Programim I

1. UniversitetiShtetëror i TetovësFakulteti i Shkencave Matematike-NatyroreDepartamenti i InformatikësPROGRAMIM I Gazmend Xhaferi

2. Programim I Vlerësimi i lëndës: Detyra 20% Rregullshmeria10% Kolokfiumi I 35% Kolokfiumi II 35% Provimi 70% Totali 100% Gazmend Xhaferi

3. Objektivat e lëndës • Njohje me principet e programimit • Analiza dhe dizajni i algoritmeve /programeve • Praktikimi gjuhës programore C++ Gazmend Xhaferi

4. Programimi • Çka është programimi? Planifikimi apo ekzekutimi i një ngjarje që duhet të ndodh si pasojë e një urdhëri apo instruksioni (Kompjuteri). • Informata Çdo lajm (njohuri) që mund të komunikohet apo përcillet. • Të dhënat Janë informata në forma që mund ti shfrytëzoj kompjuteri. • Programimi kompjuterik Procesi i specifikimit të tipit të dhënave dhe operacioneve për kompjuterin me qëllim të zgjedhjes së problemeve. Gazmend Xhaferi

5. Paraqitja binare e të dhënave • Në kompjuter, të dhënat paraqiten si pulse elektronike të elektricitetit. • Qarqet elektrike mund të jenë: on (shënohet 1) off (shënohet 0) • Pra të dhënat e ndryshme mund të paraqiten si kombinim i 1 dhe 0. • Paraqitja e tillë quhet Paraqitje binare e të dhënave • Ekzistojnë disa sisteme numerike: Binar (shfrytëzon 1 dhe 0 për paraqitjen e numrave) Decimal (0,1,...9) Heksadecimal (0,1,...9,A,B,C,D,E,F) Gazmend Xhaferi

6. Paraqitja binare e të dhënave • Fjala bit (binary digit) i referohet ose 1 ose 0. Kështu numri 1011100111 përbëhet prej 10 bitave. • Numri binar me 10 bita mund të paraqitet në 2^10 (apo 1024) forma të ndryshme. • Byte përbëhet prej 8 bitave dhe mund të paraqitet në 2^8 (256) forma. • Grupet prej 16, 32, dhe 64 biteve quhen words (fjalë). • Procesi kur një sasie të të dhënave i atribuojmë (përcaktojmë) forma prej biteve quhet kodim. • Pra, programimi nënkupton përkthimi i të dhënave dhe algoritmeve në 1 dhe 0. Gazmend Xhaferi

7. Gjuha e makinës dhe asembler • Të dhënat në kompjuter shfrytëzohen dhe memorohen si vargje të 1 dhe 0. • Gjuha e makinës – gjuhë, e përbërë nga instruksione të kodeve binare, që shfrytëzohet direkt nga kompjuteri. • Përse lindi gjuha asembler? • Nga vështirësia e kodimit binar të instruksioneve të ndryshme si dhe vështirësia për lexim dhe ndyshim. • Gjuha asembler – gjuhë programore e nivelit të ulët ku “mnemonic” ( forma të lehta për ti mbajtur mend) përdoret për paraqitjen e secilit instruksion të gjuhës së makinës për një kompjuter të caktuar. • Asembler – program që përkthen programet nga gjuha asembler në kodin e makinës. Gazmend Xhaferi

8. Gjuhët e larta programore • Të lehtë për ti përdorur sepse janë të përafërta me gjuhën angleze ose gjuhët tjera natyrale. • Kompajleri (Compiler) – përkthim i algoritmeve të shkruara në një gjuhë të lartë programore (Pascal, C++, Java, Ada etj) në gjuhë të makinës. • Teksti i algoritmit i shkruar në një gjuhë të lartë programore quhet kod burimor (source code). • Për kompajlerin, kodi burimor paraqet vetëm të dhënë hyrëse. Ai e përkthen kodin burimor në gjuhë të makinës dhe ky kod quhet kod objekti (object code). Gazmend Xhaferi

9. Nivelet a apstrahimit Gazmend Xhaferi

10. Kompajlimi dhe ekzekutimi • Janë dy procese që dallojnë me njëra tjetrën. • Gjatë kompajlimit, kompjuteri mirret me programin e kompajlerit ndërsa gjatë ekzekutimit, memorja ngarkohet me objekt programin (kodin) duke e zëvendësuar programin e kompajlerit. • Kompjuteri atëherë e ekzekuton direkt objekt programin , duke kryer instruksionet e programit Mr. Fisnik Dalipi

11. Çfarë instruksionesh shënohen në gjuhët programore? Instruksionet në gjuhët programore reflektojnë operacionet qëkompjuteri mund ti kryej: • Transferimi i të dhënave nga një vend në një vend tjetër • Pranimi i të dhënave nga njësitë hyrëse dhe paraqitja e tyre në njësitë dalëse • Ruajtja dhe nxjerrja e të dhënave nga memorjet (primare, sekundare) • Krahasimi i vlerave të të dhënave • Operacionet aritmetike • Degëzimi në sekcione të ndryshme të instruksioneve Gazmend Xhaferi

12. Strukturat kontrolluese Ekzistojnë 4 lloje të strukturave kontrolluese: • të sekuencës– një seri urdhërash që ekzekutohen njëra pas tjetrës • të selektimit- strukturë kontrolluese me kusht, ekzekuton urdhëra të ndryshëm mvarësisht nga kushti • të përsëritjes– ekzekutimi përsëritet derisa plotësohen kushtet e parapara. • të nënprogrameve– shërbejnë për struktuirmin e kodit duke e ndarë në njësi më të vogla Gazmend Xhaferi

13. Strukturat kontrolluese Mr. Fisnik Dalipi

14. Si e shkruajmë një program • Për të përpiluar një program kompjuterik duhet të kalojmë nëpër dy faza: a) zgjidhja e problemit (problem solving) b) implementimi (implementation) Mr. Fisnik Dalipi

15. Faza - zgjidhja e problemit • 1. Analizim dhe specifikim - Kuptimi dhe definimi i problemit si dhe zgjidhjen që duhet të pasojë. • 2.Zgjidhja e përgjitshme (algoritmi) – Përcaktimi i tipit të dhënave dhe hapave logjike për zgjidhjen e problemit. • 3.Verifikimi – Ndjekja e hapave për tu siguruar se rezultati përputhet me zgjidhjen e problemit. Gazmend Xhaferi

16. Faza - Implementimi • 1.Rezultati konkret (Programi) – Përkthimi i algoritmit (zgjidhjes së përgjitshme) në një gjuhë programore. • 2.Testimi – Testimi i kompjuterit për instruksionet e dhëna. Pastaj provohen rezultatet manualisht (me dorë). Nëse gjeni gabime, analizoni programin dhe algoritmin për ta zbuluar gabimin dhe përmisojeni atë. • 3. Pas kësaj pason faza finale (finalizimi) ku programi është i gatshëm për përdorim. Gazmend Xhaferi

17. PYETJE?

18. Ju faleminderit! Ju dëshiroj një fillim të mbarë të vitit akademik