1 / 35

Doç. Dr. Zekeriya Aktürk 16 Şubat 2006 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ankara

AİLE HEKİMLİĞİNDE ARAŞTIRMA. Doç. Dr. Zekeriya Aktürk 16 Şubat 2006 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ankara. 0535 7140843 naturamed@hotmail.com http://ailehekimligi.trakya.edu.tr. Sizce?. Mission impossible ! ? ?. Amaç ve Hedefler.

gaye
Download Presentation

Doç. Dr. Zekeriya Aktürk 16 Şubat 2006 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ankara

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. AİLE HEKİMLİĞİNDE ARAŞTIRMA Doç. Dr. Zekeriya Aktürk 16 Şubat 2006 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ankara 0535 7140843 naturamed@hotmail.com http://ailehekimligi.trakya.edu.tr / 35

  2. / 35

  3. Sizce? Mission impossible ! ? ? / 35

  4. Amaç ve Hedefler • Bu dersin sonunda katılımcıların birinci basamakta araştırma yapmanın önemini kavramaları ve araştırma yöntemleri konusunda temel bilgiler kazanmaları amaçlanmıştır. • Bir araştırmanın aşamalarını sayabilmeleri • Yanıtlanabilir bir klinik soru oluşturabilmeleri • Veri çeşitlerini sayabilmeleri • Bir veride aranması gereken özellikleri sayabilmeleri • Araştırma çeşitlerini sayabilmeleri • Kohort, vaka kontrol ve randomize kontrollü çalışmayı açıklayabilmeleri • Parametrik ve nonparametrik testlerin uygulanma yerlerini kavramaları / 35

  5. Ne gerekiyor? • İstek (Gerek var mı?) • Zaman • Fikir (Neyi araştırayım?) • Beceri (Nasıl?) • Destek (Proje, istatistik...) • Para (?) Öyleyse ne duruyoruz ! ! / 35

  6. Hadi bir araştırma yapalım! GATA AH Asistanları ve Araştırma / 35 Aktürk Z. GATA. 16 Şubat 2006

  7. Bir literatür Askew, DA. et al.GPs involvement in and attitudes to research.Med J Aust2002;177(2):74-77 / 35

  8. Bir araştırmanın aşamaları • Yanıtlanabilir bir soru sormak • Sorunuz daha önce cevaplanmış mı? • Hipotez kurma • Yöntem belirleme • Uygulama • İstatistik • Yorum • Rapor yazımı Tyler CW, Epidemiyoloji / 35

  9. En değerlisi: Fikir / 35

  10. Fikir yakalamak için uyanık olmalıyız! • Klinik uygulamalar • Çalışma ortamı • Hastalardan gelen fikirler • Hastane koridorları • Arkadaşlarımız • Beklenmeyen sağlık sonuçları • … / 35

  11. Yanıtlanabilir klinik soru • Patient/problem Hasta/problem • Intervention Girişim • Comparison Karşılaştırma • Outcomes Sonuç/Çıktı Örn.: Şişmanlığıntedavisindekalori diyeti ile glisemik endekse bağlı bir diyet arasında vücut kitle endeksini düşürme ve yaşam kalitesini artırma açısından fark var mıdır? / 35 Centre for EBM http:www.cebm.net/

  12. Sorunuz Cevaplanmış mı? • Literatür taraması • Hocalarınız • Diğer meslektaşlarınız • Arkadaşlarınız • Kitaplar • İnternet • … / 35

  13. Hipotez kurma • H0 • Şişmanlığın tedavisinde kalori diyeti ile glisemik endekse bağlı bir diyet arasında vücut kitle endeksini düşürme ve yaşam kalitesini artırma açısından fark yoktur. • H1 • Şişmanlığın tedavisinde kalori diyeti ile glisemik endekse bağlı bir diyet arasında vücut kitle endeksini düşürme ve yaşam kalitesini artırma açısından fark vardır. / 35

  14. Bazı prensipler • Birden çok hipotezi bir arada test edebiliriz, ama olabildiğince az hipotez kurmalıyız. • Hastalarımızın tüm sorunlarına eğilip hiç birini çözememek yerine bir soruna eğilip onu çözmek daha yararlı olur. • Araştırmamızın yöntemi ve örneklemi her hipoteze göre ayrı ayrı değerlendirilmelidir. • Gerekiyorsa mutlaka erken dönemde bir istatistik uzmanına danışılmalıdır. / 35

  15. Buraya kadar olan aşamaları dikkate almadan yöntem ve uygulama aşamalarına geçilmemelidir! / 35

  16. Araştırma yöntemleri(Soruyu nasıl cevaplarız?) • Gözlemsel • Vaka sunumu (case report) • Prevalans (yaygınlık) • Vaka kontrol (case control) • Kalitatif araştırmalar • Deneysel • Randomize kontrollü çalışmalar • Kohort çalışmaları • Saha deneyleri • Metodolojik • Geçerlilik, güvenilirlik çalışması / 35

  17. Vakalar Kontroller Z A M A N Etkenle karşılaşmayan Etkenle karşılaşmayan Etkenle karşılaşan Etkenle karşılaşan Vaka-Kontrol Çalışması / 35

  18. Toplum Etkenle karşılaşmayan Etkenle karşılaşan Z A M A N Hasta Hasta Sağlam Sağlam Kohort çalışması / 35

  19. Toplum Randomizasyon B tedavisi A tedavisi Hasta Hasta İyileşti İyileşti Z A M A N Randomize Kontrollü Çalışma / 35

  20. İstatistik Analiz • Verilerde bulunması gereken özellikler • Güncel • Güvenilir • Doğru • Eksiksiz • Kullanıma uygun • Amaca uygun / 35

  21. Veri çeşitleri • Ordinal • Nominal / 35

  22. Önemlilik testleri • Parametrik • Student t-test • ANOVA • Nonparametrik • Ki kare • Mann-Whitney U testi • McNemar testi • Wilcoxon • Fisher exact test / 35

  23. Parametrik test varsayımları • Evrenin normal dağılıma uyması • Varyansların homojen olması • Deneklerin evreden rasgele seçilmiş olması • Deneklerin birbirinden bağımsız olması • Denek sayılarının yeterli olması / 35

  24. / 35

  25. Birlikte bir örnek yapalım • Bir araştırmanın aşamaları • Yanıtlanabilir bir soru sormak • Sorunuz daha önce cevaplanmış mı? • Hipotez kurma • Yöntem belirleme • Uygulama • İstatistik • Yorum • Rapor yazımı / 35

  26. Yanıtlanabilir soru • Üniversite eğitimine başlayan gençlerde aile planlaması yöntemi bilenlerle bilmeyenler arasında cinsel ilişkide bulunma açısından bir fark var mıdır? Uzm. Dr. Turan Set. Üniversite çağındaki ergenlerin cinsel bilgi tutum ve davranışları. Uzmanlık Tezi, Edirne 2005. (Verileri kullanmamıza izin verdiği için Dr. Turan Set’e teşekkür ederiz.) / 35

  27. Soru daha önce cevaplanmış mı? • Fantahun M, Chala F, Loha M. Knowledge, attitude and practice of family planning among senior high school students in north Gonder. Ethiop Med J. 1995 Jan;33(1):21-9. • The most common reason for not using modern contraceptive methods among sexually active respondents was little or no knowledge of contraceptives / 35

  28. Hipotez • H0: Cinsel ilişkide bulunan ve bulunmayan gençler arasında aile planlaması yöntemlerini bilme açısından fark yoktur. • H1: Cinsel ilişkide bulunan ve bulunmayan gençler arasında aile planlaması yöntemlerini bilme açısından fark vardır. / 35

  29. Yöntem • Üniversiteye kayıt için gelen gençlere bir anket doldurtulması • Yaş • Cinsiyet • AP yöntemi bilme durumu • Cinsel ilişkide bulunmuş olma durumu / 35

  30. SPSS veri seti / 35

  31. Veri türü • Bağımsız değişkenler • Yaş • Ordinal • Cinsiyet • Nominal • AP yöntemi bilme durumu • Nominal • Bağımlı değişkenler • Cinsel ilişkide bulunmuş olma • Nominal / 35

  32. Tanımlayıcı istatistikler / 35

  33. Önemlilik testi / 35

  34. Yorum • Cinsel ilişkide bulunanların %22’si AP yöntemlerini bilirken bulunmayanların %16’sı bilmektedir. Cinsel ilişki ile AP yöntemi bilme arasında iki yönlü anlamlı bir ilişki vardır (Ki kare 78,6; p<0,001) • AP yöntemi bilme durumu her iki grupta da düşüktür. • Gençlerin AP yöntemi bilme durumlarına göre gelecekteki davranışlarını araştıran kohort çalışmaları daha yararlı bilgi sağlayacaktır. / 35

  35. / 35

More Related