مديريت كيفيت در توليد آمار تهيه وتنظيم : محمد رضا اناري

1. مديريت كيفيت در توليد آمارتهيه وتنظيم : محمد رضا اناري

2. فهرست مطالب مفاهيم پايه اي ابعاد كيفيت آماري چارچوب ارزيابي كيفيت داده((DQAF

3. مفاهيم پايه اي الف)ديدگا ههاي كيفيت • مشتري محور مناسبت دربكارگيري، تامين توقعات مشتريان • مبتني بر توليد مطابقت باطراحي، مشخصات يا مقتضيات، بدون عيبونقص • مبتني بر محصول محصول داراي ويژگي است كه ساير محصولات مشابه آنرا ندارند • مبتني بر ارزش محصول با بهترين تركيب از قيمت و مشخصات

4. مفاهيم پايه اي ب)تعريف كيفيت جارن و گراينا سال 1980 :«مناسبت در بكارگيري »ايزو 8402 سال 1986 :« مجموعه خصوصيات و ويژگي‌هاي يك محصول و يا خدمات است كه قادر به تأمين نيازهاي ضمني و از پيش تعيين شده باشد.» • كيفيت آماري كيفيت درآمارهاي رسمي يك «مفهوم چندبعدي» است • بهبود كيفيت آماري « افزايش مطلوبيت كل كالا و خدمات آماري تا سطحي كه رضايت كاربران آن‌ را فراهم نمايد. »

5. مفاهيم پايه اي ب)مديريت كيفيت • مديريت كيفيت شامل كليه سنجش‌ها و ارزيابي‌هايي است كه يك سازمان براي «كنترل» و «تضمين» كيفيت كالا يا خدمات انجام مي‌دهد. تضمين كيفيت : به كليه فعاليت‌هاي برنامه‌ريزي شده‌اي گفته مي‌شودكه جهت ايجاداطمينان به محصول يا خدماتي كه اهداف موردنظريانيازهاي كاربران راتامين خواهد نمودلازم است.

6. مفاهيم پايه اي مثال‌هايي در سازمان هاي آماري: 1. بهبود چارچوب نمونه‌گيري   2. تغيير در طرح نمونه‌گيري    3. اصلاح فرايند جمع‌آوري داده‌ها  4. تغيير روش‌هاي پردازش    5. تجديدنظر در طراحي پرسشنامه«تضمين كيفيت» با پيشگيري از مسايل و مشكلات قبل از رخ دادن آن‌ها و كمك به تاييد كيفيت از طريق به كارگيري روش‌هاي كنترل و پيشگيري موجب ارتقا كيفيت مي‌شود.

7. مفاهيم پايه اي «كنترل كيفيت»روش منظمي است كه به موجب آن :1.كيفيت اندازه‌گيري مي‌شود. 2.كيفيت با استانداردهاي از پيش تعيين شده مقايسه مي‌شود. 3.اقدامي موثرجهت كاهش اختلافات با استانداردها انجام مي‌شود. مثال: كنترل كيفيت عمليات كدگذاري، كيفيت مصاحبه‌ها در آمارگيري وكيفيت داده آمايي.هدف از «كنترل كيفيت» رسيدن به سطح كيفيت معلوم با حداقل هزينه است.

8. مفاهيم پايه ايتفاوتهای کنترل وتضمین کیفیت

9. مفاهيم پايه اي • مديريت جامع كيفيت: ازدهه80 شروع وگسترش يافت فراتر از كنترل كيفي فني محصول بهبود كيفيت كل محصول، فرايندومنابع روش سيستماتيك و فرایند گرا تلاش وكوشش همه جانبه‌ي سازمان براي تامين رضايت مشتريان

10. مفاهيم پايه اي • سيستم بازرسي آماري تشكيل يك بخش مستقل در داخل اداره آمار يا مركز آمار به منظور ارزيابي كيفيت آماري ترکیب تیم ارزیابی کیفیت: كارشناساني هستند در بخش‌هاي مختلف فعاليت نموده در زمينه فعاليت‌هاي مربوط به طرح‌هاي آماري با تجربه و با سابقه هستند

11. مفاهيم پايه اي سيستم بازرسي آماري وظایف تیم ارزیابی کیفیت: • اجرای ارزیابی داخلی از طریق: تهیه طرح ارزیابی کیفیت ارزیابی کیفیت طرح از موضعی بیطرفانه تهیه گزارش کیفیت

12. مفاهيم پايه اي سيستم بازرسي آماري

13. مفاهيم پايه اي سيستم بازرسي آماري وظایف تیم ارزیابی کیفیت: • اجرای ارزیابی خارجی(نظر سنجی از کاربران ) از طریق : تهیه فهرست (چارچوب ) کاربران اعم از کاربران اينترنتي،نشريات، كارشناسان، افراد عضو انجمن آمار و دفاتر ادارات دولتي تهیه پرسش نامه درباره ابعاد مختلف كيفيت از قبيل حسن برخورد كارمندان، در دسترس بودن، تفسيرپذيري، تنوع انتشار داده‌ها، درستي و بهنگام بودن وبا مقیاس 5 رده ای

14. مفاهيم پايه اي سیستم بازنگری همتراز ارزيابي سيستم آماري يك اداره يا مركز آماري به وسيله كارشناسان مستقلي از يك كشور ديگر

15. مفاهيم پايه اي مقايسه‌ سيستم‌هاي مديريت كيفيت • مشکلات تعریف و تهیه شاخص‌ها و نماگرهاي عمومي براي ارزيابي كيفيت درمراكزآماري باعث می شود تا این سازمان ها کمتر به دنبال مديريت كيفيت جامع و ایزو باشند. • هزينه‌هاي تضمين و گواهينامه ايزو بسيار بالاست. • سيستم بازرسي آماري، كارا و اقتصادي است. • تشابه نظام آماری به عنوان محدوديت‌ روش بازنگري هم تراز محسوب می شود.

16. ابعاد كيفيت آماري ملاكها و ابعاد كيفيت در سازمانها و كشورهاي مختلف

17. ابعاد كيفيت آماري كيفيت درآمارهاي رسمي يك «مفهوم چندبعدي»است كه درستي يكي از ابعاد آن به شمار مي رود. • ابعاد مربوط به كاربران مناسبت بهنگام و بوقت بودن • ابعاد مربوط به داده ها درستي و قابليت اعتماد مقايسه پذيري كامل بودن

18. ابعاد كيفيت آماري • ابعاد مربوط به نمايش داده ها در دسترس بودن وضوح فراداده • ابعاد مربوط به فرآيند هاي آماري انسجام كارايي معتبر بودن روش ها

19. ابعاد كيفيت آماري • ابعاد مربوط به وضعيت سازماني محيط قانوني و سازماني مكانيزم هاي برنامه ريزي(كوتاه وبلند مدت اماسيستماتيك) منابع(مالي ونيروي انساني)

20. ابعاد كيفيت آماري تعاريف نظري ابعاد كيفيت: • مناسبت :ميزان تأمين نيازهاي كاربران (از لحاظ تعاريف و مفاهيم، طبقه‌بنديها و نوع آمار‌ها) • بهنگام بودن:فاصله زماني بين زمان مرجع (آماري) تا زمان انتشار • بوقت بودن:ميزان تطابق بين زمان واقعي و زمان پيش‌بيني شده براي انتشار • در دسترس بودن:تسهيل و تنوع در ارايه داده‌هايي كه در اختيار كاربران قرارمیگیرد.

21. ابعاد كيفيت آماري تعاريف نظري ابعاد كيفيت: • وضوح:ميزان قابل فهم بودن آمار‌ها براي كاربران غيرمتخصص • فراداده:در دسترس بودن اطلاعات مربوط به منابع، تعاريف و مفاهيم، طبقه‌بنديها و روش‌ها • درستي:فاصله بين برآوردهاي آماري و مقدار واقعي پارامتر در جامعه • كامل بودن:ميزان پوشش كامل اهداف و پديده‌هاي مورد نظر توسط آمارها

22. ابعاد كيفيت آماري تعاريف نظري ابعاد كيفيت: • تفسير پذيري:موجودبودن اطلاعات تكميلي وفراداده هاي لازم براي تفسير و استفاده مناسب از داده ها. • يكپارچگي:به فعاليت هاو ارزش هاييمربوط مي شود كه اعتماد كاربران را به موسسه توليد كننده آمار و در نهايت به محصول آماري را حفظ مي نمايد. اعتماد كاربران در طي زمان حاصل مي شود. • مقايسه‌پذيري:ميزان مقايسه‌پذيري آمار‌ها در طول زمان و در بين مكان (بين كشورها و مناطق مختلف)

23. ابعاد كيفيت آماري تعاريف نظري ابعاد كيفيت: • كارايي:آمارها به روشي جمع‌آوري مي‌شوند كه بار پاسخگويي حداقل شود. • انسجام:ميزان تطبيق و ارتباط منطقي بينآمارهاي مختلف حاصل از چندين منبع • معتبربودن روش ها:ميزان پيروي از روش‌هاي تخصصي و استانداردهاي بين‌المللي كه در مورد آنها توافق شده است. • اعتبار مندي: اعتبارمندي بعدي است كه مي تواند مهم تر از درستي باشد.اعتبار مندي به ميزان يا درجه اطمينان كاربر به داده‌ها گفته مي‌شود و مي‌توان تابعي از درستي در نظرگرفت يا اينكه برحسب سازگاري فرايند توليد ارزيابي نمود

24. ابعاد كيفيت آماري تعاريف نظري ابعاد كيفيت: • محيط قانوني:ميزان قوانين آماري وضع شده‌اي كه با اصول آمارهاي رسمي هماهنگي دارد. • مكانيزمهاي برنامه‌ريزي:ميزان برنامه‌هاي وضع شده در برنامه‌ريزي سيستماتيك و بلندمدت فعاليتهاي آماري • منابع:ميزان سرمايه‌گذاري و نيروي انساني مورد نياز در سيستم‌هاي آماري

25. ابعاد كيفيت آماري علل تفاوت در ابعاد كيفيت آماري • تفاوت در ديدگاه ونگرش به كيفيت دفتر آمار اتحاديه اروپا: ديدگاه محصول گرا صندوق بين المللي پول: ديدگاه فرايند گرا بر اين اساس ملاكهاي ارزيابي هم متفاوت خواهدبود دفتر آمار اتحاديه اروپا: ملاكهاي كمي صندوق بين المللي پول: ملاكهاي كيفي(چهار رده اي)

26. ابعاد كيفيت آماري • ابعاد مشترك: درستي، مناسبت، بهنگام بودن و قابليت دسترسي • تداخل يا وابستگي ابعاد به يكديگر: بهنگام بودن / درستي درستي/ مقايسه‌پذيري در طول مكان مناسبت / مقايسه‌پذيري در طول زمان مناسبت / درستي

27. ابعاد كيفيت آماري • ارزيابي واندازه گيري ابعادكيفيت: - درستي بصورت كمي - ساير ابعاد عمدتا بصورت كيفي

28. ابعاد كيفيت آماري موفقيت درارزيابي كيفيت داده بطور وسيعي به انتخاب نماگر‌هاي كيفيت مناسب بستگي دارد. بنابراين درانتخاب نماگر‌ها بايستي نكات زير را درنظر گرفت. • نماگر ‌هاي كيفيت بايستي بوضوح قابل درك باشند. • نماگر‌هاي كيفيت بايستي به آساني اندازه‌گيري شوند و روش اندازه‌گيري آن براي ساليان متمادي معتبر باشد. • نماگر‌ها بايستي براي يك ارزيابي بيطرف قابل اندازه‌گيري باشند و امكان مقايسه سري زماني آنها فراهم شود. • محاسبه نماگرها نبايستي زمان و هزينه‌هاي زيادي را تحميل نمايد. • نماگرها بايستي با توجه به سطح گسترش آمار در كشور انتخاب شود.

29. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) اكتبرسال 1995:شروع كار صندوق بين المللي پول براي تدوين استانداردهاي مربوط به انتشارداده ها مارس 1996:تاييد استانداردهاي انتشار داده هاي خاص دسامبر 1997: تایید نظام انتشار داده های عمومی

30. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) ابعادGDDSوSDDS 1-داده: پوشش، تناوب و بهنگامي الف)پوشش: -چهاربخش اقتصاد كلان(واقعي، مالي، تامين مالي وخارجي) -بخش جمعيتي-اجتماعي(جمعيت، آموزش، سلامت و فقر) ب)تناوب: دوره تكرارگردآوري وتهيه اطلاعات ج)بهنگامي: فاصله زماني بين پايان دوره مرجع وزمان انتشاريا اطلاع رساني آمار

31. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) ابعادGDDSوSDDS 2- کیفیت • انتشار اسناد ومدارك روشها ومنابع مورد استفاده در تهيه آمار • انتشار جزييات مولفه ها، سازگاري با آمارمرتبط وچارچوبهاي كاري آماري

32. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) ابعادGDDSوSDDS 3-يكپارچگي • انتشارشرايط وضوابطي كه آمارهاي رسمي تحت آنهاانتشارمي يابند ازجمله شرايطي و ضوابطي كه به محرمانگي اطلاعات شناسايي فردي مربوطند • شناسايي دسترسي داخلي دولت به آمارها قبل از انتشار آنها • شناسايي تفسيرهاي اداري در هنگام انتشارآمار • تهيه اطلاعاتي درباره تجديد نظرهاواعلام توجهات قبلي درباره تغييرات در روشها

33. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) ابعادGDDSوSDDS 4-دسترسي توسط عموم • انتشارپيشاپيش تقويم زماني نشر • انتشار همزمان به تمام گروه هاي علاقه مند

34. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF)استانداردهای GDDS وSDDSدر بخش واقعی

35. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) فعاليت‌هاي مربوط به ارزيابي كيفيت داده‌ها توسط اداره آمارصندوق بين‌المللي پولدر سال 1997شروع شد. زمینه های کاربردی اصلی: • ابزار خود ارزياب برای شناسایی نیازها و کمک های فنی • راهنمايي كارشناسان صندوق بين‌المللي پول در تهيه گزارشات مربوط به رعايت استانداردها و مقررات • کمک به كاربران ( هم در بخش خصوصي وهم دربخش عمومي ) در ارزيابي كيفيت داده هاي آماري

36. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) مكمل بعد كيفيت مطرح شده دراستانداردانتشاردادههایخاص )SDDS (و نظامانتشاردادههایعمومی)GDDS‌) یعنی: • انتشار اسناد ومدارك روشها ومنابع مورد استفاده در تهيه آمار • انتشار جزييات مولفه ها، سازگاري با آمارمرتبط وچارچوبهاي كاري آماري

37. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) ساختار از يك ساختار سلسله مراتبي پيروي مي‌كندپنج بعد كيفيت عبارتند از: يكپارچگي، معتبر بودن روش‌ها، درستي و قابليت اعتماد، قابليت استفاده، و قابليت دسترسي .بعلاوه اين چارچوب، مجموعه‌اي از پيش‌نيازهاي لازم را براي ارزيابي كيفيت داده‌ها، پوشش مي‌دهد.

38. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) 0- پيش نيازهاي كيفيت • لزوما جزو ابعاد كيفيت محسوب نمی شونداما به عنوان پيش نيازها يا پيش شرط‌هاي سازماني نقش بسيار مهمي در كيفيت آمارها دارند. مواردي همچون حمايت فضـاي سازمانـي ازعلم آمار، متناسب بودن منابـع موجـود با نيازهـاي برنامه‌هاي آماري به كار گرفته شده و توجه بهعامل كيفيت به عنوان اساسفعاليت هاي آماري، در اين بعد موردبرسي قرار مي گيرد. • اين پيش نيازها عناصر زير را در بر مي‌گيرد: 1- 0 محيط سازماني و قانوني 2- 0 منابع موجود براي برنامه های آماري 3- 0 مناسبت 4-0 ساير موارد مربوط به مديريت كيفيت

39. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) 1 -يكپارچگي یکپارچگیتابع اصل بي‌طرفي در جمع‌آوري، پردازش و انتشار آمارها مي‌باشد. اين بعد كه شفافيت، استانداردهاي اخلاقي و تمهيدات سازماني كه تضمين كننده حرفه‌اي بودن در سياست‌ها و فعاليت‌هاي آماري است را در بر مي‌‌گيرد. مواردي مانند راهبري خط مشي‌ها‌ و عملكردهاي آماري توسط اصول تخصصي، شفاف بودن آنهاو راهبريخط مشي‌ها و عملكردها توسط استانداردهاي اخلاقي در اين بعد مورد بررسي قرار مي گيرد. سه عنصر زير براي اين بعد از كيفيت وجود دارد: 1- 1-تخصصي بودن 2- 1- شفافيت 3- 1- استانداردهاي اخلاقي

40. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) 2-معتبر بودن روش‌ها اين بعد، خاص مجموعه داده‌ها است، روش‌‌‌هاي مختلف براي مجموعه داده‌هاي متفاوت را بيان مي‌كند و از چهار عنصر زير تشكيل شده است: 1-2- مفاهيم و تعاريف 2-2- حوزه عملياتي 3-2- طبقه‌بندي / رده‌بندي 4-2- مبناي ثبت • دراين بعد مواردي مانندمفاهيم و تعاريف بكار رفته، مطابقت با چارچوبهاي آماري پذيرفته شده بين‌المللي، مطابقت فعاليت ها، طبقه‌بندي و نظام‌هاي رده‌بندي با استانداردهاي پذيرفته شده بين‌المللي شده بررسي مي شوند.

41. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) 3 -درستي و قابليت اعتماد ايده اين بعد اين است كه خروجي‌هاي آماري به گونه‌اي كارا واقعيت اقتصادي را به تصوير در مي‌آورند. اين بعد نيز خاص داده‌ها است و منابع مورد استفاده و فرايند آن‌ها را منعكس مي‌كند. و پنج عنصر زيررا شامل مي‌شود: 1-3- داده هایمنبع 2-3- ارزيابي داده هایمنبع 3-3- روش‌هاي آماري 4-3- ارزيابي واعتبار سنجي داده‌هاي واسطه‌اي و خروجي‌هاي آماري 5-3- مطالعات تجديدنظر

42. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) 4 -قابليت استفاده اين بعد به اين اصل مربوط است كه آمارها با تناوب مناسب در روشي بهنگام و سازگار با ساير مجموعه داده‌هاي اصلي و به پيروي از يك خط مشي بازنگري منظم منتشر مي‌شوندو شامل سه عنصر زيراست: 1- 4- تناوب و بهنگام بودن 2- 4- سازگاري 3- 4- سياست و فعاليت تجديدنظر

43. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) 5 -قابليت دسترسي اين بعد مربوط مي‌شود به دستيابي به داده‌ها و فراداده‌هايي كه در روشي آسان، شفاف و قابل درك بر مبنايي بي‌طرفانه ارايه مي‌شوند. عناصر اين بعد عبارتند از: 1-5- در دسترس بودن داده‌ها 2-5- در دسترس بودن فراداده‌ها 3-5- كمك به كاربران

44. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) اجزا: 1-چارچوب عمومي 2-چارچوب ويژه مجموعه داده • ملاكهاي كيفي براي ارزيابي ( رعايت شده، به طور كامل رعايت شده، به طور كامل رعايت نشده، رعايت نشده‌) • ارزیابی در سطح نماگرها انجام می شود

45. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) مثال :بعد قابلیت استفاده درحسابهای ملی

46. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) تاكنون چارچوب ويژه مجموعه داده براي حساب‌هاي ملي، ترازپرداخت‌ها، شاخص قيمت توليد كننده، حساب‌هاي تحليلي موسسات سپرده‌گذار و آمارهاي مالي دولت تهيه شده است، به علاوه تهيه چارچوب شاخص قيمت مصرف كننده در دست اقدام است.

47. چارچوب ارزيابي كيفيت داده(DQAF) • در به كارگيري چارچوب ارزيابي كيفيت داده لازم است موارد زير در نظر گرفته شوند: • با اين چارچوب نمي توان تمام جزييات كار و عمليات آماري را بررسي كرد. • از آنجايي كه ارزيابي به صورت كاملا علمي انجام نمي شود همراه با ارزيابي مسئله قضاوت و داوري وجود دارد. • در استفاده از اين چارچوب بايد جايگاه خاص هر كشور مانند محيط قانوني، سطح فرهنگي و مرحله توسعه آماري در نظر گرفته شود.

48. با تشكر از توجه وهمراهي شما سروران