380 likes | 544 Views
سمات سامانه ملي مديريت اطلاعات علم و فنّاوري (بخش سلامت) گردهمايي سردبيران علوم پزشکی کشور 21 آبان 1388 – تهران دکتر عباس نجاری Najari@hbi.ir , Abbas.Najjari@gmail.com. معرفي طرح جامع.
E N D
سماتسامانه ملي مديريت اطلاعات علم و فنّاوري(بخش سلامت)گردهمايي سردبيران علوم پزشکی کشور21 آبان 1388 – تهراندکتر عباس نجاریNajari@hbi.ir , Abbas.Najjari@gmail.com
معرفي طرح جامع برنامه جامع راهاندازي سامانه ملي مديريت اطلاعات علم و فناوري،برنامه اي براي ايجاد دسترسي به تمام اطلاعات علمي و پژوهشي كشور در زمينه پزشكي از يك درگاه واحد است. اين برنامه شامل راهكارها، ابزارها، شيوهنامهها و استانداردهايي براي شناسايي و شمارهبندي سازمانها و افراد توليد كننده يا استفاده كننده از اطلاعات، راهكارهاي ورود سريع و امن اطلاعات به شبكه، تامين امنيت و دسترسي مجاز، بررسي و تامين تجهيزات و زيرساخت مورد نياز، آموزش و فرهنگسازي براي مشاركت سازمان ها و افراد در گسترش اطلاعات و استفاده از شبكه است.
چشم انداز مديريت اطلاعات علم و فناوري در حوزه سلامت
راه اندازي درگاه يكپارچه با هدف ايجاد بستر نظام مديريت دانش و نوآوري ماموريت
نشریه ها طرح های تحقیقاتی پایان نامه ها کارنامه علمی سامانه دانشگاهی بخش های سمات98.6 % بخش اول سمات تحقق یافت • سرعنوان های موضوعی MeSH • دیکشنری يکتای پزشکی UMD • همایش ها , کنفرانس ها • کارگاه ها • کتابخانه ها • تالیف و ترجمه ها • مقاله های محققین ایرانی چاپ شده در خارج از کشور • شوراها • صورت جلسات • مالی • Patents • Awards
سخنراني مقام معظم رهبري در مورد مديريت اطلاعات ... يك نكته كه در بيانات بعضى از دوستان هم بود - بيان هم كردند و من هم اينجا يادداشت كرده بودم كه رويش تكيه بكنم - اين است كه ما بايد تحقيق را، كه حقاً و بدون شك بايد پژوهش و تحقيق مورد توجه و اهتمام بيشترى قرار بگيرد، در كشور اولاً با توجه به نيازهاى آن، هدفدار كنيم؛ يعنى ببينيم واقعاً كشور به چه احتياج دارد و پژوهشها را در جهت نيازهاى كشور قرار بدهيم، كه در خلال بيانات بعضى از دوستان هم روى آن تكيه شده بود و كاملاً هم درست است. و اين لازمهاش اين است كه ما بانك اطلاعات و مركزى داشته باشيم. همه بتوانند بدانند چه لازم است، چه انجام شده است و چه لازم است براى تكميل يك پژوهش، تا بتواند اين قطعات گوناگون در كنار هم جمع بشود. ....... 7 سمات - سامانه ملي مديريت اطلاعات علم، تحقيقات و فناوري کميسيون دائمي عتف
مصوبه شوراي عالي علوم، تحقيقات و فناوري 8 • متن مصوبه • در اجراي بند الف و ج ماده 46 برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران به دبير خانه شوراي عالي مأموريت داده مي شود که سيستم مديريت اطلاعات پژوهشي و فناوري کشور را ظرف سه ماه طراحي نمايد. کليه وزارتخانه ها، دستگاههاي اجرائي، دانشگاهها و مؤسسات پژوهشي کشور موظفند که عناوين پروژه هاي تحقيقاتي و گزارش عملکرد و دستاوردهاي پژوهشي و فناوري خود را به همراه اطلاعات لازم جهت ثبت در سيستم مديريت اطلاعات پژوهشي و فناوري کشور به دبير خانه شوراي عالي علوم، تحقيقات و فناوري ارائه نمايند. • تاريخ تصويب رئيس جمهور: • مهر 85 سمات - سامانه ملي مديريت اطلاعات علم، تحقيقات و فناوري کميسيون دائمي عتف
ISIجهان اسلام ISIايران سامانه ملي مدیریت اطلاعات علم و فناوري HBI انتقال عمودي داده ها سايت(دانشگاه /دانشكده) كتابخانه الكترونيك سلامت معاونت پژوهشي كتابخانهها نسخه ديجيتالي مراكز تحقيقاتي سايت نشريات علمي پژوهشي سايت معاونت آموزشي مقاله پاياننامه طرحهاي تحقيقاتي همايشها (كنگره/سمينار) سوابق علمي(CV) محققين/ دانشجويان/ مردم (مركز تحقيقات توسعه اجتماعي و ارتقاء سلامت)
اهداف اصلي • ساماندهي وضعيت اطلاعات علم و فناوري در كشور • تسهيل تصميمسازيهاي مديريتي در امور پژوهشي و فناوري به كمك انواع گزارشهاي استخراج شده از سامانه • تعيين اولويتهاي پژوهشي و فناوري • سياستگذاري فعاليتهاي پژوهشي و هدايت مناسب آنها به سوي اولويتهاي تعريف شده • برنامهريزي براي تعيين بودجههاي پژوهشي مؤسسات • ارزشيابي دايناميك مؤسسات پژوهشي و فناوري و همچنين تسهيل و تسريع در: • مديريت سرمايه دانش • تدوين نقشه جامع علمي كشور • ارتقا سطح كيفي فعاليتهاي پژوهشي • آينده پژوهي در حوزه سلامت
ويژگيهاي بنيادي • استاندارد نمودن ورودي، فرايند و خروجيهاي سيستمهاي مديريت پژوهش • وجود نظام شمارهگذاري (كدينگ ) • وجود نظام ثبتي • در برگرفتن تمام اقلام و محصولات پژوهش • حمايت از حقوق توليد كننده • نظاممند نمودن مراكز توليد و انتشار اطلاعات علوم پزشكي كشور • حمايت از بانكهاي اطلاعاتي محلي • پشتيباني از نظام ارزيابي و ارزشيابي • مديريت فرادادهها وتهيه گزارشهاي بين بخشي و چند بخشي • اشتراکگذاري اطلاعات توليد شده به منظور دسترسي سريع و به روز به اطلاعات
روش كار روش كار به اين صورت است كه واحدهاي اجرايي با اصلاح فرايندهاي ثبت، نگهداري و ارسال داده ها در بخشهاي مختلف نسبت به ايجاد جريان اطلاعات و نظام ثبتي اقدام نموده و زمينه ارسال و دريافت فراداده هاي پژوهشي را در سطوح دانشگاهي و ملي فراهم ميآورند.
دستاوردها • تقويت قدرت تصميمگيري مديران ارشد، مياني و عملكردي سازمان • ايجاد بانك جامع اطلاعات علمي كشور (بخش سلامت ) به صورت خودكار و مداوم • افزايش سرعت دستيابي به دادههاي علمي و پژوهشي كشور براي مديران، جامعه محققين داخلي و خارجي و دانشجويان • هدايت و راهنمايي پژوهشگران براي دستيابي به دادههاي مورد نياز • تقويت همكاري بين پژوهشگران مراكز علمي و پژوهشي كشور • بررسي و رتبهبندي خودكار منابع اطلاعاتي و افراد با توجه به شاخصهاي تعريف شده • جلوگيري از انجام طرحها و تحقيقات موازي و دوبارهكاري در مراكز مختلف • جلوگيري از سوء استفادههاي احتمالي مانند ارايه يك طرح يا مقاله به مراكز مختلف • آموزش و ترغيب مراكز توليد كننده محتواي علمي به رعايت استانداردهاي انتشار و تبادل دادهها • امكان آمارگيري و دادهكاوي در محتواي اطلاعاتي گردآوري شده و كمك به تصميمگيري مسؤلان
ذينفعان • وزارتخانهها • مراكز تحقيقاتي – انجمن ها – نشريه ها • دانشگاهها ودانشكدهها • سازمانهاي وابسته به وزارت متبوع • محققين • دانشجويان • مردم
مسئولين ، مديران سياستگذاران پاياننامه سوابق علمي (CV) ? مردم محققين كتاب نشريات علمي و پژوهشي سامانه ملي اطلاعات علم و فنآوري طرحهاي تحقيقاتي همايشها (كنگره/ سمينار) ISC
نتيجهگيري در راستاي نظام بخشيدن به محصولات پژوهش در حوزه سلامت و مديريت صحيح و كارآمد آن، سامانه ملي مديريت اطلاعات علم و فنآوري ، به عنوان پيوستگاه دادههاي علمي و پژوهشي توليد شده در داخل كشور شكل گرفته است. اين شبكه اطلاعاتي، ابزار و جايگاهي براي يكپارچهسازي اطلاعات افراد، سازمانها، نهادها و نشريات علمي كشور فراهم ميآورد. اين شبكه در اصل يك منبع دست دوم و مركز ايجاد پيوند است كه تنها ابردادههاي اطلاعات (مثل نام نويسنده، عنوان نشريه و ...) را دريافت و ذخيره نموده و بر اطلاعات نهايي ارايه شده در ساير پايگاههاي اينترنتي تاكيد ميكند. با استفاده از اين رويكرد فعاليت هاي بدون ارزش افزوده، موازيكاريها، انبارش اطلاعات، انتقال و عدم تبادلات اطلاعاتي كاهش يافته و همچنين با بكارگيري استاندارد ملي و بينالمللي بومي شده منجر به تبادل و پويايي بيشتر خواهد شد.
برنامه و نظام تبادل مواد و امکانات CERIF (Common European Research project Information Format ) MeSH HBI Networking نيازها و دستورات بالادستی (عتف) نيازها و برنامه های ساير بخش های معاونت (ارزشيابی) ساير موارد مرتبط با سامانه
Centralize or Decentralize Private or Governmental National Registry System National Research Data Dictionary Minimum Data Set Immature Infrastructure and Behavior Current Programs and Other Databases Security چالش ها و سئوالها
در گذشته با توجه به تکنولوژی و زيرساخت روش های جمع آوری مرکزی اطلاعات مطرح می شد در گذشته امکان مديريت اطلاعات در محل توليد به صورت امروزی نبود مهمترين اصل سامانه : بنابراين چنانچه اطلاعاتی در محل توليد به صورت استاندارد و يا توافقی ثبت گردد می توانيم بگوييم که محمترين و اصلی ترين بخش سامانه انجام گرفته است بحث
مهمترين هدف سامانه : اگر از اين اطلاعات جهت رفع نياز مشتريان (بعنوان نمونه نياز مديران جهت تصميم سازی) استفاده گردد هدف اصلی تحقق يافته است.
اگر به سامانه به شکل يک سيستم نگاه کنيم , به عبارت ديگر برای آن درونداد , فرايند و برونداد در نظر بگيريم , مهمترين سئوال اين خواهد بود که اثر بخشی و کارايی آن چه خواهد بود و مشکل اندازه گيری آن است , چرا که ورودی را با شمردن تعداد نرم افزارهای راه اندازی شده در زير بخش های سامانه می توان محاسبه کرد به طور مثال تعداد نشريه هايي که به صورت الکترونيکی انتشار می يابند تقسيم بر تعداد کل نشريه های دارای مجوز از کميسيون نشريات علوم پزشکی کشور. اما پاسخ اين سئوال که چه تعداد از نشريات فرايندهای مديريت دريافت , بررسی و انتشار مقاله را به صورت الکترونيکی انجام می دهند دشوار است . شايد دلايل متعددی برای اين مشکل وجود داشته باشد از قبيل عدم دسترسی داوران به اينترنت با کيفيت , عدم عادت به بررسی مقاله به صورت برخط و در لحظه يعنی پشت صفحه رايانه , عدم کفايت حرفه ای نرم افزارهای موجود جهت نمايش و درج نظر داور به صورت همزمان و ... هر چه جلوتر رويم دشواری های ارزيابی سيستم مذکور بيشتر شده و چه بسا با چالش های جدی روبر شويم . آيا سامانه در ايجاد کار گروهی و شبکه ای و يا حداقل های مورد نياز جامعه اطلاعاتی موفق خواهد بود . آنچه که مسلم است , سامانه در اصلاح فرايند انتشار اطلاعات موفق شده است . چرا که نشريه ها کافی بود آنچه که توليد کرده اند را با فرمت اعلام شده سازگار نمايند و از آنجا که اين روند توسط شرکت ها در نرم افزار ها تعبيه گرديده است می توان گفت که مقصود حاصل است . اما آيا فرايندهای دفتر نشريه باز مهندسی شده است ؟ شاخص های کنترل و مديريت سامانه :
نکته ای که می خواهم برآن تاکيد کنم بکارگيری فناوری اطلاعات به صورت صحيح و اثر بخش در سامانه است . يعنی با الکترونيکی کردن فرايند يک نشريه نمی توان انتظار داشت اتفاق مهمی رخ دهد , فقط کارهايي که قبلا به صورت دستی انجام می گرفته , اکنون به صورت نيمه خودکار ويا خودکار درآمده که معمولا مديران آنرا معادل صرفه جويی در وقت ونيروی انسانی قلمداد می نمايند. آنچه که فراموش می شود اثربخشی است که در سايه فناوری اطلاعات و قوانين سامانه ممکن است به دست آيد . اگر بخواهيم واضح تر صحبت کنيم بايد به اين سئوال خوب فکر کنيم که چه نيازی به دفتر نشريه است و فناوری اطلاعات در اين خصوص چه نظری دارد , اينکه فناوری را در راستای کارهای روزمره در چارچوب ساختار سلسله مراتبی و وظيفه گرايی بکاربگيريم که همان مثل معروف کار را درست انجام دهيم و يا کار درست را انجام دهيم , تداعی می شود. کار درست به نظر تغيير فضا و روش توليد, نشر اطلاعات علمی باکمک فناوری اطلاعات و در بستر سامانه است . بکارگيری صحيح فناوری
شايد اگر بتوانيم مشکلات پيش روی سلامت از قبيل بار بيماری ها به تفکيک پراکندگی جغرافيايی ,هزينه , جمعيت مبتلا به و سن را در يک جدول به تفکيک مناطق دانشگاهی داشته باشيم و در ستون ديگر همان جدول تعداد مقاله ها و نشريه ها ,طرح ها و کتب مرتبط توليد شده توسط همان دانشگاه را درج کنيم , خواهيم دانست که آيا تحقيقات ما مرتبط با مشکلاتمان هست يا نه و لذا اندازه گيری اثر بخشی سامانه دشوار تر از سئوال های قبلی خواهد بود . در هر صورت در سامانه فرقی نمی کند که ما برروی اولويت ها پژوهش می کنيم و يا روی علايق و سلايق , بلکه مهم اين است که آيا از طريق سامانه می توانيم به سايرين اطلاع رسانی کنيم که چه می خواهيم , چه داريم و چطوری ديگران می توانند به ما کمک يا مشارکت کنند . به هر حال برحسب بلوغ سازمانی می بايستی از يک جايی شروع کرد و تا مقدماتی مانند تعريف حداقلی خروجی يکسان اطلاعات علمی حوزه سلامت به اجرا در نيايد نمی توان اميدوار بودکه در آينده نزديک به مراحل کارايي و اثربخشی سامانه خواهيم رسيد . کارایی
همایش سمات 2 اشتراک منابع تدوین برنامه استراتژیک سمات 2