430 likes | 664 Views
به نام خدا. خیرخواهی در جامعه امروز ایران با حفظ کرامت ذاتی انسان. موسسه فرهنگی دارالاکرام حضرت ابوالفضل العبّاس (ع) 1380. انسان ها چگونه به خیرخواهی دعوت می شوند؟. 1. خیرخواهی غریزی آدمیت رحم بر بیچارگان آوردن است کادمی را تن بلرزد چون ببییند ریش را. ***
E N D
به نام خدا خیرخواهی در جامعه امروز ایران با حفظ کرامت ذاتی انسان موسسه فرهنگی دارالاکرام حضرت ابوالفضل العبّاس(ع) 1380
انسان ها چگونه به خیرخواهی دعوت می شوند؟ 1. خیرخواهی غریزی آدمیت رحم بر بیچارگان آوردن است کادمی را تن بلرزد چون ببییند ریش را
*** بگفتا من از بی مرادی نیم روی زرد غم بینوایان رخم زرد کرد
2. خیرخواهی با رویکرد اجتماعی و جامعه شناختی بیش از 5 میلیون کودک کار و بیش از 3 میلیون کودک و نوجوان محروم از تحصیل
3. خیرخواهی با رویکرد اعتقادی و باورهای دینی زیربنای فکری دارالاکرام وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا بدرستی که ما به فرزندان آدم کرامت عطا کرده ایم [...] (سوره الاسرا، 70) حفظ کرامت ذاتی انسان (از اصول منشور دارالاکرام) لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّى تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلِيمٌ نيکی را در نخواهيد يافت تا آنگاه که از آنچه دوست می داريد انفاق کنيد، و هر چه انفاق می کنيد خدا بدان آگاه است خدمت عاشقانه و بدون منّت (از اصول منشور دارالاکرام)
برداشت هایی از معانی برخی واژگان قرآنی بخشش عاشقانه و داوطلبانه از بهترین های دارایی شخصی جهت تقویت ثروت وثبات جامعه و گسترش مهر و محبت در بین انسان ها به امر خداوند انفاق
مَّثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنبُلَةٍ مِّئَةُ حَبَّةٍ وَاللّهُ يُضَاعِفُ لِمَن يَشَاءُ وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ثُمَّ لاَ يُتْبِعُونَ مَا أَنفَقُواُ مَنًّا وَلاَ أَذًى لَّهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ﴿بقره 261 و 262﴾ مَثَل كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مىكنند همانند دانهاى است كه هفت خوشه بروياند كه در هر خوشهاى صد دانه باشد؛ و خداوند براى هر كس كه بخواهد (آن را) چند برابر مىكند، و خداوند گشايشگر داناست. كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مىكنند، سپس در پى آنچه انفاق كردهاند، منّت و آزارى روا نمىدارند، پاداش آنان برايشان نزد پروردگارشان (محفوظ) است، و بيمى بر آنان نيست و اندوهگين نمىشوند.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَنفِقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَ يَوْمٌ لاَّ بَيْعٌ فِيهِ وَلاَ خُلَّةٌ وَلاَ شَفَاعَةٌ وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿بقره 254﴾ اى كسانى كه ايمان آوردهايد از آنچه به شما روزى دادهايم انفاق كنيد پيش از آنكه روزى فرا رسد كه در آن نه داد و ستدى است و نه دوستى و نه شفاعتى و كافران خود ستمكارانند
حَتَّى إِذَا جَاء أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ • لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ ﴿المؤمنون 99 و 100﴾ • تا آنگاه كه مرگ يكى از ايشان فرا رسد مىگويد پروردگارا مرا بازگردانيد • شايد من در آنچه وانهادهام كار نيكى انجام دهم نه چنين است اين • سخنى است كه او گوينده آن است و پشاپيش آنان برزخى است تا روزى كه برانگيخته خواهند شد • حدیث از امام صادق (ع): آرزو می کند به دنیا بازگردد تا زکاتی را که ترک کرده بپردازد و جبران نماید. (ص 111، جلد 4 طوسی)
برداشت هایی از معانی برخی واژگان قرآنی صدقه بخشش عاشقانه و جبرانی از دارایی شخصی جهت تقویت ثروت جامعه و تعالی روح و روان و گسترش وظیفه شناسی و ایفای تعهدات در جامعه
قَوْلٌ مَّعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِّن صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَآ أَذًى وَاللّهُ غَنِيٌّ حَلِيمٌ • إِن تُبْدُواْ الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِيَ وَإِن تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاء فَهُوَ خَيْرٌ لُّكُمْ وَيُكَفِّرُ عَنكُم مِّن سَيِّئَاتِكُمْ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿بقره 263 و 271﴾ • گفتارى پسنديده (در برابر نيازمندان) و گذشت (از اصرار و تندىِ آنان) بهتر از صدقهاى است كه آزارى به دنبال آن باشد، و خداوند بىنياز بردبار است. • اگر صدقهها را آشكار كنيد، اين، كار خوبى است، و اگر آن را پنهان داريد و به مستمندان بدهيد، اين براى شما بهتر است؛ و بخشى از گناهانتان را مىزدايد، و خداوند به آنچه انجام مىدهيد آگاه است.
برداشت هایی از معانی برخی واژگان قرآنی زکات • حق قانونی همنوعان از تولیدات • جهت تقویت ثروت و آبادانی جامعه به امر خداوند
قرض الحسنه • بخشش عاشقانه معوض و موعددار از دارایی شخصی • جهت رفع مشکلات اقتصادی، اضطراری و موردی همنوعان • برای افزایش آرامش، امنیت و رفاه جامعه به امر خداوند
برخی از واژگان و اصطلاحات قرآنی که ریشه در انفاق، زکات، صدقه و قرض الحسنه دارند صراط المستقیم احسن عمل مصلحون محسنین صابرین شاکرین صالحین صادقین مقصدین مفلحون مضعفون مؤمنون مطهرین راشدون عالمون یوقنون مهتدین متوکّلین
دسته بندی آیات قرآن کریم به لحاظ موضوعی چنانچه با نگاهی کل نگر به آیات الهی قرآن توجه نماییم، چه نتایجی حاصل می شود؟ 1. معرفت (اولویت اول قرآن)
أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿الروم 37﴾ آیا ندانسته ای که خداست که روزی را برای هر کس که بخواهد فراخ یا تنگ می گرداند؟
[...] وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَكِنَّ اللّهَ رَمَى [...] (الأنفال، 17) و چون افكندى تو نيفكندى بلكه خدا افكند
اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ [...] (النور، 35) خدا نور آسمانها و زمين است مثل نور او چون ….
قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاء وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاء وَتُعِزُّ مَن تَشَاء وَتُذِلُّ مَن تَشَاء بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَىَ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (آل عمران، 26) بگو بار خدايا تويى كه فرمانفرمايى هر آن كس را كه خواهى فرمانروايى بخشى و از هر كه خواهى فرمانروايى را باز ستانى و هر كه را خواهى عزت بخشى و هر كه را خواهى خوار گردانى همه خوبيها به دست توست و تو بر هر چيز توانايى
2. عشقبه انسان ها و در رأس آن عشق به پدر و مادر (اولویت دوم قرآن)
الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاء وَالضَّرَّاء وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (آل عمران، 134) • همانان كه در فراخى و تنگى انفاق مىكنند و خشم خود را فرو مىبرند و از مردم در مىگذرند و خداوند نكوكاران را دوست دارد
وَأَنفِقُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَلاَ تُلْقُواْ بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوَاْ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (بقره، 195) • و در راه خدا انفاق كنيد و خود را با دستخود به هلاكت ميفكنيد و نيكى كنيد كه خدا نيكوكاران را دوست مىدارد
لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ و َآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ [...] وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ (بقره، 177) • نيكوكارى آن نيست كه روى خود را به سوى مشرق و مغرب بگردانيد بلكه نيكى آن است كه كسى به خدا و روز بازپسين و فرشتگان و كتاب و پيامبران ايمان آورد و مال را با وجود دوست داشتنش به خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و در راهماندگان و گدايان و در بندگان بدهد و نماز را برپاى دارد و زكات را بدهد [...] و آنان همان پرهيزگارانند
اتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنفِقُوا خَيْرًا لِّأَنفُسِكُمْ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (التغابن،16)إِن تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ (التغابن، 17)پس تا مىتوانيد از خدا پروا بداريد و بشنويد و فرمان ببريد و مالى براى خودتان انفاق كنيد و كسانى كه از خست نفس خويش مصون مانند آنان رستگاراننداگر خدا را وامى نيكو دهيد آن را براى شما دو چندان مىگرداند و بر شما مىبخشايد و خدا سپاسپذير بردبار است
قلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا [...] (سوره الأنعام، آیه 151 و 152): • بگو بياييد تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده براى شما بخوانم: • شرک به خدا • عدم احسان به پدر و مادر • کشتن فرزند ار دست تنگدستی • نزدیکی به زشتی های چه آشکارا و چه پنهان • قتل نفس • نزدیک شدن به مال یتیم • کم فروشی • به دادگری سخن نگفتن • درباره خویشاوند رعایت عهد خدا نکردن
در ازل پرتو حسنت ز تجلّی دم زد عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد جلوه ای کرد رخت دید ملک عشق نداشت عین آتش شد از این غیرت و بر آدم زد عشق در قرآن
بگو : ای بندگان من که بر زيان خويش اسراف کرده ايد ، از رحمت خدا مايوس ،مشويد زيرا خدا همه گناهان را می آمرزد عشق در قرآن
عشق در قرآن نتیجه بیش از 70 درصد فرامین قرآن = معرفت الله + عشق به انسان ها
شرایط پذیرفته شدن انفاق یا بخشش عاشقانه ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ (بقره، 2 و 3) اين است كتابى كه در [حقانيت] آن هيچ ترديدى نيست [و] مايه هدايت تقواپيشگان است. آنان كه به غيب ايمان مىآورند و نماز را بر پا مىدارند و از آنچه به ايشان روزى دادهايم انفاق مىكنند .
وَمَثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَتَثْبِيتًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ أَصَابَهَا وَابِلٌ فَآتَتْ أُكُلَهَا ضِعْفَيْنِ فَإِن لَّمْ يُصِبْهَا وَابِلٌ فَطَلٌّ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (بقره، 265) • و مَثَل (صدقات) كسانى كه اموال خويش را براى طلب خشنودى خدا و استوارى روحشان انفاق مىكنند، همچون مَثَل باغى است كه بر فراز پشتهاى قرار دارد (كه اگر) رگبارى بر آن برسد، دو چندان محصول برآورد، و اگر رگبارى هم بر آن نرسد، بارانِ ريزى (براى آن بس است)، و خداوند به آنچه انجام مىدهيد بيناست
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ وَلاَ تَيَمَّمُواْ الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُم بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَن تُغْمِضُواْ فِيهِ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ(بقره، 267) • اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از چيزهاى پاكيزهاى كه به دست آوردهايد، و از آنچه براى شما از زمين برآوردهايم، انفاق كنيد، و در پى ناپاك آن نرويد كه (از آن) انفاق نماييد، در حالى كه آن را (اگر به خودتان مىدادند) جز با چشمپوشى (و بىميلى) نسبت به آن، نمىگرفتيد، و بدانيد كه خداوند، بىنيازِ ستوده (صفات) است
لَّيْسَ عَلَيْكَ هُدَاهُمْ وَلَكِنَّ اللّهَ يَهْدِي مَن يَشَاءُ وَمَا تُنفِقُواْ مِنْ خَيْرٍ فَلأنفُسِكُمْ وَمَا تُنفِقُونَ إِلاَّ ابْتِغَاء وَجْهِ اللّهِ وَمَا تُنفِقُواْ مِنْ خَيْرٍ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ (بقره، 272) • هدايت آنان بر عهده تو نيست، بلكه خدا هر كه را بخواهد هدايت مىكند، و هر مالى كه انفاق كنيد، به سود خود شماست، و(لى) جز براى طلب خشنودى خدا انفاق مكنيد، و هر مالى را كه انفاق كنيد (پاداش آن) به طور كامل به شما داده خواهد شد و ستمى بر شما نخواهد رفت.
انفاق چه کسانی پذیرفته نیست؟ • يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَالأذَى كَالَّذِي يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاء النَّاسِ وَلاَ يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لاَّ يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِّمَّا كَسَبُواْ وَاللّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ (بقره، 264) • اى كسانى كه ايمان آوردهايد، صدقههاى خود را با منّت و آزار، باطل مكنيد، مانند كسى كه مالش را براى خودنمايى به مردم، انفاق مىكند و به خدا و روز بازپسين ايمان ندارد. پس مَثَل او همچون مَثَل سنگ خارايى است كه بر روى آن، خاكى (نشسته) است، و رگبارى به آن رسيده و آن (سنگ) را سخت و صاف بر جاى نهاده است. آنان (=رياكاران) نيز از آنچه به دست آوردهاند، بهرهاى نمىبرند؛ و خداوند، گروه كافران را هدايت نمىكند.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ وَلاَ تَيَمَّمُواْ الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُم بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَن تُغْمِضُواْ فِيهِ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ (بقره، 267) • اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از چيزهاى پاكيزهاى كه به دست آوردهايد، و از آنچه براى شما از زمين برآوردهايم، انفاق كنيد، و در پى ناپاك آن نرويد كه (از آن) انفاق نماييد، در حالى كه آن را (اگر به خودتان مىدادند) جز با چشمپوشى (و بىميلى) نسبت به آن، نمىگرفتيد، و بدانيد كه خداوند، بىنيازِ ستوده (صفات) است.
مروری بر چند آیه: قرآن و عشق به انسان (انفاق، صدقه، زکات، قرض الحسنه، اکرام یتیم و ...) عَبَسَ وَتَوَلَّى أَن جَاءهُ الْأَعْمَى (عبس، 1 و 2) چهره در هم كشيد و روى گردانيد كه آن مرد نابينا پيش او آمد وَيْلٌ لِّلْمُطَفِّفِينَ (المطففین، 1) وای بر کم فروشان
كَلَّا بَل لَّا تُكْرِمُونَ الْيَتِيمَ ﴿۱۷﴾ وَلَا تَحَاضُّونَ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ ﴿۱۸﴾ وَتَأْكُلُونَ التُّرَاثَ أَكْلًا لَّمًّا ﴿۱۹﴾ وَتُحِبُّونَ الْمَالَ حُبًّا جَمًّا ﴿۲۰﴾ كَلَّا إِذَا دُكَّتِ الْأَرْضُ دَكًّا دَكًّا ﴿۲۱﴾ وَجَاء رَبُّكَ وَالْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا ﴿۲۲﴾ وَجِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنسَانُ وَأَنَّى لَهُ الذِّكْرَى ﴿۲۳﴾ يَقُولُ يَا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَيَاتِي ﴿۲۴﴾ فَيَوْمَئِذٍ لَّا يُعَذِّبُ عَذَابَهُ أَحَدٌ ﴿۲۵﴾ وَلَا يُوثِقُ وَثَاقَهُ أَحَدٌ ﴿۲۶﴾ يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ﴿۲۷﴾ ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَّرْضِيَّةً ﴿۲۸﴾ فَادْخُلِي فِي عِبَادِي ﴿۲۹﴾ وَادْخُلِي جَنَّتِي ﴿۳۰﴾ ولى نه بلكه يتيم را نمىنوازيد .و بر خوراكبينوا همديگر را بر نمىانگيزيد . و ميراث [ضعيفان] را چپاولگرانه مىخوريد . و مال را دوست داريد دوست داشتنى بسيار . نه چنان است آنگاه كه زمين سخت در هم كوبيده شود . و [فرمان] پروردگارت و فرشته[ها] صفدرصف آيند .و جهنم را در آن روز [حاضر] آورند آن روز است كه انسان پند گيرد و[لى] كجا او را جاى پندگرفتن باشد.گويد كاش براى زندگانى خود پيش فرستاده بودم . پس در آن روز هيچ كس چون عذابكردن او عذاب نكند . و هيچ كس چون دربندكشيدن او دربند نكشد . اى نفس مطمئنه . خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد . و در ميان بندگان من درآى . و در بهشت من داخل شو .
فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ ﴿۱۱﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْعَقَبَةُ ﴿۱۲﴾ فَكُّ رَقَبَةٍ ﴿۱۳﴾ أَوْ إِطْعَامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ ﴿۱۴﴾ يَتِيمًا ذَا مَقْرَبَةٍ ﴿۱۵﴾ أَوْ مِسْكِينًا ذَا مَتْرَبَةٍ ﴿۱۶﴾ ثُمَّ كَانَ من الَّذِينَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ ﴿۱۷﴾ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ ﴿۱۸﴾ وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِنَا هُمْ أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ ﴿۱۹﴾ عَلَيْهِمْ نَارٌ مُّؤْصَدَةٌ ﴿۲۰﴾ (البلد، 20-11) و نخواست از گردنه [عاقبتنگرى] بالا رود و تو چه دانى كه آن گردنه چيست.بندهاى را آزادكردن .يا در روز گرسنگى طعامدادن . به يتيمى خويشاوند . يا بينوايى خاكنشين . علاوه بر اين از زمره كسانى باشد كه گرويده و يكديگر را به شكيبايى و مهربانى سفارش كردهاند . اينانند خجستگان . كسانى كه به انكار نشانههاى ما پرداختهاند آنانند ناخجستگان شوم . بر آنان آتشى سرپوشيده احاطه دارد .
وَالضُّحَى ﴿۱﴾ وَاللَّيْلِ إِذَا سَجَى ﴿۲﴾ مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَى ﴿۳﴾ وَلَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَّكَ مِنَ الْأُولَى ﴿۴﴾ وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَى ﴿۵﴾ أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَى ﴿۶﴾ وَوَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدَى ﴿۷﴾ وَوَجَدَكَ عَائِلًا فَأَغْنَى ﴿۸﴾ فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ ﴿۹﴾ وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ ﴿۱۰﴾ وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ ﴿۱۱﴾ (الضحی، 11-1) سوگند به روشنايى روز . سوگند به شب چون آرام گيرد . پروردگارت تو را وانگذاشته و دشمن نداشته است . و قطعا آخرت براى تو از دنيا نيكوتر خواهد بود . و بزودى پروردگارت تو را عطا خواهد داد تا خرسند گردى . مگر نه تو را يتيم يافت پس پناه داد . و تو را سرگشته يافت پس هدايت كرد . و تو را تنگدستيافت و بىنياز گردانيد .و اما يتيم را ميازار . و گدا را مران . و از نعمت پروردگار خويش سخن گوى .
وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ ﴿۱﴾ الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ ﴿۲﴾ يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ ﴿۳﴾ كَلَّا لَيُنبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ ﴿۴﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحُطَمَةُ ﴿۵﴾ نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ ﴿۶﴾ الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ ﴿۷﴾ إِنَّهَا عَلَيْهِم مُّؤْصَدَةٌ ﴿۸﴾ فِي عَمَدٍ مُّمَدَّدَةٍ ﴿۹﴾ (الهمزه 9-1) واى بر هر بدگوى عيبجويى . كه مالى گرد آورد و برشمردش .پندارد كه مالش او را جاويد كرده. ولى نه قطعا در آتش خردكننده فرو افكنده خواهد شد . و تو چه دانى كه آن آتش خردكننده چيست . آتش افروخته خدا است كه به دلها مىرسد .و در ستونهايى دراز آنان را در ميان فرامىگيرد .در ستونهاي كشيده و طولاني!
أَرَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ ﴿۱﴾ فَذَلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ ﴿۲﴾ وَلَا يَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ ﴿۳﴾ فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ ﴿۴﴾ الَّذِينَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ ﴿۵﴾ الَّذِينَ هُمْ يُرَاؤُونَ ﴿۶﴾ وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ ﴿۷﴾ (سوره الماعون، 7-1) آيا كسى را كه. جزا را دروغ مىخواند ديدى . اين همان كس است كه يتيم را بسختى مىراند . و به خوراكدادن بينوا ترغيب نمىكند . پس واى بر نمازگزارانى .كه از نمازشان غافلند .آنان كه ريا مىكنند . و از زكات خوددارى مىورزند .
ترجمه برخی از آیات سوره مبارکه حاقه - اى كاش كتابم را دريافت نكرده بودم و ای کاش از حساب خود خبردار نشده بودم اى كاش مرگ كارم را تمام کرده بود ای وای که مالم برایم سودى نبخشيد قدرتم از کف بیرون شد سپس وی را به سوی جهنم می اندازند چرا كه به خداى بزرگ نمىگرويد و به اطعام مسكين تشويق نمىكرد