TÜTÜN GERÇEĞİ

1. TÜTÜN GERÇEĞİ Toraks DerneğiTütün ve Sağlık Çalışma Grubu 2005

2. Sigara Salgını • Günümüzde dünyada 1.3 milyar kişinin sigara içtiği tahmin edilmektedir • Önlenemezse 2025’te bu sayı 1.7 milyarı aşacaktır • Bu içicilerin %84’ü gelişmekte olan ülkelerde yaşamaktadır (Economics of Tobacco Control Paper No.6 February 2003)

3. Dünyada Sigara İçim Oranları Bölge Tüketim Kuzey Amerika % 4.7 Latin Amerika % 8.9 Batı Avrupa % 9.3 Orta ve Doğu Avrupa % 10.8 Afrika ve Orta Doğu % 11.8 Asya % 54.5

4. SORUN: SİGARA SALGINI

5. Sigara Salgını • SALGIN HASTALIK • SALGIN HASTALIK ÖLÜM

6. Sigaraya Bağlı Ölümler Dünyada 1.1 milyar sigara içen 4.9 milyon ölüm / yıl ---- 10 milyon (2025) (günde 12 bin ölüm) Türkiye’de 17 milyon sigara içen 70-100 bin ölüm / yıl (günde 200-250 ölüm)

7. Önümüzdeki 30 yıl içinde sigara, AIDS, Tüberküloz, Trafik kazaları, Anne ölümleri, İntihar, Cinayetlerin toplamından daha fazla insan öldürecektir

9. Bugünkü sigara içme oranları aynı şekilde devam ettiği takdirde halen yaşayan 250 milyon çocuk sigara nedeniyle ölecektir

10. Ülkeler Düzeyinde İse • Sosyoekonomik düzey • Eğitim düzeyi düştükçe SİGARA TÜKETİMİ ARTMAKTADIR

11. 31 Mayıs Sigarasız Bir Dünya Günü • Her yıl 31 Mayıs “Sigarasız Bir Dünya Günü” olarak kutlanır • Dünya Sağlık Örgütüne üye devletler 1987 yılında bu günü sigara salgını ile oluşan önlenebilir hastalık ve ölümlere dikkat çekebilmek için etkinlik günü olarak belirlemişlerdir

12. Sigara Gerçeği • Her dozu zararlıdır • Vücudun her kısmına zarar veren binlerce kimyasal içerir • Yüksek bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir • Dünyanın en güçlü endüstrisi tarafından saldırgan reklam ve promosyon taktikleri ile satılır • Sadece kullanana değil, maruz kalana da zarar verir • Üreticinin önerdiği gibi kullanıldığında kullanıcıyı öldürür

13. Sigara içimi /bağımlılığı bir hastalıktır(International Classification of Diseases,10th Revision;F.17)

14. Türkiye Tütün Üreticisi Ülkedir

15. Ülkemizde Tütün Kullanımı Yaygındır Toplum genelinde • Farklı meslek gruplarında • Çocuklar arasında • Gençlerde • Kadınlarda Sigara içimi yaygındır Türkiye’de 17 milyon kişi sigara içmektedir

16. Türkiye’de Yetişkinlerin Sigara İçme Sıklığı Yüksektir(Bilir N., Güçiz B., Yıldız N.)

17. Ülkelerde Sigara İçme Sıklığı (yetişkinler)

18. Türkiye’de sigaraya başlama yaşı düşüktür

19. Öğrencilerde Sigara İçme Sıklığı Yüksektir(Bilir N., Güçiz B., Yıldız N.)

20. Gençlerin Sigara İçimi • Sigara başlama yaşı 11.9’a düşmüştür • Sigara başlama nedenleri: • Akran etkisi • Sigaranın kolay ulaşılabilirliği • Rol modellerin sigara içici oluşu • Görsel basın, film, klip • Gizli reklam ve promosyonlardır Sigarayı bir kez deneyen 4 kişinin 3 tanesi sigara bağımlısı olur

21. Ergenler Sigaraya Ulaşabilmektedir • Oysa ülkemizde 18 yaş altına tütün ürünlerinin satışı yasaktır • Satın alabilmek için kanuni olarak belirlenmiş yaş sınırının üstünde olduklarını kanıtlamaları gereklidir • Ülkemizde • Sigara ucuz • Tane ile satış !!! • Aile ortamından edinebilme mümkün • Arkadaş ortamından edinebilme olası

22. Çocuklar ve Sigara • Ülkemizde çocuklar pasif içicidir • Şimdiki hastalık riskleri artmıştır • Gelecekteki hastalık riskleri artmaktadır • Gizli reklam ve promosyonlara hedeftirler

23. Kadınlarda Sigara İçimi • Global olarak kadınların sigara içim oranı %12 yaklaşık, 236 milyon kadın olarak tahmin edilmektedir • Ancak sigara salgını kadınlarda özellikle genç kadınlarda hızla artmaktadır

24. Kadınlarda Sigara İçimi • Kadınların daha fazla eğitim olanağına ve ekonomik güce kavuşması ile sigaraya ulaşma olanakları artmıştır • Bu durum kadınlar arasında sigara alışkanlığının yaygınlaşmasında rol oynamaktadır

25. Kadınlarda Sigara İçimi • Sigara firmalarının özellikle kadınlara yönelik üretim ve pazarlama yaklaşımları da kadınlar arasında sigara kullanımının artışında önemli rol oynamıştır • Kadınlar açısından sigara içme davranışı • Kendini ve ekonomik gücünü kanıtlama • Bağımsızlık • Kendine güvenin göstergesi olarak görülmüştür

26. Ülkemizde Kadınlarda Sigara İçimi • Türkiye’de sigara içme alışkanlığı kadınlarda erkeklere göre biraz daha düşüktür • Kırsal alandaki kadınlar arasında sigara içimi çok azdır ancak kentlerde kadınların sigara içim oranı yüksektir

27. Ülkemizde Kadınlarda Sigara İçimi • Ülkemizde kadınlar arasındaki sigara alışkanlığı eğitim düzeyi ile doğru ilişkilidir • Eğitim düzeyi arttıkça sigara alışkanlığı da artmaktadır

28. Meslek Sigara içen (%) Doktor 33,9 Öğretmen 53,8 Anne (ev kadını) 30,2 Hemşire-ebe 50.2 Sporcu 27,9 Sanatçı 40,0 Türkiye geneli 24,2 Türkiye’de Kadınlar Arasında Sigara İçme Alışkanlığı (1996)

29. Ülkemizde Tütün Mamülleri Ucuzdur Ucuz fiyatlar alım gücü az olan grupların sigaraya ulaşabilirliğini kolaylaştırmaktadır • Çocuk • Genç • Kadın

30. Türkiye 1990-1999 Yılları Arasında Sigara Tüketiminde Artışın En Fazla Olan Ülkelerdendir Dünya Bankası Raporu

31. Türkiye’deki Sigara Tüketimi1960-2000

32. Dünya Bankası Sınıflamasına Göre Ülkelerdeki Ortalama Sigara Fiyatları ve Vergiler Kaynak: Jha ve Chaloupka (2000).

33. Türkiye Ortalama Sigara Paketi Fiyatı ile Avrupa’nın En Ucuzu

34. Sigara fiyatları ve vergileri artırıldığında, halkın sigara içme oranı düşmektedir

35. Sigara fiyatları ve vergileri artırıldığında, halkın sigara bırakma oranı yükselmektedir

37. “Sigara üreticileri gelişmiş ülkelerde yasaklardan dolayı satamadıkları yüksek katranlı ve yüksek nikotinli sigaraları gelişmemiş ülkelerin pazarına sürmektedir” Dünya Sağlık Örgütü

40. Light, Düşük Nikotin ve Düşük Katran • Yanıltıcı "light", "mild“ vs. kelimeler veya yanıltıcı marka isimleri kullanılabilmektedir • Bunların esas amacı düşük katran ve nikotin ölçümlerine dayandırırak riskin daha azaldığını vurgulanmaktadır • Böylece reklam ve promosyon aracı olarak kullanmaktır

41. Zarar Azaltılabiliyor mu? • Düşük katranlı ve ‘light’ sigaraların sağlıkla ilgili riskleri daha azalttığı gösterilememiştir • Bağımlılığın oluşumu için yeterli nikotini içerirler • Bu sigaraların sigarayı bırakmaya yardımcı oldukları da gösterilmemiştir

44. Çevresel Sigara Dumanı • Ana dumana göre daha fazla nikotin içerir • Karsinojenler daha yüksek konsantrasyondadır • Özellikle ev içi çevresel sigara dumanına maruziyet büyük boyutlardadır • İş olarak kahvehane, gazino çalışanları, restoran ve bar çalışanları vs. maruz kalmaktadır • 1992 yılında çevresel tütün dumanı Grup A karsinojen olarak tanımlanmıştır

45. Ülkemizde Halka Açık Tüm Alanlarda Maruziyet Devam Etmektedir • Eğitim kurumlarında kapalı ve açık alanlarda sigara içilebilmektedir • Sosyal organizasyonlarda sigara içilebilmektedir • Cafe, restoran ve barlarda sigara içilebilmektedir • İşyerlerinde sigara içilebilmektedir • Halkı bilgilendirme kampanyaları yeterli olmamaktadır

48. Sponsorluklar • Tütün endüstrisinin pazarlama stratejilerinde sponsorluklar hızla artmaktadır • Eğlence sektörü • Spor • Sanat • Amaç • Prestij ve kredi kazanmak • Endüstriye karşı olan eleştiriyi azaltmak • Sigara içimini sosyal olarak kabul edilebilir hale getirmek • Destek alan organizasyonları yanına almak • Tütün endüstrisine karşıt olan duyguları nötralize edebilmektir