Vilhjálmur Egilsson 28. nóvember 2007 Opinn fulltrúaráðsfundur Samtaka atvinnulífsins

1. Hvert stefnir á vinnumarkaði? Vilhjálmur Egilsson 28. nóvember 2007 Opinn fulltrúaráðsfundur Samtaka atvinnulífsins

2. Komandi kjarasamningarmeginatriði • Engar almennar launahækkanir • Lágmarkslaun hækkuð – taxtar nær greiddum launum • Launaþróunartrygging • Áfallatryggingar • Starfsskilyrði atvinnulífsins

3. Aðlögun að nýjum aðstæðum • Af hverju engar almennar launahækkanir? • Hvenær eru almennar launahækkanir réttlætanlegar? • Ekki við núverandi aðstæður! • Sveigjanleika á vinnumarkaði haldið við óháð efnahagsástandinu

5. “Taxtaumhverfið” • Lágmarkslaun hækkuð umtalsvert • Taxtahækkun í kjarasamningum – nýtist einstaklingum sem taka laun samkvæmt launatöxtum kjarasamninga • “Taxtar nær greiddu kaupi” – aukagreiðslur og yfirborganir verða færðar að hluta inn í launataxta • Launaþróunartrygging – til þeirra sem hafa setið eftir

8. Áfallatryggingar Núverandi réttindakerfi framleiðir öryrkja • “Afskiptaleysisstefnan” • 1.200 nýir örorkulífeyrisþegar á ári • Fimm á móti hverjum níu sem koma á vinnumarkað Aðilar vinnumarkaðarins bera ábyrgð • Fjárfesting í aðgerðum knýjandi nauðsyn • Endurhæfing, aðhald, stuðningur, starfsmenntun og önnur úrræði skila árangri

9. Af hverju fjárfesta í aðgerðum? • Hver öryrki kostar samfélagið beint a.m.k. 1,8 m.kr. á ári. • Útlagður kostnaður samfélagsins vegna nýrra öryrkja eykst um 2-2,5 milljarða króna á hverju ári • Rætt er um milli SA og ASÍ að fjárfesta 2 milljarða árlega í ýmiss konar þjónustuúrræðum • Sáralítinn árangur þarf til að standa á sléttu

10. Staðan í umræðum um áfallatryggingar • Stytting veikindaréttar hjá fyrirtæki í 2 mánuði Eftir það falli greiðsluskylda á áfallatryggingasjóð og sjúkrasjóði verkalýðsfélaga • Tekið á vandamálum eins snemma og kostur er • Áfallatryggingasjóður greiðir fyrir þjónustu, úrræði, stuðning og aðhald

11. Umgjörð hagstjórnar óviðunandi ... • Störfum á Íslandi fjölgaði um 5% árið 2006 • Framan af ári taldi Hagstofan að hagvöxtur á því ári hefði verið 2,6% - nú er matið 4,2% og á enn eftir að hækka • Störfum á þessu ári fjölgar um 4-5% en Seðlabanki og fjármálaráðuneyti spá innan við 1% hagvexti! • Hvaða ályktanir á að draga?

12. ... Umgjörð hagstjórnar óviðunandi • Stóraukin umsvif fjármálageira skila sér ekki í hagtölum Dæmi: • Árið 2006 voru tekjur af fjármunaeign erlendis taldar nema 4,9% en fjármagnsgjöld af erlendum skuldum 5,7% • Frá 2004 til júní 2007 fjárfestu Íslendingar í fyrirtækjum erlendis fyrir 1.450 milljarða króna, en heildareignin er í júní 2007 talin vera 1.265 milljarðar króna

13. ... Umgjörð hagstjórnar óviðunandi • Bæði fjármagnstekjur frá útlöndum og erlendar eignir stórlega vanmetnar • Fjármálageirinn orðinn stærsta útflutningsgreinin • Tekjur af fjármagni hærri en allar tekjur af útflutningi af vöru og þjónustu • Raunveruleg staða fjármálageirans kemur ekki fram í hagtölum • 1% sveifla á erlendum hlutabréfamörkuðum þýðir um 10 milljarða í tap eða hagnað fyrir þjóðarbúið (0,8% af VLF) en kemur hvergi fram • Ójafnvægi í utanríkisviðskiptum stórlega ýkt

14. ... Umgjörð hagstjórnar óviðunandi • Hlutverk bókhalds og ársreikninga er að mæla tap og hagnað rétt • Ekki samhengi milli flæðistærða og stofnstærða • Hlutverk þjóðhagsreikninga er að sýna rétta stöðu og umsvif og skapa áreiðanlegan grundvöll fyrir ákvarðanatöku • Hlutverk þjóðhagsreikninga er ekki að safna duldum varasjóðum • Úrbætur mega ekki vera feimnismál

15. Peningastefna í sjálfheldu • Bitlaust vaxtatæki Seðlabankans • Vinnur ekki á verðbólgu en veldur gengissveiflum • Vaxtaákvarðanir á veikum grunni • Meðalverðbólga síðastliðin fjögur ár 3%, 4% eða 5% eftir því hvernig verðbreytingar á eigin húsnæði eru mældar í vísitölu neysluverðs • Seðlabanki Evrópu styðst við vísitölu án húsnæðisliðar. Bandaríski seðlabankinn miðar við vísitölu sem mælir verðbreytingar húsaleigu • Seðlabanki Íslands styðst við ýktustu útgáfu af mati á húsnæðiskostnaði sem fyrir finnst

16. Hjaðnandi verðbólga og lækkandi vextir • Ríkisvaldið þarf að koma að samningunum • skattamál • húsnæðismál • endurskilgreining á verðbólgumarkmiði Seðlabanka • Samningar nú gefa færi á hjaðnandi verðbólgu • Efnahagsþróun á næsta ári fer eftir stöðu fjármálamarkaða • Seðlabankinn fær tilefni til þess að brjótast út úr sjálfheldunni og hefja vaxtalækkunarferli

17. Opinn fulltrúaráðsfundur Samtaka atvinnulífsins Vilhjálmur Egilsson 28. nóvember 2007