 pozisyonundan uzaklaştırılmasını katalizleyerek rT3 oluşturur. rT3 biolojik olarak inaktifdir,T3 ü deiodine ve inaktif eder. Ciddi kronik hastalıkta (hasta ötiroid sendrom ),karbohidrat açlığında ve fetusta fazla miktarda zayıf agonist olan rT3 oluşur.

19. Propiltiourasil ve propranolol T4T3 dönüşümünü azaltır.

20. Tiroid hormonlarının biyolojik etkileri • Genel metabolik etkileri: • Metabolik hız (bazal) • Oksijen /enerji tüketimi  • Na+/ K+ ATPaz sentezini  • Karbohidrat metabolizmasına etkileri • GLİKOLİZ  (barsaktan glukoz emilimi ) • Kas hücresinin glukoz alımını  Optimal insülin salgılanması için gerekli

21. Yağ metabolizmasına etkileri • Hormona duyarlı lipaz aktivitesi  • Yağ asit oksidasyonu → trigliserit • Serum kolesterol  • Protein metabolizmasına etkileri • Protein sentezi  fizyolojik doz • (+) azot dengesi

22. Tiroid patolojisi • HİPOTİROİDİZM • Bazal metabolizma  • Soluk cilt • Saç + cilt kuru • Hareketlerde yavaşlama • Uykuya eğilim • Soğuğa dayanıksızlık • Kalp ritm • Kilo alma

23. Anemi,demans,konstipasyon Galaktore,karpal tünel sendrom Sebepleri: Otoimmün tahribat (Hashimato hastalığı) Hipertiroidideradyoiodin veya cerrahi tedavi

24. Nadir sebepler: Geçici hipotiroidizm (lityum karbonat tedavisi) TSH eksikliği (panhipopituitarizm) Konjenital kusurlar,hedef organ direnci Ciddi iyot eksikliği

25. Tanı:Yüksek TSH değerleri primerhipotiroidide tanısaldır Sekonderhipotiroidizm daha nadirdir.TRH testi ile hipofizer veya hipotalamus nedenleri araştırılır.

27. Konjenitalhipotiroidizm Doğumu takiben 3 ay içinde tedavi edilmez ise kalıcı beyin hasarı oluşur. Kretinizm İskelet olgunlaşmasında gecikme, kısa boy,puberte gecikmesi Yüksek TSH değerleri tanısaldır.

29. HİPERTİROİDİ (TİROTOKSİKOZ) • Graves hastalığı TSI → TSH reseptör aktivasyonu Ig G • Sinirlilik • Uyuyamama • Kilo kaybı • Isıya dayanıksızlık • Aşırı terleme • Kırmızı + ıslak cilt • Kalp ritm ,atrial fibrilasyon • T4  ,TSH 

30. diare Oligomenore Sebepler: Graves’ hastalığı (difüztoksik guatr ) Toksikmultinodüler guatr Tiroidit Eksojeniodin verilmesi Fazla T4 ve T3 alınması

31. Tanı Baskılanmış (ölçülemeyen ) TSH ve yüksek tiroid hormon değerleri primer hipertiroidizmde tanısaldır . Serbest T4 ölçümü tiroid disfonksiyonunda rutin uygulamadır. TSH sekresyonu serbest T4 değişimlerine çok hassastır.

32. TBG değerleri değiştiğinde (hamilelik,oral kontraseptif kullanımı,nefrotik sendrom ) serbest T4 analizlerinin tanısal değeri yoktur.

34. Mostcommon • Autoimmunedisease • Antibodiesto TSH receptor on thesurface of thyroidcellsappeartomimicpituitaaryhormoneaction • Regulatorycontrols of T4 synthesisandsecretionarelacking of thyroidhormones in bloodinhibit TSH secretion