ÇOCUKLUK VE GENÇLİK DÖNEMİ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ SEMİNERİ

1. ÇOCUKLUK VE GENÇLİK DÖNEMİ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ SEMİNERİ

2. HOŞGELDİNİZ!Sultanbeyli Rehberlik ve Araştırma Merkezi

4. Çocuk yetiştirme anne karnında başlar ... Bebekken şekillenir….

5. ÇOCUKLUK DÖNEMİ Çocuk, doğumundan itibaren çevresindeki her şeyi alır.

6. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • HER ÇOCUK BİR BİREYDİR. VE DOLAYISIYLA FARKLI GELİŞİM HIZI VE ÖZELLİKLER GÖSTERİR. BİZLER GELİŞİMİ KRONOLOJİK YAŞALARA GÖRE SIRALAMAKTAYIZ ASLINDA HER ÇOCUĞU KENDİ GELİŞİM DÜZEYİNE GÖRE GRUPLANDIRMAMIZ GEREKİR.

7. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • Çocuk • 6 aylık-düz oturabilir • 12 aylık –ilk adımlarını atar • 24 aylıkken zıplayabilir • 36 aylıkken makas ile kesebilir ayak parmak uçlarında yürüyebilir.

8. ÇOCUKLUK DÖNEMİ (5-7 yaş) Bu dönemde çocukların dikkatleri birincil olarak kendilerine yönelmiştir, bu duygularını arkadaşlarına ve öğretmenlerine yayabilirler. Örneğin,benmerkezci bir çocuk, başkalarının duygularını ve gereksinimlerini fark etme konusunda yetersizlik duyar.bazen bazı çocuklarla alay eder,hayvanları incitir. Çünkü karşılarındakinin duyduğu acıyı farketmezler .

9. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • Bu dönem de oyun önemlidir.çocuklar oyun oynarken birçok bilişsel yeteneği de geliştirir. Problem çözme yaratıcı düşünme , karar verme stratejisi geliştirir. • *Örneğin; kumla ,suyla, buzla,karla, yapraklarla , çamurla oynamak çocuklara bunların özelliklerini ve diğer maddelerle ilişkilerini keşfetme olanağı sağlar.

10. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • ne zaman ve nasıl sessiz olunması gerektiğini bilirler. • Kendileri ile barışıktırlar. • Hayali oyunlar oynayabilirler, artistiktirler ve mizah yüklü bir düşünce yapısına sahiptirler. • Cinsel kimliklerinin farkındadırlar

11. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • Bedenlerinin zarar görmesine karşı duyarlıdırlar. Örneğin, bir yerleri kesildiğinde vücutlarındaki bütün kanın boşalmasından korkabilirler.

12. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • * Özellikle beş yaşındaki çocuklar ayrılık kaygısı yaşayabilirler. • Aktif bir hayal güçleri vardır. Sanki “diledikleri gerçekleşecekmiş” gibi bir hayal dünyası kurabilirler. Öğretmenler ve veliler bu hayali düşünceleri sıkça “yalan” gibi yorumlamaktadırlar.

13. ÇOCUKLUK DÖNEMİ Örneğin 5 yasında ki bir çocuk, güneşi birinin kibrit yakarak tutuşturduğu bir ateş olarak acıklayabilir.

14. ÇOCUKLUK DÖNEMİ Soyut düşünme becerilerine henüz sahip değildirler.

15. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • * Ayakkabılarını bağlama, üç tekerlekli bisiklete binme top atma, zıplama atlama ve ritimli el vurma gibi motor becerilere sahiptirler.

16. Aile Nasıl Yaklaşmalı • Yapabilecekleri sorumluluklar vererek çocuklar desteklenmelidir. • Çocukların soruları cevapsız bırakılmamalıdır. • Ev ortamında öğrenmeleri için her türlü imkan tanınmalıdır. • Onların düşüncelerine değer verilmelidir. • Anlattıkları dinlenerek desteklenmelidirler. • Yetişkinler tarafından onlara öyküler hikayeler okunabilir. • Çizgisel çalışmalarda desteklenmelidirler. • Sanatsal etkinlikler ile ilgilenmeye başladıklarından çocuklara gerekli ortam sağlanmalıdır.

17. ÇOCUKLUK DÖNEMİ (7-10Yaş) 1-Sezgisel düşünmenin yerini mantıksal düşünmeye bıraktığı “nedensellik dönemi” başlar. Bilişsel büyümenin büyük bir bölümü bu dönemde gerçekleşir. Bu evrede çocuklar örgün eğitim için hazırdırlar

18. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • 2- Dinleme becerilerinde kaydedilir bir gelişme gözlenir. • 3-Uzlaşma ve işbirliği için kazandıkları yeni becerileri kullanarak yakın arkadaşlıklar kurma becerisi geliştirirler. • 4-Oyunda yenilgiyi kabul ederler ve oyunda yenildikleri için yıkılmazlar.

19. ÇOCUKLUK DÖNEMİ • 5- Kuralları kabullenir ve harfiyen uygularlar. • 6- Karne, not ya da öğretmenin övgüsü gibi somut ödüllere cevap verirler ve mutlu olurlar.

20. Bu Evredeki Uyarı İşaretleri • Yaş gruplarından kendini soyutlama ya da mahrum bırakma. • İyi yapamama korkusu, Sürekli olarak ödül ve övgülere gereksinim duyması. • Her zaman birinci olma ve kazanma gereksinimi

21. Aile Nasıl Yaklaşmalı • • Evde fiziksel hareketi kısıtlayıcı aktiviteler yerine, enerjilerini yapıcı şekilde dışa vurabilecekleri etkinlikler düşünmekte yarar olabilir. Ev ortamının buna uygun düzenlenmesi gerekebilir. • • Küçük kas gelişimini hızlandırmak için, örneğin evde resim yapma çalışmaları yararlı olabilir. Logo türü oyuncaklar hem dikkat üzerinde hem de kas gelişimi üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. • • Spor etkinliklerinde çok sert olanların seçilmemesi (karate, judo vs.) ya da en azından 10 yastan sonraya ertelenmesi uygun olabilir. Örneğin yüzme, bale, folklor, dans, atletizm gibi daha yumuşak ve kemik gelişimine olumlu katkıları olabilecek sportif etkinlikler seçilebilir. • • İlgi çekici, renkli ve kolay izlenebilen materyallerle çocukların ilgileri • desteklenebilir.

23. Aile Nasıl Yaklaşmalı? • • Ögüt vermek yerine model olmak önemlidir. • • Çocukları anlamak için önce dinlemek gerekir. • • Duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebilmelerine izin vermek gerekir. • • Anne ve babalar gerçeklere dayalı açıklamalarda bulunmalı ve soruların cevaplarını geçiştirmemelidir. • • Çocukların şikayet ve eleştirilerinin anlayış ile karşılanması gerekir. • • Çocuklara değer verildiği gösterilmelidir.

25. Aile Nasıl Yaklaşmalı? Duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebilmelerine izin verilmelidir. Duyguların paylaşımı yapılmalıdır. Onunla ve sorunuyla ilgilendiğini göstermek gerekir. Kendisine inanıldığını ve güvenildiğini göstermek gerekir. Yanlışlar konusunda hemen suçlayıcı olunmamalıdır. Yıldırma, korkutma ve sindirme yoluyla davranışları kontrol altına almaya çalışılmamalıdır. Sorunun kötüye gittiği düşünüldüğünde yardım alınmalıdır. Sorunun temelinde psikolojik bir sorun olabileceği düşünülmelidir.

26. KİŞİLİK GELİŞİMİ VE YAPILANMASINDA TEMEL, ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ATILIR

27. ERGENLİK DÖNEMİ(12-21 yaş)

28. ERGENLİK DÖNEMİ ERGENLİK DÖNEMİ DEYİNCE NE ANLIYOR SUNUZ?

29. ERGENLİK DÖNEMİ Çocuklar sadece büyürler, Ergenler ise hem büyürler hem değişirler.

30. ERGENLİK DÖNEMİ ERGENLİK NEDİR? Ergenlik gelişmenin olduğu kız-erkek cinsel özelliklerinin belirgin olarak oluştuğu ilk gençlik dönemidir. Ergenlik dönemi erkeklerde geç başlar.Kızlarda ise 11-12 yaşlarında başlamaktadır.Bitişi ise kültür ve toplumlara göre farklılık göstermektedir.

31. ERGENLİK DÖNEMİ ErgenlikSosyal psikolojik ,fiziksel değişimlerin bir arada yaşandığı çocuklukla yetişkinlik arasında yer alan hızlı bir BÜYÜME, GELİŞME veOLGUNLAŞMANIN olduğu gelecekteki yaşantıyı belirleyen dönem olarak tanımlayabiliriz.

32. ERGENLİK DÖNEMİ Ergenlik dönemi (büluğ çağı) 11-21 yaşları arasında dalgalanmaların yoğun görüldüğü zor bir dönemdir. İnsan yaşamı boyunca sürekli bir gelişim ve değişim içindedir. Gençlik (Ergenlik) dönemi, belki de bu gelişim sürecinin en önemli evresini oluşturur. Çocukluktan erişkinliğe geçiş olan ergenlik dönemi, bireyde gözlenebilen sürekli bir süratli gelişimini kapsamaktadır.

33. ERGENLİK DÖNEMİ "Fırtınalı ve gerginlik" dönemi olarak da açıklanabilen ergenlik, hangi toplumda olursa olsun, her bireyin yaşadığı bir evrendir.

34. Ergenlik dönemi hem ergen için ve hem de ergenin ailesi için zor dönemdir. Aile ergeni anlamakta güçlük çekerken, ergen anlaşılma duygusunu tam olarak yaşayamadığını düşünür. Ebeveyn bu dönem, çocuğunu ne kadar tanır ve bu dönem özelliklerine vâkıf olabilirse ebeveyn-ergen çatışmaları o denli az olur. Ergen bedensel, cinsel, sosyal ve duygusal anlamda farklı bir döneme girmiştir. Bu gelişim sahalarında yaşadığı süreçler sebebiyle ergen kendisini farklı hisseder ve çoğu zaman kendisini tanımlamakta güçlük çeker.

35. ERGENLİK DÖNEMİ ERGENLİKTE BEDENSEL DEĞİŞİM Ergenlik büyüme çağı değildir;büyüme çağının bir parçasıdır ve çocuğun cinsel olgunluğa geçişinin göstergesidir.

36. ERGENLİK DÖNEMİ • Ergenliği girişte bireysel farklılıklar olabilir • Kızlar erkeklerden önce ergenliğe girer ve boyları onlardan uzun olur. • Ergenlik çağında gelişmenin diğer bir yönü de, kilo alınarak ağırlığın artmasıdır. • Vücutlarında orantısızlık olabilir • Ergenlerin fiziksel gelişmesinde cinsel organlarının gelişmesi çok önemlidir.

37. ERGENLİK DÖNEMİ KIZLARDA: Kızlarda ortalama ergenlik yaşı 13,5 14 civarındadır. Yaklaşan ergenliğin ilk belirtisi,9 ile 11 yaşları civarında meydana gelen göğüslerdeki şişmedir.Göğüsler bundan sonra ise 7-9 yıl daha büyümeyi sürdürür.

38. ERGENLİK DÖNEMİ • Seslerin kalınlaşması • Yüzdeki sivilcelerin artması • Ter bezlerinin çalışmasının artması • Vücut kokusunun belirginleşmesi • Ay hali: • Kızlarda omuzlar, yuvarlaklaşır, göğüs ve kalçalarda deri altına toplanan yağ miktarı artar. Göğüs ve kalçalar büyür

39. ERGENLİK DÖNEMİ ERKEKLERDE: • Seslerin kalınlaşması • Yüzdeki sivilcelerin artması • Yüzde bıyık ve sakalın çıkması • Vücutta kıllanma • Ter bezlerinin çalışmasının artması • Vücut kokusunun belirginleşmesi

40. ERGENLİK DÖNEMİ Erkek çocuklarda ergenlik döneminde kol ve bacak adalelerinde bir gelişme olur. Göğüs kafesi ve omuzlar genişler, vücut ve yüz erkeksi görünüm kazanır.

41. ERGENLİK DÖNEMİ Ergenlik çağının önemli sorunlarından biri de cilt rahatsızlıklarıdır. Sivilce ,ergenlik döneminin cinsel değişimine bağlı bir cilt hastalığıdır.Bazı insanlarda sivilceler ergenlik tamamlandıktan sonra da sürer fakat çoğu zaman ergenliğin tamamlanmasıyla ortadan kalkar.Sivilce konusu o kadar yaygın bir sorun haline gelmiştir ki,bir hastalık değil, normal bir gelişim olarak görülmesi daha doğru olacaktır.

43. ERGENLİK DÖNEMİ Cinsel gelişim başlama yaşı cinsiyet,ırk,iklim ve çevre koşulları,beslenme ve kalıtsal özelliklere göre farklılık gösterir.Sıcak iklim ve deniz seviyesinde yaşayan toplumlarda ergenliğe girme, soğuk iklimlerde ve yüksek rakımlı yerlerde yaşayanlardan daha erken olur.

44. ERGENLİK DÖNEMİ ERGENLİKTE BESLENME: Ergenlik döneminde büyüme hızı artar.Hem büyümenin hızlanması hem de etkinliğinin artması toplam enerji ve besin öğeleri gereksinimini yaşamının hiçbir döneminde görülmeyecek şekilde yükseltir. Bu dönemde yeterince besin öğesini ve enerjiyi alamayan ergenler gelişimlerine ulaşamazlar ve kötü beslenmeye bağlı bir takım sorunlar da yaşarlar.

45. ERGENLİK DÖNEMİ • Bu sorunların başında obezite, zayıflık, anemi (kansızlık),dişeti bozuklukları gelir. • Obezite;genellikle kız ergenlerde arasında yaygındır. • Bu sorunun nedeni yanlış beslenme ve kızlarda yağ dokusunun gelişiminin erkelerden daha fazla olmasıdır. • Ergenlerin sürekli sınırlı beslenmesi (kahvaltı yapmamak,öğün geçiştirmek,rejim yapmak v.b)diğer öğünlerde besin alımını arttırarak obeziteyi tetikleyici etki gösterir.

46. ERGENLİK DÖNEMİ • Kız ergenlerde adet dönemlerinde yeterince beslenmemek ayrıca kansızlık yapabilmektedir. • Erişkin kemik yapısının %50’sinden fazlası ergenlik çağında oluşur. Bu nedenle bu dönemde günlük kalsiyum alımının önemi artmaktadır.Bu da günlük günlük 3 bardak süt veya yoğurdun yanı sıra 2 dilim peynire eş değerdir. • Yine bu dönemde yaşanan önemli sağlık sorunlarından biri de yeme bozukluklar

47. ERGENLİK DÖNEMİ Zayıflamanın takıntı haline dönüştüğü, sürekli kilo verme girişimlerinde bulunulduğu ya da kısa zamanda hızlı kilo verildiği durumlar yemek yemeyi reddetme ve yediklerini çıkarmanın oluşumu açısından risk taşır. Böyle bir durumun ciddiyeti göz ardı edilmemeli ve mutlaka profesyonel yardım alınmalıdır.

48. ERGENLİK DÖNEMİ SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ • Mutlaka kahvaltı yapı ve öğün atlamamaya özen gösterilmeli • Oturarak yemek yenmeli ayak üstü atıştırılmamalı • Günde en az 3-5 porsiyon sebze veya meyve tüketilmeli • Kabuğu soyulmadan yenilebilecek meyveleri iyice yıkadıktan sonra mutlaka kabuklu yenilmeli. • Kurubaklagil yemeyi de alışkanlık haline getirilmeli. Haftada en az 3 veya 5 kez yenilmeli

49. ERGENLİK DÖNEMİ Sosis,hamburger,pizza,patates kızarması,döner vb. fastfood tarzı yiyeceklerin enerji yoğunluğu yüksek,besleyici değeri düşüktür. Bu tarz yiyecekleri tamamen yenilmesini kesemiyorsak elimizden geldiği kadar az yenilmesini sağlamalıyız.