LAPAROSKOPİK CƏRRAHİYYƏNİN DÜNƏNİ, BU GÜNÜ VƏ SABAHI

1. LAPAROSKOPİK CƏRRAHİYYƏNİN DÜNƏNİ, BU GÜNÜ VƏ SABAHI Prof.Dr.Med Q.F.MÜSLÜMOV M.Topçubaşov adına Elmi Cərrahiyyə Mərkəzi

2. GİRİŞ TƏQDİMATI

3. LAPAROSkOPİYA

4. LAPAROSKOPİK CƏRRAHİYYƏ • Minimally invasive surgery –mümkün • qədər kiçik kəsik və travma • Key hole surgery – qarın boşluğuna • daxil olmaq üçün istifadə edilən ilk dəlik • Belly button surgery , kamera göbəkdən daxil edilir • Band-Aid surgery, dəliklər o qədər kiçik olur ki adi striplərlə qapatmaq olur • Endoscopic surgery - çünki qarın boşluğundan başqa bütün boşluqlu orqanlarda müdaxilə üçün istifadə edilən alət endoskop adlanır • Abdominoskopya • Peritoneoskopya və s.

5. LAPAROSCOPIZANINÜSTÜNLÜKLƏRİ • SANTİMETRDƏN DƏ KİÇİK KƏSİKLƏR XƏSTƏYƏ ƏN MİNİMAL TRAVMA VERDİYİNDƏN XƏSTƏ • EVƏ TEZ GEDİR. • TEZ SAGALIR. • POST OPERATİV AĞIRLAŞMALAR AZDIR • ÇAPIQ YOXDUR

6. LAPAROSCOPİYANIN RİSKLƏRİ • Ümumilikdə açıq əməliyyatlardan daha təhlükəsizdir. • Diagnostik laparoscopyada-ağırlaşmalarhər 1000 nəfərin 2-3-də • Piylənməsi və yanaşı gedən xəstəlikləri olan insanlarda risk daha çoxdur • Laparoscopiya ümumi anesteziya altında aparıldığından anesteziyanın riskləri • Laparotomiyaya konversiya oluna bilir

7. Alətlər 1. Verres iynəsi: Qarın boşluğunun ən incə olduğu göbək nahiyəsindən havanı periton boşluğuna vurmaq üçün(pneumoperitoneum) istifadə edilir.

8. 2. Electron laparoflator: • Verres iynəsi və ya troakar vasitəsilə havanı qarın boşluğuna vurmaq üçün istifadə edilən qurğu • Qarın boşluğunda lazım olan təzyiqi daim stabil saxlayır • Bəzi tiplərində vurulan havanı Qızdırmaq xüsusiyyətinə malikdir

9. 3. Trocarlar: • Qarın boşluğunda hər hansi manipulyasiya icra etmək üçün istifadə ediləcək alətlərin keçə biləcəyi

10. 4. Telescop: • Müxtəlif ölçülü və buvaqlı kameralar. -- Periton boşluğuna baxmaq uçün istifadı edilən video kamera.

11. 5. Camera növləri. 6. Işıq mənbəyi.

12. 7. Sixac və qayçılar: Iki növü var: -bir dəfəliklik - çox istifadə üçün Onlar hər ikisi atravmatik və ya dişli ola bilir.

14. Digər alətlər 8. Bipolyar elektrocərrahiyyə 9. Unipolyar elektrocərrahiyyə 10. Laser. 11. Ultrasəs sistemi 12. sorucu, irriqasiya sistemi 13. Tikis alətləri 14. Laparoscopic konteyner 15. Toxuma morselyatoru

15. 2. Pneumoperitoneumun yaradılması: • Dəlik açılır və troakar qoyulur • Pnemoperitoneum Verres iynəsi və ya troakar vasitəsilə yardılır. • İynə və ya troakar usaqlıqistiqamətində dərizə paralel salınır • Iynə və ya troakar qarında olandan sonra dəqiqədə 2.5 liter olmaqla qarındaxili təzyiq 15mmHg çatdırılır

16. TARİXİ • 1970-ci illərə qədər bu ginekoloq və qastroenteroloqlar tərəfindən diaqnostik məqsədlə istifadə edilib. • Therapeutic laparoscopy- müalicəvi laporoskopiya1970.ci illərin əvvələrində ginekoloqlar tərəfindən təklif edilmişdir. • Sürətli texniki tərəqqi, texnologiyaların inkişafı, cərrahiyyənin inkişafı müasir az-invaziv cərrahiyyənin inkişafına gətirdi

17. TARİXİ • 1901, Sentyabr, alman cərrahı George Kelling sistoskopla itlərin qarnına hava vurmaqla – yəni ilk dəfə pnevmoperitoneum yaratmaqla laparaskopiya etmişdir

18. KALENDAR TARİXİ • 1901- Georg Kelling itlərdə pnevmoperitoneum şəraitində laparoskopiya • 1911 – B. M. Bernheim - riqid sistoskoplaşiş metastazlarını aşkar etmək üçün qarın boşluğuna baxmışdır • 1911, H.C. Jacobaeus, termin "laparotorakoskopiya” • 1918,O. Goetze, pnevmoperitoneum üçün iynə • 1920, Zollikofer – CO2 • 1936, Boesch –ilk laparoskopik tubal sterilizasiya • 1953, Professor Hopkins rigid linza sistemi • 1960, Kurt Semm, alman ginekoloqu – avtomatik insuflyator • 1972, H.Coutnay Clarke – İlk laparoskopik tikiş texnikası • 1977, Dekok – ilk lap assistensiyalı appendektomiya 1977, Kurt Semm endoloop 1985, Erich Mühe, Almaniya , ilk lap xolesistektomiya 1987, Ger – İlap yırtıq plastikası

19. TARİXİ • 1980-ci illərdə yüksək imkanları olan televizion kameralar laparoskopiyanın effektivliyini xeyli artırdı • İnternet vasitəsilə ilk laparoskopik əməliyyatın translyasiyası 1996-cı ildə baş tutdu. • 1997-ci il Mart ayının 3-də komputerləşmiş robot sisteminin köməyi ilə insan üzərində ilk dəfə Dr. J. Himpens tərəfindən laparoskopik cərrahiyyənin bir hissəsi icra edilmişdir.

20. TARIXI • 1960 –Alman ginekoloqu Kurst Semm avtomatik insuflzator kəşf edir və 1966-ci ildə onu demonstrasiya edir • 1972 – Lap. Sistektomiya • 1981 – Lap. appendektomiya

21. BU GÜNÜ

22. Bu günü

23. BU GÜNÜ TƏK DƏLİKDƏN LAPAROSKOPİYA

24. TƏK PORT LAPAROSKOPİYA

25. TƏK PORT CƏRRAHİYYƏ

26. BU GÜNÜ ENDOSKOPİK CƏRRAHİYYƏ

27. Endoskopik cərrahiyyə Endoskopik proseduralar üçün xüsusi endoskoplar

28. 3D VİDEO SİSTEM • 3D görüntülü filmlərdə olduğu kimi cərrah xüsusi eynəklər geyinməklə görüntünü 3D formatda izləyir

29. ROBOTİK CƏRRAHİYYƏ CƏRRAH ÖZ OTAĞINDAN ÇIXMADAN ROBOTUN KÖMƏYİ İLƏ ƏMƏLİYYAT APARIR

30. GƏLƏCƏK RobotikCərrahiyyə • Cərrahın etdiyi ən incə hərəkətləri komputer vasitəsilə robotik əllərə ötürən xüsusi sistemlər • Da Vinci systemi • Zeus systemi

31. DA VİNÇİ SİSTEMİ

32. EKRANSıZ VIZUALIZASIYA SISTEMI (HOLOGRAM PROJECTION SYSTEM) Artıq 3D sistemi tam yayılmamış, hətta hamının Bu barədə informasiyası olmamış öz yerini digər müasir vizualizasiya metoduna verir. Yaxın gələ- cəkdə videogörüntünü xəstənin üstündə havada 3D formatında görəcək. Bu zaman bu tip görüntülərdə ən vacib hesab edilən dərinlik hissi və bu görüntü problemi tam həll ediləcək.

33. GƏLƏCƏK • Hazırda əzələdaxili inyeksiya məqsədilə istifadə etdiyimiz iynələrin içindın keçə biləcək laparoskoplar istehsal edilir. • bunun hesabına lap. cərrahiyyənin lokal anesteziya ilə aparılması da mümkün olacaq ki, bu da anesteziyaya xas riskləri aradan qaldıracaq

34. “From the inability to let well alone ,from too much zeal for the new and contempt for what is old, from putting knowledge before wisdom ,science before art and cleverness before commonsense, treating patients as cases ,from making the cure of the disease more grievous than endurance of the same ,good lord deliver us” – Sir Robert Hutchison