Download
1 / 22
E N D
1. Organizasyonlarda Bilgi Yönetimi Vizyonunun Olusumu ve Paylasimi
2. Içerik
3. Içinde bulundugumuz çag, bilginin organizasyonlar için öneminin giderek çogaldigi bir dönem özelligi tasir. Günümüzde organizasyonlar, etkinliklerinde bilgiyi, stratejik bir kaynak olarak kullanmaktadir. Organizasyonlarda bilginin kullaniminin yayginlasmasi ve bir deger yaratma araci olarak bilginin öneminin artmasi, bilgi yönetimi vizyonu üzerinde önemle durulmasini gerektirir.
Giris
4. Tiwana’ya göre bilgi yönetimi bilginin isletilmesi ve yönetilmesi olarak düsünüldügünde; bilgi yönetiminin sinirlari, is degeri yaratmak ve bir rekabet avantaji doguracak organizasyon bilgisinin yönetilmesine kadar genisletilebilir.
Bilgi yönetimi; bilgisayar biliminin bir parçasi olan bilgi mühendisligi, dijital aglarla ilgili ve organizasyondaki bir defalik yatirim degildir. Ayni zamanda bilgi yönetimi bilginin zapt edilmesi anlamina gelmemektedir. Çagdas Bilgi Yönetimi Yaklasimi
5. Çagdas bilgi yönetimi, ancak net olarak tanimlanmis bir bilgi yönetimi stratejisi ve hedefleri dogrultusunda; insanlarin/ çalisanlarin bilgi, yetenek ve yaraticiliklarini ortaya koyabilecekleri organizasyonel ve yönetimsel kosullarin olusturulmasi ile olanaklidir.
Bu nedenle yapilmasi gereken;
organizasyonun yapisinin gözden geçirilerek çagdas bilgi yönetimi stratejisi ve hedeflerine uygun olarak bu süreci/ stratejiyi besleyecek bir nitelige kavusturulmasi/ dönüstürülmesidir.
çalisanlarin/ insanlarin potansiyellerini ortaya çikarmak üzere, çalisanlarina bu konuda bilinç ve motivasyon sunabilecek yönetimsel yaklasim ve uygulamalarin gelistirilmesidir. Çagdas Bilgi Yönetimi Yaklasimi
6. Organizasyonlar için teknoloji ne kadar çagdas, teknik donanim ne kadar gelismis olursa olsun, unutulmamalidir ki asil önemli olan bu teknolojiyi kullanacak insan gücüne sahip olmaktir.
Dolayisiyla çagdas bilgi yönetimi yaklasimi, insan ve teknoloji bilesenlerinin uyumunu gerektirir. Bu konudaki denge oldukça önem tasir. Çagdas Bilgi Yönetimi Yaklasimi
7. Çagimizda küresellesen toplumsal, ekonomik ve kültürel süreçler, organizasyonlarin birbirleriyle rekabetini hizlandirmis, organizasyonlardaki bilgi ve zaman kullanimini, karar ve uygulamadaki hiz ve degisim sürecini basli basina birer stratejik etken durumuna getirmistir.
Teknolojiler, teknikler ve insanlar arasindaki karsilikli etkilesim sonucunda olusan organizasyona iliskin bilgi kavrami, müsteriler, ürünler, süreçler, hatalar, ve basarilar hakkindaki her türlü bilgiyi kapsar ve organizasyonun degisimin hizina yetismesine, rekabet üstünlügü kazanmasina yardimci olur.
Organizasyonlarda Bilgi Yönetimi Süreci
8. Organizasyonlarda bilgi yönetimi sürecinin etkili olmasi için;
Organizasyon için deneyimler, degerler ve bilgiler paylasilmalidir,
Organizasyonel basari ve basarisizliklar degerlendirilmelidir,
Gelistirilmis farkli süreç ve yöntemler herkes tarafindan iyi derecede ögrenilmelidir,
Bilgi yönetimi süreci düzenli olarak izlenip denetlenmelidir.
Bilgi yönetimi bu baglamda isbirligine dayali bilginin yönetimi durumuna gelir. Böyle bir yönetim süreci; bilgi ve insan iliskileri anlayisi üzerinde biçimlenir.
Organizasyonlarda Bilgi Yönetimi Süreci
9. Bilgi yönetimi asagidaki ilkelerle özetlenebilir:
Bilgi yönetimi, insan ve teknolojinin ortak çözümlerini gerektirir,
Bilgi yönetimi, ileri derecede sosyal ve kültüreldir,
Bilgi yönetimi bilgi yöneticileri gerektirir,
Bilgiye ulasma yalnizca bir baslangiçtir,
Bilgi yönetimi süreklidir ve sonu yoktur.
Bir süreç olarak bilginin yönetimi; organizasyonun çekirdek bilgisini elde etmek ve bilgiyi uygulamaya dönüstürmek eylemlerinden olusmaktadir. Organizasyonlarda Bilgi Yönetimi Süreci
10. Organizasyon Kültürü Kavrayisi Organizasyon kültürü, bir organizasyonun içindeki çalisanlarin davranislarini yönlendiren normlar, davranislar, degerler, inançlar ve aliskanliklar sistemi olarak tanimlanabilir. Organizasyon kültürü toplumdan topluma, organizasyondan organizasyona farklilik göstermektedir. Çogunlukla yerlesmis/ kaliplasmis olmasi nedeniyle degistirilmesi oldukça güçtür. Sansli organizasyonlar, ise bilgi yönetimini destekleyen bir kültür ile baslar.
11. Olusturulmasi gereken yeni organizasyon kültürünün özellikleri;
Insanlarin insanlari yönetmedigi, sistem ve ölçümleme yöntemleriyle insanlarin islerini yönettigi,
Müsteriyi yönetmeyen, müsterinin yönetimine izin veren,
Organizasyon içinde rekabet yerine dayanismaya önem veren,
Makam, unvan yerine proje sorumlulugunu (kisi veya takim) öne çikaran,
Kisisel çikarlardansa kurumsal çikarlari üstün tutan,
Ben - sen anlayisini birakip ‘biz’ anlayisini benimseyen,
Her alanda verimlilik için çalisan olarak belirlenebilir. Organizasyon Kültürü Kavrayisi
12. Misyon ve Vizyon Kavramlari Misyon organizasyonun var olus nedenini ortaya koyar; onun kalicilik ve sürekliligine bakisini belgeler.
Vizyon ise organizasyonun gelecekte nerede olmak istedigini belirtir. Organizasyonun bir hedefe odaklanmasini saglayan bir araç olmasinin yanisira çalisanlarin nasil hareket etmesi gerektigi konusunda belirli ilkelerle hedefe yönlendiren bir rehberdir.
13. “Vizyon, vahsi ve firtinali bir denizde kullanilan bir pusula gibi olmalidir. Eger çevresindeki gelismeleri dikkate alamaz ve uyum gösteremezse pusula gibi degerini kaybeder.” Tom Peters
Genis anlamda vizyon; organizasyonun gelecek içerisinde daha iyi olmasini simdiden hedefleyen, gerçekçi ama ayni zamanda erisilmesi zor gibi görünen, gelecekle ilgili yüksek beklentileri tasiyan bir süreçtir. Açik, anlasilir, dogrulugu kanitlanabilir ve hatirlanabilir nitelikte olmalidir. Misyon ve Vizyon Kavramlari
14. Bilgi yönetimi vizyonu; çizilmeye çalisilan gelecegin resminde bir amaç duygusu, bir var olus nedeni ve bir önder felsefeye dayanarak ne, nerede, ne zaman, nasil, niçin sorularina yanit olabilir.
Bilgi yönetimi vizyonu, bilgi yönetimi sürecinde atilacak uygulama adimlarini anlamimiza yardimci olur.
Bilgi yönetimi vizyonu olusturulurken bilgi haritalarina gereksinim duyulur. Çünkü bilgi yönetimi karmasik bir süreçtir ve somut bir plana dayandirilmadikça etkisini tam olarak gösteremez.
Bilgi yönetimi vizyonu, bir organizasyonel tutum, organizasyon yasantisinin önemli bir parçasi olarak görülmelidir. Bilgi Yönetimi Vizyonu
15. Tiwana bilgi yönetimi yol haritasini 10 adimda tanimlamistir. Bunlar:
Var olan altyapinin analizi,
Bilgi yönetimi ile is stratejisinin hizalanmasi,
Bilgi yönetimi altyapisinin tasarlanmasi,
Var olan bilgi varliklari ve sistemlerinin denetlenmesi,
Bilgi yönetimi ekibinin tasarlanmasi,
Bilgi yönetimi sistemi mimari planinin yaratilmasi,
Bilgi yönetimi sisteminin gelistirilmesi,
Sonuca dayali aritim metodolojisini kullanarak yerlestirme,
Degisim, kültür ve ödül yapilarinin yönetilmesi,
Basarimin degerlendirilmesi, yatirim getirisinin ölçülmesi, bilgi yönetimi sisteminin aritilmasidir.
Bilgi Yönetimi Vizyonu
16. Bilgi yönetimi vizyonunun yararlari su sekilde açiklanabilir:
Organizasyonun tüm faaliyetlerinde bir canlilik meydana gelir,
Organizasyon istenilen amaç ve hedefler dogrultusunda çalisir,
Organizasyondaki insanlar ve bölümler çalismalarini daha aktif ve verimli yürütür,
Organizasyondaki insanlarin bilgi, ilgi, beceri ve motivasyonu yükseltilir.
Bilgi yönetim vizyonu bir seferde olup biten çalismalari degil sürekliligi olan bir süreci ifade etmektedir. Bilgi Yönetimi Vizyonu
17. Vizyon paylasiminda bes önemli asamadan söz edilebilir. Bunlar:
Vizyon yönetim sürecine çalisanlarin katilimi,
Kisisel vizyonla organizasyonel vizyonun uyumlu duruma getirilmesi,
Vizyon ve misyonun evrensel standartlara ulastirilmasi,
Çalisanlar için açik bir iletisim ve tutarli düsünme sürecinin olusturulmasi,
Vizyonun amacinin açik ve anlasilir duruma getirilmesidir. Bilgi Yönetimi Vizyonunun Paylasimi
18. Organizasyonlar için bilgi, bilgi içinse bilgi yönetimi vizyonu organizasyonel gücün tükenmeyen zenginlik kaynagi olmaktadir.
Bilgi yönetimi vizyonu;
organizasyonun bir kaynak olarak bilginin tasidigi önemi kavrayabilmesini,
bilginin, organizasyon içinde dogru insanlara dogru bir biçimde ulastirilmasini ve paylasimini,
organizasyonun bilgi yönetim sisteminin gelistirilmesini,
organizasyonun bilgi birikiminden ileri derecede yararlanilmasinin saglanilmasini,
organizasyonun etkili çalisabilmesini ve alaninda ileri hizmet ve ürünler sunabilmesini gerçeklestirir.
Sonuç
19. Bilgi yönetimi süreci ve uygulamalarinin yasamsal degerinin bilincinde olan organizasyonlarin hedefinde küresel bilgi organizasyonu olmak vardir. Bu hedefe ulasmak için organizasyonlar arastirmali, sorgulamali, bilgiye ulasmali, bilginin organizasyon içinde paylasimini saglamali, bilgiyi organizasyonun yararina kullanabilmeli ve tüm bilgi yönetimi sürecini dogru planlayip yönetmelidir. Bilgi yönetimi sürecinin dogru planlanip yönetilmesi, bilgi yönetimi vizyonunun dogru planlanip yönetilmesine baglidir. Sonuç
20. Bilgi yönetimi vizyonu, organizasyonun genel misyon ve vizyonuna paralel olarak planlanmalidir ve mutlaka yazili olmalidir.
Bilgi yönetimi vizyonunu olusturmak ve uygulamaya geçirmek isteyen organizasyonlar öncelikle genel misyon ve vizyonlarini açikça belirtmelidir.
Dogru olusturulup gelistirilen ve tüm organizasyonca benimsenen bilgi yönetimi vizyonu, bilgi yönetimi uygulamasinin tüm asamalarinda bir rehber olacak, izlenmesi gereken adimlari göstererek hedeflerin gerçeklesmesini saglayacaktir. Sonuç
21. Barker, A. (2001). Yenilikçiligin Simyasi. A. Kardam (çev.). Istanbul: MESS Yayinlari.
Barutçugil, I. (2002). Bilgi yönetimi. Istanbul: Kariyer Yayincilik.
Bayraktar, B. B. ve Kakirman, A. (2007) Kurumsal bilginin stratejik planlama sürecinde kullanilmasi: bir ilçe belediyesi örnegi. Bilgi Dünyasi 8(2): 280-296.
Bülbül, H. (2008). Bilgi yönetim modellerinin üretim ve firma performansina etkisi. [Çevrimiçi]. Elektronik adres: http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler%5CHasan%20B%C3%9CLB%C3%9CL%5CB%C3%9CLB%C3%9CL,%20HASAN.pdf [1 Eylül 2008].
Çetindamar, D., Orday, N., Özer, A., Yarimkaya, A., Baser, S. ve Sönmez, E. D. (2004). KOBI yönetim yaklasimi. Istanbul: Istanbul Sanayi Odasi.
Dauphinais, G. W., Means, G., Colin, P. (2002). CEO’larin bilgeligi: 29 küresel kurulus lideri günümüz is dünyasinin öncelikli sorunlarina çözüm ariyor. U. Alpakay ve digerleri (çev.). Istanbul: Sistem Yayincilik.
Davenport, T. H. ve Prusak, L. (2001). Is dünyasinda bilgi yönetimi: kuruluslar ellerindeki bilgiyi nasil yönetirler. G. Günay (çev.). Istanbul: Rota Yayinlari.
Elçi, S. (2008). Inovasyonda Basari Için Edinmeniz Gereken Aliskanliklar. [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.kobifinans.com.tr/tr/bilgi_merkezi/021901/6581 [04 Haziran 2008].
Ersen, H. (2003). Topyekün mükemmellesme sürecinde insan kaynaklari ve kalite. Istanbul: Soyak.
Karaman, A. (2005). Nasil ve niçin vizyon yönetimi. Istanbul: IQ Kültür Sanat Yayincilik.
Kulakli, A., Birgün, S. (2005). Müsteri merkezli operasyonel bilgi yönetimi için veri yönetiminin ölçülmesi. Itüdergisi/b: Sosyal Bilimler [Çevrimiçi] 2(1):37-48. Elektronik adres: http://www.itudergi.itu.edu.tr/tammetin/itu-b_2005_2_1_A_Kulakli.pdf [19 Agustos 2008].
Lengnick-Hall, M. L., Lengnick-Hall, C. A. (2004). Bilgi ekonomisinde insan kaynaklari yönetimi. [Istanbul]: Disbank.
Nonaka, I. (1999). Bilgi yaratan sirket. Harvard Business Review dergisinden seçmeler: bilgi yönetimi. G. Bulut (çev.) içinde (ss. 29-50). Istanbul: MESS.
Nonaka, I. ve Takeuchi, H. (1995). The Knowledge – Creating Company. Newyork, Oxford University Press.
Odabas, H. (2003). Kurumsal bilgi yönetimi. Stradigma.com: Aylik Strateji ve Analiz E-dergisi [Çevrimiçi] 10. Elektronik adres: http://www.stradigma.com/turkce/kasim2003/11_2003_07.pdf [19 Agustos 2008].
O’Dell, C., Grayson, J. C., Essaides, N. (2003). Ne bildigimizi bir bilseydik… G. Günay (çev.). [Istanbul]: Disbank.
Sagsan, M. (2002). Örgütsel seçimlerde küme modeli: insan iliskileri ekolü, bilgi yönetimi ve örgütsel ögrenmenin ara kesitinde “örgütsel insan”. Bilgi Dünyasi, 3(2), 205-230.
Temel, E. K. (2007). Büyük isletmelerin misyon ve vizyon ifadelerinin içerikleri bakimindan incelenmesi. XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi bildiriler kitabi: Sakarya Üniversitesi içinde, ss.486-492. [Çevrimiçi]. Elektronik adres: www.yonorg.sakarya.edu.tr/doc/15YonOrgKongreBildirileri-25-27-05-2007.pdf [27 Agustos 2008].
Tiwana, A. (2003). Bilginin yönetimi. Elif Özsayar (çev.). [Istanbul]: Disbank.
Vural, I. Y. (2005). Bilgi yönetimi, entelektüel sermaye ve yenilikçilik. Bilgi çagi, bilgi yönetimi ve bilgi sitemleri. C. C. Aktan, I. Y. Vural (ed.). içinde (ss. 229-248). Konya: Çizgi Kitabevi.
Yeniçeri, Ö. (2006). Örgütleri etkinlestirme araci olarak bilgi ve bilgi yönetimi. Yönetimde yeni yaklasimlar. Editör: Ö. Yeniçeri. içinde (ss.175-192). Istanbul: IQ Kültür Sanat Yayincilik.
Yildirim, R. (1998). Yaraticilik ve yenilik. Istanbul: Sistem Yayincilik. Kaynakça
