440 likes | 694 Views
Processing van dier voeders. Dr. Ir Mia Eeckhout. Overzicht. Inleiding Grondstoffen Transport en opslag Procestechnologie Kwaliteitscontrole. Inleiding. Diervoederproductie: van steeds wisselend aanbod aan grondstoffen met variabele samenstelling
E N D
Processing van diervoeders Dr. Ir Mia Eeckhout
Overzicht • Inleiding • Grondstoffen • Transport en opslag • Procestechnologie • Kwaliteitscontrole
Diervoederproductie: • van steeds wisselend aanbod aan grondstoffen met variabele samenstelling • over soms zeer uiteenlopende processtappen • Naar uitgebreid gamma eindproducten
1. Granen en bijproducten • Graan = volledige korrel • Alleen dop of schil mag verwijderd zijn • Energieleverancier • Hoog gehalte aan zetmeel (60 - 70%) • Eiwit Lage biologische waarde • Mineralen 1,5 - 4% (Ca-tekort) • Goede verteerbaarheid • Haver, gerst, rijst, triticale, tarwe, ...
2. Oliehoudende zaden en vruchten en bijproducten 1 • Oliehoudende zaden Tot 40% olie • Verwerking in olie-industrie • Bijproducten in veevoeding • Minder energierijk Afname vet • Hoog eiwitgehalte (15 - 50%) • Onevenwichtige AZ samenstelling • Hoog mineraalgehalte • Grondnoten, koolzaad, lijnzaad, ...
2. Oliehoudende zaden en vruchten en bijproducten 2 • Kwalitatieve houdbaarheid grondstoffen • Beïnvloed door vochtgehalte zaden, temperatuur, luchtvochtigheid • Gehalte vrije vetzuren • Verschillende extractie-processen • Persen 2,5 - 5% vet • Solventextractie < 1% vet • Bijproducten Verschillende samenstelling
3. Zaden van peulvruchten en bijproducten • Belangrijke grondstof naast graan • Hoog eiwitgehalte • AZ-samenstelling niet altijd optimaal • Aanwezigheid anti-nutritionele factoren • Inactivatie door verhitting • Minder vet en zetmeel • Soja, erwten, aardnoot, linzen, ...
4. Knollen en wortels en bijproducten • Energieleverancier • Hoog zetmeelgehalte • Hoog eiwitgehalte • Lage biologische waarde • Eenzijdige mineralensamenstelling • Maniok, aardappels, bataat, ...
5. Voedergewassen en ruwvoedergewassen • Gedroogde bovengrondse delen van groen geoogste voedergewassen • Ruw celstofgehalte < 25% • Klavermeel, luzernemeel, Grasmeel, ...
6. Producten met een hoog vezelgehalte • Gehalte aan ruwe celstof > 25% • Stro, doppen, schillen, ...
7. Nevenproducten voedings- en landbouwindustrie • Nutritioneel sterke verschillen • Nutritionele verarming Meer verfijnde verwerking • Bijproduct van verwerking van plantaardige of dierlijke producten • In België Ruim 12,4% van totale hoeveelheid grondstoffen
7.1 Nevenproducten uit graanverwerking • Tarwevoermeel • Hoog eiwitgehalte • Maximum 9% ruw celstof • Nevenproducten uit bierbereiding • Wortelkiemen na mouten • Bierbostel • Bier of brouwersgist Vit B • Nevenproducten maïsvermaling
7.2 Bijproducten uit suikerbereiding • Suikerpulp • Kort ontsuikeringsproces • Hoog suikergehalte • Melasse • Afgescheiden na suikerkristallisatie • Minstens 45% suiker • Als bindmiddel en smaakverbeteraar • Gevaar voor diarrhee
7.3 Bijproducten fruitsappen- en limonade-industrie • Pulp Door persen van vruchten • Appelpulp • Hoog ruw celstofgehalte • Lage energie-inhoud • Tannine • Citruspulp • Hogere voedingswaarde • Hoog ruwcelstofgehalte met veel lignine • Lage eiwitverteerbaarheid
7.4 Melk en melkproducten • Melkwei • Drogen van vloeistof na kaasbereiding • Magere melkpoeder • Lactosepoeder • Caseïnepoeder
7.5 Bijproducten slachtveeverwerking 1 • Vleesbeendermeel • Ontvette gedroogde en gemalen kadavers • Alleen vlees en beenderen • Eiwitgehalte > 40% • Eiwitkwaliteit Kan minderwaardig zijn • Diermeel • Gedeeltelijk ontvette gedroogde en gemalen kadavers • Eiwitgehalte > 55%
7.5 Bijproducten slachtveeverwerking 2 • Beendermeel • Gedeeltelijk ontvette gedroogde en gemalen beenderen • Eenzijdige samenstelling • Ca en P in grote verhoudingen aanwezig • Bloed • Hoog eiwitgehalte • Vetkanen • Restanten na smeltvetfabricage
7.5 Bijproducten slachtveeverwerking 3 • Slachtpluimveeafval • Koppen, poten, bloed en ingewanden • Vergelijkbaar met beendermeel • Verenmeel • Zuivere niet bedorven veren • Hydrolyse Vereneiwit verteerbaar • Vet van landdieren • Energiebron • Rijk aan vit A en D
7.6 Producten uit visserij • Vismeel • Drogen van vis • Grote variatie in samenstelling • Vet vismeel > 13% vet • Vetarm vismeel < 6% vet • Gemakkelijke oxydatie • Visolie
8. Mineralen • Evenwichtige voeders • Optimale groei • Tekorten aanvullen • Minerale stoffen: Ca, P, Mg, S, Na • Sporenelementen: Fe, I, Co, Cu, Mn, Zn, Se
9. Additieven • Stikstofverbindingen • Ureum • Gesynthetiseerde AZ • Antibiotica, eetlustverwekkende stoffen, vitaminen, geleermiddelen, anti-oxydantia, … • Vaak opgenomen en toegediend via kernen of premix
OverzichtTransport en opslag • Transporteren • Pneumatisch transport • Mechanisch transport • Transport voeder met hoog vochtgehalte • Opslag granen en peulvruchten • Vocht en temperatuur • Opslag melasse • Opslag vet
Transport • Pneumatisch • Aanzuig- of blaassysteem • Mechanisch • Wormvijzen • Schraapkettingen • Elevatoren • Transportbanden
OverzichtTransport en opslag • Transporteren • Pneumatisch transport • Mechanisch transport • Transport voeder met hoog vochtgehalte • Opslag granen en peulvruchten • Vocht en temperatuur • Opslag melasse • Opslag vet
Stofvrij Weinig personeel Weinig geluidshinder Eenvoudig in onderhoud Flexibel Grote investering Beperking soortelijk gewicht grond-stoffen, hardheid en slijtvastheid Grote energie-opname Pneumatisch transportVoor- en nadelen
Geen problemen ivm soortelijk gewicht grondstoffen, slijtvastheid of hardheid Energetisch interessanter Meer stof Meer geluidshinder Meer personeel Minder flexibel Mechanisch transportVoor- en nadelen
Energieverbruik transport • Pneumatisch transport afwijzen Energieverbruik • Energieverbruik minimaliseren • Leeglopen minimaliseren • Verwerkings-capaciteit benaderen aan optimale capaciteit
OverzichtTransport en opslag • Transporteren • Pneumatisch transport • Mechanisch transport • Transport voeder met hoog vochtgehalte • Opslag granen en peulvruchten • Vocht en temperatuur • Opslag melasse • Opslag vet
Transport voeder met hoog vochtgehalte • Aanpassing transportsysteem om resten en vastzetten te voorkomen • Verschillende systemen op de markt • Stalen of kunststof kabels of kettingen met meeneemschijven • Nood aan transportsystemen over beperkte oppervlakte • Horizontaal en verticaal
OverzichtTransport en opslag • Transporteren • Pneumatisch transport • Mechanisch transport • Transport voeder met hoog vochtgehalte • Opslag granen en peulvruchten • Vocht en temperatuur • Opslag melasse • Opslag vet
Opslag granen en peulvruchten • Zuiverheid • Aarde, zand • Vreemde voorwerpen • Metaaldelen • Vreemde zaden • Micro-organismen • Insecten • Vochtgehalte en temperatuur
OverzichtTransport en opslag • Transporteren • Pneumatisch transport • Mechanisch transport • Transport voeder met hoog vochtgehalte • Opslag granen en peulvruchten • Vocht en temperatuur • Opslag melasse • Opslag vet
Vochtgehalte en temperatuur • Rol in houdbaarheid van granen • Poreus van aard Hygroscopisch • Sorptie-isotherme • Relatie tussen relatieve vochtigheid en vochtgehalte • Nomogram • Bewaarduur granen berekenen in functie van temperatuur en vochtgehalte grondstof
VochtevenwichtscurveLucht-Tarwe • Tarwe met een vochtgehalte van 13 % zal bij een lucht-vochtigheid van meer dan 60 % vocht opnemen
Nomogram - Bewaarduur Bewaarduur • De houdbaarheid van granen als tarwe wordt bepaald door het vochtgehalte en de temperatuur Vochtgehalte Temperatuur
Drogen van granen • Drogen tot kritisch vochtgehalte • Geen degradatie optreden • Bewaren in optimale condities • Drogen Opgewarmde lucht • Hoeveelheid Via Mollier diagram
Ventilatie bij opslag • Regelmatige verluchting noodzakelijk bij opslag • Spontane opwarming voorkomen • Verhoogde microbiële activiteit vermijden • Sterk wisselende condities • Grondstof vochtig Meer aëreren • Relatieve vochtigheid inlaatlucht belangrijk
OverzichtTransport en opslag • Transporteren • Pneumatisch transport • Mechanisch transport • Transport voeder met hoog vochtgehalte • Opslag granen en peulvruchten • Vocht en temperatuur • Opslag melasse • Opslag vet
Opslag melasse • Opslag in metalen tanks • Isolatie tank • Melasse = Visceuze massa • Viscositeit afhankelijk van temperatuur • Agitatie noodzakelijk • Sedimentatie vermijden
OverzichtTransport en opslag • Transporteren • Pneumatisch transport • Mechanisch transport • Transport voeder met hoog vochtgehalte • Opslag granen en peulvruchten • Vocht en temperatuur • Opslag melasse • Opslag vet
Opslag vetten • Opslag in tanks • Controle temperatuur (50°C) • Kristallisatie • Degradatie vet • Agitatie noodzakelijk • Sedimentatie vermijden • Vochtgehalte zo laag mogelijk • Microbiële degradatie vermijden