150 likes | 723 Views
WOJNA DOMOWA. W HISZPANII 1936 - 1939. Hiszpańska wojna domowa. to wojna domowa pomiędzy lewicowym rządem hiszpańskim i wspierającymi go siłami a prawicową opozycją;
E N D
WOJNA DOMOWA W HISZPANII 1936 - 1939
Hiszpańska wojna domowa • to wojna domowa pomiędzy lewicowym rządem hiszpańskim i wspierającymi go siłami a prawicową opozycją; • obie strony wojny miały wsparcie z zagranicy, przy czym nacjonalistów wspierały bezpośrednio oddziały wojskowe przysłane przez Włochy i III Rzeszę, siły rządowe mogły liczyć na wsparcie zagranicznych ochotników (w tym tzw. Brygad Międzynarodowych) oraz komunistycznego Związku Radzieckiego i Meksyku; • pomoc ZSRR i Niemców była jednak odpłatna. W marcu 1939 wojna domowa zakończyła się zwycięstwem nacjonalistów. • mimo iż była to wojna domowa, jej kontekst był znacznie szerszy; • konflikt ten bywa uważany za preludium drugiej wojny światowej.
Manuel Azaña y Diaz ur.1880, zm. 1940 w Montauban, Francja), polityk hiszpański, członek masonerii, wybrany przez lewicę na prezydenta Drugiej Republiki Hiszpańskiej José Calvo Sotelo (ur. 1893, zm.1936) przywódca hiszpańskiej prawicowej opozycji parlamentarnej w 1936. José Castillo(ur. 1901 zm.1936)porucznik Gwardii Cywilnej i członek Partii Socjalistycznej, Dolores Ibárruri Gómez(La Pasionaria)(ur. 1895 zm.1989) hiszpański polityk, współorganizatorka, długoletni pierwszy sekretarz a następnie przewodnicząca Komunistycznej Partii Hiszpanii, Tło historyczne
Ceuta - hiszpańska jednostka administracyjna, miasto i twierdza położone na afrykańskim cyplu tworzącym Cieśninę Gibraltarską.Tu rozpoczęła się Hiszpańska wojna domowa. 17 lipca 1936 r. Radio Ceuta nadało komunikat: "Nad cała Hiszpanią niebo jest bezchmurne", co było sygnałem spiskowców do rozpoczęcia puczu skierowanego przeciwko Republice Hiszpańskiej. Francisco Franco y Bahamonde(ur. 4 grudnia 1892 w Ferrol, zm. 20 listopada 1975 w Madrycie) hiszpański polityk i wojskowy. Przywódca antyrepublikańskiego powstania (1936 – 1939), szef państwa Hiszpanii (hiszp. Jefe del Estado Español) (1936 – 1975), regent Królestwa Hiszpanii (1947 – 1975), premier rządu, głównodowodzący sił zbrojnych i przewodniczący organizacji politycznej - Falangi ("FET y JONS", od 1958 "Ruch Narodowy"), tytułowany Wodzem Antykomunistycznej Krucjaty Legion Condorniemiecki korpus lotniczy utworzony formalnie 7 listopada 1936 roku jako odpowiedź na prośbę gen. Francisco Franco wspierający siły nacjonalistyczne podczas hiszpańskiej wojny domowej. , Przebieg
czołg FT-17 samolot PWS-10 Przebieg Brygady międzynarodowe to formacje zbrojne utworzone przez Komintern z zagranicznych ochotników i walczące po stronie republikańskiej w czasie wojny domowej w Hiszpanii. Były używane jako doborowe jednostki armii republikańskiej na wszystkich, za wyjątkiem baskijskiego, frontach wojny. Wzięły udział między innymi w bitwach o Madryt (gdzie przyczyniły się do odparcia pierwszych natarć nacjonalistów), Teurel, Brunete, Guadalajarę (gdzie powstrzymały liczniejsze i lepiej wyposażone oddziały włoskie nacierające na Madryt) oraz w republikańskiej ofensywie nad rzeką Ebro.
Przebieg Bitwa nad Ebro rozpoczęła się nocą z 24 na 25 lipca 1938 r. Po sforsowaniu rzeki Ebro republikanie zdobyli miejscowość Corbera i podeszli pod Gandesę, stanowiącą ważny węzeł komunikacyjny. Walki nad Ebro składały się z trzech etapów. Pierwszy trwał od 25 lipca do 2 sierpnia i był okresem ofensywy republikanów. Przełamali oni obronę nieprzyjaciela na głębokość około 30 km i utworzyli przyczółek w rejonie Gandesy. W drugim etapie trwającym od 3 sierpnia do 29 października republikanie bronili przyczółka. Była to obrona aktywna. W trzecim etapie od 30 października do 15 listopada oddziały republikańskie wyparte zostały z zajmowanych pozycji i ewakuowały się na drugi brzeg rzeki Ebro. Ostatecznie nad Ebro zatryumfowali frankiści. W walce na wyczerpanie - taka była druga faza bitwy nad Ebro - uzyskali przewagę. Gen. Franco zależało, bez względu na straty własne, na zniszczeniu głównych sił republikańskich. Po zakończeniu bitwy nad Ebro, sztabowcy frankistowscy rozpoczęli przygotowania do całkowitego zajęcia Katalonii. Zgromadzili na tym froncie siły liczące ponad 300 tys. żołnierzy, 950 dział, 250 czołgów i 500 samolotów. Tym samym osiągnęli kilkakrotną przewagę nad republikanami w technicznych środkach walki. W składzie wojsk frankistowskich znajdował się korpus włoski oraz Legion „Condor”.
Inne ważniejsze bitwy Bitwa koło przylądka Palosnajwiększa bitwa morska podczas wojny domowej w Hiszpanii, stoczona w nocy 6 marca 1938; Bitwa ta to największe zwycięstwo morskie republikanów okresu wojny domowej, jednak pozostające bez wpływu na ogólne działania wojenne. Bitwa o Teruel całość operacji militarnych mających miejsce podczas Hiszpańskiej Wojny Domowej w mieście Teruel i okolicach, pomiędzy 15 grudnia 1937 i 20 lutego 1938. Obrona Alkazaru w Toledo 18 lipca - 28 września 1936 r. Powstanie wojskowe w lipcu 1936 roku w Hiszpanii, skierowane przeciwko władzom republikańskim zakończyło się tylko częściowym powodzeniem..
Podsumowanie • Wojna domowa w Hiszpanii była najkrwawszym konfliktem wewnętrznym Europy XX w. Po stronie zwycięskich nacjonalistów zginęło w niej 90 tys., zaś po stronie republikanów 110 tys. ludzi. Milion osób zostało rannych. 130 tys. ludzi zostało zamordowanych poza linią frontu, zwykle bestialsko. 500 000 obywateli Hiszpanii znalazło się na wygnaniu, zaś 200 000 zginęło już po wojnie w wyniku prześladowań.
Podsumowanie • Przyczyny geopolityczne, a także niezgoda i spory i wewnętrzne w łonie „obozu republikańskiego” zadecydowały o tym, że niepodzielnym zwycięzcą hiszpańskiej wojny domowej został gen. Franco. • Następne 36 lat hiszpańskiej historii to okres jego rządów. • W pierwszych latach były one krwawe i brutalne, zaś później stopniowo łagodniały. Do końca była to jednak dyktatura „generalissimusa”. • Hiszpania nie znała wolnych wyborów, nie mogły działać partie polityczne, a zakłady karne licznie zaludniali więźniowie polityczni. • Choć grunt pod polityczne przemiany został w dużej mierze przygotowany jeszcze za życia Franco, to wszelkie zasadnicze reformy nastąpiły już po jego śmierci.