340 likes | 538 Views
GENEESMIDDELENINTERACTIES G. LAEKEMAN GM-KENNIS & GM-VOORLICHTING FFW-KULEUVEN F.M. BELPAIRE A. VAN ERMEN HEYMANS INSTITUUT voor FARMACOLOGIE U-GENT. OBJECTIEVEN Kennis van interacties - computer ? - eigen opzoeking Omgaan met interacties - interpreteren - ver- of hertalen
E N D
GENEESMIDDELENINTERACTIES G. LAEKEMAN GM-KENNIS & GM-VOORLICHTING FFW-KULEUVEN F.M. BELPAIRE A. VAN ERMEN HEYMANS INSTITUUT voor FARMACOLOGIE U-GENT
OBJECTIEVEN • Kennis van interacties • - computer ? • - eigen opzoeking • Omgaan met interacties • - interpreteren • - ver- of hertalen • Strategie ontvouwen • - bewustzijn vormen • - engagement
ONDERZOEKSVRAGEN • Wat kan er gebeuren ? • Farmacologische basis • Farmacokinetische basis • Academische fundamentele benadering • Wat gebeurt ? • ‘Adverse events’ • Frequentie • Therapeutische benadering
INTERACTIES FARMACODYNAMISCHE INTERACTIES = geneesmiddel lichaam FARMACOKINETISCHE INTERACTIES = lichaam geneesmiddel
FARMACODYNAMISCHE INTERACTIES • Verminderd effect • Betablokkers & betamimetica • ACE-I & NSAID • Betablokkers & NSAID • Coumarines & vitamine K • Versterkt effect • ACE-I & K-sparende diuretica • Coumarines & ASA • Nitraten & sildenafil • Fluoxetine & MAO-I
ADRENERGE NEUROTRANSMISSIE PRE carbidopa reserpine IMAO L-tyr DOPA DA - - - MAO ind.symp.mim. DA NOR + I-heropname 1+ 2- Ca++ ICOMT 1 2 1 2 3 NM NOR POST COMT
BETABLOKKERS - BETAMIMETICA craniaal N M3 thoracaal 2 N lumbaal -blokker sacraal
BETABLOKKERS - BETAMIMETICA • Rapport CSM (UK) • Bronchospasmen door propranolol (n=51) • - 13 fataal • - 5/13 bij astma, bronchospasme, • ‘wheezing • Selectieve ? vermijden (feiten ?) • - Celiprolol (Selectol) selectiviteit • Oculair ? absorptie (tot 80% ?) • ??? QUID ???
BETABLOKKERS - BETAMIMETICA • CSM (UK) • Preventie : • … beta-blockers, including those considered to be cardioselective, should not be given to patients with a history of asthma/bronchospasm … • Curatief : • - hoge doses salbutamol • - ipratropium (Atrovent) • - aminofylline IV
ACE-I en NSAID PGE2 + PGI2 kinines Gf Diurese Na+ / K+ PGE2 Dt Cl- / H2O Pt lvH
ACE-I en NSAID PGE2 + PGI2 kinines Gf Diurese Na+ / K+ PGE2 Dt ??? Cl- / H2O Pt lvH
ACE-I en NSAID : BD ? • Acetylsalicylzuur (ASA) • - 600 mg captopril -35% • - 75 mg + captopril OK • - ASA • + enalapril • + enalapril / nifedipine / atenolol • > 300 mg interactie mogelijk: • resp. -63% en -91%
ACE-I en NSAID : BD ? Indo (mg/d) + resultaat 75-1w capto 25-50 -50% 100 capto 100 OK 75/100-1w enala 20-40 0-45% 75/2w lisino 10-20 BD 100/2w lisino 40 OK 100 cilaza 2,5 BD 100 perindo 4-8 BD
ACE-I en NSAID : BD ? NSAID (mg/d) + resultaat Rofeb 25 lisino 10 BD Rofeb 25 lisino 20 OK Cele 200/4w lisino 10-40 BD Sulindac 400 capto/enala OK Ibuprofen 800 capto BD
ACE-I en NSAID : BD ? • Vermijden indien mogelijk • Indien toch nodig: • - dosis ACE-I • - keuze NSAID: SULINDAC • - dosis NSAID
BETABLOKKERS - NSAID NOR 1 Bl. O2 Bl. Jxtgl. app. O2 RAA NSAID
BETABLOKKERS - NSAID NSAID (mg/d) + resultaat ASA 1950/7d prop./pind. BD= Diclofenac 150 diverse BD= Ibuprofen ? Propanolol BD= Indo 100 diverse BD Napr. 500/1000 diverse BD Pirox. 20 prop./tim. BD Sulind. 400 diverse =/
BETABLOKKERS - NSAID • Bij voorkeur: • ASA doses < 2g/d • Ibuprofen: kortdurend • Diclofenac • Sulindac ?
COUMARINES - VITAMINE K COO- CO2 P-CH2-CH P-CH2-CH2-COO- COO- Glu Prothrombine O2 COUMARINES NAD+ NADH
COUMARINES - VITAMINE K • Vitamine K in voeding: • bieten / rapen • broccoli • sla • kool • spinazie • 300-500 µg/dag • voeding niet wijzigen • Voedingssupplementen !! • vitamine K weren
ACE-I en K-SPARENDE DIURETICA Renine Angiotensine Dt Gf Aldosteron Na+ K+/H+ Na+ K+/H+ Pt ACE-I lvH
ACE-I en K-SPARENDE DIURETICA Diureticum (mg/d) + resultaat Spironol. 57/22w diverse K+/ECG Diverse 1-2d capto. K+ Amiloride/furos. Enala. K+=
ACE-I en K-SPARENDE DIURETICA • Interactie mogelijk ernstig (ECG) • Situatie patiënt: • - diabetes • - nierfunctie • Comedicatie: • - andere diuretica • - K-suppelementen • Combinatie bij hartinsufficiëntie: • + spironolacton: K-monitoring • … frequente controle … = ??
COUMARINES en ASA VII Vit.K X TxA2 VIIa Xa prothrombine thrombine
COUMARINES en ASA ASA (mg/d) resultaat 500 bloedingen x3 (14/5%) 500-1000 bloedingen x5 325 GI-bloedingen (20%) 2-4g coumarine dosis -30% 75 bloeding = !!! Topisch methylsalicylaat: INR
COUMARINES en ASA • ‘Minor bleeding’ vs. ‘serious/fatal’ • Lage doses: • winst > risico • Pijnstiller: paracetamol = 1ste keus
SILDENAFIL & NITRATEN ANTIANGINOSA organische nitraten R-SH RS-SR NO GTP cGMP relaxatie gladde spiercellen
SILDENAFIL & NITRATEN NO GTP cGMP cGMP 3’-5’GMP SILDENAFIL PDE5
SILDENAFIL & NITRATEN • Sildenafil tijdens nitraten: • = 2x BD • PSUR: 69 overlijdens - reden ? • Oraal / sublinguaal afgeraden • TTS: effect maar hanteerbaar • Alternatieve vaatverwijder
MAO-I & FLUOXETINE PRE reserpine IMAO TRY 5-OHTry 5-HT - - MAO 5-HT + I-hernopname - Ca++ R-5-HT1B/1D - (ant)agonisten POST R-5-HT
MAO-I & FLUOXETINE fluoxetine norfluoxetine T1/2 = 2d T1/2 = 9d CYP2C9 CYP2D6
MAO-I & FLUOXETINE • Fenelzine serotonine syndroom • - agitatie, onrust, verwardheid • - myoclonus, hypertensie, tremor, diarree • - 10 mg/d fluoxetine • ?! R-NHNH2 acetylatie • ?! Irreversiebel + niet selectief • Moclobemide (MAO-A / reversiebel) • - 9d - 6w OK • 150-600 mg/d serotonine syndroom • Selegiline (MAO-B / irreversiebel) • - Serotonine syndroom gemeld
INTERACTIES FARMACODYNAMISCHE INTERACTIES = geneesmiddel lichaam FARMACOKINETISCHE INTERACTIES = lichaam geneesmiddel