KOAH HALK EGITIM BILGILENDIRME MATERYALI Konya il Saglik M d rl g Kronik Hastaliklar Birimi

1. KOAH HALK EGITIM BILGILENDIRME MATERYALI Konya il Saglik M�d�rl�g� Kronik Hastaliklar Birimi

2. KOAH�in Tanimi KOAH �Kronik (s�regen, m�zmin) Obstr�ktif (tikayici) Akciger Hastaligi� akcigerin kronik ilerleyici bir hastaligidir.

3. HAVA YOLLARI

4. KOAH�dan Sorumlu Etkenler KOAH�in %90�indan t�t�n ve t�t�n �r�nleri (sigara, pipo, puro, nargile vs.) sorumludur. Kisi sigara i�mese bile sigara dumanina maruz kalmasi KOAH gelisimine neden olabilir.

6. T�t�n mamullerinin disinda, organik yakitlarin dumaninin solunmasi (odun, k�m�r veya tezegin kapali ortamlarda isinma ya da yemek pisirme amaciyla kullanilmasi) ya da meslek nedeniyle toz, duman ve zararli gazlara maruz kalmak da KOAH�dan sorumlu olabilir.

7. KOAH�dan Sorumlu Meslekler KOAH riski y�ksek olan meslekler arasinda; maden, metal, �imento, tahil ve tekstil is�iligi ile ulasim sekt�r� ve odun/k�git �retiminde �alisma gelmektedir. Bu sekt�rlerde �alisanlarin gerekli is yeri korunma tedbirlerini almalari gereklidir.

10. KOAH�in Olusumu Hastalik b�y�k oranda sigara dumani ve bazi kisilerde diger zararli gaz ve par�aciklara bagli olarak gelisen soluk yollarinin mikrobik olmayan bir iltihabi sonucu olusur. Bu iltihaplanma sonucu hava yollari daralir. Normalde balon gibi rahatlikla genisleyip daralabilen hava kesecikleri, bu �zelliklerini yitirir, yipranir ve normal boyutlarina geri gelemez hale gelir. Birey soluk verdiginde bir miktar hava akcigerlerde hapis kalir. Bu durum kirli havanin disari atilmasini ve temiz havanin i�eri alinmasini g��lestirir ve akcigerde kalici hasar gelisir.

11. KOAH G�r�lme Sikligi D�nyada ve T�rkiye�de her 10 kisiden ikisi KOAH�lidir. Ancak KOAH�lilarin ancak 10�da 1�i hastaliginin farkindadir.

12. KOAH�in Belirti ve Bulgulari KOAH�a ait belirti ve bulgular 50�li yaslara gelmeden farkedilemeyebilir. Bunun baslica nedeni hastalarin KOAH bulgularini hekime basvurmaya degecek kadar �nemsememeleri ya da bu bulgulari yaslanma, sismanlik gibi baska nedenlere baglayabilmeleridir. �ogu KOAH hastasi hastaliginin erken d�neminde sigara birakmak istemedigi i�in hekime basvurmayi erteleyebilir. Bazi KOAH hastalari da hastaliklarini astim olarak adlandirirlar. Hastalik ilerlediginde ise sik sik saglik hizmeti almak zorunda kalabilirler.

13. Hastaligin en �nemli belirtileri sinsi baslayan ve giderek siddetini artiran nefes darligi ve/veya kronik �ks�r�k ve balgam �ikarmadir. Bu yakinmalar hastaligin siddetini arttirdigi ve �alevlenme ya da atak� olarak adlandirilan d�nemlerde daha da belirginlesir ve hastaneye yatis gerektirebilir.

14. Yakinmalar �zellikle sigara i�en 40 yas �zeri bireylerde uzun s�reli �ks�r�k, balgam �ikarma ve giderek artan nefes darligi yakinmalarindan en az birinin gelismesi halinde, yakinmalar �ok siddetli olmasa dahi g�g�s hastaliklari uzmanina basvuru gereklidir. Hastaligin gerek baslangicinda gerekse ileri evresinde yakinmalari kontrol altina almak m�mk�nd�r.

15. KOAH Tanisi Nasil Konur? KOAH�ta tani koyabilmek i�in, bireyin tibbi �zge�misinin sorgulanmasi, yaptigi isle ilgili detayli bir �yk� alinmasi ve iyi bir fiziksel muayene yapilmasi ve solunum fonksiyonlarinin �l��ld�g� �fleme testleri (solunum fonksiyon testi)�nin yapilmasi gereklidir. Solunum fonksiyon testi son derece basit bir test olup akciger kapasitesini �l�er.

16. KOAH Tanisi

18. KOAH�dan Korunma KOAH�dan korunmanin en etkili yolu t�t�n ve t�t�n mamullerinin t�ketilmemesi ve bu ortamlarda bulunulmamasidir.

19. KOAH Tedavisi Sigara i�menin birakilmasi Sigara birakma konusunda tibbi destek alinmasi Grip ve zat�rree asilarinin yapilmasi Nefes a�ici ila�larin d�zenli ve kontroll� kullanilmasi

20. Nefes a�ici ila�lar KOAH�da nefes a�ici ila�lar hastalarin yakinmalarinin giderilmesinde etkili olurlar. Ancak sigara birakmak disinda hi�bir ila� tedavisi KOAH�daki hasari geri d�nd�remez. Ila�larin solunum yoluyla alinmasi dogrudan akcigerlere etki etmesi a�isindan �zellikle tercih edilmektedir. Solunum yoluyla verilen ila�larin etkili olmasi i�in dogru sekilde kullanilmasi gerekir. Ila�lar, hekimin �nerdigi sekilde kullanilmalidir.

21. Ila� �esitleri