AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ

1. AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ DAHİLDE İŞLEME – HARİÇTE İŞLEME REJİMİ, TELAFİ EDİCİ VERGİ (TEV) UYGULAMASI ve İHRACATÇI BİRLİKLERİNİN BU KAPSAMDAKİ GÖREVLERİ Teşvik Uygulama Şube Müdürlüğü Derya YILMAZ

2. AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ DAHİLDE İŞLEME REJİMİ

3. AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ İLGİLİ MEVZUAT 4458 sayılı Gümrük Kanunu yanı sıra 261 sayılı Kanun, 933 sayılı Kanun, 1567 sayılı Kanun, 2976 sayılı Kanun ve 474 sayılı Kanun, 2005/8391 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı, İhracat 2005/1 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, İhracat 2005/2 sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ, İhracat 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, İhracat 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ.

4. DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ (DİİB); İhraç amacıyla gümrük muafiyetli ithalata ve/veya yurt içi alımlara imkan sağlayan Bakanlıkça düzenlenen belgelerdir. DAHİLDE İŞLEME REJİMİ (DİR); Dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmek suretiyle ihracatı artırmak, İhraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak, İhraç pazarlarını geliştirmek, İhraç ürünlerini çeşitlendirmek amacıyla uygulanmaktadır.

5. Dahilde İşleme Rejimi İle Sağlanan İmkanlar; İthalatta Gümrük Vergisi, KDV, ÖTV ile Diğer Vergi ve Fonlardan Muafiyet, Vergi, Resim ve Harç İstisnası ile KKDF İstisnası, Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Olmama, GB Kapsamı TMO Tahsisatı/Süt Tozu Tahsisatı, (Belli dönemlerde) Yurt İçi Alımlarda KDV Tecil-Terkin Uygulaması, Yurt İçi Satış ve Teslimlere Müsaade Edilmesi, İthalatta Alınması Gereken Vergilere İlişkin Teminat İndirimi.

6. Dahilde İşleme Rejimi Kapsamı; Dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri, imalatçı-ihracatçılar ve sermayesinin en az %51’i imalatçıya ait olması kaydıyla ihracatçılar için DİİB düzenlenir. DİİB sahibi imalatçı-ihracatçıların, belge ihraç taahhüdündeki işlem görmüş ürünün üretiminin bir kısmını veya bir aşamasını, yan sanayiciye yaptırmasına izin verilebilir. Ancak, bu firmalarca, belge ihraç taahhüdündeki işlem görmüş ürünün üretiminin tamamı yan sanayiciye yaptırılamaz.

7. Dahilde İşleme Rejimi Kapsamı; Aynı konuda ilk DİİB, kapasite raporunda kayıtlı üretim miktarının azami 1/4’ü, daha sonraki DİİB’ler ise önceden kullanılan miktar, belge süresi ve açık belgelerdeki gerçekleşen ihracat dikkate alınmak suretiyle hesaplanan kapasite raporundaki kullanılabilir üretim kapasitesi miktarı ve firmanın önceki belgelerdeki performansı esas alınarak düzenlenir.

8. Dahilde İşleme Rejimi ile 3 çeşit uygulama yapılabilmektedir; İTHALAT - İHRACAT YURT İÇİ ALIM - İHRACAT İTHALAT - YURT İÇİ SATIŞ VE TESLİMLER

9. Dahilde İşleme Tedbirleri 2 Sistemden Oluşur; ŞARTLI MUAFİYET (ASKIYA ALMA) SİSTEMİ - ÖNCE İTHALAT - EŞDEĞER EŞYA KULLANIMI (ÖNCE İHRACAT) GERİ ÖDEME SİSTEMİ

10. ŞARTLI MUAFİYET SİSTEMİ; İhraç edilecek eşyanın üretiminde kullanılan hammadde, yardımcı madde, ambalaj ve işletme malzemelerinin ithalatı sırasında doğan vergilerin teminata bağlanarak ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ithal edilmesi ve üretim sonucunda elde edilen eşyanın ihraç edilmesini müteakip alınan teminatın iade edilmesidir. (Önce İthalat) ÖNEMLİ: İşletme Malzemesi ithalatında KDV ve ÖTV tahsil edilir ve ticaret politikası önlemleri uygulanır.

11. Şartlı Muafiyet Sistemi Gümrük İthalat Belge Başlangıcı Üretim Teminat Belge Sonu Teminat İade İhracat

12. Eşdeğer Eşya Kullanımı (Önce İhracat); Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında işlem görmüş ürünün elde edilmesi için ithal eşyasının yerine eşdeğer eşya olarak, asgari 8 (sekiz)’li bazda gümrük tarife istatistik pozisyonu, ticari kalite ve teknik özellikleri itibarıyla aynı kalite ve nitelikleri taşıyan serbest dolaşımdaki eşya kullanılabilir. Eşdeğer eşya kullanımı çerçevesinde, belge kapsamında önceden ihracat işleminden sonra ithalat yapılabileceği gibi, ithal eşyası ile serbest dolaşımdaki eşya birlikte de kullanılabilir. İthal eşyasının ithalinden önce eşdeğer eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünün ihracı halinde, buna tekabül eden ithalat belge süresi sonuna kadar yapılabilir. Bu kapsamda yapılacak ithalat esnasında katma değer vergisi dahil tüm vergiler (4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla) teminata bağlanır ve ticaret politikası önlemleri uygulanmaz.

13. Eşdeğer Eşya Kullanımı Belge Başlangıcı Yurt İçi Üretim İhracat Teminat Teminat İade İthalat Belge Sonu

14. GERİ ÖDEME SİSTEMİ; İthalat sırasında gümrük vergisi, fon, KDV gibi yükümlülüklerin ödenmesi (Ticaret politikası önlemleri uygulanır), ihracatı müteakip ödenen meblağın (İşletme malzemesine ait KDV ve ÖTV hariç)geri alınması. Tercihli rejime konu ülkelere yapılan ihracatta, telafi edici verginin ve varsa Toplu Konut Fonu’nun ithalat esnasında peşin ödenmesi, diğer vergi ve KDV’nin (İşletme malzemesi hariç) teminata bağlanması.

15. Gümrük Geri Ödeme Sistemi (Normal) İthalat Belge Başlangıcı Üretim Vergi, KDV, fon Vergilerin İadesi Belge Sonu İhracat

16. Gümrük Geri Ödeme Sistemi (TercihliRejim) İthalat Belge Başlangıcı Üretim Gümrük VergisiveTopluKonutFonuÖdeniyor,DiğerVergilerTeminataBağlanıyor. Belge Sonu İhracat TeminataBaglananVergilerin İadesi

17. Teminat; Para, Bankalarca Verilen Teminat Mektubu, Hazine Tahvil ve Bonoları, unsurlarından biri veya birkaçından oluşabilir.

18. Dahilde İşleme İzin Belgesi ve Dahilde İşleme İzni; Dahilde İşleme İzni, tekstil ve konfeksiyon yardımcı malzemeleri ithalatı, bedelsiz ithalat ve eşyanın tamir, boyama, yenileme, monte edilmesi, birleştirilmesi ve ambalajlanması gibi işlemler için Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca düzenlenir. Bunlar dışındaki faaliyetler için Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünce, Dahilde İşleme İzin Belgesi düzenlenir.

19. Dahilde İşleme Rejiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar; İthal edilen girdilerin ihraç edilen mamullerin bünyesinde kullanılmış olması gerekmektedir, Dahilde işleme izin belgesi kapsamında döviz kullanım oranı otomotiv sektöründe düzenlenen belgeler için azami %65, deri ve deri mamulleri ile çimento, cam, toprak ve seramik ürünleri sektöründe düzenlenen belgeler için azami %60, tekstil ürünleri sektöründe düzenlenen belgeler için azami %65, konfeksiyon ve orman ürünleri sektöründe düzenlenen belgeler için azami %70, bunun dışında kalan sektörleri için azami %80’dir. Ancak ikincil işlem görmüş tarım ürünleri taahhüdü içeren belgelerde bu oran azami %100 olarak tespit edilebilir. DİİB kapsamında ithaline izin verilecek işletme malzemesi değeri ise, ihracat taahhüdünün % 2’sini geçemez. Değişmemiş eşya için bu oran %1’dir. Bu oranların aşılmaması gerekmektedir. (DİİB kapsamındaki yurt içi alımlar ve bedelsiz ithalatta döviz kullanım oranı aranmaz.)

20. Dahilde İşleme Rejiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar; İthalat ve ihracata ait gümrük beyannamelerinde, ilgili dahilde işleme izin belgesinin satır kodunun doğru bir şekilde yer alması ve DIR Otomasyon sistemine doğru muafiyet kodu ile girilmesi gerekmektedir. Belge kapsamındaki ithalat ve ihracatın belge süresi içerisinde (Performansa dayalı, ilk ithalata istinaden, haklı sebep, mücbir sebep gibi ek süreler dahil) ve belge şartlarına uygun olarak yapılması gerekmektedir.

21. Dahilde İşleme Rejiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar; Belgenin taahhüt hesabının kapatılması için, belge süresi bitimini müteakip en geç 3 ay içerisinde hem DIR Otomasyon Sisteminde hem de manuel olarak ilgili İhracatçı Birliğine müracaat edilmesi gerekmektedir. Aksi taktirde belgenin taahhüt hesabı resen kapatılır.

22. Dahilde İşleme Rejiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar; Taahhüt kapatma evrakının ilgili Genel Sekreterliğe eksiksiz (tam) olarak sunulması, Belge özel şartlarına uyulması (Örn: belge şartlarında Ekspertiz Raporu şerhi varsa, Raporun belge süresi içerisinde, 2 Mühendis imzalı olacak şekilde ilgili Oda’dan alınması -2006/12 sayılı Tebliğ Ek:3’e uygun olarak- gerekmektedir.), Belgenin sarfiyat hesabındaki kullanım oranlarına dikkat edilerek, sarfiyat tablosunun DIR Sisteminden takip edilmesi.

23. Dahilde İşleme Rejiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar; 2006/12 sayılı Tebliğ’in 3. maddesinde ‘Fire: İşleme Faaliyetleri sırasında özellikle kuruma, buharlaşma, sızma veya gaz kaçağı şeklinde yitirilen ve imha olan kısım ile ekonomik değeri olmayan atıklar’ olarak tanımlanmıştır. Bu nedenle işleme faaliyeti sonucunda elde edilen asıl işlem görmüş ürün dışındaki ekonomik değeri olan atıkların (İkincil İşlem Görmüş Ürün) belge alımında beyan edilmesi gerekmekte ve ihracat taahhüdünün kapatılmasından önce gümrük mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi gözetiminde imhası, gümrüğe terk edilmesi, çıkış hükmünde gümrüğe teslimi veya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre işlem yapılması gerekmektedir.

24. Dahilde İşleme Rejiminde Müeyyide; Belge kapsamında ihraç edilen mamul bünyesinde kullanılmadığı tespit edilen ithalata, Belge üzerinde kayıtlı olan ithalat miktarını aşan kısma, Belge kapsamında ilgili sektörlerde belirlenen döviz kullanım oranlarının aşan kısmına karşılık gelen ithalata, 6183 sayılı Amme Alacaklılarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun’a ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na istinaden, ithalat esnasında tahsil edilmeyen vergilerin, fonların ve diğer muafiyetlerin gecikme zammı ile birlikte tahsil edilmesi gerekmektedir. Söz konusu müeyyideler İhracatçı Birliklerinin, ilgili mercilere gönderdiği taahhüt kapatma yazısında belirtilir.

25. Dahilde İşleme Rejimi Otomasyon Projesi; 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren, kamuda ilk defa uygulamaya geçirilen Elektronik İmza kullanımı ile Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile ilgili uygulamalar yalnızca elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir.

26. Dahilde İşleme Rejimi Otomasyon Projesi; Bu proje sayesinde, Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile ilgili olarak; belge müracaatından, belgelerin taahhüt hesaplarının kapatılmasına kadar olan süreçte her türlü işlem (ek süre, aracı/temsilci tanımlamaları ve revize talepleri)elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir.

27. Dahilde İşleme Rejimi Otomasyon Projesi; Bu projeyle birlikte: Her türlü yazışma ve evrak trafiği ortadan kaldırılmakta, Firmalar, bilgisayarları başında her türlü işlemlerini yerine getirebilmekte, Uzun zaman alan belge müracaatı/revizesi gibi işlemler saatlerle ölçülebilen zaman dilimlerinde gerçekleştirilmektedir.

28. DİİB ALMAK İÇİN NE YAPMALI? Telekomünikasyon Kurumunca yetkilendirilmiş aşağıdaki firmalardan herhangi birisinden elektronik imza kullanımı için gerekli olan elektronik sertifika edinilmeli. Türk Trust E – Güven E – Tuğra TÜBİTAK (Kamu Kurumları İçin)

29. DİİB ALMAK İÇİN NE YAPMALI? Temin edilen e-imzaya ait kurulumu ilgili bilgisayara yaptıktan sonra, Bakanlık web sayfasına ait (http://basvuru.dtm.gov.tr/yetkiBasvuru/giris.jsp) adresinden “Yetkilendirme Başvurusu” işlemleri yapılmalı.

30. DİİB ALMAK İÇİN NE YAPMALI? 2007/2 sayılı Tebliğ eki Ek:1’de yer alan evraklarla (yan sanayici varsa yapılan protokol ile) ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine (İBGS) firma tanımlaması için müracaat edilmeli.

31. Firma Tanımlaması İçin Gerekli Bilgi/Belgeler;

32. AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ HARİÇTE İŞLEME REJİMİ NEDİR?

33. Hariçte İşleme Rejimi Nedir? Hariçte İşleme Faaliyeti, serbest dolaşımdaki eşyanın daha ileri bir safhada işlenmek, tamir edilmek veya yenilenmek üzere geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya Serbest Bölgelere ihraç edilmesi ve bu işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen ürünlerin tam veya kısmi muafiyet uygulanarak serbest dolaşıma girmesidir. Örneğin, belge kapsamında kumaşın serbest bölgeye ihraç edilip, konfeksiyon olarak belge süresi içerisinde ithal edilmesi durumunda ithalat esnasında doğan vergi ve fonlardan muafiyet sağlanmış olur. Ancak işçiliğe ait KDV’nin tahsil edilmiş olması gerekmektedir.

34. Hariçte İşleme Rejimi Mevzuatı: 4458 Sayılı Gümrük Kanunu yanı sıra 933 sayılı Kanun, 1567 sayılı Kanun, 2976 sayılı Kanun ve 474 sayılı Kanun, 2007/11864 sayılı Hariçte İşleme Rejimi Kararı, 2007/5 Sayılı Hariçte İşleme Rejimi Tebliği.

35. Hariçte İşleme Rejimi ile İlgili Merciler: İşlem görmek üzere gönderilecek eşya için Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünce Hariçte İşleme İzin Belgesi (HİİB), Tamirat amaçlı gönderilecek eşya için Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca Hariçte İşleme İzni (Hİİ), İşlem görmek üzere gönderilecek madenler için de Maden İhracatçı Birliklerince Hariçte İşleme İzni (Hİİ) verilmektedir.

36. HİR İŞLEYİŞ SÜRECİ:

37. AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ TELAFİ EDİCİ VERGİ (TEV) UYGULAMALARI

38. TELAFİ EDİCİ VERGİ; Üçüncü ülke menşeli bir eşyanın DİR kapsamında ithal edildikten sonra üretim sürecini müteakip ihraç ürünü olarak AB üyesi ülkelere, Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığımız ülkelere, Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonuna veya Pan-Avrupa-Akdeniz Menşe Kümülasyonuna taraf olan ülkelere ihraç edilmesi halinde, ithal edilen eşya ile ilgili vergi ihracat sırasında ödenir. (Beyan usulüne tabidir.)

40. TELAFİ EDİCİ VERGİ; Tercihli ticaret kapsamında yapılacak ithalatların da aynı belgeler eşliğinde yapılması gerekmektedir. (Örn: AT'den yapılan tarım ürünü ithalatında, firma tarafından EUR.1 tevsik edilmemişse bu ürün, AT'ye üye ülkeler menşeli olsa dahi tercihli vergi uygulamasından yararlandırılmaz. Gerek ithalat esnasında gümrük idarelerince teminat alınırken, gerekse İBGS'ce taahhüt kapatmada varsa TEV hesaplanırken, Dahilde İşleme Rejimi açısından üçüncü ülke menşeli bir ürün olarak kabul edilir.)

41. Tercihli Ticaretten Yararlanma; Tercihli vergi uygulamasına baz teşkil eden menşe ispat belgelerini düzenleyebilmek için, söz konusu ürünün ilgili ihraç ülkesi ile imzalanan anlaşma ekinde yer alması ve menşe kazanmasına ilişkin anlaşmada yer alan menşe kazanma kriterlerini sağlaması gerekmektedir.

42. TELAFİ EDİCİ VERGİ; Tarım Ürünleri: İthalat Rejimi Kararının I ve IV sayılı listelerinde yer alan ürünlerdir. (1-24 Fasıllar) Sanayi Ürünleri: İthalat Rejimi Kararının II sayılı listesinde yer alan ürünlerdir. İşlenmiş Tarım Ürünleri: İthalat Rejimi Kararının III sayılı listesinde yer alan ürünlerdir.

43. Tercihli Ticaretten Yararlanma; ATR Dolaşım Sertifikası: - Sanayi ürünleri ve işlenmiş tarım ürünlerinin AT’a ihracatında. EUR-1 Dolaşım Sertifikası veya Fatura Beyanı: - Tarım ürünlerinin ve AKÇT ürünlerinin AT’a ihracatında, - STA imzalanan ülkelere, bu Anlaşma kapsamı ürünlerin ihracatında, - PAMK’ataraf ülkelere ilgili ürünlerin ihracatında. EUR-MED Dolaşım Sertifikası veya EUR-MED Fatura Beyanı: - PAAMK’ataraf ülkelere ilgili ürünlerin ihracatında.

44. TELAFİ EDİCİ VERGİ; A.TR Dolaşım Belgesi veya menşe ispat belgeleri(EUR.1 dolaşım sertifikası, fatura beyanı, EUR-MED dolaşım sertifikası veya EUR-MED fatura beyanı) eşliğindeki ihracatta (tercihli ticarette)geçerlidir.

45. TELAFİ EDİCİ VERGİ; Tercihli Ticarete konu ürünler için geçerlidir. Tercihli vergi uygulamasına baz teşkil eden A.TR dolaşım belgesi veya menşe ispat belgeleri talep edilmemişse, bu şekilde yapılan ihracatta TEV tahsilatı aranmaz. Tercihli vergi uygulamasına baz teşkil eden A.TR dolaşım belgesinin veya menşe ispat belgelerinin usulüne uygun bir şekilde düzenlenmemesi ya da düzenlenmemesi gerektiği halde düzenlenmesi durumunda, ilgili eşyanın ihracatın yapıldığı ülkede tercihli rejimden yararlanmadığının tespiti kaydıyla, bu şekilde yapılan ihracatta TEV tahsilatı aranmaz.

46. TELAFİ EDİCİ VERGİ; İthalatın yapıldığı menşe ülke ile ihracatın yapıldığı ülke aynı ise TEV aranmaz. İthalatın tercihli rejim kapsamında yapıldığı menşe (kaynak) ülke ile ihracatın yapıldığı varış ülkesi aynı ise, girdi ve nihai ürüne bakılmaksızın TEV tahsilatı aranmaz. İthalatın tercihli rejim kapsamında yapıldığı menşe (kaynak) ülke ile ihracatın yapıldığı varış ülkesi PAMK’a taraf ülkeler arasında ise, TEV tahsilatı aranmaz. (AT ile Türkiye arasında tarım ürünleri ticaretinde bu hüküm işlemez.) İthalatın tercihli rejim kapsamında yapıldığı menşe (kaynak) ülke ile ihracatın yapıldığı varış ülkesi PAAMK’a taraf ülkeler arasında ise, TEV tahsilatı aranmaz.

47. TELAFİ EDİCİ VERGİ; DİR kapsamında ülkemizde doğmuş ve büyütülmüş canlı hayvanlar ile avlanma ve balıkçılık faaliyetlerinden elde edilen ürünler ve bunlardan elde edilen ürünlerin menşe ispat belgesinin eşliğinde, AT’a üye ülkeler ve/veya STA imzalanmış bir ülkeye ihracatında; bu ürünlerin elde edilmesinde kullanılan üçüncü ülke menşeli eşyaya ilişkin verginin tahsili aranmaz.

48. TELAFİ EDİCİ VERGİ; DİR kapsamındaki ihracatın, menşe ispat belgeleri eşliğinde PAMK’a taraf ülkelere yapılması durumunda; işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılan PAMK’a taraf olmayan ülke menşeli eşyaya ilişkin İthalat Rejiminde belirtilen oranda vergi ödenir.

49. TELAFİ EDİCİ VERGİ; DİR kapsamında ülkemizde doğmuş ve büyütülmüş canlı hayvanlar ile avlanma ve balıkçılık faaliyetlerinden elde edilen ürünler ve bunlardan elde edilen ürünlerin menşe ispat belgesinin eşliğinde, AT’a üye ülkeler ve/veya STA imzalanmış bir ülkeye ihracatında; bu ürünlerin elde edilmesinde kullanılan üçüncü ülke menşeli eşyaya ilişkin verginin tahsili aranmaz.

50. TELAFİ EDİCİ VERGİ; DİR kapsamındaki ihracatın, menşe ispat belgeleri (EUR.1 dolaşım sertifikası veya fatura beyanı) eşliğinde Fas, Suriye, Tunus veya Mısır’a yapılması durumunda; işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılan üçüncü ülke menşeli eşyaya ilişkin verginin tahsili aranmaz.