790 likes | 1.04k Views
دکتر مسعود انتظاری دانشیار بیهوشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. بی حسی اسپاینال و اپیدورال. زیرگروهی از بی حسی ناحیه ای یا هدایتی استفاده در بی حسی جراحی برای کنترل درد بعد از عمل و زایمان. Neuraxial block. فضای تزریق دارو زمان لازم برای انجام بی حسی مقدار داروی مورد نیاز
E N D
دکتر مسعود انتظاری دانشیار بیهوشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بی حسی اسپاینال و اپیدورال
زیرگروهی از بی حسی ناحیه ای یا هدایتی استفاده در بی حسی جراحی برای کنترل درد بعد از عمل و زایمان Neuraxial block
فضای تزریق دارو زمان لازم برای انجام بی حسی مقدار داروی مورد نیاز میزان ایجاد ناراحتی تشخیص قرارگیری صحیح سوزن مقایسه بی حسی اسپاینال و اپیدورال
مزایای بیحسی اپیدورال • کاهش خطر سردرد • میزان پایین هیپوتانسیون • ایجاد بلوک حسی Segmental • کنترل شدت بلوک حسی و حرکتی • توان تیتره کردن بلوک • تجویز طولانی تر بی حس کننده موضعی برای کنترل درد
آناتومی کانال مهره ای • شامل ساختمان استخوانی از فورامن مگنوم تا سوراخ ساکرال • نمای جانبی شامل 4 انحناء: - دو فرورفتگی (لوردوز) در کمر و گردن - دو برجستگی(کیفوز) در توراکس و دنبالچه • اهمیت انحناها در انتشار محلول بی حسی در فضای ساب آراکنوئید نه در فضای اپیدورال
زائده عرضی از محل اتصال پایک و لامینا • زائده خاری از محل اتصال دو لامینا • هر پایک با دو مهره مجاورمتصل شده و از شکاف بین آنها اعصاب نخاعی بیرون می آید
5 مهره کاذب یا ثابت وجود دارد که به هم پیوسته تا ساکروم را تشکیل دهد • دنبالچه ادامه کانال مهره ای است • زائده خاری در کمر به صورت عمودی و در توراسیک با زاویه رو به پایین • لامینا در فضای کمری پهن و در فضای توراسیک دارای پهنای چند میلیمتری است
ساکروم و شکاف ساکروم • استخوان گوه ای شکل با انحنای بزرگ و پشت محدب • عدم اتصال لامینای مهره چهارم و پنجم وایجاد شکاف ساکروم • عدم وجود شکاف در 8% بزرگسالان و مشکل در ایجاد بی حسی کودال
راهنماهای سطحی • جهت تعیین فضاهای بین فقرات خاص • خط بین دو ستیغ ایلیاک از L4 می گذردو راهنمای بی حسی اسپاینال است • زائده خاری C7 به صورت برجستگی در انتهای گردن • خط بین انتهای تحتانی کتف ها فضای بین T7 و T8 بوده و راهنمای فضای اپیدورال توراسیک است • خارهای خلفی ایلیاک در سطح تنه مهره S2 بوده وراهنمای حد تحتانی کیسه دورا است
لیگامان ها • لیگامان قدامی • لیگامان خلفی • لیگامان فلاوم • لیگامان بین خاری • لیگامان فوق خاری
طناب نخاعی • شروع از حاشیه منقاری مدولا • در جنینی در تمام طول کانال • در زمان تولد تا L3 • در بزرگسالی تا لبه تحتانی اولین مهره کمری • مخروط ریشه ها در زیر به شکل دم اسب(کودااکوئینا)
پرده های مغزی • سخت شامه : - خارجی ترین لایه - از سوراخ مگنوم تا S4 - سد غیر قابل نفوذ • غشاء آراکنوئید : - چسبیده به سطح داخلی دورا - سد فارماکولوژیک • نرم شامه : - داخلی ترین لایه - دارای ساختمان عروقی - در انتها تبدیل به فیلوم ترمینال
اعصاب نخاعی • خلفی (آوران) • قدامی (وابران) • 31 جفت اعصاب نخاعی • اپینوریوم، پری نوریوم ، اندونوریوم
اعصاب سمپاتیک پیش عقده ای • از ریشه های قدامی جدا وارد تنه اعصاب نخاعی می شود و از طریق شاخه سفید رابط به عقده سمپاتیک مجاور مهره یا شبکه های دیگر سمپاتیک می روند.بعد از شاخه های خاکستری رابط به اعصاب نخاعی پیوسته و مکان های اثر کننده آدرنرژیک را عصب دهی می کند.
اعصاب گردنی • اولین عصب گردنی بین استخوان اکسیپیتال و اولین مهره قرار داشته و تا اعصاب هفتم گردنی از بالای مهره ها عبور می کنند • عصب هشتم گردنی بین اولین مهره توراسیک و هفتمین مهره گردنی قرار دارد • بقیه اعصاب نخاعی از زیر مهره مشابه عبور می کنند
درماتوم • نواحی پوستی عصب دهی شده توسط اعصاب نخاعی ویژه • در پشت بدن معادل مهره ها • در جلو بدن خیلی پایین تر ازسطح مهره ها
فضای اپیدورال : بین دورا ودیواره کانال مهره ای و دارای حداکثر فضا در L2 و حداقل فضا در T9-T12 وC3-T2 • فضای ساب آراکنوئید : بین آراکنوئید و نرم شامه بوده حاوی CSF می باشد. • عروق خونی : - یک شریان قدامی و دو جفت شریان خلفی نخاعی - شریان آدامکیویکس - ورید
آماده سازی پیش از عمل • اندیکاسیون های بی حسی اسپاینال • اندیکاسیون های بی حسی اپیدورال • کنتراندیکاسیون های قطعی و نسبی بی حسی نوروآگزیال : - قطعی:نپذیرفتن بیمار-عفونت محل –ICPبالا-تمایل به خونریزی - باکتریمی - بیماری عصبی قبلی - بیماری قلبی - انعقاد غیر طبیعی
Spinal Anesthesia • Patient positioning • Lateral decubitus • Sitting position • Prone position • Selection of interspace
Approach • Midline technique • Paramedian technique • Taylor approach
تزریق بی حس کننده • سطح و مدت اثر • باریسیته و موقعیت بیمار • محلول های هیپربار • محلول های هیپوبار • محلول های ایزوبار • داروهای کمکی : - منقبض کننده های عروقی - مخدر و سایر عوامل ضد درد