380 likes | 650 Views
ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ. Doç . Dr. Ergün Koca e.koca06@ gmail.com. Bilim Adamı ve Bilimsel Problem. BİLİMSEL METODTA İZLENECEK YOLLAR. Bilim adam ı toplumdaki problemleri alg ı layabilmelidir. Problemi göremezsek ara ş t ı rma yapamay ı z. Araştırma Problemi
E N D
ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Doç. Dr. ErgünKoca e.koca06@gmail.com
Bilim adamı toplumdaki problemleri algılayabilmelidir. Problemi göremezsek araştırma yapamayız.
Araştırma Problemi (ResearchQuestion) 1.Problemiortayakoymakveyakonutespitiyapmak: BilimselAraştırmabirproblemintespitiylebaşlar. Merakedilenbirkonuhakkındaneden, niçinşeklindeyapılansoruönermeleribilimselproblemiortayakoyar.
AraştırmaProblemiNedir? NasılBelirlenir? Çözümbulunmasıiçinüzerindeçalışılan, planlamayapılansoruna ‘araştırmaproblemi’ denir. Araştırmasorularıisearaştırmaprobleminin alt problemleriolarakdüşünülebilir. Problemiçözmekiçincevaplandırılmasıgerekensorulardır.
5N 1 K gibi. Ne-Nerede-Ne Zaman-Nasıl-Kim
AraştırmaFikri Problemibelirlemekiçinönceliklearaştırmafikribulunmalıdır. Fikirler; günlükyaşam( Karşılaşılanya da gözlemlenensorunlar), uygulamalar(öğrenmesüreçlerindekarşılaşılan) geçmiş araştırmalarve kuramlarveyayöntemtekniklerdekigelişmelergibikaynaklaryoluylabelirlenebilir. Veillakigözlem
Araştırma yaparken problemin cevaplandırılabilir ve incelenebilir olmasına dikkat edilmelidir.
Araştırma problemi orijinal / özgün / yeni olmalıdır.Bilinen doğrular üzerine araştırma, bilime ve topluma bir yarar sağlamaz.
Yaptığınız araştırma,bilime katkıda bulunmalı veyabir problemimizi çözmelidir.
Eldeki problemi, konuyu ve araştırma coğrafyasını mutlaka sınırlandırmalıyız.
Aklayatkın(nitelvenicelayrıntılarıile ) olmalıdır. Açık, seçikveanlaşılırolmalıdır. Sınanabilir, test edilebilir, ölçülebilirolmalıdır. Çokgeniş veyaçokdarkapsamlıolmamalıdır. İfadeleriolasılıkveya emir kipişeklindekurulmamalıdır. YasalveEtikolmalıdır.
Bunlardışındaşuhususlarlar da çokönemlidir: Araştırmacının; Alanındayeterlidonanımasahipolması, Bilimselaraştırmayöntemvetekniklerindeyeterlilik, Veritoplamaiznialınması, Zamanveolanakyeterliliğigibi. Biz bunlaraözelölçütlerdiyoruz.
Problem Cümlesi… 3G ya da 4G telefonlarınmedyasektöründekullanımıhaberleşmeyikolaylaştırmışmıdır? TelevizyondizilerindekidilyanlışlarıTürkçeyibozuyor mu? İnternet üzerindendileğitim-öğretimiyapılabilir mi? KüreselleşmebağlamındaTürkçeningeleceğinitayiniçin internet ortamındaneleryapılabilir?
Sporyorumprogramlarındakullanılansözlüdilinsporseverlerüzerindekietkilerinelerdir?Sporyorumprogramlarındakullanılansözlüdilinsporseverlerüzerindekietkilerinelerdir? Kitleiletişimaraçlarındaayrımcılıkunsurutaşıyandilkullanımlarınıntoplumüzerindekietkilerinelerdir? TRT AvazkanalıTürkDünyasındaTürkçeyeolanilgiyiartırabilir mi? Kitleiletişimaraçlarındadilkullanımınınnesillerarasıkültürtaransferineetkilerinelerdir? Sanaldünyanınaileyeolumlu / olumsuzetkilerinelerdir?
Problem üzerinde etkili olan tüm değişkenleri kontrol altına almamız gerekir.(IdentifyVariables) Peki Değişken nedir?
Değişken, birdurumdandiğerinefarklılıkgösterenözelliktir. Enazikideğeralabilen her şeydeğişkendir. Örneğin Cinsiyet( K – E ) Yaş(3, 7, 33, 56, vb.) Tedaviyöntemi (ilaç, terapi) Öğretimyöntemi (düzanlatım, sorucevap, problem çözme, vb.) Okultürleri (resmi, özel, mesleki, vb.)
DeğişkenTürleri Süreksiz(geçişsiz) değişkenler: Belirlibiraralıkiçindesadecebelirlideğerlerialabilendeğişkenlerdir. İkiölçümarasındasınırlısayıdadeğeralırlar. (Örneğincinsiyet) Sürekli(geçişli) değişkenler:Alt veüstsınırlarıiçindeherhangibirdeğeralabilendeğişkenlerdir. Sonsuzsayıdaeğeralabilirler. (Ağırlık, başarı, tutum)
Değişkenler, özelliklerinegörenicelvenitelolaraksınıflandırılabilirler. Eğerdeğişkeninözelliği, düzeylerisayıvemiktarolarakaçıklanabiliyorsabunaniceldeğişken, değişkeninözelliği, düzeylerisınıflandırılıyorsabunaniteldeğişkendenir.
Proplem… Problem ortayakonduktansonra , buprobleminönemi de tartışılır. Problem, kuramsalaçıdanve / veyauygulamaaçısındanönemliolmalıdır. Araştırmadaüzerindeçalışılan problem nedenönemlidir? Bu problemeçözümbulmanın ne faydasıvardır? gibi Sorularsorulmalıvecevaplarıbulunamıyorsa, araştırmaproblemideğiştirilmeldir.
KonuylaİlişkiliKaynaklarınTaranması Problem ortayakonduktansonra, konuylailişkilikaynaklartaranır; eldeedilenkuramsalbulgularavearaştırmabulgularınadayalıbilgilerbirarayagetirilerekkaynaktaramasıbölümüyazılır. Araştırmaraporlaştırılırkenkaynaktaramasınailişkinbilgiler, problemle en azilişkiliolandan en çokilişkiliolanadoğru, diğerbirdeyişle, geneldenözeledoğrusıralanmalıdır.
“Gelecekte, cahilolaraktanımlanankimselerokuma-yazmabilmeyenlerdeğilbilgiyenasılulaşılacağınıbilmeyenlerolacaktır....” Alvin Toffler
BilgiKaynağıTürleri BirincilKaynakar Kitaplar (Basılmışkitaplarve e-kitaplar) Bilimseldergimakaleleri Konferanssunumları Bilimselraporlar Patentler Tezler( YökUlusalTezMerkezi, ProQuest Digital Dissertations) Resmibelgeler( ResmiGazete, TUİK Raporları vb.) İnternet Kaynakları
İkincilKaynaklar: Birincilkaynaklardakibilgiyeulaşmadayolgöstericikaynaklar KütüphaneKatalogları ( ÜniversieKütüphaneleriveUlusalKatalog Bibliyografikveritabanları Ansiklopediler Dersnotları, el kitapları Alana özgükitaplar İnternet kaynakar vb.
Alan LiteratürTaramaSüreci Konuylailgiliönbilgileredinme AraştırmaProbleminiAnlama Online TaramaYapma BirincilKaynaklarİçinİndeksBelirleme İkincilKaynaklar BirincilKaynaklar AnahtarKelimelerveAlanlarıBelirleme Formatlar
Online TaramaOrtamları Kütüphane ( UlusalTopluKatalog / To-kat) Web de Tarama (Google veAkademik Google) Ulakbim (UlusalVeriTabanı) Tezler (YÖK UlusalTezMerkezi) Online Üniversitevedevletkütüphaneleri Alan siteleri
DünyanınAnahtarıGOOGLE vediğeraramamotorları (Arabul, Yahoo, Altavista, Yandeks, Copernic, Infoseek…)
Taramalardaanahtarkelimeiyiseçilmeli Taramalardakullanılacakanahtarkelimelerseçilirkenmümkünolduğuncayalınkelimelerkullanılmalı, eklerdenve tam cümleibarelerindenlaçılmalıdır. Örneğin: Küreselısınmaylailgilibiryazı: Küreselısınma Hedeflenenbilgiye en kestirmeyoldanulaşmakiçinspesifikanahtarelimelerilaveedin. Örneğin:İletişimhakkında power point birsunuarıyorsakİletişimfiletype:ppt Word dosyasıiçin,filetype:doc, acrobat dosyasıiçinfiletype:pdfgibi
Altarnetifanahtarkelimeler de aranmalıdır. Örneğinişaretbilimkelimesinitaamakiçinayrıcagöstergebilim, Medyakelimesinitramakiçin basın-yayın vb.
ULAKBİM ( Ulusalveritabanları) www. http://ulakbim.tubitak.gov.tr/ SBVT (SosalBilimlerVeriTabanı)
MilliKütüphane http://www.mkutup.gov.tr/ http://makale.mkutup.gov.tr/ TürkiyeMakalelerBibliyografyası
YÖK UlusalTezMerkezindenTezlereErişim https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ BasitveAyrıntılıArama